این روستا به دلیل قرارگیری در حاشیه رودخانه زریبار و کوههای سر به فلک کشیده جزو مناطق خوش آبوهوای مریوان محسوب میشود. وجود دریاچه آب شیرین و زمینهای حاصلخیز رونق کشاورزی و توسعه باغداری را فراهم ساخته است. به نحوی که سالانه صدها تن انواع توتفرنگی روانه بازار مصرف شهرهای داخلی و خارج از کشور میشود. شرایط آبوهوایی روستای درهتفی موجب شده این منطقه اقامتگاه فصلی پرندگان مهاجر مانند لکلک شده است. چنین ظرفیتهایی موجب جذب گردشگران داخلی و خارجی از کشورهای مختلف دنیا شده است.
- مشکلات روستا
عضو شورای اسلامی روستای درهتفی میگوید: این روستا از امکانات بهداشتی و درمانی محروم است، تنها یک مرکز خانه بهداشت در آن وجود دارد که از امکانات درمانی و دارویی محروم است. «ابراهیم بهرامی» ادامه میدهد: تنها یک مدرسه ابتدایی و راهنمایی در این روستا وجود دارد. دانشآموزان برای ادامه تحصیل بهناچار به شهر مهاجرت میکنند و بسیاری از آنان به دلیل مشکلات مالی امکان ادامه تحصیل را ندارند.
این عضو شورای اسلامی روستای درهتفی میافزاید: جوانان و مردم این روستا علاقه زیادی به برگزاری بازیهای بومی و محلی دارند. از این رو ضرورت دارد یک سالن ورزشی چندمنظوره احداث شود و مردم درهتفی نیز یک قطعه زمین مناسب برای احداث سالن ورزشی اهدا میکنند. بهرامی تصریح میکند: به منظور کنترل فاضلاب خانگی و جلوگیری از ورود پسابهای خانگی به دریاچه زریبار، فاضلاب این روستا وارد تصفیهخانه مریوان میشود، این طرح چند سالی است با حمایت شهرداری مریوان و دهیاری اجرا شده است. این عضو شورای اسلامی درهتفی میگوید: با توجه به طبیعت زیبای روستا و قرارگیری در حاشیه دریاچه زریوار یک واحد اقامتگاه بومگردی احداث شده است، هزینه ساخت آن حدود یک میلیارد تومان بوده و این طرح زمینه جذب گردشگرانی خارجی از کشورهای مختلف دنیا مانند آلمان، عراق، اسپانیا و هلند را فراهم ساخته است.
- ویژگیهای فرهنگی
یکی از ساکنان روستای درهتفی میگوید: این روستا علاوه بر جاذبههای گردشگری یک منطقه فرهنگی نیز محسوب میشود، چراکه دارای یک کتابخانه تازهساخت با بیش از ۴ هزار جلد انواع کتاب است. «محمود دانشور» ادامه میدهد: طبق شواهد موجود و آثار باستانی قدیمی قدمت این روستا بر اثر جابهجاییهای مختلف به حدود ۵۰۰ سال میرسد و ساکنان اولیه آن اورامیزبانان بودهاند. این روستایی میافزاید: دلیل نامگذاری درهتفی وجود مزارع حاصلخیز پرورش توتفرنگی است، چراکه این روستا در دره عمیقی که توتفرنگی در آن کشت میشود، قرار دارد. دانشور تصریح میکند: درهتفی از نعمت آب آشامیدنی، گاز و برق برخوردار است. تنها مشکل آن نبود شبکه تلفن همراه خانگی است که ساکنان از شبکه بیسیم wLL استفاده میکنند که تنها یک روز در هفته آنتندهی دارد.
- ظرفیتهای روستا
یکی دیگر از ساکنان این روستا میگوید: به دلیل آبوهوای معتدل و قرارگیری درهتفی در حاشیه دریاچه زریبار هر ساله شاهد ورود انواع پرندگان مهاجر مانند لکلک به این منطقه هستیم به نحوی که درهتفی به شهر لکلکها شهرت دارد. «جلیل قادروند» ادامه میدهد: ۲۰ هکتار اراضی دیم و ۹۰ هکتار اراضی آبی در این روستا وجود دارد، همچنین گندم، یونجه، هندوانه و توتفرنگی جزو عمده تولیدات این منطقه محسوب میشود. این روستایی میافزاید: توتفرنگی درهتفی از کیفیت مطلوبی برخوردار است و سهم عمده آن روانه بازار مصرف در کشور عراق، شهرهای مرکزی مانند تهران و تبریز میشود. قادروند میگوید: با وجود ظرفیتهای گردشگری، کشاورزی و باغی آنها زمینه اشتغال برای ۳۰۰ نفر در درهتفی وجود دارد.
بیشتر جوانان برای کسب درآمد به مشاغل کاذب مانند دستفروشی و کارگری در عراق و کلانشهرهای کشور مانند تهران فعالیت دارند. این روستایی ادامه میدهد: مردم این روستا همواره حامی طبیعت و محیطزیست هستند. از این رو برای کاهش مرگومیر پرندگان مهاجری مانند لکلکها در نتیجه لانهسازی بر فراز تیرهای برق به صورت دستساز لانههای زیادی بر فراز بلندیها برای این پرندگان میسازند، چراکه اعتقاد دارند لکلکها مایه خبر و برکت روستای درهتفی هستند.
- «حاجی لهق لهق» در مریوان
هر سال با نزدیک شدن فصل بهار شاهد مهاجرت لکلکهای سفید به استان کردستان به منظور جوجهآوری و تابستانگذرانی هستیم. لکلک سفید با نام کُردی «حاجی لهق لهق» یکی از گونههای پرندگان با رفتاری اجتماعی است که تالاب زریبار و روستاهای اطراف آن یکی از زیستگاههای مهم آن در منطقه است. لکلک سفید با نام علمی «Ciconia Ciconia » پرندهای با ۱۰۲ سانتیمتر طول در زمره بزرگترین پرندگان کنارآبزی است. نر و ماده این پرنده همشکل هستند و جزو پرندگان زادآور تالاب زریبار به شمار میروند.
این پرنده آرام با مردم این دیار بهخوبی انس گرفته است و بر روی درختان و لانههایی که روستانشینان زریبار با عشق برایش ساختهاند، آرامش میگیرد. رئیس اداره نظارت بر حیات وحش و آبزیان محیطزیست کردستان دراینباره اظهار میکند: این گونه زیبا زمستانها را در مناطق گرمسیری کشور مانند تالابهای استان خوزستان و فارس و... به سر میبرد و با شروع فصل بهار، مهاجرت خود را به مناطق غربی کشور بهویژه استان کردستان به منظور جوجهآوری و تابستانگذرانی آغاز میکند.
«حیدر ویسی» میافزاید: لکلک سفید در بیشتر نقاط استان مشاهده میشود اما به دلیل شرایط زیستگاهی مناسب، وجود درختان بلند بلوط، فراوانی غذا و احساس امنیت، ۲ شهرستان بانه و مریوان، پذیرای تعداد بیشتری از این گونه هستند. وی میگوید: وجود لکلکهای سفید روی درختان بلند بلوط، باعث جذب گردشگران و پرندهنگران از سراسر کشور برای مشاهده این پرنده زیبا به استان کردستان شده است. رئیس اداره نظارت بر حیات وحش و آبزیان محیطزیست کردستان اظهار میکند: مردم استان کردستان حضور این پرندگان را مایه خیر و برکت و خوشاقبالی میدانند و روستاهای بیلو و درهتفی در مریوان و سویرو در بانه، میزبان بیشترین تعداد لکلک سفید در استان کردستان است.