گیاه کاکتوس یکی از گونههایی است که بهواسطه مقاومت به خشکی و سازگاری با کمآبی از طریق سازمان خواربار جهانی بهعنوان یک گزینه مناسب برای کشت در مناطق خشک و نیمهخشک جهان، توصیه شده است.
در میان گونههای کاکتوس opuntia focus indica بهواسطه نقش مهم آن در تعلیف دام و همچنین ارزشهای بالای غذایی، دارویی و صنعتی میتواند نقش مهمی در معیشت ساکنان سواحل جنوبی کشور ایفا کند. منشأ این گیاه در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری آمریکا است اما این گیاه در طیف وسیعی از شرایط اقلیمی در سراسر قاره آمریکا یافت میشود.
کاکتوس نوپالی به طور گستردهای توسط مردم آمریکا با هدف تجارت به آفریقا، آسیا، اروپا و استرالیا آورده شده است که البته نوپال کاکتوس به اسم گلابی خاردار هم شناخته میشود.
این گیاه با استفاده از فناوریها و شیوههای مختلف حفظ و پردازش میشود. گیاه نوپالی به صورت میوه، آب میوه و مرباهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد و در نهایت از آن به عنوان افزودنی و ماده رنگی در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی نیز استفاده میکنند.
به همین منظور ستاد توسعه فناوریهای آب، خشکسالی، فرسایش و محیطزیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اقدام به ایجاد سه سطح پایلوت در استانهای سیستان و بوشهر و یک سطح خزانه در شمال کشور کرده است.
این طرح با حمایت ستاد و توسط دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس اجرایی خواهد شد.
با توجه به موقعیت اقلیمی سیستان و بلوچستان و خشکسالی چند سال اخیر در این استان، کار تحقیقاتی کشت گیاهان سازگار با شرایط منطقه در سالهای اخیر در دانشگاه زابل اجرایی شده و تاکنون بیش از ۱۰۰ گونه گیاهی در دانشگاه زابل کشت شده است.
گیاهان دارویی کشت شده، سازگاری مناسبی با منطقه دارند و حتی برخی از این گیاهان به دلیل تنشهای محیطی نسبت به خاستگاه اولیه خود از عملکرد بیشتری نیز برخوردار هستند.
یکی از این گیاهان که شرایط کشت در استان سیستان را دارد، گیاه کاکتوس نوپالی است که عملیات اجرایی نخستین پایلوت کشت این گیاه در این استان، طی بازدید نادرقلی ابراهیمی دبیر ستاد توسعه فناوریهای آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به همراه تعدادی از اعضای هیأت علمی دانشگاههای سیستان و بلوچستان از شهرستان زابل و مدیران محلی و نمایندگان دستگاههای اجرایی آغاز شد.