در حال حاضر اراضی کشاورزی و کوه‌های اطراف این شهر در حال تبدیل شدن به مسکن هستند. ایلام این روزها در محاصره سکونتگاه‌های غیررسمی است؛ ساخت و سازهایی که هر سال در مناطق حاشیه این شهر وسعت بیشتری می‌گیرند. طبق آمارهای غیررسمی، هم‌اکنون ۹۰ هزار نفر از جمعیت مرکز استان در سکونتگاه‌های غیررسمی زندگی می‌کنند و این تعداد هر سال افزایش می‌یابد. البته مسئولان استان می‌گویند حدود ۴۰ هزار نفر در این مناطق سکونت دارند و با توجه به جمعیت حدود ۲۰۰ هزار نفری ایلام، یک‌چهارم جمعیت این شهر حاشیه‌نشین هستند.
به گفته مسئولان، اکثر زمین‌هایی که ساخت و ساز در آنها صورت می‌گیرد، اراضی ملی محسوب می‌شوند. بر اساس نقشه جامع شهر ایلام محلاتی مانند پیچ آشوری، پشت کمربندی هانیوان و بخشی از منطقه میلاد جزو حاشیه یا سکونتگاه‌های غیررسمی شهر ایلام محسوب می‌شوند و به دلیل غیررسمی بودن، خدمات‌رسانی به ساکنان آنها صورت نمی‌گیرد یا بسیار ناچیز است. همین مساله ساکنان را به سمت استفاده غیرمجاز از خدماتی همچون آب، برق و... سوق داده است.
- رونق خرید و فروش مسکن در حاشیه شهر
یکی از شهروندان ایلامی به خبرنگار همشهری می‌گوید: در حال حاضر این‌گونه ساخت و سازها بیشتر پشت کمربند شمالی و بالاتر از منطقه هانیوان است. «عیسی هواسی» می‌افزاید: تمام خانه‌های این مناطق سند ندارند و ساخت و سازها نیز بدون هیچ گونه نظارتی در حال افزایش است. وی بیان می‌کند: امسال که قیمت زمین و مسکن در مناطق شهری افزایش یافته، هم ساخت و سازها و فروش زمین و مسکن در این مناطق حاشیه افزایش چشمگیری یافته است. این شهروند می‌گوید: اکثر این منازل دارای آب و برق غیرمجاز هستند ولی در عین حال هیچ گونه خدمات‌رسانی از سوی دستگاه‌های اجرایی به این مناطق نمی‌شود.
- آسیب‌های اجتماعی در سکونتگاه‌های غیرمجاز
یک کارشناس مسائل اجتماعی در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری اظهار می‌کند: متاسفانه ساخت و سازهای اطراف ایلام باعث افزایش آسیب‌های اجتماعی متعددی در این شهر مثل اعتیاد شده است. «محمد محمدی» ادامه می‌دهد: زنان و کودکانی که در این مناطق زندگی می‌کنند در معرض بسیاری از آسیب‌های اجتماعی قرار دارند و نیاز است مسئولان فرهنگی استان به این موضوع ورود کنند. وی می‌گوید: بسیاری از کودکان این مناطق از تحصیل بازمانده‌اند و فقر مشکلات عدیده فرهنگی در آنها به وجود آورده است.
- آمار حاشیه‌نشینی در ایلام
معاون سیاسی امنیتی استاندار ایلام نیز در این ارتباط به خبرنگار همشهری می‌گوید: بر اساس آمارهای موجود، اکنون ۴۰ هزار حاشیه‌نشین در استان وجود دارند و سکونتگاه‌های غیررسمی از مراکز مهم آسیب‌های اجتماعی محسوب می‌شوند. «محمد نوذری» می‌افزاید: برای توسعه اجتماعی استان باید اقدام‌های موثری در این مناطق انجام شود تا موجب رشد فرهنگی، رفع مشکلات معیشتی و در نهایت شکوفایی ایلام شود. وی بیان می‌کند: توجه ویژه به سکونتگاه‌های غیررسمی برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی و تحقق شعار حقوق شهروندی باید در دستور کار جدی شهرداری ایلام قرار بگیرد.
نوذری می‌گوید: استانداری ایلام به منظور پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در مناطق حاشیه شهر ایلام در بانبرز، بانبور و سبزی دفتر تسهیلگری راه‌اندازی کرده است. وی ادامه می‌دهد: این دفاتر تسهیلگری در راستای ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی و توانمندسازی و رسیدگی به امور فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ساکنان مناطق حاشیه‌نشین فعالیت می‌کنند.
- تعیین تکلیف خانه‌های ساخته‌شده در اراضی ملی
مدیرکل راه و شهرسازی ایلام نیز در این ارتباط می‌گوید: این اداره کل برای سنددار کردن ساختمان‌های احداثی فاقد سند در اراضی دولتی، به استناد بخشنامه ابلاغی سازمان ملی زمین و مسکن، در نظر دارد به حل این مشکل در شهر ایلام بپردازد. «علی‌اصغر کاظمی» بیان می‌کند: متقاضیان واجد شرایط می‌توانند تا شهریورماه ۱۳۹۸ به دفتر کارگزاری واقع در شهرستان‌ها ذیل مراجعه و به تشکیل پرونده اقدام کنند. وی می‌افزاید: در ۲ دهه گذشته، با توجه به وضعیت استان پس از جنگ تحمیلی و مهاجرت‌هایی که به شهرهای آن صورت گرفته، متاسفانه ساخت و سازهایی در اراضی ملی استان به خصوص حاشیه شهرها انجام شده و در این اراضی محلات مسکونی به وجود آمده است.
کاظمی می‌گوید: این منازل تاکنون فاقد سند بوده‌اند و هرگونه افزایش بنا و مقاوم‌سازی و... در آنها ممنوع بوده است. البته این امر نه فقط در استان ایلام، بلکه در تمام کشور وجود دارد. وی ادامه می‌دهد: بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌هایی در این زمینه صادر شده که این اداره کل در راستای اجرای آنها و ضوابط برای تعیین تکلیف این دسته از املاک قدم برداشته است. هم‌اکنون اداره کل راه و شهرسازی استان در شهر ایلام از طریق شرکت کارگزار در این زمینه و ادارات راه و شهرسازی شهرستان‌های ایوان و دهلران در حال تشکیل پرونده و بررسی شرایط متقاضیان ثبت املاک است.