این در حالی است که در این شهر روزانه حدود ۴۰۰ تن زباله تولید می‌شود. زباله‌گردها با خارج کردن زباله از مخزن‌های زباله در جست‌وجوی مواد بازیافتی چون کارتن، اشیای فلزی و وسـایل پلاسـتیکی هستند تا بتوانند از محل فروش آن‌ها کسب درآمد کنند. دیدن این افراد در شهر زاهدان، شهروندان را می‌آزارد. این در حالی است که این روزها از زباله در همه جای دنیا با نام طلای کثیف یاد می‌کنند؛ بنابراین باید از آن به عنوان منبع تولید ثروت استفاده کرد اما از راه مناسب. بنابراین رفع این معضل نیاز به سرمایه‌گذاری دارد تا زباله‌گردها ساماندهی و در قالب شرکت‌های‌های بازیافت مشغول فعالیت شوند.
- گلایه شهروندان زاهدانی
یکی از شهروندان زاهدانی می‌گوید: در یکی از روزها که به محل کارم می‌رفتم در عبور از یک کوچه چشمم به سطل زباله‌ای افتاد که چیزی در آن تکان می‌خورد. با کنجکاوی سرعتم را افزایش دادم تا زودتر به سطل زباله برسم، ۱۰ متری به سر کوچه مانده بود که متوجه شدم یک کودک حدود ۱۰ ساله با لباس‌های ژولیده در داخل سطل زباله است. او مشغول جابه‌جا کردن زباله‌های موجود بود و اشیای پلاستیکی از جمله بطری‌های نوشابه و کارتن‌ها را از هم جدا می‌کرد و به نایلونی که در دست داشت انتقال می‌داد، از او سؤال کردم با این بطری‌ها چه می‌کنی؟ پاسخ داد بطری‌ها را می‌فروشم و از این طریق درآمد کسب می‌کنم.
«عباس شاهی» می‌افزاید: در میان زباله‌گردها، زنان و حتی میانسالان هم دیده می‌شوند. به نظر می‌رسد این افراد وضعیت مالی مناسبی ندارند یا دچار اعتیاد هستند. یکی دیگر از شهروندان زاهدانی هم می‌گوید: در گذر از خیابان‌های شهر زاهدان افرادی را مشاهده می‌کنیم که آلوده به اعتیاد هستند. این افراد با پلاستیک یا کیسه‌ای که بر دوش دارند از معابر و خیابان‌های شهر عبور می‌کنند تا به سطل‌های زباله برسند و سپس به جابه‌جا کردن زباله‌های موجود در مخازن جمع‌آوری زباله می‌پردازند.
«مهدی عربی» می‌افزاید: آن‌ها با داخل شدن به سطل زباله‌ها و ریختن زباله بر زمین به تفکیک مشغول می‌شوند و پس از جمع‌آوری کردن مایحتاج خود زباله‌ها را در محل رها می‌کنند و چهره‌ای نازیبا به زاهدان می‌دهند. وی ادامه می‌دهد: لازم است شهرداری نسبت به این موضوع ورود کند و مانع تکرار این صحنه‌ها در شهر زاهدان شود. این شهروند می‌گوید: ریختن زباله‌ها در کوچه‌ها و معابر سبب آلوده شدن محیط شهری و انتشار میکروب‌ها می‌شود و سلامت افرادی را که از محل مربوطه عبور می‌کنند به مخاطره می‌اندازد.
- وعده شهردار برای رفع معضل زباله‌گردی
شهردار زاهدان در خصوص مشکلات مطرح‌شده به همشهری می‌گوید: زباله‌گردها در زاهدان با حضور در مخازن زباله به تفکیک زباله می‌پردازند و سبب پراکنش زباله‌ها و آلودگی در سطح شهر، خیابان‌ها و معابر می‌شوند. «عبدالقادر پربار» می‌افزاید: ساماندهی زباله‌گردها در سال جاری در دستور کار قرار دارد و قرار است با مشارکت بخش خصوصی این معضل رفع شود. وی می‌گوید: در این زمینه بخش خصوصی با ایجاد کارگاه‌های بازیافت به جذب زباله‌گردها می‌پردازد تا دیگر شاهد حضور آن‌ها در سطح شهر نباشیم.
- اولویت‌های شهرداری
شهردار زاهدان ادامه می‌دهد: جمع‌آوری و تنظیف شهر یکی از اولویت‌های شهرداری زاهدان است. برای این کار هزار مخزن زباله در زاهدان جای‌گذاری شده است تا شهروندان زباله‌های خود را درون آن‌ها قرار دهند. اما نباید این مخازن به محلی برای امرار معاش زباله‌گردها تبدیل شود. پربار با اشاره به این‌که برخی زباله‌گردها حدود یک میلیون تومان در آمد دارند، می‌افزاید: با جای‌گذاری این تعداد مخزن زباله، پوشش ۷۰درصدی در شهر زاهدان ایجاد شده است و تا پایان سال پوشش مخازن زباله در زاهدان تکمیل می‌شود. وی ادامه می‌دهد: سالانه حدود ۲ میلیارد تن زباله در جهان تولید می‌شود که بیشتر آن بازیافت‌نشدنی است. بر اساس برآوردهای موجود روزانه هزار میلیارد کیسه پلاستیک یک بار مصرف در جهان استفاده می‌شود که معادل یک میلیون کیسه در دقیقه است.
- برخورد با آلوده‌کنندگان محیط زیست
شهردار زاهدان با اشاره به این‌که با آلوده‌کنندگان محیط زیست برخورد می‌شود، می‌گوید: ماموران یگان حفاظت محیط زیست حین گشت و کنترل و پایش حومه شهر زاهدان، متوجه تخلیه غیرمجاز نخاله ساختمانی و زباله در محدوده شهر و در ناحیه اطراف منطقه لار شده‌اند. متخلفان که با ۲ دستگاه خودرو سنگین دولتی به صورت غیرمجاز نخاله‌های ساختمانی و زباله‌ها را در این محل تخلیه کردند و زمینه آلودگی محیط زیست را فراهم کردند، شناسایی و توقیف شدند.
پربار می‌افزاید: برخی سودجویان و به‌ویژه رانندگان کامیون‌های متخلف، پسماندهای خانگی و بعضاً صنعتی و نخاله‌های ساختمانی را هنگام شب و به دور از چشم کارشناسان و ماموران محیط زیست در حاشیه شهرها تخلیه می‌کنند و موجب آلودگی محیط زیست و به خطر انداختن سلامتی مردم می‌شوند، متخلفان در این زمینه به حکم مراجع قضایی به جزای نقدی محکوم می‌شوند و خودروهای تخلیه‌کننده نخاله به‌ویژه در اماکن غیرمجاز، بر اساس قوانین حفاظت و بهسازی محیط زیست تحت پیگرد حقوقی و قضایی قرار خواهند گرفت.
وی با اشاره به این‌که در زاهدان روزانه ۵۰۰گرم زباله تولید می‌شود، می‌گوید: زباله تولیدشده در هر منطقه تابعی از توسعه اقتصادی، پیشرفت صنعتی، عادت‌های شهروندان و شرایط آب و هوایی است. با افزایش درآمد، توسعه شهرنشینی و استانداردهای زندگی، مصرف‌گرایی و تولید زباله افزایش پیدا می‌کند. شهرها بیشتر از روستاها (معمولاً دو برابر) و خانوارهای دهک بالا بیشتر از دهک‌های پایین درآمدی، زباله تولید می‌کنند. شهردار زاهدان می‌گوید: در اردیبهشت امسال طرح پاک‌سازی فضای برون‌شهری زاهدان با مشارکت محیط زیست استان انجام شد و طرح قالب این طرح حد فاصل پلیس راه استان تا بیمارستان خاتم پاک‌سازی شد.
- کمبود منابع مالی
شهردار زاهدان با اشاره به کمبود منابع مالی در شهرداری می‌گوید: بر خلاف تصور عامه شهرداری یک نهاد دولتی نیست و اعتبارات دولتی ندارد، بلکه مردمی است و فقز ۵/۰ درصد بودجه شهرداری توسط دولت تأمین می‌شود. «عبدالقادر پربار» می‌افزاید: بودجه و درآمد شهرداری زاهدان نسبت به دیگر مناطق قابل قیاس نیست به طوری که سرانه درآمد شهرداری‌ها در استان‌های برخوردار مانند تهران و مشهد به ازای هر نفر از جمعیت افزون بر ۲ میلیون تومان است. وی ادامه می‌دهد: این رقم در سال‌های گذشته در شهر زاهدان به ازای هر نفر، ۲۰۰هزار تومان اعلام شد؛ یعنی یک‌سیزدهم شهرهای دیگر و این مهم لزوم مشارکت مردم را دوچندان می‌کند.
وی می‌گوید: در بخش خدمات شهری و تنظیف شهر میانگین درآمدهای شهرداری باید ۵۷هزار تومان باشد، اما وصول مردم در زاهدان ۱۳هزار تومان است که رقم بسیار پایینی است. بر اساس قانون باید ۲۵درصد درآمدها برای بخش خدمات هزینه شود و درآمد کم، شهرداری را برای انجام پروژه‌های متعدد محدود می‌کند؛ بنابراین باید شهروندان را برای مشارکت بیشتر در پرداخت عوارض تشویق کرد تا بتوان خدمات‌دهی را افزایش داد.
پربار با اشاره به این‌که شهرداری یک نهاد خدمت‌گزار است، می‌گوید: در سال گذشته ۹۰درصد بودجه شهرداری محقق شده است. بزرگ‌ترین بدهکاران شهرداری دستگاه‌های اجرایی هستند. در صورتی که دستگاه‌های اجرایی نسبت به پرداخت بدهی خود اقدام کنند، بودجه ۲ سال شهرداری تامین می‌شود و می‌توان با آن پروژه‌های متعددی در شهر اجرا کرد. وی می‌گوید: هم‌اکنون ۲۸پروژه عمرانی در شهر زاهدان در دست اجراست که در صورت تامین اعتبار و پرداخت بدهی‌ها با سرعت بیشتری تکمیل می‌شود و به بهره‌برداری می‌رسد.