وجود انشعابات غیرمجاز آب در خوزستان از جمله موضوعاتی است که در صحبت‌های همه مدیران آبفا و آبفار شنیده می‌شود. حتی بهره‌برداری از طرح آبرسانی غدیر هم نتوانسته است این مشکلات را از بین ببرد؛ مشکلی که کوچک نیست و نمی‌توان از کنار آن گذشت. انشعابات غیرمجاز که توسط برخی شهروندان و روستاییان ایجاد می‌شود، هم موجب افت فشار و قطع آب منازل دیگر می‌شود و هم خدمت‌رسانی آبفا و آبفار را با مشکلات متعددی مواجه می‌کند.
- راه‌حلی برای مجاز کردن مشترکان غیرمجاز
سرپرست شرکت آبفای اهواز در این باره به همشهری می‌گوید: ۵۰ هزار اشتراک غیرمجاز در اهواز وجود دارد که اگر تعداد هر خانوار را به طور متوسط ۵ نفر در نظر بگیریم، یعنی ۲۵۰ هزار نفر در شهری که کمتر از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارد، به صورت غیرمجاز از آب لوله‌کشی شهری استفاده می‌کنند.
«صادق حقیقی‌پور» می‌افزاید: وقتی ۲۰ درصد مشترکان استفاده کنندگان از شبکه آب و فاضلاب اهواز غیرمجاز هستند، یعنی عملا شبکه آب و فاضلاب در اختیار ما نیست، اما مشکلات آن دامن‌گیر ما شده است و باید به دنبال راه‌حلی عملی در این زمینه باشیم. وی با اشاره به وجود سکونتگاه‌های غیررسمی و مناطق حاشیه‌ای در اهواز اظهار می‌کند: این مساله سبب شده است ما در برخی از مناطق با تنش آبی مواجه شویم. جمعیت زیادی از ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی به صورت غیرمجاز به شبکه آب دسترسی پیدا کرده‌اند و همین سبب شده است که به شبکه توزیع آب فشار وارد شود.
این مسئول با بیان این‌که تنها راه‌حل افزایش کیفیت آب در اهواز بستن انشعابات غیرمجاز آب است، ادامه می‌دهد: برای همین، با موافقت استاندار خوزستان، هزینه درخواست انشعاب آب را به ۵ هزار تومان کاهش داده‌ایم تا همه افراد برای گرفتن انشعاب مجاز اقدام کنند.
- حذف هزینه آب برای کم‌توانان معیشتی
حقیقی‌پور می‌گوید: بنا بر مصوبات شرکت آبفای اهواز، افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی هزینه‌ای برای قبوض آب پرداخت نخواهند کرد. از همه شهروندان می‌خواهیم به این موضوع توجه کنند تا بتوانیم کیفیت آب را در این کلان‌شهر ارتقا دهیم. وی با اشاره به این‌که کوچک‌ترین تغییرات در بخش آب و فاضلاب اهواز تنش‌هایی ۷۲ ساعته را به وجود می‌آورد، می‌افزاید: علت این مساله این است که شبکه به دلیل مصرف مشترکان غیرمجاز در کنترل آبفا نیست.
سرپرست شرکت آبفای اهواز بیان می‌کند: برخی به صورت غیرمجاز، با تعبیه پمپ فشار قوی در شبکه، آب را از مدار خارج می‌کنند و موجب افت فشار آن می‌شوند. ما حتی نمی‌دانیم در کدام نقاط این اقدام صورت می‌گیرد. وی که همزمان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خوزستان هم است، می‌گوید: در استان خوزستان نزدیک به ۲۰۰ هزار اشتراک غیرمجاز وجود دارد که به صورت مستقیم کیفیت آب را تحت تاثیر قرار داده‌اند که اگر هر اشتراک را به ازای خانواده ۵ نفره در نظر بگیریم حدود یک میلیون نفر از شبکه آب و فاضلاب غیرمجاز استفاده می‌کنند. البته در ۲ سال گذشته اقدامات زیرساختی زیادی در حوزه آب شهرهای خوزستان - به جز اهواز - انجام شده است و توانسته‌ایم میزان رضایت را در این زمینه ارتقا دهیم.
- عامل آلودگی میکروبی
مدیر کنترل کیفیت شرکت آب و فاضلاب اهواز نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان این‌که بر اساس اعلام مرکز بهداشت اهواز ۹۸ درصد آب این کلان‌شهر از نظر آلودگی میکروبی سالم است، می‌گوید: ۲ درصد باقیمانده به مناطقی مربوط است که درصد انشعابات غیرمجاز در آنها بالاست. «لیلا حیاتی» ادامه می‌دهد: عمده انشعابات غیرمجاز مربوط به نواحی حاشیه‌ای و مناطقی است که جوی‌های روباز دارند و از شبکه فاضلاب برخوردار نیستند. وی با بیان این‌که در این مناطق برای این‌که انشعاب غیرمجاز آب دیده نشود، متخلفان لوله‌کشی آب را از درون شبکه فاضلاب انجام می‌دهند، اظهار می‌کند: این لوله‌کشی اصولی نیست و اگر یک نفر در منطقه از انشعاب غیرمجاز استفاده کند، با روشن شدن پمپ آب، فاضلاب وارد شبکه آب و سبب آلوده شدن همه شبکه می‌شود.
- معرفی مشترکان غیرمجاز به دستگاه قضایی
همچنین، معاون درآمد و امور مشترکان شرکت آب و فاضلاب خوزستان با اشاره به راه‌اندازی سیستم‌های کنترل نرم‌افزاری جدید برای شناسایی تمام مشترکان آبفا، در خصوص افرادی که به صورت غیرمجاز به برداشت از شبکه توزیع آب اقدام می‌کنند، تاکید می‌کند: این‌گونه افراد فقط تا پایان شهریور سال جاری فرصت دارند که برای قانونی کردن انشعاب خود و دریافت اشتراک به ادارات آب در شهرهای استان مراجعه کنند.
«محسن درفشان» می‌افزاید: برای رعایت انصاف و احترام گذاشتن به مشترکان قانونی شرکت، بعد از پایان این فرصت، بدون هیچ بخشش و چشم‌پوشی، افرادی که به صورت غیرمجاز از شبکه بهره می‌برند، به مراجع قضایی معرفی خواهند شد. وی می‌گوید: برای سهولت پرداخت حق انشعاب، افرادی که در فرصت اعلام شده اقدام کنند، علاوه بر بخشودگی جریمه انشعاب غیرمجاز، هزینه حق انشعاب را نیز به صورت اقساط پرداخت خواهند کرد. این مسئول همچنین مشترکان مجاز آب استان را - به جز شهر اهواز - ۷۱۰ هزار مشترک اعلام و اظهار می‌کند: با توجه به حجم تولید آب که با هزینه بالا و به سختی تولید و در شبکه توزیع می‌شود، می‌توان گفت یک‌پنجم مشترکان آب استان به صورت غیرمجاز از شبکه‌های موجود آن برداشت می‌کنند.
- میزان مصرف ماهانه مشترکان غیرمجاز
درفشان می‌گوید: مشترکان غیرمجاز آب استان ماهانه بیش از ۱۴ میلیون متر مکعب آب را مخفیانه و بدون پرداخت هزینه مصرف می‌کنند که باعث افت فشار، هدررفت آب و بالا رفتن هزینه‌های تولید و توزیع آب می‌شود. این مسئول بیان می‌کند: معاونت درآمد و امور مشترکان شرکت آبفای استان برای بالا بردن راندمان کار و کاهش تخلفات، طرح‌های بسیار خوبی را در دستور کار خود قرار داده و اخیرا موفق به رونمایی از تکنولوژی HI TECK شده است. وی می‌گوید: این تکنولوژی در طی حدود ۵ ماه مکان تمامی مشترکان خانگی، غیرخانگی، تجاری و صنعتی را روی نرم‌افزار GIS ثبت می‌کند. شناسایی مشترکان غیرمجاز، کنترل مامور قرائت، ثبت اطلاعات تکمیلی و پایش مشترکان و کشف انشعاب و اشتراک غیرمجاز از مزایای بهره‌مندی از این سیستم نرم‌افزاری و الکترونیکی به شمار می‌روند.