او مانند مناظرات انتخاباتی سال۹۲ خود که در قبال حوادث سیاسی کشور می‌گفت «من نمی‌خواهم قضیه۸۸ را باز کنم، ۴سال خداوند به من توانایی داد تا سکوت کنم، سکوت معنادار، درد می‌کشیدم، خدا می‌داند در این ۴سال چه کشیده‌ام» در سال پایانی مجلس دهم نیز می‌گوید «ما به هیچ‌وجه مطالبات بحق اصلاح‌طلبان را فراموش نکرده‌ایم و پشت گوش نینداخته‌ایم، البته خود را درگیر حاشیه‌ها و حاشیه‌سازها نمی‌کنیم و سال‌هاست که خود را آماده برخی تخریب‌ها کرده‌ام و جالب است که برخی دوستان بدون اطلاع در دام جریان‌سازی رسانه‌ای رقیب قرار می‌گیرند. »
محمدرضا عارف طی ۴سال گذشته واکنش‌های چندانی به انتقادات از عملکرد فراکسیون امید و شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان نداشت. او با این حال در دیدار با جمعی از دانشجویان دانشگاه‌های استان اردبیل شاید سعی کرد به چند مورد از انتقادات اخیر پاسخ بدهد، ازجمله محمد نعیمی‌پور عضو حزب اتحاد ملت که گفته است «در سال ۹۶ صحبت از این بود که ارزیابی دقیقی از کاندیداها براساس شاخص‌های مشخص انجام شود.
این کار انجام شد و تعداد کاندیداها تا ۱۴۰ نفر هم رسید اما در هنگام انتخاب ۴۲نفر از میان ۱۴۰ نفر، باز نظام شیخوخیت به میان آمد. پس صلاحیت چه می‌شود؟ از این رو، شورای‌عالی سیاستگذاری در سال۹۶ و در انتخابات شوراها رفوزه شد». یا صادق خرازی، دبیرکل حزب ندای ایرانیان که درباره فعالیت شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس یازدهم به تسنیم گفته:
«آیا فکر می‌کنید شورای سیاستگذاری واقعا در لیستی که ارائه داده، موفق بوده است؟ امروز زمان آسیب‌شناسی و بررسی عملکرد است، به‌اصطلاح می‌گویند جوجه را آخر پاییز می‌شمارند. آیا باید فقط با حضور یک یا ۲کاندیدا در لیست نهایی اصلاح‌طلبان، دهان احزاب را ببندند و او را راضی کنند و به‌اصطلاح با قاشق خالی دهان برخی احزاب را شیرین کنند؟ آیا این دمکراسی است؟ بحث ما با شورای‌عالی سیاستگذاری، بحث ساختاری و رویکردی است. »
عارف شاید در پاسخ به موارد مشابه چنین انتقاداتی همچنین با بیان اینکه بسیاری از مطالبی که درباره فراکسیون امید گفته می‌شود واقعیت ندارد، تصریح کرده: «اگر عملکرد فراکسیون امید برای مردم تشریح شود، افکار عمومی مطلع می‌شود که چه کارهایی را کرده‌ایم و چه کارهایی هم صورت نگرفت. جالب است که امروزه هم درون و هم در بیرون از جریان اصلاحات این انسجام را هدف قرار داده‌اند.
برخی اظهارنظرها در داخل جبهه اصلاحات تصادفی نیست و بعضا مدیریت‌شده مطرح می‌شود. » براساس گزارش ایسنا، عارف همچنین افزوده: «به ائتلافی که در سال۹۴ انجام شد، نقد جدی داریم و آثار آن ائتلاف را هر روز در مجلس مشاهده می‌کنیم. راهبرد ما در سال۹۴ راهبرد سلبی بود. در برخی حوزه‌ها در انتخابات مجلس دهم به اندازه کافی کاندیدا نداشتیم و هدف این بود که مجلس در اختیار عده‌ای تندرو قرار نگیرد و به همین دلیل ائتلاف کردیم و نتیجه آن لیست امید شد. افرادی در داخل لیست امید قرار گرفتند که در ظاهر با ما همراهی می‌کردند ولی در باطن به‌گونه دیگری رفتار کردند و عده‌ای نیز در مجلس رودرروی ما قرار گرفتند. اگر باز هم به شرایط سال۹۴ برگردیم، احتمال انجام این ائتلاف وجود دارد. »
- پاسخ به شبهات انفعال و سکوت
وی در پاسخ به سؤال یکی از دانشجویان درباره اقدامات صورت‌گرفته در ارتباط با رفع حصر نیز گفت: در ارتباط با رفع حصر پیگیری‌های زیادی انجام شد و کارگروهی که برای این موضوع در فراکسیون امید تشکیل شد نیز به‌صورت جدی موضوع رفع حصر را پیگیری کرد و به همین دلیل جلساتی با سران قوا و برخی مسئولان که در این خصوص مؤثر هستند، برگزار شد. توقع ما رفع کامل حصر است.
البته برای اینکه پیگیری‌ها به نتیجه برسد، اقدامات خود را خیلی رسانه‌ای نکرده‌ایم. به‌عنوان مثال، در مورد پرونده محیط‌زیستی‌ها نیز چندین جلسه شخصا با خانواده آنها برگزار کردم. البته به‌دلیل اختلاف نظر کارشناسی ۲ نهاد امنیتی و طلاعاتی درباره پرونده آنها، نتیجه موردنظر ما هنوز حاصل نشده و امیدواریم دادگاه فعالان محیط‌زیستی با درنظرگرفتن نظرات کارشناسی و با نگاه مثبت برگزار شود. وی درباره پرونده محمدرضا خاتمی نیز گفت: مثلا می‌گویند شخص من در ارتباط با نامه فراکسیون امید درباره آقای محمدرضا خاتمی مخالفت کرده‌ام درحالی‌که شخصا پرونده ایشان را به‌دور از آنکه رسانه‌ای کنم، از طریق مسئولان ارشد قوه قضاییه پیگیری کرده‌ام.