مدیران شهری و دولتی سعی کرده‌اند از بسته‌های تشویقی برای ترغیب مالکان استفاده کنند، اما نبود یک برنامه منسجم در غیاب مدیریت یکپارچه شهری و توجه نکردن به نوسازی زیرساخت‌های خدماتی، این موضوع را با مشکل مواجه کرده است.
- مشکلات طرح بازآفرینی شهری
شهردار کرج با اشاره به مشکلاتی که در مسیر اجرای طرح بازآفرینی شهری وجود دارد، می‌گوید: در بافت‌های فرسوده شهر اغلب اقشار ضعیف سکونت دارند و اگر می‌خواهیم مشارکت آنها در اجرای طرح بازآفرینی شهری بیشتر شود، باید از آنها حمایت کنیم. «علی کمالی‌زاده» می‌افزاید: در اجرای طرح بازآفرینی شهری ۲۰ میلیون تومان به صاحبان واحدهای مسکونی فرسوده به عنوان ودیعه مسکن داده می‌شود تا خانه آنها آماده شود، اما در شرایط فعلی با ۲۰میلیون تومان نمی‌توان خانه‌ای اجاره کرد و همین باعث شده ساکنان بافت‌های فرسودهانگیزه کافی برای مشارکت در طرح بازآفرینی شهری نداشته باشند.
وی ادامه می‌دهد: برای حل این مشکل ایده‌ای را با سرمایه‌گذاران مطرح کردیم که مجوز ساخت یک سایت را در قالب بافت فرسوده در محدوده حصارک صادر کنیم. براساس این طرح قرار است در این محدوده ۱۰۰ واحد ساخته شود و هر یک از این واحدها در اختیار خانواده‌ای که ملکش در بافت فرسوده قرار گرفته قرار بگیرد. صاحبان واحدها می‌توانند تا زمانی که ملکشان آماده شود در این محل سکونت داشته باشند. کمالی‌زاده در پاسخ به این‌که این طرح چه زمانی آماده می‌شود می‌گوید: در تلاش هستیم این طرح را در چند ماه آینده به ثمر برسانیم و به‌زودی شاهد اجرای طرح بازآفرینی شهری در بافت‌های فرسوده کلان‌شهر کرج باشیم. شهردار کرج می‌افزاید: اجرای این طرح گسل بی‌اعتمادی میان شهروندان را کاهش می‌دهد و موجب می‌شود طرح بازآفرینی شهری با سرعت بیشتری انجام شود.
- شناسایی محله‌های هدف بازآفرینی
معاون شهرسازی و معماری شهردار کرج با بیان این‌که بازآفرینی فضاهای شهری و توانمند کردن محله‌های کم‌برخوردار از موضوعاتی است که شهرداری و دولت به طور ویژه پیگیر آن هستند، می‌افزاید: شهرداری در طرح بازآفرینی فضاهای شهری باید محلات هدف بازآفرینی را مشخص و با همکاری ادارات استان مشکلات را رفع کند. همچنین بعد از شناسایی محلات هدف، باید طرحی تهیه و برای تایید و تخصیص اعتبار به شورای شهر ارسال شود.
«احدالله احمدی‌پرگو» ادامه می‌دهد: در طرح بازآفرینی ۳۰ درصد از هزینه‌ها مانند افزایش سرانه فضای سبز، اصلاح شبکه معابر، جدول‌گذاری و... مربوط به شهرداری و ۷۰ درصد شامل موضوعاتی مانند آموزش و پرورش، بهداشت و درمان و فرهنگ و هنر برعهده دولت است. وی با بیان این‌که با پیگیری‌های شهردار کرج محلات هدف بازآفرینی مشخص شده‌اند، می‌گوید: در بودجه سال ۹۸ در این خصوص برنامه‌ریزی شده و به تصویب شورای شهر نیز رسیده است. بر همین اساس، طرح بازآفرینی بیش از ۶ محله کرج تهیه شده و تا پایان سال برای ۶ محله دیگر نیز آماده می‌شود. احمدی‌پرگو اضافه می‌کند: اخترآباد، خط ۴ حصار، مصباح، اوقافی، حصارک بالا و پایین جزو محلات هدف بازآفرینی هستند که از نظر سرانه خدماتی و کیفیت ساخت‌وسازها در وضعیت خوبی قرار ندارند، از همین رو دفاتر تسهیلگری نیز در این محلات راه‌اندازی شده است.
وی با اشاره به ساخت‌وساز غیرمجاز در بافت‌های فرسوده می‌گوید: اغلب واحدهای مسکونی غیرمجاز که در بافت‌های فرسوده شهر ساخته می‌شوند، ریزدانه هستند و در متراژ پایین خرید و فروش می‌شوند، اما شهرداری برای تملک این واحدهای ریزدانه با مشکل مواجه بوده و برای این‌که بتواند این طرح را طبق برنامه‌ریزی صورت‌گرفته به سرانجام برساند، نیاز به همکاری صاحبان این واحدها دارد. احمدی‌پرگو ادامه می‌دهد: قرار بر این شده به‌جای این‌که شهروندان اقدام به ساخت‌وساز غیرمجاز واحدهای مسکونی در متراژهای پایین داشته باشند، زمین‌های خود را تجمیع کنند و شهرداری هم برای ساخت‌وساز اصولی به آنها مجوز ساختبدهد.
وی با اشاره به اقداماتی که تاکنون در این بخش صورت گرفته می‌گوید: نوسازی و بهسازی محیطی بافت‌های فرسوده، جمع‌آوری آب‌های سطحی از این مناطق، اصلاح روشنایی کوچه‌ها و خیابان‌ها و جدول‌گذاری معابر بخشی از اقدامات صورت‌گرفته در اجرای این طرح بوده است. همچنین به دنبال ایجاد سرای محله در بافت‌های فرسوده شهر از جمله آق‌تپه و اسلام‌آباد هستیم که با تخصیص اعتبار مناسب، احداث آنها آغاز خواهد شد. معاون شهرسازی و معماری شهردار کرج با تاکید بر مشارکت شهروندان می‌افزاید: اجرای طرح بازآفرینی شهری و جلوگیری از افزایش ساخت‌وسازهای غیرمجاز به‌تنهایی از عهده شهرداری برنمی‌آید و در این خصوص در کنار تعامل بین‌بخشی، نیازمند مشارکت شهروندان هستیم.
- تخصیص اعتبار برای نوسازی بافت فرسوده
رئیس کمیسیون شهرسازی، معماری و بافت‌های فرسوده شورای اسلامی شهر کرج می‌گوید: احیای بافت‌های فرسوده شهری اقدام بزرگی است که در دوره‌های قبل مغفول مانده است. بدون شک اگر شهرداری در طول سال‌های گذشته بخشی از بودجه خود را برای نوسازی این بافت‌ها اختصاص می‌داد و شورا هم بر احیای این فضاها پافشاری کرده بود، ما صاحب این میزان بافت فرسوده شهری نبودیم. «احد رسولی» می‌افزاید: برای احیای بافت‌های فرسوده شهری در راستای نیازسنجی محلات اقدام می‌کنیم و در این مسیر از مشارکت و ایده‌های هیات امنای محلات و دفاتر توسعه درون‌محله‌ای بهره می‌گیریم.
وی در پاسخ به این‌که چه میزان اعتبار برای نوسازی بافت فرسوده مصوب شده می‌گوید: سال گذشته برای اولین بار ۳۰ میلیارد تومان برای احیای بافت‌های فرسوده شهری اختصاص داده شد. رسولی همچنین با تاکید بر ضرورت جذب مشارکت بخش خصوصی برای سرعت‌بخشی به طرح‌های مربوط به احیای بافت‌های فرسوده، ادامه می‌دهد: این روش برای اولین بار است که در کرج اجرایی می‌شود و سرمایه‌گذارانی که علاقه‌مند به بهسازی بافت‌های فرسوده هستند وارد میدان شده و بر اساس ضوابط مشخص‌شده در کنار شهرداری و شورا در این مسیر گام برمی‌دارند. عضو شورای شهر کرج نقش شهروندان را در این حوزه بااهمیت می‌داند و اضافه می‌کند: ارتباط و مشارکت شهروندان نقش بسزایی در تحقق اهداف پیش‌بینی‌شده در این حوزه دارد، به همین دلیل به دنبال جذب مشارکت حداکثری آنها از راه‌های مختلف هستیم.
- مالکان‌بافت‌های فرسوده بخوانند
منطقه ۲ شهرداری کرج اغلب بافت مرکزی و قدیمی شهر را در بر می‌گیرد. وجود بافت فرسوده درهم‌تنیده، ریزدانه بودن بافت شهری و کم‌عرض بودن اغلب معابر از معضلات عمده این منطقه است، به همین دلیل مدیر منطقه ۲ احیای بافت‌های فرسوده را جز اولویت سازمان قرار داده و در جلساتمتعدد با سرمایه‌گذاران و مالکان بازآفرینی، تسهیلات و تشویق‌های مناسبی را در نظر گرفته است.
به گزارش همشهری، مدیر منطقه ۲ شهرداری کرج می‌گوید: تسهیلگری در تملک واحدهای مسکونی بافت‌های ناکارآمد و نوسازی آنها با هدف تبدیل بافت‌های فرسوده و ناایمن به بافت‌های کارآمد و مقاوم را در دستور کار داریم. «مرتضی جلالیان» از آمادگی شهرداری برای همکاری با مالکان خبر می‌دهد و می‌افزاید: منطقه آمادگی کامل دارد تا در بحث احیا و بهسازی بافت‌های فرسوده شهر، با مالکانی که شخصا اقدام به شروع عملیات نوسازی می‌کنند همکاری داشته باشد.
وی اضافه می‌کند: علی‌رغم افزایش سطح طرح‌های تشویقی و راهکارهای قانونی در دفترچه عوارض و انعطاف شهرداری در این خصوص، هنوز مراجعه قابل توجهی نشده است و شهروندان استقبال چندانی از طرح نکرده‌اند. جلالیان مشارکت مالکان بافت فرسوده را مهم برشمرده و می‌گوید: به منظور ترغیب و تشویق مالکان بافت‌های قدیمی و فرسوده به نوسازی، عوارض زیربنا، مازاد تراکم و پیش‌آمدگی از آنها گرفته نمی‌شود. همچنین دفاتر خدمات نوسازی خدمات فراوانی همچون مشاوره، تهیه نقشه و طراحی نمای منطبق با ضوابط ایرانی و اسلامی برای مالکان بافت فرسوده دارند. این در حالی است که کارشناسان شهرسازی نواحی نیز در صورت تمایل مالکان در تمامی مسیر صدور پروانه با مالکان همراه خواهند بود. مدیر منطقه ۲ شهرداری کرج از شهروندان درخواست کرد با استفاده از طرح‌های تشویقی که شهرداری برای احیای بافت‌های فرسوده در نظر گرفته است، از ایجاد حوادث احتمالی که ممکن است برای مالکان و ساکنان رخ دهد تا حد زیادی جلوگیری کنند.