زبالهگردی کسب وکار عدهای شده که تعدادشان هر روز بیشتر میشود، کسب وکاری که شهرداری میتواند فرمانش را به دست بگیرد، به سرانجامش برساند و از آن برای خودش منبع درآمد پایدار بسازد. ولی سالهاست به واسطه همه ضعفها، با زبالهگردها شریک است؛ از طرفی رها کردن زباله توسط این افراد مشکلات زیستمحیطی بسیاری را در پی داشته که باعث گلایه شهروندان نیز شده است.
- رهاسازی زباله توسط زبالهگردها
یکی از شهروندان ساکن خیابان ساسانی با بیان اینکه روزانه چند زبالهگرد با چرخ دستیشان به این منطقه میآیند، ادامه میدهد: ضایعات مواد غذایی و بهداشتی در معابر و کوچه پسکوچههای شهر کاسه صبر مردم را لبریز کرده، با این اقدام جمعآوری زبالهها برای پاکبانان خدمات شهری هم سختتر شده است. «فاطمه اقدمی» عنوان میکند: از طرفی زبالهگردها باعث میشوند تمام زباله در خیابان رها شود و وضعیت نامناسبی پیدا میکند و به دلیل بوی نامطبوع امکان رد شدن از کنار سطلها نیست. به گفته وی، افراد هنگام تفکیک زبالهها و گشتن بین آنها بخش زیادی از پسماند را روی زمین رها میکنند که موجب آلودگی هوا و تجمع حشره و حیوانات موذی میشود. وی اضافه میکند: آنطور که شنیدهایم این افراد ساماندهیشده و در قالب باند کار میکنند و چیز زیادی هم نصیب خودشان نمیشود، به هرحال باید راهکاری برای ساماندهی این افراد در نظر گرفته شود.
- همکاری شهرداری و مردم
یکی دیگر از شهروندان به نقش مردم در این زمینه اشاره میکند و میگوید: بهترین کار همان تفکیک زباله از مبدأ و خانههاست که باید با همکاری مردم انجام شود، اما بسیاری از مردم هنوز بهخوبی در این طرح شرکت نمیکنند. اگر این کار انجام شود، زبالهگرد هم میداند که با بههم ریختن سطل چیزی دستگیرش نخواهد شد. «علیاکبر رستمی» میافزاید: البته نقش شهرداری را هم نباید نادیده گرفت؛ برای مثال با گذاشتن کانکس جمعآوری زبالههای خشک در محلهها میتواند در این زمینه نقش موثری داشته باشد. این روش در بسیاری از محلههای پایتخت هم اجرایی میشود و بازخورد خوبی دارد.
- جمعآوری زبالهگردها از پایان تیرماه
رئیس سازمان پسماند شهرداری کرج در پاسخ به اینکه شهرداری و سازمان مدیریت پسماند برنامهای برای جمعآوری این افراد دارد یا خیر میگوید: در هفتههای اخیر جلسات متعددی با مقامات قضایی استان برگزار شد و به نتایج خوبی نیز رسیدهایم که از آخر تیرماه اجرایی خواهد شد. «احمد خیری» میافزاید: از جمله این اقدامات جمعآوری چرخدستیها و جایگزین کردن وانتبارهای مشخص بهجای آنهاست که این کار با نظم و شکل خاصی صورت خواهد گرفت و زبالههای خشک و ارزشمند تفکیک خواهند شد.
وی ادامه میدهد: روشهای جمعآوری مکانیزه زباله در کرج میتواند تاثیر زیادی بر کاهش تعداد این افراد بگذارد و تلاش میکنیم در این زمینه آنچه را که به حوزه نظام مدیریت شهری مربوط میشود اصلاح کنیم، از این رو طرح جدیدی در این خصوص در حال تدوین است. خیری با اشاره به نقش هوشمندسازی تفکیک زباله میگوید: یکی دیگر از اقداماتی که انجام شده و بناست تفکیک از مبدا از طریق آن صورت بگیرد، سامانه هوشمند و اپلیکیشنی است که مردم از آن استفاده خواهند کرد و زبالههای حجیم خشک شهر با مکانیزمی جمعآوری میشوند. وی ادامه میدهد: این اپلیکیشن «دهکده هوشمند» نام دارد و شهروندان میتوانند مکان تحویل زباله را اعلام کنند و پیمانکار از همانجا زباله را تحویل میگیرد. همچنین برای افرادی که از این برنامه استفاده میکنند طرحهای تشویقی و حمایتی در نظر گرفتهشده است.
رئیس سازمان پسماند شهرداری کرج درباره سازماندهی و باند بودن زبالهگردها و اینکه جزو پیمانکاران شهرداری هستند میگوید: هرچند اقدامات پیشگیرانه و اقدامات قضایی در این رابطه صورت گرفته، اما بخشی از این اتفاقات به دلیل مشکلات اقتصادی و تحولات اجتماعی موجود در کشور افتادهاست. وی ادامه میدهد: واقعیت این است که همه کودکان زبالهگرد زیر چتر پیمانکاران زیرمجموعه شهرداری نیستند. خیلی از آنها شبکهای بوده و برخی هم خودشان خودجوش و محلهای اقدام میکنند البته با چند پیمانکار متخلف برخورد شد.
رئیس سازمان پسماند شهرداری کرج میگوید: تلاش ما این است که تا پایان تیر طرح جدید تفکیک از مبدا با هوشمندی و مکانیزم خاص انجام شود تا وانتبارها جای چرخدستیها را بگیرند. خیری تاکید میکند: برنامه و پیشبینی ما این است که اگر طرح جدید اجرایی شود، به طور اتوماتیک بخش قابل توجهی از این چرخدستیها، گاریها و زبالهگردیها کاهش پیدا میکند.
- لزوم برخورد با زبالهگردها
معاون خدمات شهری منطقه ۵ کرج با اشاره به مشکلاتی که زبالهگردی برای محلهها به وجود آورده است میگوید: زبالهگردی یا جداسازی پسماند خشک قابل بازیافت از کیسههای زباله و مخازن در شهر غیرقانونی است و بر اساس ماده ۱۶ قانون مدیریت پسماند باید با متخلفان برخورد شود. «حامد حسینی» میافزاید: علاوه بر معضلاتی که زبالهگردی برای سلامت شهروندان و مدیریت شهری ایجاد میکند، ازهم پاشیدن کیسههای زباله کنار خیابان یا کوچه و رفت و آمد این افراد با چرخهای زباله مشکلاتی برای محیطزیست و سیمای شهری ایجاد کرده است. وی ادامه میدهد: با وجود تلاشهایی که برای ساماندهی وضعیت پسماندها از مبدا تا مقصد انجام شده است اما افراد متخلف بسیاری بر خلاف ضوابط اقدام به جمعآوری ضایعات و تجمیع آنها میکنند.