در این بخش همه نهادهای اجتماعی و فرهنگی باید از ظرفیتهای خود برای افزایش شادی در جامعه، بهویژه نهاد خانواده، استفاده کنند، زیرا اولین نهادی که افراد وارد آن میشوند و شخصیت آنها در آنجا شکل میگیرد خانواده است. البته هنوز مطالعات دقیقی در زمینه میزان شادی در جامعه به صورت دقیق صورت نگرفته، اما بر اساس مشاهدات میدانی و اظهار نظر بسیاری از جامعهشناسان و روانشناسان جامعه ایران نیازمند نشاط و شادی است.
در سالهای اخیر همه افراد جامعه از جمله مسئول، روانشناس و جامعهشناس و حتی مردم عادی بر این باورند که میزان شادی و نشاط در جامعه کم است. استان مرکزی که مردم آن بیشتر در واحدهای صنعتی فعال هستند و با کارهای سخت و خستهکننده روبهرو هستند نیاز بیشتری نسبت به استانهای دیگر کشور به مراکز تفریحی و امکانات برای نشاط اجتماعی دارند.
- تقویت روحیه مثبتاندیشی
یک جامعهشناس و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک در این مورد میگوید: بروز آسیبهای اجتماعی در جامعه نشأت گرفته از کمبود شادی و نشاط در جامعه است. بنابراین باید در زمینه گسترش این مهم در جامعه بهویژه در خانوادهها برنامهریزی وجود داشته باشد. «ویدا نصرتی» با اشاره به اهمیت تلاش فردی و اجتماعی برای گسترش نشاط در جامعه بهخصوص در استان صنعتی مرکزی که افراد در مشاغل سخت مشغول فعالیت هستند بیان میکند: رشد صنعتی شهرها بهخصوص مرکزی که تقریباً کارگر نشین است، سبب شده دغدغه فکری افراد در جامعه در همه ابعاد روزبهروز بیشتر شود و همین مسأله نیزکاهش شادی و نشاط در میان افراد جامعه را به همراه داشته است. بنابراین باید در زمینه تقویت روحیه امید، نشاط و شادی در جامعه راهکارهای علمی، کارشناسانه و هدفمند اتخاذ شود.
وی ادامه میدهد: یکی از مواردی که میتواند در این زمینه بسیار تأثیرگذار باشد تقویت روحیه مثبتاندیشی در جامعه بهویژه در بین نسل جوان و نوجوان است که در این بخش خانواده نیز باید نقش خود را به خوبی ایفا کند. این جامعهشناس اظهار میکند: برگزاری برنامههای مفرح و شاد و تفریحات ورزشی در استان که با فرهنگ جامعه در تضاد و تعارض نباشد، میتواند یکی دیگر از اقدامات مثبت در زمینه تقویت شادی و نشاط در جامعه باشد. همچنین اجرای برنامههای ورزش عمومی و ایجاد زیرساختهای لازم برای تقویت روحیه نشاط عمومی از دیگر راهکارهای مناسب به منظور ارتقای نشاط اجتماعی در جامعه خواهد بود.
نصرتی با اشاره به اینکه نشاط اجتماعی و شادی در جامعه باید از خانوادهها آغاز شود میافزاید: راهحل اصلی در این زمینه همدلی در خانواده و درک اعضای خانواده از مشکلات، شرایط و جایگاهشان در اجتماع است. وی بیان میکند: در این زمینه کارخانهها میتوانند با فراهم کردن زیرساختهای تفریحی، فضایی مفرح برای کارکنان و خانوادههای آنها ایجاد کنند و بخشی از هزینههای اجتماعی خود را بپردازند.
- ارتقای شادی با بسترسازی و مدیریت منسجم
مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی نیز با بیان اینکه ایجاد شادی و نشاط در جامعه مانند سایر پدیدههای اجتماعی نیازمند بسترسازی و مدیریت منسجم است میگوید: در این حوزه قطعاً آموزش مهارتهای فردی و اجتماعی، کنترل هیجانات منفی، بهکارگیری استعدادهای فردی و مدیریت استرس از مهمترین مهارتهایی هستند که یادگیری آنها میتواند در این بخش بسیار دارای اهمیت باشد.
«غلامرضا فتحآبادی» بیان میکند: با توجه به اینکه یکی از مؤلفههای اصلی و مهم در سرمایه اجتماعی خانواده شاد و هدفمند است هرچه در این بخش بتوانیم با موفقیت گام برداریم در دستیابی به این شاخص و مؤلفه موفقتر خواهیم بود. وی ادامه میدهد: در استان مرکزی برگزاری برنامههای شاد و مفرح برای خانوادهها در اولویت قرار گرفته که هدف از برگزاری این برنامهها افزایش شادی و نشاط در جامعه و همبستگی اجتماعی است.
مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی اضافه میکند: از مهمترین این برنامهها میتوان به برنامه جشنواره تابستانه ۹۸ با عنوان خانواده شاد اشاره کرد که از ۱۰ تیر آغاز شده و به مدت یک ماه در بوستان ملت برگزار خواهد شد. فتحآبادی با اشاره به برنامههای شاد و مفرح این جشنواره میافزاید: برگزاری موسیقی پاپ، تردستی، شعبدهبازی، نمایش کودک، تئاتر بزرگسال، استندآپ و... از مهمترین برنامههایی است که در این جشنواره در این مدت برگزار میشود. وی اظهار میکند: از برنامههای مهم دیگر که در استان مرکزی از سال گذشته در زمینه افزایش نشاط اجتماعی آغاز شده برنامه عمل در نمایه اجتماعی با هدف افزایش ۲۰ درصدی فعالیتهای حوزه اجتماعی نسبت به سالهای گذشته است که همچنان با همکاری دستگاههای مختلف این برنامهها ادامه دارد.
- شادی و نشاط سرمایههای اجتماعی
یک روانشناس میگوید: شادی و نشاط یکی از مهمترین و اصلیترین نیازهای روانی افراد جامعه محسوب میشود و نبود آن سبب بروز آسیبهای اجتماعی بسیار فراوانی در جامعه خواهد شد که بسیاری از این آسیبها غیرقابل جبران است. «فرامرز آسنجرانی» بیان میکند: یکی از مواردی که میتواند در زمینه افزایش شادی و نشاط اجتماعی در جامعه بسیار دارای اهمیت و تأثیرگذار باشد، افزایش امید به زندگی در جامعه آن هم از دوران جوانی و نوجوانی و در نهاد خانواده است.
وی ادامه میدهد: در این زمینه باید از ابزارهای فرهنگی رایج که با فرهنگ آن جامعه تناسب داشته باشد استفاده کرد و مهمترین این موارد موسیقی، سینما و تئاتر است. در بیشتر جوامع مدیران در حوزههای فرهنگی و اجتماعی از این موارد برای شادی و نشاط در جامعه استفاده میکنند. این روانشناس میافزاید: البته تصور اینکه ایجاد شادی و نشاط در جامعه وظیفه یک یا چند دستگاه خاص باشد اشتباه است. زیرا در صورت بروز آسیبهای اجتماعی ناشی از نبود این برنامههای شادیآفرین همه جامعه دچار تنش خواهد شد. بنابراین همه دستگاهها باید برنامهریزی در این بخش را در اولویت کاری و برنامههای خود قرار دهند. آسنجرانی اظهار میکند: شادی و نشاط جزو سرمایههای اجتماعی هستند که با این دیدگاه باید در جامعه نهادینه شود. اگر به این موضوع اینگونه نگاه شود، قطعاً نشاط و امید به زندگی در جامعه ارتقا پیدا خواهد کرد و بحرانهای اجتماعی نیز کاهش مییابد و کمتر تأثیر منفی خواهند داشت. در نتیجه شاهد افزایش امید به زندگی که یکی از مؤلفههای اصلی در این زمینه است خواهیم بود.