- استقبال از # صاحبخانه- خوب در اصفهان
- تعدادی از مشاوران املاک در اصفهان با اطلاعیه‌هایی از حق کمیسیون خود گذشته‌اند و یا این مبلغ را به نصف تقلیل داده‌اند
همین امر موجب شده مستاجرها اثاث به دوش به شهرهای اطراف کوچ کنند یا به مناطق حاشیه شهر بروند که بتوانند از پس اجاره آن برآیند. با این‌که تخمین زده می‌شود در شهر اصفهان بالغ بر ۶۰ هزار منزل مسکونی خالی باشد اما تعداد افرادی که در حسرت سرپناه هستند هر روز بیشتر از گذشته می‌شود. چندی پیش پویش «صاحبخانه خوب» راه اندازی و با استقبال مردم مواجه شد تا در اقدامی از موجران درخواست شود در شرایط اقتصادی کنونی میزان اجاره‌بها را افزایش ندهند و یا افزایش حداقلی داشته باشند. در این پویش همچنین از مستاجران خواسته شده است نام صاحب‌خانه‌ای که با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی اجاره‌بها را افزایش نداده‌اند برای برنامه ارسال کنند.
- بازار اجاره گرم است
«محمد محمدی»، مشاور املاک در خیابان قائم مقام فراهانی است. او که با پویش «صاحبخانه خوب» آشناست به همشهری می‌گوید: فصل تابستان، فصل نقل و انتقال مستاجران است. متاسفانه ارقام اجاره سربه فلک کشیده و پرداخت اجاره‌بها برای مستاجران بسیار دشوار است. دراین شرایط بسیاری از آنها مجبور به انتقال به محله‌هایی پایین‌تر یا حتی حاشیه‌های شهر هستند. وی ادامه می‌دهد: واقعیت این است که این پویش تاثیری بر نرخ اجاره‌بها نداشته است.
امسال با شرایط اقتصادی موجود و افزایش تورم، قیمت اجاره مسکن با افزایش چشمگیری روبه‌رو بوده است. محمدی با بیان این‌که شاید از نظر روانی این پویش‌ها بتواند در جامعه تاثیر مثبت بگذارد و در درازمدت موثر واقع شود، اظهار می‌کند: شاید پویش «صاحبخانه خوب» بارقه‌ای از امید در جامعه ایجاد کند اما در واقعیت تاثیر ملموسی بر کاهش اجاره‌بها نداشته است. به نظر می‌رسد مشکل مسکن را نمی‌شود با پویش‌ها حل کرد.
- پیوستن به پویش همدلی با همنوع
«علیرضا شاهین» صاحب‌خانه‌ای است که به پویش «صاحبخانه خوب» پیوسته است. وی به همشهری می‌گوید: من خانه ۱۱۰ متری در خیابان نورباران اصفهان دارم و با حقوق بازنشستگی و از راه اجاره دادن طبقه دوم منزلم امرار معاش می‌کنم. شاهین ادامه می‌دهد: برنامه پویش «صاحبخانه خوب» را به همراه همسرم از شبکه سوم تماشا کردیم. با این‌که هر سال مقدار ناچیزی بر روی اجاره‌بهای منزلمان می‌گذاریم اما با توجه به این‌که مستاجر ما در این شرایط اقتصادی از کار بیکار شده، تصمیم گرفتیم به این پویش بپیوندیم و همان مبلغ اندک را هم اضافه نکنیم.
این موجر تصریح می‌کند: درست است که شرایط زندگی برای همه سخت شده است اما می‌توان با نگاهی مهربان‌تر هوای همنوع را داشت. متاسفانه در شبکه‌های اجتماعی گاهی اخباری می‌بینیم که مستاجران به علت ناتوانی در پرداخت اجاره‌ها در چادر زندگی می‌کنند. این وقایع به گسست‌های اجتماعی منجر می‌شود و تبعات آن برای جامعه در درازمدت سنگین خواهد بود.
- تاثیرات روانی مثبت
رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان با اشاره به این‌که بازار اصفهان دستخوش رکود تورمی است به همشهری می‌گوید: با تداوم ثبات قیمت ارز، از قیمت‌های هیجانی تحمیل شده از سال گذشته به بازار مسکن کاسته خواهد شد. «رسول جهانگیری» می‌افزاید: افزایش قیمت ناگهانی ملک از ۴۰ تا ۱۰۰ درصد، روی قیمت رهن و اجاره نیز اثر گذاشت و در نتیجه آن مستاجران ضرر کردند اما مالکان باید بدانند قیمت‌های فعلی واقعی نیست و تا ۲ ماه آینده تا ۳۰ درصد کاهش می‌یابد. رئیس اتاق اصناف اصفهان با اشاره به پویش «صاحبخانه خوب» تصریح کرد: راه‌اندازی این پویش‌ها تاثیرات روانی مثبتی در کشور به همراه دارد. در شهر اصفهان هم صاحب‌خانه‌ها و مشاوران املاک تحت تاثیر پویش «صاحبخانه خوب» قرار گرفته‌اند و در حمایت از مستاجران برآمدند.
وی ابراز می‌کند: تعدادی از مشاوران املاک با اطلاعیه‌هایی از حق کمیسیون خود گذشته‌اند و یا این مبلغ را به نصف تقلیل داده‌اند و یا حتی از ارائه خدمات به مالکانی که اجاره نامتعارف دریافت می‌کنند خودداری کرده‌اند. به گفته جهانگیری فضای مجازی و راه‌اندازی پویش‌ها در کوتاه‌مدت موجی از هیجان عاطفی را در جامعه پدید می‌آورد. وی می‌افزاید: توصیه‌ای که همواره داشتم این بوده که اگر موجر و مستاجر در تعامل خوبی به سر می‌برند بهتر است به تمدید قرارداد مبادرت کنند، زیرا هر جابه‌جایی در درازمدت به ضرر هردو طرف خواهد بود. رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان تصریح می‌کند: اگرچه زود است که برونداد پویش «صاحبخانه خوب» را قضاوت کنیم اما در مجموع تاثیرات روانی مثبت آن را در جامعه مشاوران املاک اصفهان نمی‌توان نادیده گرفت.
- تعامل سازنده موجر و مستاجر در شرایط سخت اقتصادی
مدیریت بازرسی و نظارت اصناف استان اصفهان با اشاره به اهمیت پویش «صاحبخانه خوب» به همشهری می‌گوید: با توجه به رشد بی‌سابقه قیمت مسکن و اجاره‌بها، سال جاری برای مستأجران و کسانی که قصد خرید مسکن دارند، سال بسیار سختی است. اما خوشبختانه شاهد آن هستیم که طی هفته‌های اخیر یک حرکت خداپسندانه در کشورمان شکل‌گرفته و با استقبال بسیار خوبی چه از سوی موجران و چه از سوی مشاوران املاک روبه‌رو شده است. «جواد محمدی فشارکی» ادامه می‌دهد: تعداد قابل توجهی از موجران حاضر شده‌اند با گذشت از حق خود و با مدنظر قراردادن کمک به مستأجران، مبلغ اجاره‌بها را افزایش ندهند و یا با افزایش بسیار جزئی نسبت به سال گذشته، قرارداد اجاره‌بهای خود را تمدید کنند.
وی می‌افزاید: تعداد زیادی از مشاوران املاک نیز طی یک اقدام قابل تقدیر، از پذیرش تقاضای مالکانی که مبالغ نامتعارف برای اجاره‌بها تعیین می‌کنند، خودداری کردند. مدیریت بازرسی و نظارت اصناف استان اصفهان تصریح می‌کند: امید است که با گسترش هرچه بیشتر این اقدام ستودنی، هم قیمت مسکن و اجاره‌بها کاهش یابد و هم به واسطه این همدلی و مهر و محبت، مشکلات حوزه مسکن کاهش یابد.
- تعامل سازنده بین موجر و مستاجر
دکتر فریده روشن- رئیس کمیسیون فرهنگی، ورزشی شورای شهر اصفهان :نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ در بخش مسکن نشان می‌دهد حدود ۴۰درصد واحدها مسکونی و آپارتمانی و بقیه غیرآپارتمانی هستند. همین نشان‌دهنده رشد آپارتمان‌نشینی نسبت به دهه‌های گذشته است. از سوی دیگر در فصل تابستان با آغاز جابه‌جایی مستاجران مواجهیم.
در سال‌های اخیر با بالارفتن قیمت بی‌سابقه مسکن و رشد بی‌رویه اجاره‌بها به حاشیه‌نشینی دامن زده شده است، زیرا در شرایط موجود بسیاری از مستاجران توان پرداخت اجاره‌بها را ندارند. بالا بودن اجاره‌بها ازدواج جوانان را هم با دشواری همراه کرده است و آمار ازدواج را پایین نگه داشته است. مدتی است پویش موفق «صاحبخانه خوب» راه‌اندازی شده است. این پویش درصدد است تا با فرهنگ‌سازی تعدیل اجاره‌بها و هدف قراردادن صاحبان ملک باعث تقویت مناسبات اجتماعی بین موجر و مستاجر شود.
در دهه‌های گذشته علاوه بر این‌که اجاره‌بها از ثبات نسبی و متعادلی برخوردار بود و شاهد افزایش نجومی اجاره‌بها در جامعه و رشد حاشیه‌نشینی نبودیم، روابط مستحکم تعاملی و عاطفی بین موجران و مستاجران برقرار بود. برای نمونه خودم در دهه ۷۰ به مدت ۱۰ سال در یک شهر دیگر تجربه مستاجری داشتم و صاحبخانه‌ام، علاوه بر مراقبت از کودکم، به اصرار ما به اجاره‌بها اضافه می‌کردند. همین رفتار ایشان باعث شد تا زمانی که صاحبخانه شدیم چنین رفتاری را در برخورد با مستاجرمان داشته باشیم.
به نظر می‌رسد در شرایط اجتماعی و اقتصادی کنونی برپایی پویش‌هایی مانند «صاحبخانه خوب» می‌تواند گسست‌های اجتماعی در این حوزه را التیام بخشد و امید در مستاجران ایجاد کند. نتیجه این پویش در عمل هرچه باشد مهم نیست، در هر حال بار روانی مثبت در جامعه ایجاد می‌شود که با تعدیل اجاره‌بها توسط موجران و حمایت مشاوران املاک از مستاجران و اقشار آسیب‌پذیر همراه بوده و گام بزرگی است.
- یک پویش موفق
علیرضا شریفی یزدی - جامعه‌شناس پژوهشکده خانواده :چند وقتی است پویش‌ها و هشتگ‌ها در فضای مجازی به سمت مشکلات اجتماعی سوق یافته‌اند. این جهت‌دهی نشان‌دهنده ضرورت‌های اجتماعی است که می‌توان در زمینه‌های مختلف و با مضامین متعدد اجتماعی بررسی کرد. بروز و ظهور این پویش‌ها نوعی عطش و نیاز اجتماعی را در جامعه نشان می‌دهد. از آنجا که در سال جاری و در شرایط اقتصادی کنونی هزینه‌های اجاره مسکن تقریبا با درآمد مستاجران هیچ‌گونه هم‌خوانی ندارد، فضایی فراهم شده است که پویش «صاحبخانه خوب»، برخلاف برخی از پویش‌ها، در جامعه موثر واقع شود. تاثیر این پویش‌ها را می‌توان در اقدام‌هایی که در نقاط مختلف کشور به صورت خودجوش توسط صاحبان و مشاوران املاک صورت گرفته است مورد دقت و بررسی قرار داد. تحرک‌هایی که در راستای پویش «صاحبخانه خوب» در جامعه محقق شده، حاکی از آن است که این پویش توانسته به اهداف اولیه خود جامه عمل بپوشاند و به اهداف ثانویه خود هم نزدیک شود.
صاحب‌خانه‌ای که در گام نخست درصدد تحمیل هزینه سنگین به مستاجر بود، پس از آشنایی و ملحق شدن به این پویش، انتظاراتش را از همنوع خود که از توان اقتصادی کمتری برخوردار است، معقولانه کرد. همین پایین آوردن سطح انتظارات باعث جلوگیری از جابه‌جایی‌هایی می‌شود که با خود تبعات روحی و روانی جبران‌ناپذیر خانوادگی و اجتماعی به همراه دارد. این جابه‌جایی‌ها در نگاه کلان هم باعث تغییر بافت جمعیت در سطح کلان‌شهرها خواهد شد.
برپایی پویش‌هایی از جنس «صاحبخانه خوب» می‌توانند در سطوح مختلف جامعه موثر واقع شوند. این پویش زمینه‌ای را فراهم می‌کند تا حقوق صاحبان ملک با رعایت انصاف در نظر گرفته شود و مستاجران هم بتوانند با تحمل فشار اقتصادی کمتر سرپناهی داشته باشند. با این‌که بسیاری از تحرک‌های موجود در فضای مجازی اعم از پویش‌ها و هشتگ‌ها بار تبلیغاتی و روانی ندارند، پویش «صاحبخانه خوب» توانسته است، علاوه بر آن‌که وفاق و همدلی را بین اقشار مختلف جامعه افزایش دهد، اگر خوب جهت داده شود و صاحبان ملک و مشاوران املاک توجیه شوند، می‌تواند به آثار درازمدت مهمی در جامعه هم منتج شود.
- صاحب‌خانه‌های یزدی با انصاف هستند
- راه‌اندازی کمپین صاحبخانه خوب با استقبال بسیاری از صاحب‌خانه‌هاو مشاوران املاک در یزد مواجه شده است
سارا گلابگیریان- یزد - خبرنگار: پویش صاحبخانه خوب با هدف رعایت انصاف برای مستاجران در شرایط اقتصادی فعلی کشور در یزد هم دنبال می‌شود، به طوری که برخی از بنگاه‌های املاک شهر با نصب این شعار که «از انعقاد قرارداد رهن و اجاره با مبالغ غیرمتعارف معذوریم» همراهی خود را با این پویش نشان دادند. همراهی مشاوران املاک با این پویش اگرچه ممکن است تاثیر بسزایی بر بازار معاملات رهن و اجاره مسکن نداشته باشد، اما باید توجه کرد که با فراگیر شدن آن نورامیدی در دل مستاجران ایجاد می‌شود. این پویش تلاش می‌کند که با همراه کردن مشاوران املاک برای جلب انصاف بیشتر صاحب‌خانه‌ها، شرایط را برای انعقاد قراردادهای جدید رهن و اجاره مستاجران هموار کند. این در حالی است که به تبع افزایش ۲ تا ۳ برابری قیمت مسکن در نقاط مختلف استان، قیمت رهن و اجاره نیز بیش از این افزایش یافته است.
- اهمیت اجرای این پویش در یزد
اجرای پویش صاحبخانه خوب در استان یزد که به گفته معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری یزد ۳۰ درصد آنها مستاجرند، از اهمیت زیادی برخوردار است. «محسن صادقیان» این وضعیت را عامل اصلی بالا رفتن اجاره مسکن می‌داند و می‌گوید: کاهش ساخت‌وساز، تقاضا برای اجاره را بالا برده است از این رو شاهد افزایش نرخ اجاره‌بها در استان هستیم که در تمام نقاط شهر تسری یافته است.
وی می‌افزاید: البته انبوه‌سازی در برخی از نقاط شهر از جمله مناطق برخوردار در حال انجام است اما مشتری خاص خود را دارد و در سایر نقاط شهر عدالتی در توزیع ساخت‌وساز مشاهده نمی‌شود. صادقیان می‌گوید: این در حالی است که تا بازار مسکن رونق نگیرد، بازار اجاره نیز به درستی مدیریت نخواهد شد، چراکه با تقاضای انباشته‌ای مواجه هستیم که در حال حاضر جز با اجاره‌نشینی، برآورده نمی‌شود. وی اضافه می‌کند: با توجه به این‌که در شرایط نامناسب اقتصادی بازار خرید و فروش مسکن راکد مانده است، تقاضای تامین مسکن به سمت رهن و اجاره کشیده شده که این موضوع افزایش اجاره‌بها را به همراه داشته است، در حالی که اگر بازار ساخت مسکن رونق بگیرد، این وضعیت مهار خواهد شد.
- منصف بودن صاحب‌خانه‌های یزدی
نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک یزد از همراهی مشاوران املاک با پویش صاحبخانه خوب خبر می‌دهد و می‌افزاید: این همراهی در نقاط مختلف شهر(هم نقاط برخوردار و هم نقاط کمتر برخوردار) به چشم می‌خورد. «حسن ذوالفقاری» می‌افزاید: براساس این پویش، قرارداد رهن و اجاره با نرخ غیرمتعارف در بنگاه‌ها منعقد نخواهد شد، بنگاه‌های یزدی نیز همراهی خود را شروع کرده‌اند و این همراهی در حال فراگیر شدن است. وی با بیان این‌که تاثیر این پویش بر نرخ اجاره هنوز ملموس نیست، می‌گوید: البته قطعا با فراگیر شدن، تاثیر آن نیز مشاهده خواهد شد. ذوالفقاری درباره تبلیغاتی بودن همراهی با این پویش می‌گوید: ممکن است برخی برای تبلیغات وارد این پویش شوند اما قطعا تحت تاثیر قرار گرفته و همراهی واقعی خواهند داشت چراکه این مطالبه عموم جامعه است و نمی‌توان نسبت به آن بی‌تفاوت بود.
- کم شدن قراردادهای اجاره
نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک یزد اظهار می‌کند: جالب است که امسال قراردادهای اجاره به مراتب نسبت به قبل کاهش یافته است چراکه در این شرایط نامناسب اقتصادی، مستاجر هر طور شده با صاحبخانه کنار می‌آید و با نوشتن قراردادهای دست‌نویس، از رفتن به بنگاه و پرداخت حق کمیسیون خودداری می‌کنند.
وی اضافه می‌کند: نرخ اجاره در شهر یزد به طور متوسط ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یافته و این در حالی است که صاحب‌خانه‌های یزدی نسبت به دیگر نقاط کشور به مراتب انصاف بیشتری دارند. ذوالفقاری می‌گوید: باید توجه داشت که قیمت تمام‌شده ساختمان در حال حاضر افزایش سرسام‌آوری یافته است و اگر صاحبخانه هزینه ساخت را در بانک سپرده‌گذاری کند، نسبت به دریافت اجاره، درآمد بیشتری خواهد داشت اما باز هم باید انصاف را برای مستاجران رعایت کرد.
وی با تأیید این‌که نرخ اجاره در یزد نسبت به سایر استان‌های کشور بیشتر است، اظهار می‌کند: تقاضا برای اجاره مسکن به‌ویژه با توجه به مهاجرپذیر بودن یزد بالا است، اما نسبت افزایش نرخ اجاره پایین‌تر است. نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک یزد می‌گوید: صاحبخانه خوب کسی که انصاف داشته باشد و شرایط مستاجر را مراعات کند که نمونه آن در استان یزد زیاد است. برای مثال یک صاحبخانه یزدی بعد از بچه‌دار شدن مستاجرش، ۲۰۰ هزار تومان از اجاره کم کرده بود که نشان از توجه صاحبخانه به افزایش هزینه‌های زندگی مستاجر است.
- افزایش بی‌قاعده اجاره‌بها
یکی از مستاجران یزدی می‌گوید: افزایش قیمت ۲برابری اجاره به یکباره، برای مستاجر قابل درک نیست و از سویی در شرایطی که مشکلات اقتصادی روز به روز فشار بیشتری بر مستاجر وارد می‌کند، این افزایش دور از انصاف است. «سید رضا میررحیمی» می‌افزاید: حباب بازار مسکن بیشترین فشار را به مستاجران وارد کرده است. این خانه‌ها از قبل ساخته شده و در دوران تورم فعلی ساخته نشده است اما مالکان به بهانه تورم بازار به‌ویژه در بخش مسکن، مستاجر را زیر فشار قرار می‌دهند.
این شهروند می‌گوید: مستاجر چاره‌ای جز اجاره‌نشینی ندارد. زمانی که با درآمد ثابت و بالا رفتن هزینه‌های روزمره زندگی مواجه می‌شود، قدرتی برای پرداخت اجاره بیشتر ندارد اما این به مذاق بسیاری از صاحب‌خانه‌ها خوش نمی‌آید. وی اضافه می‌کند: قطعا راه‌اندازی این پویش مثل بسیاری از پویش‌های اجتماعی که با مشارکت و همراهی مردم مواجه بوده، می‌تواند در بازار اجاره نیز موثر باشد اما باید توجه کرد که این راهکارها مقطعی است و باید برای بازار مسکن چاره‌ای اساسی اندیشید.
- کنار آمدن مستاجران با شرایط صاحبخانه
یکی دیگر از شهروندان یزدی نیز می‌گوید: در شرایط فعلی به دلیل افزایش نرخ رهن و اجاره و دشواری‌هایی که برای یافتن خانه مناسب وجود دارد، بسیاری از مستاجران ترجیح می‌دهند در خانه‌ای که هستند بمانند، به شرایط صاحبخانه تن دهند و قرارداد را تمدید کنند. «حسین توسلی» ادامه می‌دهد: همین موضوع باعث می‌شود که صاحبخانه در تعیین نرخ اجاره خودسرانه عمل کند و قیمتی فراتر از نظرات کارشناسی تعیین کند. وی می‌گوید: با توجه به این‌که این رویه در تمام نقاط شهر حاکم است پس برای مستاجر هم تفاوتی نمی‌کند که از این خانه به خانه دیگری برود چراکه باز هم
مالک تعیین‌کننده قیمت اجاره است، از این رو در خانه‌ای که از قبل قرارداد دارد، می‌ماند و با توافق با صاحبخانه اجاره بیشتری پرداخت می‌کند. این شهروند می‌گوید: هرچقدر هم صاحبخانه انصاف داشته باشد، زمانی که باید هزینه زندگی را از این محل تامین کند و مانند سایر مردم با مشکلات اقتصادی مواجه است، باز اولین گزینه افزایش نرخ اجاره است. توسلی می‌افزاید: راهکار مدیریت بازار رهن و اجاره، فراهم کردن فرصت خانه‌دارشدن برای مستاجرانی است که توانایی خرید خانه ندارند. دولت می‌تواند شرایطی را ایجاد کند که کسانی که از داشتن خانه محروم هستند با حمایت‌های دولتی، صاحبخانه شوند. با این شیوه، تعادلی در بازار ایجاد می‌شود که به مهار قیمت‌ها کمک می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر تقاضا برای اجاره خانه در استان یزد رو به افزایش است و اگر این روال ادامه یابد، نرخ اجاره نیز همینطور افزایش خواهد یافت و تا زمانی که بازار ساخت‌وساز رونق پیدا نکند، مشکلات مستاجران به قوت خود باقی خواهد بود. این شهروند نیز نسبت به مشاهده نتایج مثبت اجرای پویش صاحبخانه خوب در یزد اظهار امیدواری می‌کند و می‌افزاید: همراهی مشاوران املاک در این زمینه از اهمیت بسیاری برخوردار است و اگر صاحبخانه نیز همسو شود، نتایج بهتری حاصل خواهد شد اما باید در کنار آن از اهرم‌های قانونی برای مدیریت بازار رهن و اجاره نیز بهره گرفت.
- ضرورت همراهی واقعی مشاوران املاک با پویش «صاحبخانه خوب»
یکی از شهروندان یزدی با اشاره به نصب شعار «نبستن قرارداد با قیمت‌های نامتعارف» در برخی از مشاوران املاک یزد می‌گوید: برخی از مشاوران املاک در حد تبلیغ با این پویش همراه شده‌اند اما همان رویه قبل را دنبال می‌کنند. «سید علی اکبری» می‌افزاید: زمانی که برای اجاره به برخی از بنگاه‌های مرکز شهر مراجعه کردم و درباره این پویش صحبت کردم، آن را شعار خواندند و گفتند مردم در این شرایط فکر نان هستند و صاحب‌خانه‌ای که از این راه امرار معاش می‌کند، پویش نمی‌شناسد.
وی ادامه می‌دهد: این حرکت‌ها نباید به شو تبدیل شود و باید همراهی واقعی مشاوران املاک در این باره مطالبه شود. همه اقشار جامعه به‌ویژه افراد تاثیرگذار باید از صاحب‌خانه‌ها بخواهند در این شرایط اقتصادی مستاجران را بیشتر درک کنند. این شهروند می‌گوید: کارگر یا کارمندی که ۲میلیون تومان حقوق می‌گیرد باید بیشتر از نصف آن را برای پرداخت اجاره هزینه کند و با نصف دیگر هزینه‌های روزانه را پرداخت کند که در شرایطی که به‌ویژه مواد غذایی افزایش قیمت داشته است، از عهده تامین مخارج زندگی نیز بر نمی‌آید. اکبری تاکید می‌کند: این در شرایطی است که بسیاری از کارخانه‌های یزد به دلیل مشکلات اقتصادی قادر به پرداخت حقوق نیروی کار خود به صورت ماهانه نیستند و حقوق همواره با چند ماه تاخیر پرداخت می‌شود.
- نقش کمرنگ مشاوران املاک در تعیین نرخ اجاره
بنگاه‌های املاک به عنوان رابطان بین مالک و مستاجر در چرخه اجاره مسکن فعالند و نزدیک به ۲ هزار مشاور املاک مجاز و غیرمجاز در یزد در این عرصه مشغول ارائه خدمات هستند. به گزارش همشهری، برخی نقش بنگاه‌ها را در تعیین اجاره بسیار پررنگ و برخی نیز نقش آنها را کمرنگ می‌دانند و عقیده دارند که این صاحب‌خانه‌ها هستند که نرخ اجاره را تعیین می‌کنند و بنگاه‌ها نیز بر اساس مطالبه مالک، مستاجر پیدا می‌کنند.
یکی از مشاوران املاک یزد در این باره می‌گوید: نرخ اجاره و رهن به صورت کارشناسی در هر منطقه‌ای تعیین می‌شود و با توجه به کیفیت ساختمان متغیر است اما در واقع مشخص است که در هر منطقه با چه رِنج قیمتی ساختمان برای اجاره و رهن وجود دارد. «حسین دشتی» می‌افزاید: اما در نهایت باید صاحبخانه نیز از این نرخ راضی باشد، از این رو نظرات صاحبخانه نیز در این باره دخیل می‌شود اما مبنای اصلی نرخ اجاره بر اساس برخورداری منطقه و تقاضا برای سکونت در آن است.
وی می‌گوید: بخشی از اجاره که با نظر صاحبخانه تعیین می‌شود قابل تغییر است از این رو اگر انصاف صاحبخانه بیشتر باشد، نرخ اجاره نیز کاهش پیدا می‌کند و نقش مشاوران املاک جز در تعیین مبنای قیمت‌گذاری، پررنگ نیست. وی با اشاره به تاثیر مثبت راه‌اندازی پویش صاحبخانه خوب اظهار می‌کند: باید قبول کرد که بخش ناچیزی از هزینه اجاره دست مستاجر است و بخش قابل توجهی از آن مربوط به هزینه‌های سنگینی است که برای ساخت‌وساز انجام می‌شود و باید برای صاحبخانه برگشت سرمایه داشته باشد. این مشاور املاک با اشاره به این‌که تقاضا برای اجاره مسکن در مرکز شهر و در مناطق کمتربرخوردار به مراتب بیشتر از بافت جدید و برخوردار شهر یزد است، می‌گوید: به همین دلیل کشمکش صاحبخانه و مستاجر نیز در مناطقی که قراردادهای بیشتری منعقد می‌شود، بیشتر است.