انتظار میرود این جمله بیشتر از قبل به گوش مستاجرانی که به دنبال تمدید قرارداد یا بستن قرارداد جدید اجاره هستند بخورد. اغلب کارشناسان و فعالان بازار بر این باورند که افزایش قیمت مسکن به تغییرات متعدد در بازار واحدهای استیجاری منجر میشود و حال که قیمت مسکن در یک سال گذشته رشد صددرصدی را شاهد بوده است، پس رشد نرخ اجاره به میزانی بیسابقه در سال ۹۸ بدل خواهد شد.
حال اگر بخواهیم با توجه به رشد جهشی قیمت مسکن در ۲ سال گذشته نرخ اجارهبها را در نظر بگیریم، باید اذعان کرد که قاعدتا باید نرخ اجارهبها به تبعیت از قیمت مسکن افزایش قابل ملاحظهای یابد، اما بیشتر مشاوران املاک بر این باورند که امسال تفاوت ویژهای با سالهای گذشته خواهیم داشت.
رشد قیمت مسکن به معنی رشد بسیار بالای اجارهبها نیست.
اگر رفتار بازار اجارهبهای مسکن در ۳۰ سال گذشته بررسی شود، متوجه میشویم که اجارهبها برخلاف خرید و فروش که هر ۴ سال یک بار دچار رونق و افزایش قیمت میشود، سالانه از رشد مشخصی برخوردار میشود. اجارهبها هر سال با افزایش قیمت مواجه میشود و اینطور نیست که مثل قیمت مسکن بخواهد ۴ سال یا ۵ سال بدون رشد باقی بماند. شاید قیمت مسکن در یک سال گذشته جهش یافت، اما این به آن معنا نیست که باید منتظر جهش نرخ اجارهبها در فصل نقل و انتقالات باشیم. نرخ اجارهبها تابع قیمت مسکن و ارزش پول نیز هست و اگر التهابات ارزی نداشته باشیم، بازار اجاره نیز کمتر دستخوش تحولات میشود. رشد نرخ اجارهبها امسال هم مانند سال گذشته خواهد بود.
دولت برای کنترل و ساماندهی بازار اجارهبهای مسکن میتواند به بافت فرسوده و عرضه مسکن در این مناطق ورود کند. در کلانشهر کرج خانوادههایی که صاحب مسکن ملکی نیستند بخش قابل توجهی از درآمدشان را بابت اجاره واحد استیجاری خود پرداخت میکنند. در حالی که خانوادههایی که دارای مسکن ملکی هستند هزینه جاری مسکن را برای ارتقای کیفیت زندگی و رفاه بیشتر خود به کار میبندند.
به نظر میرسد دولت برای ساماندهی بازار اجارهبها و حتی قیمت مسکن ناگزیر است برخی برنامههای کوتاهمدت و بلندمدت را اجرا کند. در برنامههای کوتاهمدت به نظر میرسد دولت باید از ابزارهای مالیاتی نهایت استفاده را ببرد و مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر خانههای خالی را که منتظر تصویب مجلس است درخواست و آن را اجرایی کند.
اکنون مالیات بر عایدی سرمایه نیاز به تصویب در مجلس و مالیات بر خانههای خالی نیاز به اصلاح و اجرا توسط دولت دارد. در برنامههای بلندمدت نیز دولت میتواند با ارائه تسهیلات به سازندگان و ارائه زمین برای رونق صنعت استیجاری توازن مناسبی میان عرضه و تقاضا ایجاد کند، چراکه یکی از دلایل رشد نرخ اجارهبها بالا بودن تقاضا و کم بودن عرضه است.