در همین ورودی تبریز از سمت جاده تهران و در روستای قزلجه میدان که فاصله کمی هم با مرکز شهر دارد، می‌توان مدرسه‌ای کانکسی را مشاهده کرد؛ مدرسه‌ای که به گفته دانش‌آموزان و مربیان آنها درس خواندن را در فصل سرما و گرما با مکافات زیادی همراه کرده است. سرمای استخوان‌سوز تبریز کانکس‌ها را در زمستان غیرقابل‌تحمل می‌کند و با شروع گرمای اردیبهشت هم هوای داخل آنها شرجی و غیرقابل‌تحمل می‌شود. با این حال، مدت‌هاست بچه‌های این منطقه در این کلاس‌های کانکسی درس می‌خوانند و با مشکلات زیادی مواجهند. یکی دیگر از مشکلات مدارس کانکسی غیراستاندارد بودن فضای آموزشی و تنگ بودن جا برای تدریس است که در مناطق پرجمعیتی مانند قزلجه میدان بسیار مشهودتر است. در این بین، حضور خیران مدرسه‌ساز با وجود مشکلات اقتصادی دولت و کمبود منابع می‌تواند بهترین راهکار باشد.
- رفت و آمد به تبریز برای حضور در مدرسه
پدر یکی از دانش‌آموزان قزلجه میدان که در نبود مدرسه استاندارد، فرزند خود را هر روز برای تحصیل به تبریز می‌آورد، با بیان این‌که روزانه ۲۰ کیلومتر مسیر رفت و برگشت به مدرسه را طی می‌کنند می‌گوید: در مرکز روستا مدرسه کانکسی وجود دارد، اما کیفیت آموزش در آن پایین است. «محمد صمدزاده» عنوان می‌کند: البته من تنها پدری نیستم که این اقدام را می‌کنم، بلکه تعداد زیادی از والدین مجبور به این کار هستند. مثلا ۵ خانواده به صورت نوبتی ایاب و ذهاب دانش‌آموزان را بر عهده دارند. وی بیان می‌کند: قزلجه میدان از روستاهای مهاجرپذیر نزدیک تبریز است که به علت قرار گرفتن در پلیس راه تبریز – بستان‌آباد در محدوده بستان‌آباد قرار دارد و به همین دلیل، آموزش و پرورش تبریز و خیران این شهر این روستا را در اولویت قرار نداده‌اند.
- حضور موثر خیرین در حذف مدارس کانکسی
بنا به آمار سازمان نوسازی مدارس آذربایجان شرقی، از ۳ سال قبل روند حذف مدارس کانکسی در استان آغاز شده است. در این میان، وضعیت این مدارس در جشنواره‌های خیرین مدرسه‌ساز به آنان معرفی می‌شود. مدارس کانکسی هم به صورت اولویت‌دار معرفی می‌شوند. یکی از خیرین مدرسه‌ساز استان با بیان این‌که روند تبدیل مدارس کانکسی به ساختمانی از اولویت‌های خیرین مدرسه‌ساز است، می‌گوید: هر شهرستان مجمع خیرینی دارد که در ابتدای امر، این مدارس به مجامع شهرستانی معرفی می‌شوند و در گام دوم به مجمع خیرین مدرسه‌ساز استانی معرفی می‌شوند، اما شهرهایی که مجمع خیرین قوی‌ای دارند با مشکلات کمتری روبه‌رو هستند.
«هادی بیاتی» می‌افزاید: یکی از مشکلات مطرح در مورد مدارس کانکسی نبود دانش‌آموز کافی در آنهاست. در برخی از این مدارس یک یا دو دانش‌آموز تحصیل می‌کنند. ساختن مدرسه در چنین مناطقی توجیه اقتصادی ندارد، مگر این‌که موضوع مهاجرت معکوس مطرح باشد و قرار باشد برای آینده سرمایه‌گذاری شود. این مساله هم با توجه به نیاز استان به مدارس جدید در اولویت نیست.
وی می‌افزاید: به طور مثال، در روستایی مانند سعدی از توابع تیکمه‌داشِ شهرستان بستان‌آباد، ساختمان مدرسه به علت نبود دانش‌آموز تخریب شده و کمتر از ۳ دانش‌آموز در این بخش وجود دارد. در چنین شرایطی استفاده از کانکس اولویت‌دار می‌شود، اما به طور مشخص در روستایی مانند قزلجه میدان حذف مدرسه کانکسی ضرورت دارد. بیاتی عنوان می‌کند: در ۲ سال گذشته، ۳۱ کلاس درس کانکسی در استان حذف و در عوض ساختمان قابل‌قبولی احداث شده است. این روند ادامه دارد و امیدواریم به‌زودی شاهد حذف کلاس‌های کانکسی از شهرها و روستاهای استان باشیم.
- اولویت حذف مدارس کانکسی در سال جاری
مدیر کل جدید نوسازی و تجهیز مدارس آذربایجان شرقی که چند ماه است در این سمت مشغول به کار شده، برخلاف مدیر کل قبلی آمار واقع‌بینانه‌تری از مدارس کانکسی ارائه می‌دهد. در حالی که «محمدرضا عیدی» مدیر کل سابق سال گذشته، کلاس‌های کانکسی را ۳۰۰ عدد عنوان کرده بود، «پیام صادقی» مدیر کل جوان این اداره کل در تازه‌ترین اظهاراتش تعداد این کلاس‌ها را ۲ درصد کلاس‌های استان و معادل ۴۸۶ کلاس درسی اعلام کرده است.
وی البته با خودداری از اعلام تعداد مدارس کانکسی که در دستور کار حذف شدن قرار دارند بیان می‌کند: روند حذف کلاس‌های کانکسی امسال در اولویت این اداره کل است. صادقی می‌افزاید: با توجه به این‌که بیش از نیمی از کلاس‌های جدید درس در استان طی سال‌های اخیر از سوی خیران احداث شده است، امیدواریم بتوانیم از این ظرفیت برای حذف مدارس کانکسی و احداث ساختمان استفاده کنیم. به گفته این مسئول، برخی مدارس کانکسی در کنار ساختمان‌های فرسوده مدارس مستقر شده‌اند که این اقدام برای تامین ایمنی و حفاظت از جان دانش‌آموزان است.
- قزلجه میدان کجاست؟
قزلجه میدان در ۱۵ کیلومتری تبریز و روبه‌روی پلیس راه تبریز – میانه قرار گرفته است. حدود ۶۰۰ خانوار و تقریبا ۱۴۰۰ نفر جمعیت دارد و از روستاهای پرجمعیت استان است. قزلجه میدان به دلیل قرار گرفتن در مسیر ارتباطی تبریز – تهران، از مکان‌هایی است که کارخانه‌های بسیاری در آن تأسیس و راه‌اندازی می‌شود. در کنار این روستا نزدیک به ۲۰۰ کارخانه وجود دارد و به همین دلیل، از مناطق مهاجرپذیر استان به شمار می‌رود.
- ضرورت توجه خیران به مناطق محروم
فرماندار تبریز با بیان این‌که عملکرد خیران مدرسه‌ساز در حذف مدارس کانکسی و ارتقای کیفیت مدارس استان ستودنی است، اظهار می‌کند: بنا بر آمار، خیران استان در سال‌های متمادی، جزو خیران تراز اول کشوری بوده‌اند و همت آنان در زلزله‌های ورزقان موجب تسریع در نوسازی مدارس و حذف مدارس کانکسی شده است. «بهروز مهدوی» عنوان می‌کند: خواست ما از خیران توجه به همه مناطق محروم و حذف مدارس کانکسی با اولویت است. از آنها انتظار نداریم که تنها به تبریز توجه کنند، اما نیازهای برخی روستاهای نزدیک تبریز برای برخورداری از این امکانات بسیار بیشتر است و باید مورد توجه قرار بگیرد.