دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه توهین‌های مکرر به سران کشورهای مختلف و حتی متحدان واشنگتن، شامگاه گذشته (سه‌شنبه) سفیر انگلیس و «ترزا می» نخست‌وزیر این کشور را «احمق» خطاب کرد.
ترامپ درباره «کیم داروک» سفیر بریتانیا در واشنگتن، در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «سفیر خرفتی که انگلیس به ایالات متحده قالب کرد، کسی نیست که ما خیلی از (حضور) او خوشحال باشیم؛ او فردی بسیار احمق است. او باید با دولت و نخست‌وزیر خودشان درباره مذاکرات شکست‌خورده برگزیت صحبت کند و از انتقادات من از هدایت بد آن نباید ناراحت باشد».
رئیس‌جمهور آمریکا که گویا به حد زیادی از اظهارات داروک خشمگین شده، حتی به نخست‌وزیر انگلیس هم تاخت: «به او گفتم که چگونه آن توافق (برگزیت) را پیش ببرد ولی او به روش احمقانه خودش عمل کرد و نتوانست آن را به نتیجه برساند. یک فاجعه (بود)! من سفیر آنها را نمی‌شناسم ولی به من گفته شده که او یک احمق واقعی است».
این اظهارات ترامپ در واکنش به نامه‌نگاری‌های محرمانه سفیر انگلیس با لندن و مطرح‌کردن ارزیابی‌های تند علیه رئیس‌جمهور آمریکا و سیاست‌های وی بود. در اسنادی که از پیام‌های داروک افشا شده، آمده است که وی ضمن «بی‌منطق، متزلزل و بی‌کفایت» توصیف کردن ترامپ، هشدار داده بود که سیاست‌های ترامپ در قبال ایران بی‌ربط و آشوبناک هستند.
این البته اولین باری نیست که ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده اینگونه کم‌سابقه به سران کشورهای دیگر توهین و بی‌احترامی می‌کند. حتی مقامات عالی‌رتبه کشورهای متحد و نزدیک آمریکا نیز از این رفتارهای زننده و اهانت‌های ترامپ بی‌نصیب نمانده و طعم تند نیش‌وکنایه‌های او را چشیدند.
ماکرون
«امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه را شاید بتوان اولین مقام عالی یک کشور اروپایی دوست آمریکا دانست که به سیبل تحقیرهای ترامپ تبدیل شد. رئیس‌جمهور جوان و تازه‌کار فرانسه که کمی پس از ترامپ، سکان هدایت کشورش را در دست گرفته بود، بسیار امید داشت بتواند رابطه‌ای دوستانه با همتای آمریکایی خود ایجاد کند. وی حتی دنباله‌روی از سیاست‌های داخلی ترامپ را نیز در دستورکار خود قرار داد تا بیشتر به او نزدیک شود.
آغاز تظاهرات ضد سرمایه‌داری در فرانسه – که با جنبش جلیقه زردها آغاز شد – اما تمام نقشه‌های ماکرون برای لذت بردن از رابطه‌ای صمیمانه با رئیس‌جمهور آمریکا را نقش بر آب کرد. ترامپ که گویی این مسائل برای وی اهمیت چندانی نداشت، بعد از مشاهده اعتراضات و ناآرامی‌های گسترده در شهرهای فرانسه علیه سیاست‌های ماکرون، لحن خود را در قبال ماکرون تغییر داد.
ترامپ در نوامبر ۲۰۱۸ طی توئیتی نوشت: «مشکل اینجاست که امانوئل از درصد محبوبیت بسیار پایینی در فرانسه برخوردار است، (فقط) ۲۶ درصد و نرخ بیکاری نیز تقریبا ۱۰ درصد است». وی همچنین تراز تجاری نامتوازن بین آمریکا و فرانسه را دستمایه‌ای برای انتقاد از ماکرون قرار داده و گفت پاریس تعرفه‌های سنگینی را بر واردات کالا از ایالات متحده وضع کرده اما واشنگتن چنین کاری نکرده است.
رئیس‌جمهور آمریکا همچنین در فاصله کوتاهی پس از بازگشت از سفر به پاریس و شرکت در مراسم صدمین سالگرد پیروزی جنگ جهانی اول، در انتقاد از پیشنهاد ماکرون برای تشکیل ارتش یکپارچه اروپایی گفت: «امانوئل ماکرون پیشنهاد داده تا ارتش خودشان را برای حفاظت از اروپا در برابر ایالات متحده، چین و روسیه ایجاد کنند. اما این آلمان بود که در جنگ‌های جهانی اول و دوم (به این قاره حمله کرد) – فرانسه چه کاری در قبال آن انجام داد؟ قبل از اینکه آمریکا وارد میدان شود، آنها در پاریس شروع به یادگیری آلمانی کرده بودند».
سلسله حملات لفظی ترامپ به رئیس‌جمهور فرانسه که سعی در برقراری ارتباط نزدیک بین واشنگتن و پاریس داشت، نشان داد روابطی که یک زمانی در رسانه‌ها به‌عنوان «برادری» از آن یاد می‌شد، اکنون به تلخی گراییده و احتمال فاصله گرفتن دو کشور وجود دارد.
ترودو
«جاستین ترودو» نخست‌وزیر کانادا دیگر مقام عالی یک کشور متحد آمریکا است که شاید اگر گفته شود مورد بیشترین انتقادات ترامپ قرار داشته، اشتباه نباشد. ترودو چهل و هفت ساله، که حدود یک سال و نیم زودتر از ترامپ هدایت یک کشور بزرگ را تجربه کرد – برخلاف ماکرون – تلاش چندانی برای نزدیک کردن خود به آمریکا نکرد.
ترامپ که از زمان روی کار آمدن در آمریکا، جنگی اقتصادی را علیه کشورهای مختلف حتی متحدان نزدیک خود آغاز کرد؛ همین رویکرد را در قبال کانادا نیز در پیش گرفته و حتی از معاهده «قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی» موسوم به NAFTA که در سال ۱۹۹۴ بین ایالات متحده، مکزیک و کانادا منعقد شده بود، خارج شده و خواستار امضای توافق جدیدی بین سه کشور شد.
رئیس‌جمهور آمریکا در ژوئن ۲۰۱۸، با بهانه‌گیری درباره تجارت نابرابر بین کانادا و ایالات متحده و تعرفه‌هایی که اوتاوا بر کالاهایی وارداتی از این کشور اعمال می‌کند، در توئیتر خود نوشت: «اکنون باید تجارت عادلانه را اگر متقابل و دوجانبه نباشد، تجارت احمقانه نامید. طبق آماری از کانادا، آنها صد میلیارد دلار از تجارت با آمریکا نفع می‌کنند... حداقل آن ۱۷ میلیارد دلار است. مالیات بر لبنیات از سمت ما ۲۷۰ درصد است. آن‌وقت جاستین زمانی که در این باره به او گفته می‌شود، ناراحت می‌شود».
ترامپ همچنین بعد از افزایش تعرفه‌های گمرکی اعمالی بر کالاهای وارداتی از کانادا، مستقیما به ترودو توهین کرد: «نخست‌وزیر کانادا جاستین ترودو در جریان دیدار ما در نشست گروه هفت بسیار آرام و ملایم رفتار کرد تا بعد از رفتن من، در نشست خبری بگوید که "تعرفه‌های آمریکا به‌نوعی توهین بود"... (او) بسیار ضعیف و متقلب است».
وی در سپتامبر ۲۰۱۸ با انتقاد از سرعت کند مذاکرات با کانادا بر سر توافق جایگزین نفتا، به خبرنگاران گفت: «درخواست دیدار ترودو را رد کردم زیرا تعرفه‌هایش بسیار بالاست و به‌نظر نمی‌رسد که بخواهد کاری در این باره انجام دهد». خبرگزاری «آسوشیتدپرس» این اظهارات ترامپ را رکورد جدیدی در پایین آمدن سطح روابط بین دو کشور دانست.
مرکل
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان دیگر رهبر اروپایی است که از زخم‌زبان‌های ترامپ آسیب دیده است. مرکل که چهارمین دوره صدارت‌اعظمی خود را می‌گذارند و به زعم بسیاری از چهره‌های برجسته و رسانه‌های تحلیلی جهان قدرتمندترین زن در عرصه سیاست جهان است، قطعا در عمر سیاسی خود هیچ رئیس‌جمهور آمریکایی را ندیده بود که اینگونه بی‌محابا و بدون رعایت اصول دیپلماتیک، هرچیزی که به ذهنش می‌رسد را به زبان براند.
ترامپ در می ۲۰۱۷ (چند ماه پس از انتخاب شدن به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا) به فاصله کوتاهی بعد از بازگشت از اولین سفر بین‌المللی خود گفت که روابط ایالات متحده با آلمان «بسیار بد» بوده و تقصیرها را نیز بر گردن مرکل انداخت. وی همچنین از همان ابتدا پای آلمان را نیز به عرصه جنگ اقتصادی خود باز کرده و مدعی شد نه تنها تزار تبادلات تجاری مساوی نیست بلکه تعرفه‌های آلمان بر کالاهای وارداتی آمریکا زیاد است.
رئیس جمهور آمریکا با بهانه قرار دادن هزینه‌های نظامی سرسام‌آور سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در همان زمان طی توئیتی نوشت: «کسری تجاری عظیمی با آلمان داریم، مضاف بر اینکه آنها بسیار کمتر از چیزی که باید، در ناتو و زمینه نظامی هزینه می‌کنند. این برای آمریکا بسیار بد است. اوضاع تغییر خواهد کرد».
در بحبوحه تنش‌های داخلی آلمان بر سر نحوه مقابله با موج گسترده مهاجران و پناهندگان و مشکلات مرکل برای تشکیل ائتلاف کابینه، ترامپ دوباره خود را وارد ماجرا کرده و گفت: «با زلزله‌ای که مهاجران به ائتلاف متزلزل (دولت) برلین انداخته، مردم آلمان نیز در حال پشت کردن به سران خود هستند. جرم و جنایت در آلمان صعودی است». البته سامانه‌های حقیقت‌یاب سریعا ادعای ترامپ در افزایش جرم و جنایت در آلمان را رد کردند.
در ادامه بی‌ثباتی اظهارات ترامپ، وی در حالی که پس از دیدار با مرکل در حاشیه نشست ناتو (جولای ۲۰۱۸) این گفت‌وگوها را بسیار خوب و روابط برلین با واشنگتن را بسیار عالی توصیف کرد، اما وقتی به خلوت خود رفت در چرخشی ۱۸۰ درجه‌ای در توئیتر نوشت: «آلمان به اسیر روسیه تبدیل شده زیرا مقدار بسیار زیادی انرژی از روسیه خریداری می‌کند. آنها میلیاردها دلار به روسیه می‌پردازند در حالی که ما باید از آنها در برابر روسیه دفاع کنیم... ناتو چه فایده‌ای دارد وقتی آلمان برای خرید گاز و انرژی به روسیه میلیاردها دلار پرداخت می‌کند؟»
پادشاه سعودی
از تمام متحدان اروپایی واشنگتن که بگذریم، نوبت به مملکتی پادشاهی در غرب آسیا می‌رسد که از زمان روی کار آمدن «آل سعود» به یکی از متحدان و شرکای استراتژیک آمریکا در منطقه تبدیل شد. عربستان سعودی که اکنون سال‌های حکومت «سلمان بن عبدالعزیز آل سعود» را بر خود تجربه می‌کند، علی‌رغم تمام تلاش‌هایی که برای نزدیک شدن به دولت آمریکا برای افزایش توان خود در مقابله با گسترش نفوذ و قدرت ایران در غرب آسیا انجام داد اما بازهم از کنایه‌های ترامپ بی‌نصیب نماند.
ترامپ طی یک جلسه محرمانه و خصوصی که در می ۲۰۱۷ (چند ماه پس از حضور در کاخ سفید) با بعضی سران حزب جمهوری‌خواه داشت، در پاسخ به انتقادات آنها درباره ارتقای سطح روابط واشنگتن با ریاض گفته بود عربستان سعودی مانند یک «گاو شیرده» است که باید تا جایی که می‌توانند آنها را بدوشند و زمانی که دیگر ثروت شیخ‌های سعودی به پایان رسید و برای آمریکا دیگر فایده‌ای نداشتند، آنگاه ایالات متحده ریاض را به حال خود رها می‌کند.
وی با دیکتاتور خطاب کردن سران آل سعود در عربستان، توضیح داد که ریاض مانند «عروس زشتی است که در عین حال بسیار هم ثروتمند» است و دقیقا به خاطر همین پول‌های آنهاست که باید روابط صمیمانه را هرچند ناخوشایند باشد، حفظ کنند.
رئیس‌جمهور آمریکا در اکتبر ۲۰۱۸ برای افزایش فشارها بر رژیم سعودی جهت پایین آوردن بهای روبه‌افزایش نفت خام در بازار جهانی، به ملک سلمان هشدار داد یا بودجه نظامی این کشور را افزایش دهد یا با قطع حمایت‌های واشنگتن، با آینده‌ای مبهم روبه‌رو خواهند شد.
ترامپ طی سخنرانی در جمع هواداران خود در ایالت میسیسیپی با لحنی طعنه‌آمیز خطاب به سلمان گفت: «من پادشاه (عربستان) را دوست دارم، ملک سلمان، اما به او می‌گویم، پادشاه، ما در حال محافظت از شما هستیم. شما بدون ما دو هفته هم دوام نمی‌آورید! پس باید هزینه‌های نظامی خود را پرداخت کنید، باید پرداخت کنید».
نمونه دیگری از تحقیرهای مکرر سعودی‌ها توسط او در ۲۹ آوریل امسال (۲۰۱۹) طی سخنرانی در ایالت ویسکانسین رخ داد. رئیس‌جمهور آمریکا در این سخنرانی گفت: «کشورهایی هستند که بسیار ثروتمند هستند، به یک تماس تلفنی فکر کنید که ما با آن ۵۰۰ میلیون دلار به دست آوریم. در حال حاضر ما این موضوع را در قبال بسیاری از کشورها از قبیل عربستان سعودی داریم، کشوری که بسیار ثروتمند است. ما از آنها دفاع می‌کنیم. ما به عربستان سعودی کمک یارانه می‌دهیم. آنها به جز پول، چیز دیگری ندارند اما ما به آنها یارانه می‌دهیم».
ترامپ با «احمق» خواندن کسانی که در آمریکا خواستار قطع روابط با عربستان سعودی – به دلایل حقوق بشری و حمایت از تروریسم – هستند، تاکید کرد: «آنها از ما خیلی خرید می‌کنند، آنها ۴۵۰ میلیارد دلار از ما خریدند. افرادی (در آمریکا) هستند که خواهان توقف مراودات ما با عربستان سعودی هستند اما آنها ۴۵۰ میلیارد دلار به ما اختصاص دادند و من نمی‌خواهم این پول را از دست بدهم».
وی با تقلید صدا و لحن ملک سلمان، همچنین افزود: «درباره ارتش باید بگویم که ما به آنها یارانه می‌دهیم. من با پادشاه (ملک سلمان) تماس گرفتم. من پادشاه را دوست دارم. من به پادشاه گفتم که ما داریم دار و ندارمان را به خاطر دفاع کردن از شما از دست می‌دهیم و شما پادشاه پول زیادی دارید و او به من گفت، چرا شما با من تماس می‌گیرید (و این حرف‌ها را به من می‌زنید)؟ هیچ کس تاکنون چنین تماسی با من نگرفته بود. من به او گفتم که چون آنها احمق بودند».
اینگونه رفتارهای عجیب رئیس‌جمهور جدید آمریکا اما توجه روانشناسان خبره از سراسر دنیا را به خود جلب کرد. تمرکز وسواس‌گونه ترامپ روی خودش، ناتوانی غیرعادی در تحمل هر گونه انتقاد، رفتارهای کینه‌توزانه در برابر رقیبان، زورگویی و قلدرمأبی و توسل او به ناسزا برای تحقیر دیگران ظن ابتلای وی به اختلال روان‌شناختی را تقویت می‌کند.
البته عده‌ای از متخصصین علوم اعصاب و روان، دیوانه خواندن ترامپ را توهین به بیمارهای روانی می‌دانند. پروفسور «آلن فرانسیس» روان‌شناس سرشناس غربی دو سال پیش در نامه‌ای به روزنامه «نیویورک تایمز» گفته بود شاید ترامپ به نوعی از بیماری خودشیفتگی مبتلا باشد اما نشانه‌های آن را ندارد و برچسب زدن به ترامپ به عنوان کسی که بیمار روانی است نوعی توهین به این بیماران است چرا که بیشتر بیماران روانی رفتار بهتری از ترامپ دارند.
روزنامه آمریکایی «واشنگتن‌پست» نیز با اشاره به اظهارات عجیب و غریب و اقدامات نامتعارف رئیس‌جمهوری این کشور تأکید کرد نگرانی جدی درباره سلامت روان ترامپ وجود دارد.
«کارن باس» نماینده کنگره آمریکا نیز چندی پیش با تنظیم یک طومار اینترنتی، گفت که اظهارات غلوآمیز «دونالد ترامپ» درباره میزان بزرگ و مهم بودن خود، خیالبافی‌های غیرواقعی درباره موفقیت نامحدود و مطالبه تأیید افراطی از دیگران وی را واجد ملاکهای تشخیصی برای «اختلال شخصیت خودشیفته» می‌کند. خانم «باس» که قبلاً سابقه کار در زمینه‌های پزشکی دارد در این طومار نوشته است: «لازم است متخصصان سلامت روان، پا پیش گذاشته و از حزب جمهوری‌خواه بخواهند تا نامزد مورد نظرشان را برای بررسی صلاحیتش جهت به دست گرفتن این سمت، مورد ارزیابی قرار بدهند.»
اختلال شخصیت خودشیفته، چنانکه از نامش پیداست به الگوهای ثابت رفتاری و شخصیتی افرادی اشاره دارد که خود را بیش از اندازه با اهمیت می‌پندارند، به تحسین دیگران نیاز دارند و توانایی یا تمایلی به همدلی با دیگران ندارند.
به هر حال، تمرکز وسواس‌گونه ترامپ روی خودش، ناتوانی غیرعادی در تحمل هر گونه انتقاد، رفتارهای کینه‌توزانه در برابر رقیبان، توسل به زورگویی و قلدرمأبی و ناسزاگویی برای تحقیر دیگران برخی از ویژگی‌هایی بوده که متخصصان را به سمت طرح احتمال ابتلای او به اختلال شخصیت خود شیفته سوق داده است.
گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، مهدی خدابخش