تماشاگران به تشویق‌های پی‌درپی خود در زمین ادامه می‌دهند، این سوی شیشه هم صدای تماشاگران حاضر در برج میلاد توی گوش نیما صادقی و محمد کمالی‌قالیباف می‌پیچد... و بالأخره سوت پایان بازی به‌صدا درمی‌آید و جام قهرمانی به نیما صادقی و هواداران مجازی و واقعی او می‌رسد.
این فقط گوشه‌ای از دنیای دو گیمر نام‌آشنای ایرانی در لیگ چهارم بازی‌های کامپیوتری در برج میلاد در رشته‌ی فیفا به‌شمار می‌آید. بنابه گفته‌ی حسن کریمی قدوسی، مدیر عامل سابق بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، علاوه بر این دو گیمر، ۱۲هزار گیمر دیگر در رشته‌هایی همچون پِس، کلش رویال، پسرخوانده، کانتر استرایک و کوییز آو کینگ شهریور پارسال با یک‌دیگر رقابت کردند.
روابط‌عمومی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، تیر ۱۳۹۷ اعلام کرد: «۲۸ میلیون گیمر در ایران وجود دارد، یعنی تمامی کسانی که چه به‌صورت حرفه‌ای و یا تفریحی گیم بازی می‌کنند که در نهایت ۱۲هزار نفر به‌عنوان گیمر حرفه‌ای و ۱۸ نفر به‌عنوان قهرمان در رشته‌های گفته شده شناخته می‌شوند.»
- گیمر؛ این شغل است یا نه؟
گیمرها در ایران با مسائل بسیار زیادی روبه‌رو هستند که یکی از مشکلاتی که بیش‌تر گیمرها به آن اشاره می‌کنند، ناآگاهی بخش بزرگی از جامعه نسبت به گیم و گیمر است.
نیما صادقی قهرمان رشته‌ی فیفا ۲۰۱۸، لیگ چهارم در این باره می‌گوید: «نمی‌توانیم گیم را به‌عنوان شغل انتخاب کنیم و برای زندگی بر روی آن سرمایه‌گذاری کنیم، چون تعداد زیادی اصلاً نمی‌دانند گیمر یعنی چه؟ و اگر ما بگوییم گیمر هستیم ما را مسخره می‌کنند. می‌گویند همان که بچه‌ها بازی می‌کنند؟ و نگاهی خیلی سطحی به این کار دارند. هرچند واقعیت این کار اصلاً مطابق این تصویر نیست. دراین دو سال فینال‌های برج میلاد زنده پخش شده و مردم کمی بیش‌تر با این مسابقه‌ها آشنا شده‌اند. تا قبل از قهرمانی در لیگ چهارم در برج میلاد، وقتی در میان فامیل می‌گفتم فیفا بازی می‌کنم و برنده‌ی فلان کاپ شده‌ام مسخره‌ام می‌کردند و می‌گفتند: «فیفا چیه، بیا برو سر کار.» اما بعد از بازی‌های برج میلاد و پخش زنده‌ی این مسابقات، کمی نظرشان عوض شد.»
محمد اَچرَش قهرمان رشته‌ی پِس، در چهارمین دوره‌ی لیگ بازی‌های رایانه‌ای کشور هم می‌گوید که نمی‌تواند گیمری را به‌عنوان شغل خود مطرح کند، زیرا شغل باید درآمد مشخصی داشته باشد که در ایران گیمرها چنین درآمدی ندارند.
البته اوضاع محمد کمالی‌قالیباف، پرافتخارترین بازیکن تاریخ بازی‌های رایانه‌ای در ایران در رشته‌های پِس و فیفا و پارسا رسولی، قهرمان مسابقات کاپ هیئت فوتبال استان تهران کمی فرق می‌کند. این دو نفر چند وقتی است که قرارداد دارند. مجموعه‌ی ورزشی شمشاد قم به‌عنوان اولین باشگاه ورزش‌های الکترونیک در ایران، اواخر خرداد امسال قراردادی ۱۵ ماهه ابتدا با محمد کمالی‌قالیباف و پس از آن با پارسال رسولی منعقد کرده است. سیدمحمود رضوی، مدیر مجموعه‌ی ورزشی شمشاد می‌گوید که این مؤسسه با هدف حمایت از ورزش‌های الکترونیک و کمک به پیشرفت این رشته در استان قم و سطح کشور، با بازیکنان حرفه‌ای قرارداد بسته است.
اما با این‌همه، باز پارسا رسولی هنگام صحبت کردن درباره‌ی شغل، خود را گیمر معرفی نمی‌کند، چون فکر می‌کند بیش‌تر افراد وقتی کسی گیمر بودن را به‌عنوان شغل خود معرفی می‌کند، خنده‌شان می‌گیرد. علاوه بر این بیش‌تر افراد اهمیتی به این حرفه نمی‌دهند و مثلاً می‌گویند: «مگر چه کار می‌کنی؟ چند تا دکمه را فشار می‌دهی دیگر.» با این اوصاف گویا فقط محمد کمالی‌قالیباف می‌ماند که وقت حرف زدن از شغل، با اطمینان خود را گیمر معرفی می‌کند.
مسیر حرفه‌ای شدنِ گیمرها در ایران به آن آسانی نیست که وقت تماشای بازی‌ها به نظر می‌رسد، در این مسیر آن‌قدر مشکل پیشِ روی گیمرها هست که گویا هر کدام از آن‌ها، قصه‌ای بالا بلند برای تعریف کردن دارند.
- مشکلات حضور در مسابقات بین‌المللی
هرچند که نیما صادقی، با قهرمانی در چهارمین دوره‌ی لیگ بازی‌های رایانه‌ای در برج میلاد و در رشته‌ی فیفا ۲۰۱۸، توانست سهمیه‌ی حضور در بازی‌های جهانی را کسب کند، اما بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به‌دلیل مشکلات ارزی، او را به بازی‌های جهانی اعزام نکرد و سخت است که بشنویم همه‌ی هزینه‌های حضور او در بازی‌های جهانی، حدود ۳۰ میلیون تومان می‌شد.
کریمی قدوسی، مدیرعامل پیشین بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، در نشست خبری چهارمین لیگ بازی‌های رایانه‌ای، گفته بود که بازی‌ها بدون بودجه‌ی دولتی برگزار می‌شود و هرچند از سال ۲۰۱۲ میلادی اعزام قهرمانان به مسابقات جهانی شروع شده بود، قهرمانان سال ۱۳۹۷ به دلیل مشکلات ارزی و مسئله‌ی ویزا، به مسابقات جهانی اعزام نخواهند شد.
با این وصف، نیما صادقی هنوز هم رؤیای شرکت در مسابقات جهانی را دارد و با دلخوری می‌گوید: «در ایران نمی‌توان پیشرفت کرد، من سال گذشته باید به مسابقات جهانی اعزام می‌شدم، اما به دلیل گرانی دلار نتوانستم به این مسابقات بروم. بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای قبول نکرد این مبلغ را بپردازد و من نتوانستم به بازی‌های جهانی بروم. چه بسا اگر می‌رفتم قهرمان می‌شدم و آینده‌ام را تضمین می‌کردم، اما خُب نشد بروم. مگر یک گیمر چند سال می‌تواند در اوج باشد؟ هر سال یک نفر به بازی‌های جهانی اعزام می‌شود. در چند سال گذشته فقط یک بار در مسابقات جهانی نماینده نداشتیم، آن هم همین سالی که من قهرمان شدم. وقتی چنین اتفاقاتی پیش می‌آید، آدم دلسرد می‌شود... بعد از این همه تلاش و ۱۲ ساعت تمرین قهرمان شوی اما تو را به مسابقه‌های جهانی نفرستند. این حق من بود و به‌خاطر مشکلات کشورم نتوانستم حقم را بگیرم. امیدوارم چنین اتفاقی برای بقیه‌ی گیمرها رخ ندهد.»
در ماده‌ی ۳ اساسنامه‌ی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، تلاش برای تأمین حقوق مادی و معنوی تولیدکنندگان و مصرف کنندگان بازی‌های رایانه‌ای از وظایف بنیاد به‌شمار آمده است، اما گویا وقتی مشکلات جدی می‌شوند، بنیاد از این‌گونه وظایفش هم باز می‌ماند کاری از پیش نمی‌برد.
پارسا رسولی هم در باره‌ی مشکلات گرفتن ویزا می‌گوید: «مراحل اولیه‌ی ثبت نام و شرکت در مسابقاتی که در سطح دنیا برگزار می‌شود، اینترنتی است که اگر سهمیه‌ی حضور در مسابقات آفلاین را بگیرید باید به کشور میزبان مسابقات بروید. حالا اگر از خان اول که اینترنت است بگذرید و سهمیه را بگیرید، تازه مسئله‌ی ویزا گرفتن پیش می‌آید که ما اگر بخواهیم به بعضی از کشورها سفر کنیم فرآیند گرفتن ویزا دو سه ماه طول می‌کشد، اما شرکت‌کننده در مسابقه‌ها مثلاً ۱۰ روز فرصت دارد تا به لندن سفر کند.»
- دیگر گلایه‌های گیمرها
همان‌طور که اشاره شد محمد کمالی‌قالیباف پرافتخارترین بازیکن تاریخ بازی‌های رایانه‌ای کشور است که از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶ میلادی، به‌جز ۲۰۱۲، هر سال قهرمان پِس ایران بوده و در سال ۲۰۱۲ نیز سوم شده بود. او در سال ۲۰۱۸ هم در دوره‌ی چهارم لیگ، در رشته‌ی فیفا ۲۰۱۸ شرکت کرد و نایب قهرمان ایران شد. او که در مشهد زندگی می‌کند و مشکلات زیادی در این چند سال داشته است می‌گوید: «این‌که بعد از این همه قهرمانی و کسب مقام در ایران، هیچ حمایتی از تو نمی‌شود و گیمری را به برنامه‌ی زنده می‌برند که آشنا داشته و توانسته در آن برنامه شرکت کند، این‌ها به نظرم ضعف‌های بزرگی است. شما به جایگاهی می‌رسید که بسیاری آرزوی آن را دارند، اما چهار نفر دیگر مطرح می‌شوند. این اتفاق‌ها باعث شده‌اند من دل‌زده شوم. البته از یک لحاظ این اتفاق‌ها برای خودم خوب بوده و باعث شده بیش‌تر و قوی‌تر کار کنم و خودم را اثبات کنم و بگویم این منم که قهرمان شده‌ام.»
محمد اچرش هم که از اهواز خود را به لیگ چهارم بازی‌های رایانه‌ای در برج میلاد رسانده، معتقد است گیمرهای دیگر شهرها، به‌جز تهران، راه سخت‌تری در پیش دارند، زیرا تهران امکانات بسیار بیش‌تری دارد. او می‌گوید: «خدا را شکر من مشکل مالی نداشتم، چون در گیم با توجه به این‌که حمایتی از سمت بنیادهای دولتی وجود ندارد، باید خودت پول داشته باشی تا بتوانی تجربه کسب کنی. چون در همان ابتدا که قهرمان نمی‌شوی و برای کسب تجربه باید پول داشته باشی که وقتی به شهر غریب می‌روی چیزی در جیبت وجود داشته باشد تا هزینه‌ی جای خواب، غذا و بقیه‌ی هزینه‌ها را بتوانی بپردازی.»
- رؤیای حضور در المپیک
سازمانی که باید از گیمرهای ایرانی حمایت کند، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای ایران است، اما گویا توان بنیاد هم محدود است و به‌قول پارسا رسولی «کسانی که در بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای هستند تمام تلاش خودشان را می‌کنند تا هر کسی که از ایران سهمیه‌ی حضور در مسابقه‌های جهانی را به‌دست می‌آورد بتواند در این مسابقات حضور پیدا کند اما فکر می‌کنم قدرت اجرایی لازم را ندارند و بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از نظر قدرت و اختیاراتی که دارد، مثلاً با فدراسیون فوتبال قابل مقایسه نیست.»
هشتم اردیبهشت امسال کریمی قدوسی جای خود را در بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به سید صادق پیمان داد. و این روزها که زمزمه‌ی افزودن بازی‌های رایانه‌ای به رشته‌های مسابقات المپیک به گوش می‌رسد، در ایران همه‌ی نگاه‌ها به پیمان دوخته شده است. اگر این اتفاق بیفتد و برای نخستین بار گیمرها از چهار گوشه‌ی جهان در المپیک توکیو حضور پیدا کنند، آیا پیمان می‌تواند زمینه‌ی شرکت گیمرهای ایرانی در المپیک را فراهم کند؟
- نوجوان ۱۶ ساله برنده‌ی بزرگ‌ترین جایزه شد
دوشنبه‌ی هفته‌ی گذشته، ۸ مرداد، نوجوانی ۱۶ ساله در بزرگ‌ترین مسابقه‌ی بازی رایانه‌ای فورت نایت شگفتی آفرید و توانست جام قهرمانی را بالای سر ببرد و جایزه‌ی اصلی این مسابقات را از آن خود کند. این مسابقات در ورزشگاه آرتور آش نیویورک برگزار شد و کایل گیرس‌دورفِ۱۶ ساله جام قهرمانی و جایزه‌ی ۳ میلیون دلاری این مسابقات را دریافت کرد.
کایل پس از جشن قهرمانی به سوی خانواده‌ی خود رفت و آن‌ها را در آغوش گرفت. اعضای خانواده‌ی کایل از پنسیلوانیا برای تماشای بازی او به نیویورک رفته بودند. او در گفت‌وگو با شبکه‌ی سی‌اِن‌اِن گفت: «کلمات نمی‌توانند حس مرا توضیح بدهند. من خیلی خوش‌حالم.»
- جوان آلمانی، قهرمان جام جهانی فیفا ۲۰۱۹
روزهای نخست همین هفته هم لندن، میزبان مرحله‌ی پایانی جام جهانی فوتبال الکترونیکی فیفا ۲۰۱۹ بود و دوشنبه ۱۳ مرداد،«مو اوبا» از آلمان ۳-۲ بر «مساعد الدوسری» از عربستان سعودی پیروز شد و جام قهرمانی و جایزه‌ی ۲۵۰ هزار دلاری مسابقه‌ها را از آن خود کرد.
اوبا در گفت‌ؤگو با سایت فیفا گفت: «مادرم الآن خیلی خوش‌حال است. او شش جفت کفش می‌خواست.» و با خنده اضافه می‌کند: «خواهرم هم یک ماشین تازهمی‌خواهد. برایم غیرقابل تصور است.»