گرانیها باعث شده است مستاجران و مشاوران املاک هر ۲ از این وضعیت ناراضی باشند. نرخ رهن و اجاره در خرمآباد و دیگر شهرهای لرستان افزایش چشمگیری داشته در حالی که بازار خرید و فروش چندان رونق ندارد و کماکان پس از افزایش یکباره و افسارگسیخته قیمتها در مقطع زمانی سال گذشته، در رکود به سر میبرد. با این حال مردم ناتوان از خرید مسکن ناگزیر از رهن و کرایه آن هستند. در برخی از مناطق خرمآباد اجاره مسکن بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش یافته است. برخی از مردم وقوع سیل و حضور خانوادهها را از دیگر شهرها در این شهر را نیز یکی از عوامل افزایش قیمتها عنوان میکنند، اما کارشناسان و مشاوران املاک این گزینه را رد میکنند و نظرات دیگری دارند.
- اجارهنشینی سخت شده است
یکی از شهروندان که در مشاور املاک حضور دارد و برای اجاره مسکن به دنبال مورد مناسب با قیمت معقول است، میگوید: بازار اجاره مسکن آنقدر آشفته است که هیچ کسی جرات نمیکند به سراغ آن برود و همه ترجیح میدهند قرارداد همان واحدهای قبلی را تمدید کنند. «مسعود فرخزاده» میافزاید: متاسفانه امسال شانس با من یار نبود و صاحبخانه واحدی را که در آن ساکن بودم، فروخت و صاحب جدید هم آن را برای پسرش میخواهد و باید ظرف ۲۰ روز آینده خانه را تخلیه کنم.
وی ادامه میدهد: اما با این نرخهای سرسام آور نمیتوانم هیچ خانهای را اجاره کنم، مگر در منطقه پایین شهر یا یک خانه بسیار کوچک در منطقهای معمولی. خانه کوچک هم که جای همه وسایل ما را ندارد. فرخزاده بیان میکند: اصلا معلوم نیست بازار مسکن توسط چه کسانی اداره میشود. خانه که دیگر تحریم نیست که بگوییم نمیتوانیم قطعات و مواد لازم را وارد کنیم. مسئولان باید خود را از مردم بدانند و در جهت اصلاح اوضاع یا کنترل آن قدمی بردارند.
- تنها راه؛ تمدید قرارداد قبلی
اجارهنشین دیگری به خبرنگار ما میگوید: از خانهای که سال گذشته اجاره کردهام تا ماه قبل راضی نبودم و کلی غر میزدم که باید خانه را امسال عوض کنیم و به یک خانه بهتر و بزرگتر برویم اما وقتی به چند مشاور املاک را سر زدم و از نرخها مطلع شدم، تصمیمم عوض شد. «مریم موسوی» میافزاید: پیشنهاد مشاور املاک این بود که اجاره همان ملک قبلی را تمدید کنم که با ارزیابی و بررسی متوجه شدم بهترین راه همین کار است. حالا یک سال دیگر را هم آنجا میمانیم، شاید فرجی شده و اوضاع اصلاح شود.
وی ادامه میدهد: برخی از مردم گرانی اجاره مسکن را در خرمآباد به دلیل حضور مردم پلدختر در این شهر میدانند و میگویند سیل باعث شده است خانههای آنها تخریب شود و حالا برای اجارهنشینی به خرمآباد آمدهاند و بعد از اینکه خانههایشان تکمیل شود، به شهرشان برمیگردند و اوضاع بهتر میشود. این شهروند اظهار میکند: اما با این وضعیتی که دیده میشود قطعا اصلاحی در کار نیست و تنها باید برای ثبات همین وضعیت دست به دعا شویم تا از این هم که هست بدتر نشود.
- نرخهای غیرمنطقی
یکی از مشاوران املاک خرمآباد نیز در این زمینه میگوید: بازار اجاره مسکن کساد و نرخ خانهها سرسامآور است و همین موضوع باعث شده بازار کار ما نیز کساد شود و درآمد خوبی نداشته باشیم. «هاشم عالینژادیان» ادامه میدهد: وقتی نرخها معقول و منطقی باشد، ما نیز مشتریهای بیشتری خواهیم داشت و معاملههای زیادی انجام میدهیم و دریافت حق کمیسیون بیشتری در ماه خواهیم داشت. اما در حال حاضر، با این نرخهای غیرمنطقی، تعداد معاملهها کاهش یافته و درنتیجه درآمد ما هم کاهش پیدا کرده است. وی میگوید: این تصور اشتباه است که مشاوران املاک در بالا بردن نرخ اجاره مسکن و رهن دخیل هستند. شاید تعدادی تاثیرگذار باشند اما قطعا انگشتشمارند.
- افزایش ۴۰ تا ۷۰ درصدی اجارهبها
این مشاور املاک به افزایش ۴۰ تا ۷۰ درصدی اجاره مسکن در برخی مناطق خرمآباد اشاره و و بیان میکند: اجارهبهای واحدهای مسکونی که سال گذشته ۲۰ میلیون تومان رهن و ۳۰۰ هزار تومان اجاره بوده، امسال به ۳۰ میلیون تومان رهن و اجاره ماهانه ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان رسیده است.
وی میافزاید: با توجه به تورم و گرانیهای موجود، مالکان هم اجارهبها را بالا بردهاند. عالینژادیان میگوید: ما بسیاری از فایلهای اجارهای را که داریم، به دلیل بالا بودن نرخ رهن و اجارهشان، اصلا به مشتری نشان نمیدهیم چون مطمئن هستیم که تنها باعث فراری دادن مشتری میشوند. تنها واحدهای مسکونی که دارای رهن و اجاره معقول را یعنی تا ۲۰ درصد افزایش نسبت به نرخ سال گذشته هستند، به مشتری پیشنهاد میدهیم.
این مشاور املاک اظهار میکند: نرخ رهن و اجاره باید با موقعیت محل و ملک و... متناسب باشد و نرخی برای آن در نظر گرفته شود که مشاوران املاک اجازه افزایش آن را نداشته باشند. ناظرانی هم باید بر کار مشاوران املاک نظارت کنند تا شاهد این بینظمیها در بازار مسکن نباشیم.
وی ادامه میدهد: به نظر من، بهترین راهکار برای رفع تشنج در بازار مسکن این است که دولت خودش قیمت را تعیین کند، یا کار را به دست کارشناسان خبره و معتبر این حوزه بسپارد تا قیمتها منطقی تعیین شوند.
- دلایل متشنج شدن بازار مسکن
یکی دیگر از مشاوران املاک نیز در این زمینه میگوید: بسیاری از مردم تصور میکنند که گرانی مسکن به دست مشاوران املاک است که این تصور اشتباه است، هر چند نمیتوان منکر تاثیر آنها شد اما در مجموع گرانی اجاره مسکن تحت تاثیر عوامل زیادی است. «رضا حسنی» میافزاید: مثلا نرخ و نوع مصالح به کار رفته، آهنآلات، تجهیزات و... بر ساخت و ساز و قیمت تمامشده ساختمان تاثیر میگذارد. وی بیان میکند: مورد دیگر حضور دلالان در بازار مسکن است. از آنجا که تعداد زیادی از مردم خرمآباد بیکار هستند، بسیاری از آنها به دلالی در بخش مسکن روی آوردهاند و همین باعث گرانی شده است.
- افزایش ۱۰۰ درصدی نرخ هم داشتهایم
این مشاور املاک اظهار میکند: یکی دیگر از عوامل گرانی در بازار مسکن خرمآباد به معروف شدن این شهر به گرانی خانههایش و برابری قیمت خانه در آن با کلانشهرها برمیگردد. این موضوع تاثیر بسزایی بر نرخها در آن دارد. وی ادامه میدهد: گرانی قیمت خرید و فروش مسکن نیز یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر نرخ اجاره و رهن است و آن را بالا میبرد. حسنی میگوید: یکی دیگر از موارد تاثیرگذار بر بازار مسکن، وجود سایتهای خرید و فروش و اجاره مسکن است که توسط دلالان کنترل میشود و باعث بالا رفتن نرخ اجاره مسکن شده است.
وی بیان میکند: نرخ اجاره و رهن در برخی نقاط خرمآباد نسبت به سال گذشته تا ۱۰۰ درصد نیز افزایش داشته است. نمونه بارز این موضوع منطقه کیو است. واحدهای مسکونی که سال گذشته در این منطقه با ۵۰ میلیون تومان رهن و ۵۰۰ هزار تومان اجاره قرارداد بسته میشدند، امسال با ۱۰۰ میلیون تومان رهن و یک میلیون تومان اجاره یا ۸۰ میلیون تومان رهن و یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اجاره به بنگاهها سپرده شدهاند.
- بازار مشاوران املاک کساد است
حسنی میگوید: الان بیش از ۴۵ روز است که حتی یک معامله هم نداشتهام و بازار کاملا کساد است در حالی که در سالهای گذشته در این ایام بازار رهن و اجاره مسکن داغ داغ بود. وی میافزاید: سال گذشته در همین زمان، یعنی خرداد تا تیر، بیش از ۲۰ معامله برای اجاره داشتم. در سال جاری در این مدت تنها ۲ معامله انجام دادهام و عملا درآمد و عایدی از این محل نداشتهام. این مشاور املاک بیان میکند: بخشی از این کسادی بازار به تمدید قراردادهای سال گذشته بین مستاجران و صاحبان املاک برمیگردد. مستاجر وقتی وضعیت بازار را میبیند و اینکه باید وقت و هزینه زیادی صرف کند که بتواند به مشاوران املاک زیادی سر بزند تا واحد مسکونی مناسبی پیدا کند و از طرف دیگر هزینه و وقت زیاد برای جابهجایی و... بدهد، ترجیح میدهد با صاحب ملک به توافق برسد و قراردادش را تمدید کند.
- نبود مدیریت در بازار مسکن
رئیس اتحادیه مسکن خرمآباد نیز در این خصوص به همشهری میگوید: در بازار مسکن مدیریتی وجود ندارد زیرا قطعا اگر وجود داشت، الان این بازار کنترل شده بود. «رضا حسینی» میافزاید: دلیل اصلی افزایش قیمت اجاره مسکن، صاحبخانهها هستند که نرخها را چندین برابر افزایش دادهاند و تنها دلیلشان نیز بالا رفتن قیمت مسکن است. آنها عنوان میکنند وقتی ارزش ملک از ۱۰۰ میلیون تومان به ۵۰۰ میلیون تومان رسیده است، قیمت اجارهها هم باید افزایش یابد. وی اظهار میکند: پس این تصور که مشاوران املاک در بالا بردن نرخ اجارهبها تاثیرگذار هستند کاملا درست و منطقی نیست. حالا شاید هم افرادی انگشتشمار در این موضوع دخیل باشند ولی بیشترین دلیل افزایش قیمتها در این بازار از جانب صاحبان املاک است.
حسینی ادامه میدهد: برخی از صاحبان املاک حاضرند چند ماه واحدشان خالی بماند اما از نرخ اعلامی خود کوتاه نیایند. رئیس اتحادیه مسکن خرمآباد در مورد اجارهنشینی سیلزدههای دیگر مناطق استان در خرمآباد نیز میگوید: چنین چیزی صحت ندارد. ممکن است چندین مورد نقل و انتقال وجود داشته باشد اما این دلیلی برای گرانی ۵۰ تا ۱۰۰ درصدی اجاره مسکن نمیشود.