پاسداری از محیطزیست و بسیاری از مولفههای ارزشمند دیگری که در مسیر رسیدن به جامعهای سالم و رو به رشد به آنها نیازمندیم، در سایه بهرهگیری از این هنر تاثیرگذار بهراحتی امکانپذیر است. با این وصف توجه به تولید آثاری فاخر و تاثیرگذار که قابلیت انتقال مفاهیم و پیامهای ارزشمندی را به مخاطب دارد و جامعه را به سمتوسوی مناسب و درست هدایت میکند، در این عرصه ضروری به نظر میرسد. رسیدن به این هدف نیز ممکن نیست مگر با پایهگذاری درست و جهتدهی و آموزش هنرمندانی که در ابتدای این راه قرار دارند. صرف نظر از سایر مشکلات زیرساختی، اساسیترین معضلی را که تئاتر استان البرز با آن روبهرو است میتوان بیتوجهی به تئاتر آماتور دانست. موضوعی که درنهایت به تولید آثار بیمحتوا و تکراری، نارضایتی و از دست رفتن تماشاگر و در نهایت سرخوردگی علاقهمندان و فعالان این شاخه هنری منتهی میشود.
- مسیر درست پیموده نمیشود
یکی از نویسندگان و کارگردانان نامدار و البرزی تئاتر میگوید: مشکلی که در شرایط کنونی با تئاتر آماتور داریم این است که مسیر لازم برای رسیدن به شرایط مطلوب پیموده نمیشود. «سینا شفیعی» ادامه میدهد: شخصی که در این هنر شروع به فعالیت میکند باید مراحلی را بگذراند تا به انحطاط کشیده نشود و لازمه حرکت در مسیر آماتور بودن نیز این است که در آن آموزش، مطالعه، کسب بینش تئاتر و تئاتر خوب دیدن در کنار همنشینی با افرادی که سابقه مطالعاتی خوبی در این زمینه دارند لحاظ شود. درصورتی که یک آماتور این مسیر را طی نکند، بدون شک دچار اشتباه و انحطاط میشود. وی میگوید: باید توجه کنیم که در یک استان یا منطقه مسئولان فرهنگی و سیاستگذاران نقش موثری در این زمینه ایفا میکنند و در صورت بیتوجهی آنها به تئاتر آماتور در این حوزه دچار آسیب میشویم، زیرا سطوح علمی و آموزشی در هر استان به سیاستگذاریها مربوط میشود.
- اساس کار نمایشنامهنویسی
شفیعی اضافه میکند: اکنون اساس کار نمایشنامهنویسی در استان البرز درست نیست و ریشه این مشکل به گذرانده نشدن مراحل آماتوری فعالان تئاتر بازمیگردد؛ در واقع میتوان گفت فعالان پیش از آنکه تجربههای لازم را به دست آورند از ابتدا وارد عرصه کارگردانی میشوند. این هنرمند ادامه میدهد: لازم است در این زمینه سختگیری بیشتری اعمال شود و مسئولان فرهنگی اداره ارشاد با دعوت از اساتید تئاتر به برگزاری دورههای آموزشی برای بالابردن سطح کیفیت کار درمیان علاقهمندان به این عرصه هنری اقدام کنند؛ اما شاهد این هستیم که سواد علمی و سطح معلومات در جامعه تئاتر البرز پایین آمده است و این مساله به جای خالی آموزشها در این حوزه بازمیگردد. وی با بیان اینکه تئاتر آماتوری نیازمند حضور هنرمند در گروه هنری و قرار گرفتن وی در فضای کار است، میگوید: این موضوع میتواند در راه آموزش بسیار تاثیرگذار باشد؛ شرایط کنونی برای ثبت گروه در البرز خوب و مناسب است اما مشکل اینجاست که هیچ امتیازی برای گروههای ثبت شده در نظر گرفته نمیشود.
این نویسنده ادامه میدهد: به عنوان مثال یک گروه نمایشی به مکان ثابتی برای تمرین نیاز دارد؛ چون گروه جایی است که شرایط لازم برای آزمون و خطا را به افراد میدهد و از طریق آن، هنرمند میتواند مرحله آماتوری را طی کند اما وقتی یک بازیگر در گروهی قرار نداشته و مرحله آماتوری را تجربه نکرده باشد، به طور طبیعی این مشکلات نیز به وجود میآید. شفیعی میافزاید: بیشتر نمایشهایی که در البرز روی صحنه میروند آثاری هستند که از یک متن خارجی ترجمه شده یا نمایشنامههای بسیار ضعیفی هستند و این مشکل علاوه بر گذرانده نشدن مرحله آماتوری به نبود یک آموزشگاه خوب برای طی کردن دورههای نمایشنامهنویسی و بازیگری تئاتر در کرج بازمیگردد.
- حمایت صحیح از تئاتر البرز
نویسنده و کارگردان تئاتر البرزی میگوید: برای رفع مشکلات موجود در تئاتر آماتور نیازمند حمایت و در تئاتر حرفهای و بزرگسالان به ممیزی نیاز داریم. در شرایط فعلی یک شورای بازبینی برای اجراهای عموم در استان داریم که بسیار آسان میگیرد، در صورتی که معتقدم برای اجراهای عموم باید سختگیریهای بیشتری اعمال شود.
«سینا شفیعی» اضافه میکند: هنگامی که تعداد اجراها در استان افزایش پیدا میکند، گمان میرود که تئاتر مورد حمایت قرار گرفته در صورتی که این حمایت نیست و زمانی میتوانیم بگوییم از تئاتر البرز حمایت میشود که فضاهای آموزشی تقویت شود و این امر امکانپذیر نیست مگر با دعوت از استادان ترازاول در زمینه نمایشنامهنویسی، کارگردانی و برگزاری ورکشاپهای متعدد، زیرا در غیر این صورت تئاتر همچنان اوضاع خوبی نخواهد داشت. شفیعی میگوید: توانایی هنر تئاتر برای فرهنگسازی موضوعی جدی و بسیار سودمند است؛ جامعه البرز نیز با مشکلات فرهنگی گوناگونی روبهرو است؛ مثلا وقتی با سرانه پایین مطالعه در جامعه روبهرو میشویم بهترین راه برای نشان دادن آسیبهای این موضوع استفاده از زبان تئاتر برای مخاطب است.
وی میافزاید: ظرفیت هنری تئانر البرز در شرایط کنونی مهاجر است و باید برای این موضوع فکری اساسی شود؛ از سوی دیگر باید توجه کنیم که وقتی مساله آموزش حل نشود بازبینها و مسئولان نیز با دیدن آثار بیکیفیت، انگیزه خود را برای حمایت از دست میدهند. شفیعی ادامه میدهد: در بحث فرهنگی این عرضه است که تقاضا را مشخص میکند و در این عرصه مردم بسیار واکنشگر هستند؛ بنابراین ما میتوانیم سطح سلیقه مخاطب را تعیین کنیم.