چهره دوم هم برای شهروندانی که بیمار می‌شوند و بستری تخت‌های بیمارستانی تبریز می‌شوند یا مجبور به همراهی بیمار در بیمارستان هستند. این دو چهره زمانی متمایزتر می‌شود که مدت بستری بیمار بیش از چند روز شود و بیماران چهره عریان‌تری از مراکز درمانی به‌ویژه دولتی را ببینند. با اجرای طرح تحول سلامت، مراکز درمانی وضعیت متفاوتی را تجربه کردند و پس از آن‌که اجرای این طرح به بیمارستان‌های دولتی محدود شد بنا به آمار موجود میزان مراجعه و ورودی بیمارستان‌های دولتی در تبریز بیش از ۵/۳ برابر شده است. این میزان افزایش با عدم تغییر محسوس در تعداد تخت‌ها و کادر درمانی همراه بوده و نتیجه محدود شدن امکانات موجود برای بیماران بیشتر است.
- اتاقی با ۶ تخت به هم فشرده و محدودیت خدمات
هانیه انصاری همراه یکی از بیماران بستری در مرکز درمانی کودکان تبریز با بیان این‌که ازدحام بیماران در این بیمارستان بسیار زیاد است، می‌گوید: با این‌که طرح توسعه بیمارستان در سال‌های گذشته انجام شده اما محدودیت جا برای بیماران و تعداد زیاد تخت‌ها کاملا محسوس است. چند روز قبل بود که مادر یکی از کودکان با وجود تفاوت فاحش هزینه‌های درمانی با دیدن امکانات کم حاضر به بستری‌شدن فرزندش در این بیمارستان نشد و کودکش را به بیمارستان خصوصی منتقل کرد.
وی ادامه می‌دهد: دراین بیمارستان تقریبا از هر شهر استان می‌توان بیماری را روی تخت مشاهده کرد. برخی بیماران هم از استان‌های همسایه آمده‌اند و نزدیک به یک ماه است که در این بیمارستان بستری هستند، چراکه خدمات تقریبا رایگان و تمایل برای ادامه درمان بیشتر است. انصاری بیان می‌کند: فرزندم حدود یک هفته در این بیمارستان بستری بود و مجموع پرداختی برای بیمار و همراه و همه خدمات کمتر از ۲۰۰ هزار تومان شد. درحالی که همین خدمات در یک مرکز درمانی خصوصی حدود ۷ میلیون برایم خرج برمی‌داشت. طبیعی است که با این تفاوت حاضر به تحمل بسیاری از مشکلات باشیم. این شهروند تبریزی درباره مشکلات مرکز درمانی دولتی عنوان می‌کند: در اکثر اتاق‌ها تلویزیون خراب است و کودکان واقعا دچار بی‌حوصلگی می‌شوند. کولری وجود ندارد و پنکه‌ای که نصب شده روی یک تخت متمرکز است که آن هم به دلیل باد تندش موجب تشدید بیماری به‌ویژه برای کودکان دارای مشکل ریوی می‌شود.
- امکانات عالی، ازدحام زیاد
چند صدمتر آن طرف‌تر در بیمارستان امام رضا(ع) به عنوان بزرگ‌ترین بیمارستان شمال غرب کشور، بیماران و همراهان آنان دغدغه‌های دیگری هم دارند. در این مرکز درمانی، شرایط بیش از آن‌که برای بیماران سخت باشد برای همراهان آنان حاد است. منوچهر اسدیان از همراهان یکی از بیماران اهل چاراویماق است که از نبود پارکینگ مناسب، نبود محلی برای استراحت و بسته بودن درب نمازخانه گله می‌کند و می‌گوید: برخی همراهان بیماران امکان تردد روزانه به شهرستان را ندارند و باید در همان محل استراحت و وسایل مورد نیاز را تهیه کنند.
وی ادامه می‌دهد: در حالی که در برخی بیمارستان‌های تبریز بوفه‌ها و فروشگاه‌های متعدد داخل حیاط بیمارستان وجود دارد، اما در بیمارستان امام رضا(ع) این بوفه‌ها کم و با فاصله زیادی از بیمارستان قرار دارند و نیازهایی مانند آب جوش، چای و تنقلات و حتی لباس همراه بیمار را باید از این بوفه‌ها تهیه کنیم که مشکلات زیادی برای همراهان ایجاد می‌کند. امکاناتی که در بیمارستان امام رضا(ع) وجود دارد حتی بهتر از مراکز درمانی خصوصی در این شهر است، اما به دلیل ازدحام بیماران به چشم نمی‌آید. گاهی نوبت‌های چند ماهه برای یک عکسبرداری تخصصی داده می‌شود و بیماران را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند. اسدیان بیان می‌کند: در ساعات ملاقات پله‌های باریک بیمارستان مملو از مردمی است که برای ملاقات آمده‌اند و با توجه به گرمای هوا واقعا نفس کشیدن در این پله‌ها مشکل می‌شود.
- خودداری از بستری چند روزه
عزیز هاشمی از بیماران بیمارستان سینای تبریز است که از کمبود تخت در این مرکز و خودداری مسئولان این مرکز درمانی برای بستری چند روزه انتقاد دارد. او می‌گوید: زمانی که به بیمارستان مراجعه کردم همان اول از من کارت بانکی گرفتند و دفترچه بیمه‌ام را هم گرو نگه داشتند. پس از پذیرش هم به اورژانس ارجاع شدم در حالی که می‌خواستم خدمات درمانی و بستری داشته باشم.
وی ادامه می‌دهد: کادر درمانی با اعلام این‌که کمبود تخت داریم اصرار بر ارائه خدمات سریع داشتند و در مدت کمتر از یک شبانه‌روز خدمات درمانی را ارائه و من را مرخص کردند. برخی وسایل را همراهم تهیه کرد و تحویل بیمارستان دادیم. حدود ۱۲۰ هزار تومان هزینه هم پرداخت کردم که انتظار داشتم این مبلغ با توجه به خریدهایی که خودمان داشتیم و در بخش اورژانس هم بستری شده بودیم، کمتر باشد.
- لزوم توجه به مشکلات بهداشت و درمان
نماینده میانه در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی که خود نیز از جامعه پزشکان آذربایجان شرقی است اظهار می‌کند: بهداشت و درمان از نیازهای مهم شهروندان است و با این هدف طرح تحول و سلامت با هدف ارتقای خدمات درمانی آغاز شد. با اجرای این طرح باید دسترسی مردم به خدمات درمانی آسان‌تر و هزینه‌های درمانی هم کمتر شده باشد. انتظار داشتیم که تاکنون به اهداف کلی این طرح دست پیدا کنیم، اما همچنان شاهد نواقصی در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به مردم هستیم. یعقوب شیویاری با بیان این‌که مشکلات بهداشت و درمان نباید تنها از یک زاویه دیده شود بیان می‌کند: با افزایش مراجعات بیماران و افزایش کار کادر درمانی، مشکلات هم بیشتر شده است. در برخی موارد با خستگی و افزایش کار درمانی روبه‌رو هستیم و شاید انگیزه خدمت کمتر شود. باید به مشکلات این افراد هم مانند بیماران رسیدگی شود.
وی عنوان می‌کند: کاهش وجدان کاری، بی‌توجهی به بیماران و اجرا نشدن کامل طرح تحول سلامت در صورتی که به مشکلات کارکنان توجه نشود می‌تواند رخ دهد. این در حالی است که علاوه بر مشکلات مالی، مشکلات زمان کاری و شیفت هم وجود دارد. در گذشته در یک مجموعه درمانی پزشکان در یک روز ۲۰ نفر را ویزیت می‌کردند، اما اکنون این آمار به بالای ۸۰ نفر تنها در یک شیفیت رسیده است.
شیویاری تاکید می‌کند: به عنوان نماینده و عضو کمیسیون بهداشت و درمان باید به مردم پاسخ‌گو باشیم. کمبود مراکز درمانی و خدمات وجود دارد و به نوبه خود شرمنده مردم هستیم. این خدمات در شأن مردم نیست و تلاش برای ارتقای آنها ضرورت دارد. در این زمینه تلاش می‌کنم با ارتباط مستقیم با رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز و مسئولان حوزه سلامت مشکلات استانی را از مرکز پیگیری کنم.
- اولویت‌بندی خدمات درمانی
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز هم با بیان این‌که حجم خدمات‌دهی مراکز درمانی تبریز قابل مقایسه با شهرهای دیگر استان نیست، بیان می‌کند: خدماتی که به بیماران ارائه می‌شود با توجه به نیازهای درمانی بیماران اورژانسی اولویت‌بندی می‌شود. به عنوان مثال خدمات تصویربرداری تخصصی در بیمارستان امام رضا(ع) که برای یک بیمار عادی با نوبت‌دهی است برای بیماران اورژانسی بدون نوبت است و بیماری که از شهرستان با اورژانس به تبریز منتقل می‌شود سریعا تحت خدمات درمانی قرار می‌گیرد.
محمدصادق صومی ادامه می‌دهد: خدماتی که برای همراهان بیماران ارائه می‌شود مورد رصد قرار می‌گیرد و حداکثر تلاش کادر درمانی برای ارتقای این خدمات است. اما باید در نظر داشت که اولویت خدمات‌دهی برای بیماران است و نباید انتظار داشت که از میزان خدمات به بیماران کاسته شود. انتظار می‌رود همراهان بیمار هم همراهی بهتری داشته باشند.
وی بیان می‌کند: در بیمارستان کودکان، خدمات بهتری برای همراهان بیماران در نظر گرفته شده و محل استراحت، نمازخانه، سرویس بهداشتی و بوفه با نظارت قیمت‌گذاری‌ها در این مرکز فعال است. در مراکز خدمات درمانی دیگر هم برای رفاه همراهان تلاش می‌کنیم. صومی با اشاره به اقدامات انجام شده برای احداث بیمارستان تخصصی کودکان عنوان می‌کند: با اتمام بیمارستان بزرگ کودکان در خاوران مشکلات مرکز درمانی کودکان هم کاهش بسیاری پیدا می‌کند و کودکان نیازمند به دریافت خدمات درمانی به این بیمارستان منتقل خواهند شد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ارائه خدمات بستری سرپایی را بر اساس وضعیت بیمارستان‌های دولتی و کمبود جا اعلام می‌کند و می‌افزاید: بنا به تشخیص پزشک، بیمار ممکن است بیش از ۲۴ ساعت تحت درمان باشد یا کمتر از این مدت، اما کمتر از ۲۴ ساعت به معنای بستری سرپایی است که تعرفه خدمات آن متفاوت است و هزینه بیشتری از بیمار گرفته می‌شود.