همچنین هر سال در اردبیل از ۴ تا ۱۱ مرداد هفته اردبیل برگزار می‌شود. «نادر فلاحی» مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و دبیر ستاد برگزاری هفته اردبیل، در گفت‌وگو با همشهری به تشریح برنامه‌های هفته اردبیل و تفاوت‌های برگزاری برنامه‌ها نسبت به سال‌های گذشته پرداخته است. همچنین ثبت اثر منحصر به فرد مجموعه مذهبی شیخ صفی‌الدین اردبیلی در فهرست آثار جهانی در روز نهم مرداد ماه سال ۸۹ است که باعث چند برابر شدن اهمیت توجه به برنامه‌های این هفته در اوایل مرداد ماه به عنوان هفته اردبیل شده است.
- تدوین ۷۰ برنامه
امسال در پاسداشت هفته اردبیل با ۷۰ برنامه اجرا می‌شود. تنوع محل، مخاطب و ایده برنامه‌ها از نکات جالب توجه در برگزاری این گرامیداشت است. عصر دیروز، سوم مرداد غبارروبی مزار شهدا و دیدار با نماینده ولی فقیه و خانواده شهدا و مراسم رسمی گرامیداشت هفته اردبیل برگزار شد. دبیر ستاد برگزاری هفته اردبیل می‌گوید: امسال شرایط برگزاری برنامه‌ها نسبت به سال‌های گذشته تفاوت قابل‌توجهی دارد. در سال‌های گذشته، برنامه موسیقی در نظر گرفته می‌شد، اما امسال برای اولین بار به دلیل مقارن شدن ۱۰ مرداد با سالروز شهادت جوادالائمه (ع) مراسم و موسیقی آیینی در شیخ کلخوران برگزار می‌شود.
«نادر فلاحی» با اشاره به تدوین برنامه «از شیخ تا شیخ» به همشهری می‌گوید: برنامه‌های در نظر گرفته شده در این هفته در بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی از دیروز آغاز شده است و در شیخ کلخوران پایان خواهد یافت. وی با اشاره به برگزاری برنامه شب‌های موسیقی ادامه می‌دهد: شب‌های فرهنگی هر شهرستان نیز امسال برای اولین بار برگزار می‌شود و هر شهرستان برنامه خود را در نگارخانه ختایی با ارائه توانمندی‌های فرهنگی، صنعتی و هنری برگزار می‌کند.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با اشاره به اجرای «پویش پرچم» در این هفته تاکید می‌کند: امسال پرچم جمهوری اسلامی به عنوان نماد اتحاد و هویت کشور، بیش از پیش مورد توجه بوده و به عنوان یک نماد کلی ارائه می‌شود و میدان‌ها و معابر اردبیل به طور چشمگیری مزین به پرچم ایران می‌شوند. فلاحی درباره نام‌گذاری روزهای این هفته عنوان می‌کند: روز اول این هفته تاریخ و فرهنگ؛ روز دوم هویت فرهنگی؛ روز سوم فرهنگ، هنر و ادب؛ روز چهارم اعتلای فرهنگی، مسئولیت اجتماعی؛ روز پنجم توسعه پایدار؛ روز ششم (همزمان با ۹ مرداد، سالروز ثبت جهانی بقعه تاریخی شیخ صفی‌الدین اردبیلی) صفویه، بنیان‌گذار وحدت ملی؛ و روز هفتم نیز کودک و نوجوان نام‌گذاری شده است.
- حذف هنرمندان غیرایرانی
برنامه دیگر جالب توجه در هفته اردبیل پویش «ما برای اعتلای اردبیل مسئولیم» است که به گفته فلاحی، طی برگزاری هفته اردبیل، هر روز از ساعت ۹ تا ۱۲ ظهر نشست‌های تخصصی و علمی در حوزه تاریخ صفوی و فرهنگ اردبیل با حضور اساتید ملی و بین‌المللی برگزار می‌شود. وی بیان می‌کند: امسال برنامه‌های اصلی محدود به سالن فدک با ظرفیت محدود نمی‌شود و چندین برنامه در حجم وسیع در نظر گرفته شده است. برگزاری برنامه‌هایی در سالن ۲ هزار نفری شهید آسمانی و فضای شورابیل از آن جمله هستند. شب موسیقی آذربایجانی هم از برنامه‌های اجراشده در بزرگداشت این هفته در سال‌های گذشته بوده است که امسال هم برگزار می‌شود، با این تفاوت که دیگر اهالی موسیقی غیرایرانی در این برنامه حضور نخواهند داشت و هنرمندان موسیقی اردبیل شب موسیقی آذربایجان را با هزینه کمتری برگزار می‌کنند.
فلاحی درباره انتقادات مطرح‌شده در مورد ملموس نبودن خروجی برگزاری این برنامه در توسعه استان اظهار می‌کند: این برنامه برای طیف و اقشار گسترده مردم برگزار می‌شود تا بتوانند از محیط و برنامه‌های فرهنگی استفاده کنند. وی می‌افزاید: هدف از برگزاری این برنامه جا انداختن فرهنگ احساس مسئولیت برای توسعه استان است و با شعار «همه در قبال اعتلای اردبیل مسئولیم» مطرح می‌شود. ما از همه فرصت‌ها برای اعتلای نام اردبیل استفاده می‌کنیم و معتقدیم نشان دادن هویت و تاریخ درخشان اردبیل از گذشته تاکنون باعث اعتماد به نفس بیشتر در نسل جوان و آینده برای اعتلای اردبیل خواهد بود.
- پژوهش محوری؛ رویکرد برنامه‌ها
دبیر ستاد برگزاری هفته استان اردبیل با بیان این که پژوهش محوری رویکرد برنامه‌های هفته استان اردبیل است، عنوان می‌کند: نشست‌های علمی، همایش توسعه پایدار، نشست بانوان و صفویه، جشن کودکان و میراث صفویه و رونمایی از اسناد بقعه شیخ صفی الدین بخشی از برنامه‌های این هفته با رویکرد علمی پژوهشی است.
- اجرای شب‌های فرهنگی در شهرستان‌ها
فلاحی می‌گوید: همزمان با برنامه‌های هفته اردبیل از ۶ تا ۹ مرداد هم آئین شب‌های فرهنگی شهرستان‌های خلخال، پارس آباد، بیله سوار و سرعین با محوریت قابلیت و آیین و آداب و رسوم در نگارخانه شاه اسماعیل صفوی برگزار می‌شود. اصلی ترین برنامه شب فرهنگی شهرستان اردبیل هم در محل بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی و پیاده راه اسفریس اجرا خواهد شد. این مسئول تاکید می‌کند: معرفی جاذبه‌های گردشگری از دیگر برنامه‌های مهم هفته اردبیل با هدف جذب گردشگران به این استان انجام خواهد شد.
- برنامه‌های مردمی شهرداری
شهرداری اردبیل هم یکی از ارگان‌های اصلی در برگزاری برنامه‌های هفته اردبیل است. شهردار اردبیل از افتتاح برخی پروژه‌ها و برگزاری برنامه‌های متنوع در این هفته خبر می‌دهد و می‌گوید: بهره‌برداری از طرح پیاده‌راه اسفریس به عنوان تجلیگاه حضور مردمی در قلب شهر، پس از ساماندهی شورابیل به عنوان بزرگترین تفرجگاه شهری برای گردهمایی روزهای جشن مردمی، فضای شهری دیگری برای برگزاری برنامه‌های هفته اردبیل مهیا کرده است.
«حمید لطف‌اللهیان» به برگزاری تور رایگان اردبیل‌گردی ویژه بانوان همزمان با بزرگداشت هفته اردبیل اشاره می‌کند و می‌افزاید: فرهنگسرای پارک بانوان نیز آماده برگزاری برنامه‌های گرامیداشت هفته اردبیل است. برگزاری ورک‌شاپ نقاشی کودکان و پیاده‌روی دور شورابیل از دیگر برنامه‌های مردمی سازمان شهرداری اردبیل برای هفته اردبیل است.
وی تاکید می‌کند: امسال با به بهره‌برداری از طرح پیاده راه اسفریس، پس از ساماندهی شورابیل به عنوان بزرگترین تفرجگاه شهری برای گردهمایی روزهای جشن مردمی، مکان فیزیکی دیگری در مرکز شهر در اختیار هفته اردبیل قرار گرفت. همچنین برنامه‌ریزی‌های لازم برای برگزاری تورهای اردبیل گردی در هفته جاری صورت گرفته است که از جمله آنها می‌توان به تور اردبیل‌گردی رایگان برای بانوان اشاره کرد. همچنین ورک شاپ نقاشی کودکان هم در پیاده راه اسفریس اجرا خواهد شد.
- کودکان و نوجوانان؛ جامعه هدف
وجه تمایز دیگر برنامه‌های امسال تاکید بر حضور کودکان و نوجوانان است. رئیس کمیته کودکان، نوجوانان و بانوان ستاد پاسداشت هفته استان اردبیل می‌گوید: شاه اسماعیل صفوی در سیزده‌سالگی تاج‌گذاری کرده و توانسته حکومت یکپارچه شیعی تشکیل دهد. معتقدیم تربیت نسل آینده توانمند با نشان دادن این عقبه تاریخی ضروری است.
«زعفر احدزاده» می‌افزاید: امسال کانون پرورش فکری مشارکت چشمگیری در برگزاری برنامه‌های هفته اردبیل خواهد داشت. وی با اشاره به اجرای مهرواره صفویه‌شناسی از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان عنوان می‌کند: این مهرواره با هدف آشناسازی بیش از پیش جامعه کودک و نوجوان با تاریخ درخشان عصر صفوی به عنوان عامل وحدت سرزمینی و مذهبی همزمان با هفته استان برگزار می‌شود.
مدیر کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان بیان می‌کند: تنوع برنامه‌های این هفته در شکل‌های بدیع و خلاقانه‌ای پیش‌بینی شده است. ترسیم نقاشی روی دیوار به طول ۱۲۰ متر روبه‌روی اداره کل و پارک کانون در ۴۵ کادر با مشارکت ۹۰ عضو نوجوان با مدیریت و همراهی ۱۵ مربی مراکز فرهنگی هنری، با موضوع صفویه‌شناسی اجرا خواهد شد.
وی از رونمایی کتاب تاریخی «از اسفریس تا هشت‌بهشت» برای نسل کودک و نوجوان استان با هدف معرفی خاندان صفویه به مخاطبان رده سنی کودک و نوجوان در این هفته خبر می‌دهد و می‌گوید: بازدید از موزه‌های استان با عنوان کودک و میراث صفویه در اردبیل، متناسب با تاریخ فرهنگی شهرستان‌ها از دیگر برنامه‌های این نهاد فرهنگی است. احدزاده تاکید می‌کند: همکاری‌های جدی و با تمام توان برای برگزاری هفته پاسداشت اردبیل انجام خواهیم داد و امیدواریم معرفی تاریخ، فرهنگ و تمدن اردبیل در پرورش نسلی آشنا با هویت تاریخی و فرهنگی منطقه مؤثر باشد.
- گرامیداشت روز اردبیل در تهران
همزمان با پاسداشت هفته اردبیل در داخل استان برنامه‌ای هم در تهران اجرا خواهد شد. «اسماعیل علی‌اکبری» مدیر عامل خانه استان اردبیل با اعلام این خبر گفت: مراسم ویژه روز ملی اردبیل در تهران روز چهارشنبه ۹ مرداد با سخنرانی «علی اصغر مونسان» معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان گردشگری و آیت‌الله «سیدحسن عاملی» نماینده ولی فقیه در استان اردبیل در تالار شمس تهران برگزار خواهد شد. این مراسم با حضور شخصیت‌های فرهیخته اردبیل برگزار می‌شود و برنامه‌های جانبی هنری مناسبی هم برای آن تدارک دیده شده است. به گفته علی‌اکبری، تجلیل از فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران استان از جمله برنامه‌های این مراسم است و از چهره‌های نامدار و فاخر استان در کشور برای حضور در این مراسم دعوت شده است.
- فلسفه روز اردبیل به روایت اسناد تاریخی
در اوایل قرن دهم هجری قمری جغرافیای سیاسی ایران در شکننده‌ترین وضعیت تاریخی خود قرار داشت. در این زمان اسماعیل صفوی به کمک گروهی جان‌نثار شیعی‌مذهب به نام قزلباش پس از مراجعت به اردبیل و پیوستن ارادتمندانی از خلخال، طارم، طالش، اردبیل، آناتولی و ماورای ارس، توانست ضمن شکست دادن سرکرده آق‌قویونلوها در تبریز بر اریکه قدرت تکیه زند و پس از ۹ قرن، هویت ملی ایران را تکوینی دوباره بخشد و در عرض ۱۰ سال تقریبا تمام سرزمین‌های ایرانی را به سرحد دوره ساسانیان برساند.
سند این ادعا در اکثر متون تاریخی معتبر و محققان معاصر و صفوی‌شناسان ایرانی و خارجی از جمله در کتاب‌های «تشکیل دولت ملی در ایران» از «والتر هینتس» در باب صفویان، در «زندگانی شاه عباس» از «راجر سیوری»، «دوره شاه طهماسب» از «نصرالله فلسفی»، «ایران در سده میانی» از مورگان و دیگر متون معتبر به اثبات رسیده است و این اسناد جزء منابع معتبر و کاملا علمی و جزو منابع دست اول کتب دانشگاهی رشته‌های مرتبط با این موضوع است. نکته دیگر این‌که حتی مورخین منتقد دولت صفویه نیز در نگاشته‌های علمی خود بر این موضوع صحه گذاشته‌اند که دولت صفویه با ایجاد وحدت، کشور ایران را یکپارچه کرد. بر این اساس مهمترین محور برنامه‌های هفته اردبیل هم معرفی حکومت شیعی صفوی است که از سوی شاه اسماعیل صفوی تشکیل شد.
- تلاشی مضاعف برای هفته اردبیل
امسال شاهد ششمین پاسداشت هفته اردبیل در استان هستیم و در ۵ سال گذشته نیز هر سال این مناسبت با اجرای برنامه‌هایی گرامی داشته شده است. برگزار کنندگان مراسم هفته اردبیل امسال در تلاش هستند تا با رفع نواقص سال گذشته و استفاده مناسب‌تر از انجمن‌های مردم‌نهاد، برنامه‌های هفته اردبیل را به نحو شایسته برگزار کنند. موضوعی که در پایان برگزاری مراسم مورد قضاوت قرار خواهد گرفت.