پاریس که با امواج گرمای مکرر ناشی از تغییرات اقلیمی و هشدارهای بیشتر اوج‌گیری آلودگی هوا روبرو است، مبارزه با سلطه ماشین‌ها در شهر را شروع کرده است.
پاریس نه‌تنها دارد سیستم حمل‌ونقل عمومی‌اش شامل قطرهای بین‌شهری، اتوبوس‌ها و مترو را ارتقا می‌دهد، از گسترش سریع شیوه‌های جایگزین حمل‌ونقل هم برخوردار می‌شود.
کریستوف ناژوسکی، معاون حمل‌ونقل شهردار پاریس می‌گوید: «شهرهای ما را ماشین‌ها مستعمره خود کرده‌اند. ماشین‌ها تا کوچک‌ترین فضاها را هم اشغال می‌کنند. امروز لازم است ما آن‌ها را به جای مناسبشان بازگردانیم.»
«در پاریس، ماشین‌ها فقط برای ۱۰ درصد از سفرهای روزانه استفاده می‌شوند، اما ۵۰ درصد فضاهای عمومی را اشغال می‌کنند.»
- شکست دادن ماشین‌ها
اما پاریس در خط اول ابداعات در این زمینه هم بوده است و نخستین سرویس اشتراک دوچرخه بر اساس اپلیکیشن را در سال ۲۰۰۷ برپا کرد.
این سرویس که Velib نام دارد، ازآن‌پس در سراسر شهرهای جهان از لندن تا شیکاگو تقلید شد.
سپس سرویس Autolib برای اشتراک گذاشتن ماشین‌های برقی در پاریس شروع شد و پس‌ازآن دوچرخه‌های بدون ایستگاه ظاهر شدند و در تابستان ۲۰۱۸ اسکوترهای برقی اشتراکی یک‌شبه شهر را فراگرفتند.
درعین‌حال انواع وسایل حمل‌ونقل خصوصی دیگر از هاوربوردهای برقی دوچرخه گرفته تا تک‌چرخ‌های برقی در خیابان‌ها پدیدار شدند.
اما آیا فضای کافی برای این وسایل حمل‌ونقل جدید وجود دارد؟
راننده‌های تاکسی ظاهراً پاسخشان به این پرسش نه است. آن‌ها از قبل از گرفته شدن فضای کاری‌شان و خطوط دوچرخه طراحی‌شده که تا سال ۲۰۲۰ باید به ۱۰۰۰ کیلومتر برسد، ناخشنود بودند.
- مشکلات شیوه‌های جدید حمل و نقل
اما رفت‌وآمد حدود ۱۵۰۰۰ اسکوتر برقی در خیابان‌ها نیز باعث اعتراضاتی شده است، چراکه رانندگان در ابتدا آن‌ها را هر جا که می‌خواستند در پیاده‌روها به حال خود رها می‌کردند و باعث شلوغی کنار خیابان و آزار مردم پیاده می‌شدند.
ناژوسکی دراین‌باره می‌گوید: «پاریس میدان بازی بزرگی است، اما فضا اشباع شده است. باید تعداد گرداندگان این اسکوترها را مانند سانفرانسیسکو به دو تا سه اپراتور محدود کنیم.»
شمار شرکت‌ها گرداننده ناوگان‌های اسکوترهای برق در اوج خود در پاریس به ۱۳ شرکت رسید، اما اکنون پس از کاهش تقاضا شمارشان به حدود هفت شرکت کاهش یافته است.
- ۳۷ درصد پاریسی‌ها ماشین دارند
هر روز حدود ۴۱ میلیون سفر شهری در منطقه پاریس انجام می‌شود که ۱۵ میلیون آن با ماشین و ۱۰ میلیون آن با وسایل حمل‌ونقل عمومی انجام می‌شود.
از اول ژوئیه همه وسایل نقلیه دیزلی که قبل از سال ۲۰۰۶ پلاک گذاری شده‌اند، از ورود به پاریس منع می‌شود، اما آیا مقامات شهری باید قدم بعدی را هم بردارند و همه ماشین‌ها از وارد شدن به مرکز شهر ممنوع کنند؟
بر اساس آمار دفتر شهرداری پاریس، فقط بیش از یک‌سوم یعنی ۳۷ درصد پاریسی‌ها در حال حاضر ماشین شخصی دارند و این میزان در ساکنان مرکز شهر به ۲۰ درصد سقوط می‌کند.
ژان په‌یر اورفوی، مهندس حمل‌ونقل شهری دراین‌باره می‌گوید: «اولویت فراهم کردن امکان جابه‌جایی برای ساکنان شهر است.»
او می‌گوید: «به‌طورکلی افرادی که از این وسایل جدید حمل‌ونقل استفاده می‌کنند، افرادی هستند که قبلاً از مترو استفاده می‌کردند. بنابراین آن‌ها نقشی در کاهش ترافیک ماشین‌ها نداشته‌اند.»
او می‌گوید برای خلاص شدن از وسایل نقلیه گازوئیلی و بنزینی، تمرکز باید بر دوچرخه‌های برقی باشد که بالقوه می‌تواند به جابه‌جایی افرادی که در حومه‌های شهر زندگی می‌کنند، کمک کنند.
اما مشکل حتی در این حومه‌های شهری نیز فقدان زیرساخت‌های لازم است. به گفته او، شمار دوچرخه‌های برقی در فرانسه دو تا سه برابر کمتر از آلمان یا هلند است.
- تغییر نوع استفاده از ماشین
گرچه گسترش به اشتراک‌گذاری ماشین در فرانسه در مقایسه با کشورهای همسایه کند بوده است، اما یک راه برای تشویق این کار اختصاص دادن خطوط ویژه در حلقه کمربندی ۳۴ کیلومتری پاریس است که دچار ترافیک شدید است.
ناژوفسکی می‌گوید: «در ساعات اوج ترافیک، به‌طور میانگین ۱.۱ نفر در هر ماشین حضور دارند. اگر بتوان این رقم را به ۱.۷ نفر در هر ماشین رساند، از ترافیک سنگین خلاص می‌شویم.»
اما این اشکال جدید حمل‌ونقل برای همه افراد به‌خصوص افراد خانواده‌دار مناسب نیستند.
و به گفته اورفوی، ماشین برای بسیاری از ساکنان شهر یک فضای خصوصی شبیه اتاق نشیمن خانه است و نوعی از خلوت را برایشان فراهم می‌کند که در آن می‌توانند تلفن‌های خصوصی‌شان را بزنند یا به موسیقی گوش کنند.
از طرف دیگر باید در نظر داشته برای استفاده از وسایل جدید حمل‌ونقل باید تلفن هوشمند داشت و مهارت لازم برای کار با اپلیکیشن‌های مربوط را هم به دست آورد.