با وجود اطلاع فروشندگان از مضررات عرضه غیربهداشتی و خارج از یخچال فراورده‌های دامی و گوشتی آنها منافع مالی خود را بر سلامت شهروندان ترجیح داده و کم‌توجهی متولیان سلامت نیز در افزایش بیش از پیش این روند تاثیر داشته است. مرغ، ماهی، مواد پروتینی و دامی باید در وضعیت کاملا بهداشتی به فروش برسد اما در بعضی از مغازه‌های عرضه این مواد، بهداشت مدت‌هاست که به کما رفته است.
- سلامتی مردم باید در اولویت قرار گیرد
یک شهروند سنندجی می‌گوید: با شروع فصل گرما هشدار متولیان بهداشت درباره بیماری‌هایی مانند تب کریمه کنگو افزایش می‌یابد، با این حال در بسیاری از قصابی‌ها لاشه‌های گوشت خارج از یخچال و در معرض انواع آلودگی، گردوغبار و حشرات قرار دارد. «مینا رسولی» در ادامه می‌افزاید: بسیاری از فروشندگان با بیان این‌که دامپزشکی با عرضه گوشت با این شیوه مشکلی ندارند، لاشه گوشت‌ها را ساعت‌ها خارج از یخچال آویزان می‌کنند. این شهروند بیان می‌کند: سلامتی مردم همیشه باید در اولویت قرار گیرد، اما متاسفانه وضعیت عرضه غیربهداشتی گوشت و مرغ در برخی اماکن نشان‌دهنده کم‌توجهی متولیان سلامت استان است.
- سلامت مردم در خطر است
یکی دیگر از شهروندان سنندجی درباره این بازار اظهار می‌کند: متاسفانه وضعیت بهداشتی این بازار بسیار بد است. بوی تعفنی که اطراف را گرفته وضعیت بسیار نامطلوبی ایجاد کرده و سلامت مردم را به خطر انداخته است. «کیوان محمدی» تصریح می‌کند: وضعیت غیراستاندارد عرضه مواد خامی خطری جدی برای شهروندان است که باید تدبیری برای این نوع آلودگی اندیشیده شود.
این شهروند ضمن ابراز گلایه می‌گوید: مگس می‌تواند ناقل بیماری‌های فراوانی باشد، اما برای فروشنده‌ها امری عادی است و به‌راحتی سلامت مردم را بازیچه خود قرار داده‌اند. چرا باید این بازارچه این‌گونه باشد؟ وی عنوان می‌کند: نظارت باید روزانه و مستمر انجام شود، چراکه فروشندگان برای رقابت محصولاتی چون گوشت، مرغ، ماهی و دیگر محصولات آنها را ویترین‌وار در معرض دید مصرف‌کننده قرار می‌دهند و بر این باورند که با این روش می‌توان مشتری بیشتری جذب کرد.
- جلوگیری از فساد لاشه گوشت
یک قصاب سنندجی که بهداشت مغازه او مناسب‌تر از بقیه بود، در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که چرا لاشه گوشت را خارج از یخچال آویزان کرده، می‌گوید: هر دو ساعت یک بار لاشه بیرونی را با لاشه‌های داخل یخچال جابه‌جا می‌کنم. با این عمل امکان فساد گوشت کمتر می‌شود و علاوه بر آن سطح گوشت را با نایلکس می‌پوشانم. «حمید. ع» می‌افزاید: با این عمل ساده لاشه‌های گوشت تا زمان فروش از گردوغبار و آلودگی مصون می‌مانند و وارد بافت گوشت نمی‌شود.
- کثیفی سینی‌ها امری عادی است
یکی از مغازه‌دارانی که بساط مرغ و ماهی خود را روی سینی‌های کثیف و پرآب پهن کرده بود، می‌گوید: شهروندان تا زمانی که از تازگی و سلامت ماهی مطمئن نشوند آن را نمی‌خرند، بنابراین باید در معرض دید باشند و ما نیز آنها را روی سینی‌های حاوی یخ قرار می‌دهیم. وی می‌افزاید: با توجه به افزایش دمای هوا یخ‌ها آب شده و در نتیجه سینی‌ها کثیف شده که به‌نظرم امری عادی است، چراکه مردم خرید کرده و ظاهرا مردم با این موارد مشکلی ندارند.
- کمبود نیرو در دامپزشکی
مسئول اداره نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی دامپزشکی استان کردستان اظهار می‌کند: در حال حاضر ۳ هزار مرکز عرضه محصولات دامی و فراورده‌های گوشتی در استان قرار دارد و در مقابل دامپزشکی استان تنها ۱۴۰ نیرو دارد که در همه زمینه‌های واکسیناسیون، طیور و مرغداری و دیگر مسائل شرکت دارند و تنها درصد کمی از این تعداد ناظر بر بهداشت عمومی هستند، طوری که شهرستان سنندج تنها ۲ ناظر و بازدیدکننده دارد.
«محمد صبحی» در ادامه می‌گوید: فضای داخلی مغازه و نظافت آن بر عهده بهداشت محیط علوم پزشکی است و دامپزشکی تنها بر نحوه عرضه فراورده‌های دامی و گوشتی نظارت دارد. این مسئول با اشاره به نظارت‌های صورت گرفته، تصریح می‌کند: با وجود نیروی کم با همراهی همکاران دیگر بخش‌های دامپزشکی، در ماه از هر مرکز عرضه ۳ بار بازدید می‌کنیم که با اجرای طرح تشدید نظارت بیشتر شده و در صورت لزوم به آنها تذکر داده و با متخلفان برخورد می‌کنیم.
صبحی در خصوص نحوه عرضه ماهی می‌کند: عرضه ماهی روی سینی با وجود یخ فراوان مشکلی ندارد، در غیر این صورت باید در یخچال نگهداری شود. این مقام مسئول در مورد نحوه عرضه گوشت قرمز تصریح می‌کند: قصابان با رعایت اصول بهداشتی و استفاده از سیستم سرمایشی مانند کولر در مغازه می‌توانند یک لاشه را با شرط این‌که سطح گوشت را با نایلکس(سلفون) بپوشانند، خارج از یخچال و داخل مغازه آویزان کنند.
صبحی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که آیا فروشندگان می‌توانند فراورده‌های گوشتی را خارج از یخچال عرضه کنند، می‌گوید: عرضه فراورده‌هایی مانند دل و جگر خارج از یخچال ممنوع است و در صورت مشاهده این تخلفات ضبط شده، اما متاسفانه بسیاری از فروشندگان با وجود برخورد با آنها مجدد محصولات را برای کسب درآمد و فروش بیشتر با این روش غیربهداشتی عرضه می‌کنند.
مسئول اداره نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی دامپزشکی اظهار می‌کند: در صورت مشاهده هر گونه تخلف، گوشت و فراورده‌های گوشتی ضبط شده و افراد خاطی را به تعزیرات و مراکز قضایی معرفی خواهیم کرد. صبحی می‌افزاید: مادامی که مصرف‌کننده از این مراکز خرید کند، این نوع فروش ادامه خواهد داشت. بنابراین باید فرهنگ نخریدن از این مراکز بین مردم نهادینه شود و این کار مستلزم آموزش و اطلاع‌رسانی از طریق رسانه‌هاست.