اما مشکل از جایی آغاز می‌شود که قیمت تعمیرات لوازم خانگی نیز افزایش پیدا کرده و همین مساله هم به دغدغه‌ای برای شهروندان تبدیل شده است. آن‌ها از گرانی دستمزد تعمیرکاران گلایه دارند و در مقابل تعمیرکاران لوازم خانگی معتقدند هزینه‌های تعمیرات به دلیل گرانی قطعات است نه افزایش دستمزدها. به همین دلیل چند ساعتی را در بازار تعمیرکاران لوازم خانگی، راسته غلام‌خان ارومیه، سپری و از شهروندان و تعمیرکاران درباره حال و هوای این بازار پرس‌وجو کردیم.
- گرانی تعمیرات
یکی از شهروندان ارومیه‌ای می‌گوید: قیمت تعمیرات لوازم خانگی به شدت بالا رفته است و ترجیح می‌دهم وسایل خراب را تعمیر و دوباره استفاده کنم. «فریده عظیمی» ادامه می‌دهد: قیمت لوازم خانگی بیداد می‌کند اما قیمت تعمیرات لوازم خانگی هم به‌اندازه‌ای افزایش یافته که پرداخت آن از توان ما خارج است. وی اظهار می‌کند: به دلیل کیفیت پایین لوازم خانگی شاهد خراب شدن سریع آن‌ها هستیم و با آسیب دیدن فقط یک قطعه کوچک ناچار به پرداخت هزینه زیادی برای تعمیر می‌شویم آن هم در حالی که قطعات تعمیرشده کیفیت و دوام خوبی ندارند.
- کیفیت پایین لوازم خانگی ایرانی
یکی دیگر از شهروندان که برای تعمیر هود آشپزخانه خود در مغازه تعمیرات لوازم خانگی حضور دارد، می‌گوید: همه جا تبلیغات می‌کنند که جنس ایرانی بخرید و ما نیز برای حمایت از تولیدات داخلی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها به سراغ کالای ایرانی می‌رویم. اما نمی‌گویند تولیدکنندگان نیز باید به فکر مردم باشند و کالای باکیفیت تولید کنند.
«مهدی بیرامی» ادامه می‌دهد: لوازم خانگی ایرانی کیفیت پایینی دارد و زود به زود خراب می‌شود و از طرفی قطعات آن‌ها هم پیدا نمی‌شود. وی در گلایه از نبود قطعات برای تعمیر لوازم خانگی تولید ایران می‌گوید: اکنون فن‌کوئل هود آشپزخانه ما که جنس تولید داخل است خراب شده و به دلیل پیدا نشدن قطعه آن ۲ ماه و نیم از خرابی‌اش می‌گذرد و قادر به استفاده از آن نیستیم.
این شهروند اظهار می‌کند: اگر موفق به یافتن قطعه مورد نظر نشوم ناچار خواهم شد یک هود آشپرخانه دیگر بخرم که در این صورت نیز برای خرید هود با همین برند و ویژگی‌ها باید هزینه بالایی بپردازم. بیرامی می‌افزاید: قطعات لوازم خانگی به شدت کمیاب و حتی نایاب شده‌اند؛ شما در نظر داشته باشید با وجود کیفیت پایین کالاهای تولیدی اگر هر چند وقت یک بار لوازم خانگی‌تان خراب شود و نیاز به تعمیر داشته باشند، چه کاری از دستتان برمی‌آید؟ در صورتی که قطعات مورد نظر یافت نشوند و ناچار به خرید دوباره آن وسیله مورد نیازتان باشید آیا درآمدتان این اجازه را به شما می‌دهد؟
- دستمزد تعمیرات لوازم خانگی افزایش نیافته است
یکی از تعمیرکاران لوازم خانگی با اشاره به گرانی لوازم خانگی و به تبع آن افزایش قیمت قطعات عنوان می‌کند: دستمزدی که برای تعمیرات لوازم خانگی گرفته می‌شود طبق تعرفه‌ای است که توسط اتحادیه لوازم خانگی تعیین شده است و به دلیل بالا رفتن قیمت قطعات شهروندان به اشتباه فکر می‌کنند ما دستمزد خود را افزایش داده‌ایم؛ اما این درست نیست. «محمد ذاکری» ادامه می‌دهد: افزایش قیمت قطعات لوازم خانگی به یک باره شروع شد و این افزایش به قدری زیاد است که خود ما نیز توانایی خرید آن‌ها را نداریم. قیمت برخی قطعات افزایش ۳ برابری دارد و به یکباره از ۷۰ هزار تومان به ۱۸۰ هزار تومان رسیده است.
وی بیان می‌کند: زمانی که برای تعمیر لوازم خانگی مشتریان از این قطعات استفاده می‌کنیم و مقدار اندکی روی قیمت آن می‌گذاریم، مشتریان شاکی می‌شوند و می‌گویند انصاف داشته باشید و قیمت را پایین بیاورید، ما توانایی پرداخت نداریم. این در حالی است که ما همان دستمزد تعیین‌شده رامی‌گیریم و بقیه پول را صرف خرید و کار گذاشتن قطعات مورد نیاز می‌کنیم.
این تعمیرکار لوازم خانگی در تشریح میزان افزایش قیمت قطعات می‌گوید: قطعه‌ای را که قبلاً قیمتش فقط ۲۰ هزار تومان بود، اکنون ۷۰ هزار تومان خریداری می‌کنیم و در برخی قطعات این افزایش قیمت سر به فلک کشیده است؛ به طور مثال پارچ مخلوط‌کن قبلاً ۳۵ هزار تومان بود اما همین چند روز قبل ۱۴۸ هزار تومان برای خرید همین قطعه پول نقد پرداخت کردم؛ با احتساب هزینه حمل و نقل بار از شرکت تولیدی تا مغازه و دستمزد، قیمت تعمیر یک مخلوط‌کن که فقط نیازمند پارچ جدید است از ۵۵ هزار تومان به ۱۷۰ هزار تومان افزایش یافته است. یا درباره فلاسک‌های چای که این روزها به دلیل شکستگی شیشه داخلی آن‌ها بیشتر برای تعمیرات آورده می‌شوند، قبلا هزینه تعویض این شیشه کمتر از ۴۰ هزار تومان بود اما اکنون به دلیل گرانی قطعه بالاتر از ۱۰۰ هزار تومان شده است.
- کمبود قطعات لوازم خانگی
ذاکری با بیان این که کمبود و بالا بودن قیمت قطعات یکی از بزرگ‌ترین مشکلات صنف تعمیرکاران لوازم خانگی است، اظهار می‌کند: به دلیل اعمال تحریم‌ها قطعات خارجی بسیار کمیاب و در برخی مواقع نایاب شده‌اند اما این کمبود فقط شامل قطعات خارجی نمی‌شود؛ چراکه مواد اولیه قطعات تولید داخلی نیز وارداتی هستند و در تامین قطعات ایرانی هم دچار مشکل هستیم.
وی از پایین بودن کیفیت قطعات ایرانی گلایه می‌کند و می‌گوید: قطعات ایرانی یا یافت نمی‌شوند یا وقتی یافت می‌شوند کیفیت پایینی دارند به طوری که در مدتی کوتاه لوازم تعمیرشده دوباره خراب می‌شوند و نیازمند تعمیر مجدد هستند. این فروشنده لوازم خانگی درباره سازمان نداشتن صنف تعمیرکاران لوازم خانگی بیان می‌کند: با افزایش بیکاری افراد زیادی وارد این صنف می‌شوند که بیشترشان تخصص ندارند و فقط دلال هستند؛ این افراد به این صورت عمل می‌کنند که اگر دستگاه مشتری فقط در یک قطعه مشکل داشته باشد تعمیرکار به دروغ به مشتری می‌گوید این دستگاه از ۵ ناحیه آسیب دیده است و علاوه بر گرفتن دستمزد بیشتر هزینه ۴ قطعه اضافی را نیز می‌گیرد و با پرداخت مقداری از این پول به یک تعمیرکار کاربلد، دستگاه را تعمیرشده و سالم به مشتری تحویل می‌دهد و به این ترتیب کسب درآمد می‌کند. آن‌ها علاوه بر این قطعات تعویض‌شده را که سالم هستند به مشتری دیگر می‌فروشند و از این طریق هم سود ویژه‌ای به جیبشان می‌رود. ذاکری ادامه می‌دهد: وقتی پای درددل این افراد می‌نشینم متوجه می‌شوم خودشان نیز از این کار راضی نیستند و اظهار ندامت می‌کنند، اما به دلیل بیکاری برای کسب هزینه‌های مورد نیاز برای پرداخت اجاره مغازه و امرار معاش به این شیوه عمل می‌کنند.
- تعمیرات فقط در نمایندگی‌های مجاز
رئیس اتحادیه لوازم الکتریکی ارومیه می‌گوید: تمامی لوازم‌های خانگی موجود در بازار دارای نمایندگی هستند و هنگام خرید خود نمایندگی برای نصب لوازم خریده‌شده به منزل خریدار می‌رود و ضمانت کالا پس از نصب می‌دهد. به همین دلیل اگر پس از مدتی وسیله خریده‌شده دچار مشکل شد، خریدار حتماً باید به همان نمایندگی مراجعه کند. «مصیب خلیلی» با اشاره به فراهم بودن قطعات مورد نیاز در نمایندگی‌ها عنوان می‌کند: به منظور آگاهی دادن به مردم تاکنون چندین مصاحبه با مطبوعات، رسانه‌ها، رادیو و تلویزیون انجام داده و این موارد را گوشزد کرده‌ایم اما برخی همچنان به رویه گذشته ادامه می‌دهند و همین امر باعث سوء استفاده سودجویان می‌شود.
خلیلی می‌افزاید: یکبار دیگر از شهروندان خواهش می‌کنم برای تعمیر لوازم الکتریکی خود فقط به نمایندگی‌ها مراجعه کنند و هنگام تسلیم وسیله خود به تعمیرکار از وی رسید بخواهند که در این رسید حتماً آسیب وارد شده به وسیله و مورد تعمیری قید شود تا پس از اتمام تعمیرات، تعمیرکار نتواند ادعا کند قسمت دیگری نیز نیازمند تعمیر بود و پول اضافی بخواهد. این مسئول تاکید می‌کند: قطعات لوازم خانگی گران است و مردم باید بیش از پیش آگاه باشند و خوش‌باوری را کنار بگذارند تا توسط افراد سودجو مورد سوءاستفاده قرار نگیرند و حتماً همان‌طور که گفته شد از تعمیرکار رسید بگیرند تا در صورت تخلف تعمیرکار و مطالبه پولی بیش از دستمزد واقعی، بتوانند با در دست داشتن رسید به بازرسی اصناف شکایت کنند و حق خود را بگیرند.
وی درباره ادعای موجود مبنی بر نداشتن تخصص کافی تعمیرکاران می‌گوید: مردم انتظار دارند تمامی تعمیرکاران لوازم الکتریکی بتوانند همه وسایل الکتریکی را تعمیر کنند در حالی که چنین نیست. به طور مثال یک تعمیرکار تلویزیون نمی‌تواند به طور تخصصی سشوار تعمیر کند و امکان ریشه‌کن نشدن مشکل یا آسیب دیدن سایر قسمت‌ها هنگام تعمیر وجود دارد. به همین دلیل است که تاکید می‌کنیم شهروندان فقط به نمایندگی‌های لوازم خریداری‌شده مراجعه کنند.
رئیس اتحادیه لوازم الکتریکی ارومیه بیان می‌کند: تمامی مغازه‌های تعمیرات لوازم الکتریکی دارای پروانه کسب هستند و امکان ندارد افراد بتوانند بدون داشتن پروانه کسب فعالیت کنند؛ چراکه نظارت‌های جدی از سوی اتحادیه و بازرسی اصناف انجام می‌شود.
- سوءاستفاده تعمیرکاران غیرمجاز از بازار نابسامان
قیمت لوازم خانگی سال گذشته بین ٧٠ تا ١٠٠درصد و امسال هم ۱۰ تا ۲۰درصد جهش قیمت داشته است که باعث رونق بازار تعمیر لوازم خانگی شده و در همین بین برخی تعمیرکاران غیرمجاز از آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند. تعمیرکاران لوازم خانگی در ارومیه می‌گویند بعد از نابسامانی‌های بازار لوازم خانگی میزان مراجعات مردم برای تعمیر وسایلشان حدود ۲ تا ۳ برابر شده است. در جایی که برخی گارانتی محصولات چندان چنگی به دل نمی‌زند تا جبران خسارت خرابی کالاها باشند و قیمت‌های گزافی برای تعمیرات در نمایندگی‌ها اعلام می‌شود، تعمیرکاران غیرمجاز تلاش می‌کنند از آب گل‌آلود ماهی بگیرند و قیمت‌های ناچیزی را برای تعمیر اسباب منزل شما پیشنهاد می‌دهند؛ قیمت‌هایی که در ابتدا جذاب به نظر می‌رسند، اما دست آخر به چند قطعه تعویضی دیگر منتهی می‌شود و هزینه زیادی را روی دست مشتری می‌گذارد. آن هم در حالی که معمولاً از قطعه‌های تقلبی استفاده می‌کنند یا گاهی قطعات سالم و اصلی را از دستگاه‌ها جدا می‌کنند.