مرکزی یکی از استان‌های صنعتی کشور است که حدود ۲۸۰۰ واحد صنعتی را در خود جای داده که از این تعداد بسیاری را واحدهای صنعتی بزرگ، مادر و تخصصی به خود اختصاص داده‌اند. همچنین ۸۰ درصد کارخانه‌های کوچک این استان زیرمجموعه صنایع بزرگ هستند. در شرایط کنونی و با توجه به وضعیت اقتصادی ایجاد شده در کشور بدون تردید توسعه این واحدها می‌تواند نقش بسیار تأثیرگذار و حیاتی را در اقتصاد، رونق و کسب و کار در استان به همراه داشته باشد. بنابراین با این شرایط توسعه صنعت باید مورد توجه مسئولان و متولیان این بخش قرار گیرد.
دلیل اهمیت و توجه به توسعه صنایع کوچک و متوسط کم هزینه بودن و بازدهی زودتر این صنایع نسبت به صنایع بزرگ، مادر و تخصصی است. همچنین توسعه این صنایع به دلایل ذکر شده در کشورهای پیشرفته مورد توجه قرار گرفته و بخش قابل توجهی از موفقیت کشورهای پیشرفته نیز وابسته به توسعه و حمایت از این صنایع است.
- کاهش سرمایه‌گذار در شهرک‌های صنعتی
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی در این زمینه می‌گوید: از مهم‌ترین عواملی که سبب کم شدن سرمایه‌گذاری در شهرک‌های صنعتی استان شده می‌توان به نبود زمین در این شهرک‌ها و نواحی اشاره کرد. اکنون حدود ۸۸ واحد بالای ۶۰ درصد پیشرفت در اراک در این نواحی وجود دارد که در صورت تکمیل می‌توانند با استفاده از تسهیلات تبصره ۱۸ اشتغال‌زایی خوبی ایجاد کنند.
«محمدرضا حاجی‌پور» بیان می‌کند: در مورد ساخت شهرک صنعتی امیرکبیر در اراک که مصوبه هیأت وزیران و مربوط به سال ۸۵ است، تاکنون هیچ اقدام مهم و عملیاتی انجام نشده است. در این مورد تصمیم نهایی باید بر اساس مصوبه شورای عالی محیط‌زیست کشور گرفته شود، زیرا بر اساس مصوبه سال ۸۵ که بین سازمان صنعت، معدن وتجارت و محیط زیست استان منعقد شده باید ۴ هزار هکتار از اراضی هفتادقله اراک برای ساخت این شهرک واگذار شود و در ازای آن ۱۹ هزار هکتار از اراضی منطقه چنار خمین که از لحاظ اکولوژیکی و توپوگرافی با منطقه هفتاد قله شرایط یکسانی دارند به این منطقه واگذار شود.
وی ادامه می‌دهد: قطعاً ایجاد این شهرک می‌تواند در زمینه ایجاد اشتغال و رفع معضل بیکاری در استان بسیار دارای اهمیت و تأثیرگذاری باشد، اما اگر این مصوبه در شورای عالی محیط زیست کشور رأی نیاورد ما نیز برای ساخت این شهرک اصراری نخواهیم داشت و از اقدامات دیگر برای ایجاد اشتغال استفاده خواهیم کرد. رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی می‌افزاید: در منطقه چنار خمین ظرفیت‌های بسیار مطلوب و مناسبی در زمینه ایجاد معادن سرب و روی وجود دارد و قطعاً از این ظرفیت می‌توانیم به منظور ایجاد اشتغال و رشد و توسعه اقتصادی استان به جای ایجاد شهرک صنعتی امیرکبیر استفاده کنیم.
- روند نزولی واگذاری زمین
مدیر عامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان مرکزی نیز می‌گوید: اکنون در استان ۶ شهرک و ناحیه صنعتی مصوب وجود دارد که در ۴ بخش زمین واگذار شده و ۴۵۶ واحد در این شهرک‌ها و نواحی مستقر هستند. در حال حاضر زمینی برای واگذاری در این شهرک‌ها وجود ندارد و همچنین واحدهای دارای پروانه بهره‌برداری در این شهرک‌ها ۳۳۴ واحد است.
«مصطفی آمره» بیان می‌کند: برای توسعه صنعتی در شهر اراک یا باید واگذاری زمین در شهرک صنعتی خیرآباد انجام شود یا این‌که شهرک صنعتی جدیدی ایجاد شود که از نظر زیرساخت‌های اصلی در شهرک‌های صنعتی در اراک هیچ مشکلی وجود ندارد، اما از سال ۹۴ تا سال ۹۷ هیچ زمینی برای واگذاری قطعات کوچک در این زمینه نداشته‌ایم و روند نزولی بوده است. وی ادامه می‌دهد: اکنون در شهرک صنعتی خیرآباد زمین برای واگذاری وجود ندارد. بنابراین توسعه خیرآباد و شهرک جدید امیرکبیر باید به صورت جدی پیگیری شود، زیرا توسعه صنعتی اراک به‌ویژه واحدهای صنعتی کوچک و متوسط می‌تواند بسیاری از مشکلات اقتصادی و اشتغال استان را برطرف کند.
- ارائه راهکارهای علمی برای توسعه صنعت استان
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری مرکزی می‌گوید: در زمینه توسعه صنعتی اراک سرمایه‌گذاری را نباید فقط به زمین وابسته کنیم و علت این‌که در این بخش روند نزولی بوده باید یک کار علمی و کارشناسی انجام و علت این مسأله ریشه‌یابی شود. «سعید فرخی» بیان می‌کند: استفاده از بسته‌های حمایتی مانند ابزارهای تبصره ۱۸ برای زمین باید برای استان فعال شود، همچنین واحدهای تولیدی و صنعتی راکد نیز باید با بسته‌های حمایتی فعال شوند و در این زمینه بانک‌ها تعاملات و حمایت‌های لازم را انجام دهند.
وی ادامه می‌دهد: باید صنایع کوچک و متوسط با توجه به ساخت سریع‌تر و کم‌هزینه بودن تقویت شوند و برای ایجاد این گونه صنایع مشوق‌های لازم در نظر گرفته شود. همچنین استفاده از بسته‌های تشویقی در رابطه با فضاهای خالی شهرک صنعتی ایبک‌آباد بسیار دارای اهمیت است و برای آینده صنعتی اراک قطعاً باید تمهیدات لازم اندیشیده شود. همچنین در زمینه ایجاد شهرک صنعتی امیرکبیر انجام مطالعات جدید و اقدامات کارشناسانه به صورت علمی و هدفمند در یک کارگروه ویژه باید در دستور کار قرار گیرد.
معاون اقتصادی استاندار مرکزی با بیان این‌که مرکزی استانی صنعتی است و باید نگاه مسئولان برای توسعه آن خاص باشد می‌افزاید: تعصب نسبت به این‌که زمین برای ایجاد این شهرک در کجا باید قرار داشته باشد نباید وجود داشته باشد، بلکه کار کارشناسی و علمی باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا در این صورت در شورای عالی به راحتی می‌توانیم از این طرح دفاع کنیم و کار را با سرعت بیشتری پیش ببریم.