و البته سیل حشرات و سفیدبالکها و این اواخر هم که سیل ملخ. ملخها از جنوب، شروع کردهاند به حملهکردن به جاهای مختلف؛ و حالا خبرها حاکی از آن است که به جنوب استان تهران هم رسیدهاند. یکجورهایی به فتح پایتخت ما سیلزدگان ساحتهای مختلف برخاستهاند. اما آیا رد پای این ملخها در تهران هم قابل مشاهده هست یا اینکه به پایتخت هم خواهند رسید یا اینکه...؟ در این نوشته، سعی کردهایم به پاسخی درست و حسابی برسیم.
- عدد ملخها حتی به خط قرمز هم نزدیک نشده
در مورد ملخها، حواشی و شایعات زیادی بهوجود آمده. البته در ایران، طبیعت چنین رویدادهایی چنین است؛ راست و دروغهای زیادی به هم ترکیب میشود و آخرش، متوجه نمیشویم خبر واقع و غیرواقع کدام است. به این منظور سراغ خبرگزاری مهر رفتهایم تا همه اخبار موجود در این زمینه را از یک منبع کاملا معتبر رصد کنیم که تا جای شک و شبهه و اما و اگر و تردیدی نباشد؛
تا جایی که بتوانیم. در روز یازدهم خردادماه جاری، مدیرکل مدیریت بحران استان تهران، خبر داد که در ۶ شهرستان این استان، ملخهایی مشاهده شدهاند که ۳ تا ۴ نوع هستند و البته، فراوانی بالایی هم ندارند. منصور درجاتی، همچنین در این مورد اشاره کرده که «مبارزه با ملخها در مناطقی از فرودگاه امام(ره)، اراضی رباط کریم و دشت ورامین در مناطق پاکدشت و شریفآباد صورت گرفته. » این مقام مسئول، همچنین اشاره کرده که مبارزه با این ملخها انجام شده و آنها،
از ناحیه حسنآباد فشافویه ری و شریفآباد پاکدشت وارد پایتخت شدهاند. شهرستانهایی هم که مبارزه با ملخها در آنها صورت گرفته، فیروزکوه، دماوند، پردیس، ملارد، رباط کریم و... هستند. ضمن اینکه سمپاشی هم صورت نگرفته؛ چرا که اساساً عدد این ملخها نهتنها از خط قرمز عبور نکرده که حتی به آن هم نزدیک نشده. اما ظاهراً در منطقه فرودگاه امام(ره) چون امکان اختلال در پروازها وجود داشته، کار سمپاشی انجام شده.
- این ملخها بومی منطقه هستند
در یازدهم خردادماه جاری، خبری دیگر هم از سوی یکی از اعضای شورای شهر پایتخت منتشر شد تا خیالمان بیشتر راحت بشود. زهرا صدراعظم نوری، در کسوت ریاست کمیسیون محیطزیست این شورا، اشاره کرد اینکه میگویند ملخهای جنوب کشور پشت دروازههای تهران هستند، صحت ندارد و موضوع ملخهای جنوب تحت کنترل است. او اشاره کرد که اساساً این ملخها قدرت طی این همه مسافت را ندارند تا خودشان را به پشت دروازههای پایتخت برسانند.
نوری همچنین گفت: «از گذشته نیز در شهرهای اطراف تهران ازجمله ورامین و حتی شهر تهران ملخها حضور داشتند. ملخهای موجود در استان تهران بومی منطقه هستند. این ملخها هیچ ضرری ندارند و وجود آنها برای حفظ اکوسیستم محیط ضروری است». به گفته وی، این ملخها نهتنها به زمینهای کشاورزی ضرر نمیرسانند که وجودشان برای اکوسیستم منطقه هم ضروری است و نیازی نیست کشاورزان کار جدیدی انجام بدهند؛ همان کارهای سابق کافی است.
- همهچیز تحت کنترل است
در روز هفتم و هشتم خردادماه جاری نیز چند اظهارنظر دیگر در این مورد صورت گرفت. مدیرعامل بوستانها و فضای سبز شهر تهران، اظهاراتی در واکنش به برخی از اظهارات اعضای شورای شهر داشت. اعضای شورای شهر هشدار داده بودند که با کاشت گیاهان غیربومی، نباید باعث افزایش سفید بالکها در پایتخت شویم. علیمحمد مختاری هم در این مورد، پاسخ داده بود که «حشرات بزرگترین رده موجودات زنده را در روی کره زمین تشکیل میدهند بهنحوی که جمعیت آنها به ازای هر فرد ۲۰۰میلیون تخمین زده شده است.
از همین رو افزایش جمعیت و طغیان آنها به دلایل مختلف ازجمله تغییرات اقلیمی، قدرت تکثیر فراوان، پیدا کردن میزبان مناسب، کاهش یافتن حشرات مفید و... امری طبیعی محسوب میشود. از نمونههای بارز آن میتوان به طغیان و مهاجرت ملخها در نواحی جنوبی کشور یا هجوم پروانهها به حاشیه جنوب شرق تهران در سالجاری اشاره کرد. » او البته اشاره هم کرده بود که با این احوالات، کارهای لازم انجام شده. هفتم خردادماه نیز، رئیس اداره حفاظت و حمایت منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران اشاره کرد که در ۱۴۲هزار هکتار از عرصههای منابع طبیعی استان تهران، «اقدامات پایش، کنترل و مبارزه با آفات» انجام شده.
اسدپور همچنین گفت: «آفت ملخ کوهاندار تاغ در شهرستانهای ورامین و پیشوا، ملخ شکم بادمجانی در شهرستانهای دماوند، فیروزکوه و پاکدشت و ملخهای بومی و موریانه در شهرستانهای ملارد و شهریار مشاهده شدهاند که پس از پایش اقدامات لازم جهت پیشگیری و مبارزه صورت گرفته». از نگاه او، هیچ وضعیت بحرانیای در این زمینهها وجود ندارد و همهچیز تحت کنترل است.
- ملخهایی که پرروتر شدهاند
عقبتر که میرویم، به اظهارات مدیرکل جهادکشاورزی استان تهران در پنجم خردادماه جاری هم میرسیم. کریم ذوالفقاری، در جمع خبرنگاران اشاره کرد کانونهای ملخ در اراضی فرودگاه امام(ره) رباط کریم و ری شناسایی شده. این مدیرکل جهادکشاورزی همچنین گفت: «با توجه به بارشهای باران، حالت تهاجمی در ملخها بیشتر شده و تاکنون ملخ مهاجمی در استان تهران مشاهده نشده است. در اراضی اطراف فرودگاه امام(ره)، اراضی پیرامون آستان مقدس حضرت عبدالعظیمحسنی(ع) و در رباطکریم کانونهای ملخ شناسایی شده و تاکنون طبق آماری که ارائه شده در یک هزار و ۱۷۰ هکتار از اراضی ملی و کشاورزی اقدامات لازم انجام شده».
از نگاه این مقاممسئول جهادکشاورزی، ملخهای استان تهران با ملخهای جنوب متفاوتاند. این ملخها به شکمبادمجانی معروف بوده و همهساله نیز در تهران مشاهده میشوند و اساساً به واسطه بارش باران که امسال هم فراوان اتفاق افتاد، تراکمشان بیشتر و بیشتر میشود. او همچنین وجود ملخهای آفریقایی و دریایی در خانههای مردم را رد کرده و اشاره کرد که ملخهای موجود در استان، جزو ملخهای همیشگی و عادی بودهاند، ولی با این حال کارهای لازم انجام شده و میشود.
طی خبر دیگر و در سیام اردیبهشت نیز اعلام شد که برای نخستین بار ملخ شکم بادمجانی در چند محله پاکدشت مشاهده شده. سپهوند، سرپرست اداره منابع طبیعی و آبخیزداری پاکدشت، اشاره کرد که این ملخها در مراتع پاچالک، حمامک، نیک و دروازه این شهرستان دیده شدهاند. ظاهراً و به گفته او، این ملخها برای اولینبار از شهرستان دماوند به این مراتع وارد شدهاند. البته کارشناسان منابع طبیعی و آبخیزداری هم وارد عمل شدهاند و بهدلیل عدد نه چندانی بالای ملخها، جای نگرانی نیست.