ایسنا نوشت: حجت الاسلام حسن روحانی روز جمعه ۲۴ خرداد ماه در نشست شورای سران کشورهای سازمان همکاری شانگهای در بیشکک پایتخت قرقیزستان، همچنین برجام را دستاورد مهم دیپلماسی چندجانبه خواند و اظهار داشت: دولت آمریکا طی دو سال گذشته با استفاده ابزاری از ظرفیت اقتصادی، مالی و نظامی خود و با اتخاذ رویکرد تهاجمی، کلیه ساختارها و قواعد بینالمللی را بر هم زده و به تهدیدی جدی برای ثبات منطقه و جهان تبدیل شده است.
متن کامل سخنان روحانی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای سورونبار جئین بکوف، رییس جمهوری قرقیزستان
رؤسای جمهور و نخستوزیران محترم
جناب آقای ولادیمیر ناروف، دبیرکل محترم سازمان همکاری شانگهای
رؤسای محترم هیأتهای بلندپایه
حضار گرامی،
در ابتدا مایلم مراتب تشکر و قدردانی خود را از آقای سورنبای جئین بکوف، رییس محترم جمهوری قرقیزستان به خاطر میزبانی این اجلاس اعلام نمایم. همچنین خوشحالم که باردیگر فرصت یافتم تا در جمع سران سازمان همکاری شانگهای حضور داشته باشم.
نوزدهمین نشست سران سازمان همکاری شانگهای در حالی برگزار میشود که جامعه جهانی با چالشها و معضلات بیسابقهای روبرو است. تروریسم در انواع مختلف آن، افراطگرایی، یکجانبهگرایی، مداخله کشورهای فرامنطقهای در امور سایر مناطق و دخالت در امور داخلی سایر کشورها، جامعه بینالمللی را در وضعیتی خطیر قرار داده است؛ وضعیتی که میتواند ثبات، امنیت و منافع همه کشورهای جهان را تهدید کند.
عالی جنابان،
مناطق پیرامونی ما با بحرانهای متعددی روبرو است که با از بین بردن زیرساختهای اولیه کشورها و بازتولید ناامنی، این مناطق را در شرایط حساسی قرار داده است. از سوی دیگر دولت آمریکا طی دو سال گذشته با استفاده ابزاری از ظرفیت اقتصادی، مالی و نظامی خود و با اتخاذ رویکرد تهاجمی، کلیه ساختارها و قواعد بینالمللی را بر هم زده و به تهدیدی جدی برای ثبات منطقه و جهان تبدیل شده است.
همکاران گرامی،
همه ملتها و همه دولتها صرف نظر از باورها و فرهنگهای خود در پی رفاه، توسعه، آزادی و حقوق خویش هستند؛ و با حفظ ارزش های دینی و اخلاقی و ملی خویش میخواهند در تعامل با یکدیگر در برابر دشمنان مشترک بشریت ایستادگی کنند. امروزه همه ما از شرق تا غرب در برابر خطر افراطگرایی باید متحد باشیم. چرا که افراطگرایی توسعه، صلح و امنیت جهان را تهدید میکند. مهم نیست مسلمان، مسیحی، یهودی، بودایی یا به هر دین و آئین دیگری باشیم؛ مهم این است که در برابر افراطگرایی از هر رنگ و نژاد و مذهب متحد باشیم. ما از آن جهت با داعش در عراق و سوریه جنگیدیم چون تفکر آنا را تفسیری افراطی و ضدانسانی از دین علیه انسانیت میدانستیم و در دفاع از شهروندان غیر مسلمانِ این کشورها نیزتردید نکردیم. ما از آن جهت با صهیونیسم مخالفیم که آنرا یک ایدئولوژی انحرافی در دین یهود میدانیم که با ارزشهای انسانی در ستیز است.
ما در عراق و سوریه برای صلح جنگیده ایم. در افغانستان برای نبرد با افراط گرایی در تعامل با سازمان ملل متحد نقش سازنده ای ایفا کرده ایم و در یمن برای برقراری صلح از هیچ تلاشی دریغ نکردهایم. ما همواره درهای گفتگوها و همکاریهای منطقهای و دوجانبه را با همه همسایگان خود بازگذاشتهایم و حتی برای حل مسأله فلسطین هم رویکرد دموکراتیک با مراجعه به آرای عمومی را ارائه کردهایم. ما نمیخواهیم هیچ ملتی را به دریا بریزیم و غرق کنیم.
ایران جایگاه ویژه فرهنگی و تاریخی در سراسر قاره آسیا دارد. پیوندهای تمدنی ایران، آسیای میانه و شبه قاره گسستناپذیر است؛ شاعران و نویسندگان ایرانی در دلهای مردمان شما خانه کردهاند و زبان فارسی در سرتاسر جغرافیای فرهنگی این منطقه سازمان شانگهای گسترده است.
سران محترم سازمان همکاری شانگهای،
جمهوری اسلامی ایران معتقد است که امروزه جامعه بینالمللی بیش از پیش با معضل یکجانبهگرایی به چالش کشیده شده و همچنین مشکلات و پیچیدهگیهای جهان امروز به ویژه تروریسم، افراطگرایی و قاچاق مواد مخدر، چندجانبهگرایی را به یک ضرورت تبدیل کرده است.
برجام دستاورد مهم دیپلماسی چندجانبه است که اثبات کرد چنانچه اراده سیاسی لازم وجود داشته باشد میتوان، برای حل هر مشکلی به جای تحریم و جنگ از طریق گفتگو و مصالحه بهتر به نتیجه رسید. جمهوری اسلامی ایران به تصریح ۱۵ گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی به کلیه تعهدات خویش عمل نموده است، اما متأسفانه آمریکا به طور یکجانبه از برجام خارج شده و دیگر طرفها و کشورها را نیز مورد تهدید قرار میدهد تا قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، که خواستار روابط عادی تجاری با ایران است، را نقض کنند.
جمهوری اسلامی ایران در چارچوب ظرفیتهای برجام از اعضای باقیمانده در توافق میخواهد، هر چه سریعتر به تعهدات خود در بهرهمندی جمهوری اسلامی ایران از منافع اقتصادی برجام عمل کنند.
جمهوری اسلامی ایران، کشوری است با موقعیت جغرافیایی استثنایی و راهبردی که از نظرذخایر انرژی و معدنی بسیار غنی است و در تلاقی کریدورهای تجاری شرق به غرب و شمال به جنوب واقع شدهاست. این ویژگیها در کنار امنیت پایدار و نیروی انسانی تحصیلکرده، فرصتهای بیشماری را در اختیار سرمایهگذاران و تجّار کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای قرار میدهد و استفاده از آنها، میتواند زمینهی جهش اقتصادی در کشورهای عضو را فراهم آورد. دولت جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد همهتسهیلات را برای فعالیتهای اقتصادی شهروندان، شرکتها و دولتهای عضو این سازمان در ایران فراهم آورد.
در خاتمه مایلم با اغتنام از فرصت، یکبار دیگر از میهماننوازی میزبان محترم تشکر نموده، برای دولت و مردم قرقیزستان آرزوی سعادت و بهروزی نمایم.