ایجاد زیرساخت برای ورود انسان به طبیعت از جاذبههای نسل سوم صنعت گردشگری محسوب میشود. در حال حاضر عرصههای طبیعی کشور مورد دستدرازی و بیتوجهی قرار دارند و برخی هم در آستانه نابودی هستند. تالابهای منطقه حفاظت شده لیسار هم وضعیت مناسبی ندارند، به همین دلیل دستاندرکاران و متولیان امر درصدد اجرای طرحهایی برای حفاظت از آنها هستند.
- تالابهای جوکندان و قلعهبین احیا میشوند
رئیس اداره حفاظت محیطزیست تالش با اشاره به اجرای طرح احیا و بهرهبرداری اقتصادی از تالابها در منطقه حفاظت شده لیسار اظهار کرد: اداره کل حفاظت محیطزیست گیلان به عنوان کارفرما این طرح را در مساحت بیش از ۳۰۰ هکتار از تالابهای جوکندان و قلعهبین در ۲ فاز اجرا میکند.
«عارف شادکام» با اشاره به اهمیت زیستمحیطی تالابهای جوکندان و قلعهبین گفت: این پهنههای آبی در مسیر پرندگان مهاجر قرار دارند.
وی تصریح کرد: پل چوبی، سایت پرندهنگری، آلاچیق و کلبههای چوبی طی سال جاری به بهرهبرداری خواهد رسید تا پروژه توانمندسازی جوامع محلی و تقویت بنیه اقتصادی و فرهنگی اهالی منطقه برای حفاظت از محیطزیست اجرا شود. شادکام گفت: عملیات لایروبی در زون سوم این تالابها بهزودی آغاز میشود. این کار ظرفیت ذخیره آب را افزایش خواهد داد و ضمن هدایت جریان آب رودخانه، محل مناسبی برای موجودات ساکن و مهاجر فراهم میکند. همچنین بازیابی گونههای گیاهی بومی نیز با کاشت نهال انجام خواهد شد.
- تعیین تکلیف اراضی اطراف تالابها
رئیس اداره حفاظت محیطزیست تالش تعیین تکلیف ۱۴ هکتار از اراضی تحت تصرف ساکنان اطراف تالابها را از اولویتهای کاری خود دانست و بیان کرد: متصرفات جدید رفع تصرف میشوند. همچنین در مواردی که صاحبان اراضی، مالکیت پیش از ثبت منطقه حفاظت شده داشتهاند، به کمیسیون ماده ۵۶ تعیین تکلیف اراضی ملی ارجاع داده میشوند تا دادگستری در موردشان تصمیمگیری کند. شادکام به تنوع گونههای گیاهی اطراف تالابها اشاره کرد و افزود: توسکای قشلاقی، نی، لویی، جگن، علف هفتبند، دم اسبی، پونه آبی، عدسک آبی، عدسک سرنیزهای و کوچک، آزولا، انار و بوته تمشک از جمله این گیاهان هستند.
وی با اشاره به وجود جانوران آبزی، کنار آبزی، دوزیستان، خزندگان، جوندگان و پرندگان اظهار کرد: ماهی کپور، اردکماهی، سمور آبی، گربه جنگلی، گراز، موش سیاه، موش نوتریا، انواع سوسمار، مار، قورباغه، وزغ تالشی، باکلان، پرستوی دریایی، خوتکا، حواصیل، عروس باز، چنگر، طاووسک، عقاب تالاب، اگرت، قوی فریادکش، انواع مرغابی، سسک راه راه، سسک ساوی، گلاریول بال سیاه، اردک چشمطلایی، مرگوس سفید، زنگوله بال، خروس کولی، عقاب دریایی و عقاب ماهیگیر از حیواناتی هستند که در محدوده این تالابها زندگی میکنند.
- قطع درختان و شکار غیرمجاز
این مسئول به قطع درختان و شکار غیرمجاز هم اشاره کرد و گفت: شکار در منطقه تا اندازه زیادی کنترل شده اما در مواردی درختان توسکای قشلاقی در حاشیه تالاب توسط سودجویان قطع شدهاند. طبق مشاهدههای میدانی خبرنگار همشهری، محیطبانان در گشتزنی عصر دوشنبه (۱۷ تیر) با تعقیب چند متخلف مانع از انتقال چوب یک اصله درخت توسکای قشلاقی شدند. آنها قصد داشتند با خرد کردن تنه درخت، چوبها را با خودرو پراید جابهجا کنند.
- لیسار در محدوه هیرکانی
جنگلهای کوهستانی منطقه حفاظت شده لیسار در قالب ۱۵ سایت پیشنهاد شده کشور به یونسکو تحت عنوان «اثر طبیعی جنگلهای هیرکانی ایران» با مساحت ۳ هزار هکتار به ثبت جهانی رسیده است. ۲ هزار هکتار پیرامون آن به عنوان سایت پشتیبان عمل میکند.
- پرندگان کمیاب در تالابها
«فردین نظیری» از کسانی است که به شناسایی ظرفیتهای زیستمحیطی تالابهای جوکندان و قلعهبین کمک کرده است. این فعال محیطزیست با اشاره به شناسایی و ثبت ۱۰۰ گونه پرنده و عکاسی از آنها در این تالابها اظهار کرد: پرندگان منحصر به فردی در این تالابها زندگی میکنند. گونه «سسک داسکی» در ایران برای نخستین بار در اینجا دیده شد. پرندهای به نام «سهره صورتی» که گمان میرفت نسل آن در ایران منقرض شده، پس از ۵۰ سال در همین پهنه آبی دیده شد.