هجدهمین جشن سالیانه انجمن منتقدان، نویسندگان، پژوهشگران خانه تئاتر عصر پنجشنبه ۲۴ مرداد در سالن زنده یاد عباس کیارستمی برگزار شد. در این مراسم، نخستین نشان مسئولیت اجتماعی، به اسماعیل فیروزی برای کارگردانی نمایش "الیور تویست" اهدا شد. همچنین دومین نشان مسئولیت اجتماعی نیز به دکتر میرکمال میر نصیری کارگردان نمایش رستم و رسید. جوایز این بخش از سوی دکتر امیر روشن بخش، رییس دبیرخانه مسئولیت اجتماعی کشور، به برگزیدگان اهدا شد.
- تقدیر از سعید پورصمیمی
در ادامه این مراسم با پخش کلیپی از سخنان اهالی سینما و تئاتر، از سعید پور صمیمی تقدیر شد و ایرج راد و گوهر خیراندیش برای انجام این بخش نکوداشت روی صحنه آمدند.
خیراندیش درباره سعید پورصمیمی یادآور شد: من کیستم که درباره اسطوره بازیگری حرفی بزنم؛ همه از سعید پورصمیمی گفتند درحالی که من وقتی در آثار مختلف در کنار سعید پورصمیمی بودم و مجید اوجی شخصا برای او آشپزی می کرد و برای وی که دچار بیماری است آرزوی سلامت دارم.
وی گفت: سعید پورصمیمی برای همه ما یک نمونه بازیگری درخشان است و نظم، رفاقت، انسانیت و ادب او مثال زدنی است و همیشه هرکسی که او را می شناسد از کاربلدی او می گوید و کسی نقش بدی از وی سراغ ندارد و من سر تعظیم سوی این بازیگر فرود می آورم.
ایرج راد نیز در این باره اظهار کرد: تاکنون از سعید پورصمیمی دو بازی شبیه هم ندیدم؛ از بازیگرانی است که برای هر نقشی را منطبق با نقش اجرا می کند؛ گویش و نگاه و بیان دگرگونه ای دارد و سعید پورصمیمی در هر نقشی، نقشی است جز آنچه خودش هست.
وی یادآور شد: برای نخستین بار در آندورا، سعید را دیدم و آن بازی هرگز از خاطر من نمی رود. کارهای زیادی از سعید دیدم که همه بیاد ماندنی و اثرگذار هستند.
این بازیگر تئاتر و سینما تصریح کرد: سعید پورصیمیمی پیش همه محترم است. همه او را دوست دارند حتی با تندخویی هاش، عاشقانه برخورد می کنند و می دانند وی با تمام وجود برای هنر نمایش ارزش قائل است و هرکسی که بخواهد به بازیگری توهین کند و خارج از اخلاق در این هنر حضور داشته باشد، سعید برآشفته می شود و با او برخوردمی کند.
راد تاکید کرد: او الگو و شاخص بازیگری است و با بزرگترین‌ها عزیزترین و توانمندها کار خود را در عرصه هنرهای نمایشی شروع کرد و توانمند ماند و در تاریخ این کشور به عنوان هنرمند توانمند از وی یاد خواهد شد.
سعید پورصمیمی نیز در این مراسم اظهار داشت: همبستگی احترام به همدیگر، به نسل ما بر می گردد؛ زمانی تئاتر را شروع کردیم که سال های بی رونقی هنر نمایش بود. بدیهی است امروز اتفاقاتی افتاده و صحبت بسیار است که گسترش هر کاری عیب و ایرادانی دارد؛ امیدوارم با رونق نمایش مراقب باشیم ضایعات لطمه نزد.
وی ادامه داد: به نسل جوان توصیه می کنم باید از این فرهنگ مراقبت کرد.
- تقدیر از پژوهشگرو ناشر سال
در ادامه این مراسم جایزه پژوهشگر و ناشر برگزیده سال ۹۷ اهدا شد. امین عظیمی از اعضای هیات مدیره انجمن منتقدان خانه تئاتر با ارائه توضیحاتی درباره جایزه این بخش عنوان کرد: در انجمن در هفت سال گشته علاه بر بخش مسابقه سالانه به انتخاب پژوهش و ناشر توجه داریم و امیدواریم این امکان و راهی باشد تا تمامی نیروهایی که در خحوزه رسانه ای و نظری و تئوریم تئاتر با توجه به منابع مکتوب، به جریان نقد تواتر کمک کنند.
وی در ادامه برترین اثر پژوهشی را به حسین پاینده برای پژوهش ارزنده اش با عنوان «نظریه و نقد ادبی؛ درس‌نامه‌ای میان رشته‌ای» اهدا کرد.
پاینده عنوان کرد: سوگند به قلم و آنچه با آن می نویسند؛ از اینکه انجمن به این کتاب توجه کردند و هدیه خود را از سرکار خانم معتمد آریا گرفتم و در جمع اهالی فرهیخته هستم به خود می بالم.
وی ادامه داد: نوشتن این کتاب ۳ سال با هدف گسترش نگاه نقدانانه طول کشید و معتقدم رابطه مستقیمی بین نقد و دموکراسی وجود دارد.
در ادامه، جایزه بهترین ناشرِ فعال در زمینه تئاتر به منصور براهیمی برای مدیریت هوشمندانه و انتشارِ آثارِ مفید و خواندنی در بخشِ تئاترِ انتشاراتِ وزینِ «سَمت» اهدا شد.
وی در این بخش اظهار داشت که دست یاری به سوی همه هنرمندان دراز کرده ام.
فاطمه معتمد آریا بازیگر سینما، امین عظیمی را در اهدای جایزه این بخش همراهی کرد.
وی در این بخش با اشاره به خاطره خود از سعید پورصمیمی عنوان کرد: در سیزده سالی با خوهر سعید پورصمیمی در کتابخانه کانون همراه بودیم و ظهر برای شیفت بعد از ظهر به منزل خواهر ایشان می رفتیم و آقای پورصمیمی در آن دوران بازیگر مشهوری بودند و اتاق مخصوص خود را داشتند. بیاد دارم هربار به خانه ایشان می رفتیم کشیک می دادیم که سعید نباشد؛ زیرا هربار ما را می دید از ما می پرسید آیا تمرینات خوبی داشتیم؟ این همان نظمی است که درباره سعید پورصمیمی از آن صحبت کردند.
انجمن منتقدان خانه تئاتر از خدمات ارزشمندو دلسوزانه اشکان خطیبی برای آموزش اصولی تقدیر کرد.
یونس مظلومی مدیرعامل بیمه تعاون، جایزه این بخش را اهدا کرد.
اشکان خطیبی در این بخش با خواندن نامه ای از یکی از نوجوانان به فعالیت ۵ ساله خود در آموزش نوجوانان اشاره کرد و گفت: هزاران هزار هنرجو وجود دارد که شاید هیچ وقت کشف نشوند و جرات بروز پیدا نکنند و باید به نوجوانان بیشتر توجه کنیم برای من این جایزه و گرفتن آن از دست اساتید ارزشمند است. یونس مظلومی در این مراسم اظهار داشت: اگر خواستید در حوزه مسوولیت اجتماعی کاری بکنید به همین آماری که اعلام کردم کمی توجه کنید.
- برگزیدگان مطبوعات
در ادامه این مراسم، دکتر مه ناز رونقی، دکتر رها خرازی‌آذر، لیلی فرهادپور و یلدا معیری جوایز هجدهمین مسابقه مطبوعاتی سالیانه انجمن منتقدان خانه تئاتر را بدین شرح اهدا کردند:
*بخش گزارش
رتبه نخست این بخش به «هدیه‌السادات میرمرتضوی» از خبرگزاری رضوی رسید.
«بهزاد خاکی‌نژاد» از وبلاگ شخصی و «هدیه‌السادات میرمرتضوی» از خبرگزاری رضوی نامزدهای دریافت جایزه این بخش بودند.
*بخش یادداشت
رتبه نخست این بخش به «امید بی‌نیاز» از سایت آفتاب رسید.
«امید بی‌نیاز» از سایت آفتاب و «آزاده فخری» از سایت ۳۱ نما نامزد دریافت جایزه این بخش بودند.
*بخش ترجمه
رتبه نخست این بخش به «سارا منصوری» از دو ماهنامه نقد هنر اهدا شد.
هیات داوران «سارا منصوری» از دو ماهنامه نقد هنر و «الهه کاشانی» از دو ماهنامه نقد هنر را نامزد دریافت جایزه در این بخش معرفی کرده بودند.
*بخش گفت و گو
رتبه نخست این بخش به «نظر احمدی تنگانی» از فصلنامه نمایش شناخت اهدا شد.
«نظر احمدی تنگانی» از فصلنامه نمایش شناخت، «آتوساسادات قاضی» از فصلنامه نمایش شناخت و «عباس غفاری» از سایت هنرآنلاین نامزد دریافت جایزه این بخش بودند.
*بخش نقد
«محسن خیمه‌دوز» از روزنامه ایران، «عبدالرضا فریدزاده» از ماهنامه نمایش و دکتر «شهرام خرازی‌ها» از ماهنامه نمایش نامزد دریافت جایزه در این بخش بودند.
رتبه نخست این بخش به «محسن خیمه‌دوز» از روزنامه ایران رسید.
وی با اشاره به عنوان نقد خود "انتقادی در متن غیرانتقادی در اجرا" که برای نمایش ریچارد سوم نوشته بود یادآور شد:
خوشحالم این جایزه را با بزرگداشت دو استاد دریافت می کنم و برای نخستین بار است که در هیات داوری اعضای هیات داوری را بانوان تشکیل می دهند.
*بخش عکس
در این بخش «پری‌ناز آل آقا»، «مونا تهرانی موید» و «کیارش مسیبی» نامزد دریافت جایزه بودند که در نهایت «پری‌ناز آل آقا» برای مجموعه عکس‌های ارسالی به این مسابقه به عنوان رتبه نخست رسید. هیأت داوران در بخش مقاله، نامزد و برگزیده‌ای معرفی نکردند.
در ادامه ساسان پیروز نایب رییس انجمن منتقدان خانه تئاتر با اهدای لوح تقدیر و هدایای این انجمن، از هیات داوران تقدیر کرد.
لیلی فرهادپور از داوران این بخش اظهار داشت: متاسفانه یکی از دوستان روزنامه نگار به من زنگ زد که من فلانی هستم حواست باشد و برخوردی که من کردم برای او تعجب برانگیز بود.
وی یادآور شد: هیات داوران متاسفانه در رسانه های گروهی دبیری و سردبیری فراموش شده و انگار بسیاری مطالب دبیری و سردبیری نشده بود و درخواست دارم دبیران و سردبیران به جای خود برگردند.
این نویسنده و منتقد تئاتر و روزنامه نگار عنوان کرد: مطالبی در این مسابقه از سوی متقاضیان به دست ما رسید که عامیانه بود و مانده ام برخی این یادداشت های اینستاگرامی را با چه اعتماد به نفسی برای داوران فرستادند؟
در بخش تقدیر از نشریه برگزیده سال، امیر اثباتی روی صحنه آمد و از ژیلا اسماعیلیان مدیرمسئول نشریه دفترهای نیلا تقدیر کرد.
انتشارات نیلا چند سالی است که نشریه‌ای را با عنوان «دفترهای نیلا» در قطع و شکل یک کتاب منتشر می‌کند. این نشریه سال گذشته دو ویژه‌نامه و پرونده پر بار و خواندنی را منتشر کرد که نخستین آن درباره «سام شپارد» و دیگری درباره استاد «بهرام بیضایی» بود؛ در هر دوی این دفترها نیز طیفِ وسیعی از صاحبان اندیشه، قلم زده بودند.
هیأت مدیره انجمن منتقدان خانه تئاتر و هیأت داوران هجدهمین مسابقه مطبوعاتی سالیانه این انجمن در همفکری با یکدیگر به این جمع‌بندی رسیدند که حرکت ارزشمندِ انتشاراتِ نیلا، در سالِ سختِ اقتصادیِ نشریاتِ مستقل، خصوصی و تخصصی کشور، قابل ستایش است. بر همین اساس این انجمن «دفترهای نیلا» را به عنوان نشریه تخصصی و برگزیده سال ۹۷ معرفی می‌کند.
یونس شکرخواه، استاد دانشگاه و سردبیر همشهری آنلاین، در بخش تقدیر از خبرنگار سال در حوزه تئاتر روی صحنه آمد و جایزه این بخش را به آروین موذن زاده اهدا کرد.
انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر، همه ساله از میان اعضای خود، یک تن را که در سال پشت سر، بیش از دیگر اعضا در عرصه صنف و رسانه فعال و موثر بوده، در قالب اعطای نشان عبدالحسین نوشین به عنوان عضو فعال و خبرنگار سال تقدیر و تجلیل می‌کند. این یک جایزه درون صنفی است و صرفاً ناظر بر عملکرد اعضای انجمن منتقدان خانه تئاتر است.
موذن زاده در این بخش پیشنهاد داد خانه تئاتر شرایطی فراهم کند که فعالیت بچه های رسانه در طول سال رصد شود و خودشان آثارشان را به خانه تئاتر ارسال نکنند. وی همچنین خواستار پیگیری بیش از پیش وضعیت معیشتی اعضای خانه تئاتر شد.
- تقدیر از استاد عقیلی
در ادامه این مراسم، کلیپی از سخنان اساتید رسانه پخش و با حضور لوریس چاکناواریان و مسعود رایگان، از دکتر سید وحید عقیلی، رییس اسبق دانشگاه علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی، تقدیر شد.
«سیدوحید عقیلی» که به تازگی به درجه بازنشستگی نائل آمده‌اند از روزنامه‌نگاران چیره‌دست و از استادان دلسوز دانشگاه در رشته علوم ارتباطات بوده و انجمن منتقدان خانه تئاتر به پاس یک عمر فعالیت علمی و عملی در حوزه رسانه و ارتباطات تقدیر کرد.
عقیلی در این بخش اظهار داشت: لحظه باشکوهی برای من است ما معلمان معمولا کم نمی آوریم اما لحظاتی است که واقعا انسان کم می آورد.
وی ادامه داد: جمع بندی سخنان عزیزان هنرمند برتری اخلاق بر علم است. نسل ما نسلی است که در عمل ثابت کرد اخلاق مهمتر از علم است. این استاد ارتباطات تاکید کرد: ما نسبت نسل آینده در تربیت افراد اخلاق مدار مسوول هستیم و باید یافته های خودمان و مسئله اخلاق را به نسل آینده منتقل کنیم. سعی کردم معلمی در خدمت نسل جوان باشم و امیدوارم نسل جوان این را یاد گرفته باشند که خدمتگزارشان بودم.
- برترین نمایش‌های سال ۹۷
در ادامه بهترین نمایش‌های سال ۹۷، از میان ۱۰۴۱ نمایش اجرا شده بدین شرح معرفی شدند و جوایز این بخش از سوی دکتر شهرام گیل آبادی مدیرعامل خانه تئاتر اهدا شد:
رتبه سوم مشترک با اهدای نشان نوشین به نمایش های "خنکای ختم خاطره" به کارگردانی "حمیدرضا آذرنگ" و "بی‌تابستان" به کارگردانی "امیررضا کوهستانی" رسید ...
جایزه امیررضا کوهستانی به دلیل حضور ایشان در خارج از کشور، به لیلی رشیدی بازیگر نمایش «بی‌تابستان» اهدا شد.
حمیدرضا آذرنگ در این بخش با ذکر خاطره ای عنوان کرد: آدم هایی هستند که باختن به آنان انقدر به ادم احساس برندگی می دهد که ادم دوست دارد خیلی از لحظات عمرش را ببازد تا از آنان بیشتر یاد بگیرد و سعید پور صمیمی از این دسته از انسان ها است.
وی یادآور شد: ملتی که اخلاق و عدالت و مساوات و عشق را زندگی می کنند شعار نمی دهند ما به بهانه تخصص تعهد را باختیم و صاحبان اندیشه در گوشه ای نشسته اند. امیدوارم وفاداری به سرزمین ما برگردد.
رتبه دوم بهترین نمایش سال ۹۷ از نگاه اعضای انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر به نمایش اپرای عروسکی"عشق" به کارگردانی دکتر " بهروز غریب‌پور " اهدا شد.
جایزه این بخش را علی پادکدست، دستیار بهروز غریب پور دریافت کرد.
وی گفت: وظیفه دارم از طرف استاد خودم از انجمن منتقدان خانه تئاتر تشکر کنم. هنر تئاتر عروسکی سالیانی بود که مورد توجه واقع نمی شد این جایزه مسوولیت ما را سنگین تر می کند.
رتبه اول بهترین نمایش سال هم به نمایش‌های "خانه برناردا آلبا" به کارگردانی "علی رفیعی" رسید.
علی رفیعی، کارگردان کهنه کار تئاتر، در این بخش اظهار داشت: بهترین خاطره حرفه ای تمام این سال ها در این اثر بوده است؛ تئاتر کار یک گروه است نه یک نفر، گروهی که من یکی از اعضای آن بودم بهترین خاطره را در طول زندگی حرفه ای برایم باقی گذاشت. از همه عوامل سپاسگزارم اگر عمری باشد و کار دیگری داشته باشم آرزو دارم با همین گروه کار را پیش ببرم.
وی ادامه داد: برای این گروه آرزوی پیشرفت و سلامتی دارم و امیدوارم بار دیگر با این گروه روی صحنه باشیم و شما را در سالن ببینیم.
شهرام گیل آبادی نیز در این بخش اظهار داشت: قبل از هرچیز، از انجمن منتقدان سپاسگزارم. ما در تهران ۹۸ سالن فعال داریم که ۲۱ هزار ۷۸۰ صندلی برای پذیرش مخاطبان دارد اما کماکان مظلومیم؛ باید قدر خودمان را دریانیم و دور هم جمع بشویم و همیاری کنیم و دست هم را بگیریم و خانه تئاتر را تقویت کنیم.
در ادامه این مراسم کمیسیون ملی یونسکو-ایران با حضور استاد یدالله کابلی از اساتید خوشنویسی و اعضای شورای عالی کمیسیون ملی یونسکو-ایران، از استاد بهرام بیضایی تقدیر کرد.
حمید امجد به نیابت از استاد بیضایی این لوح را دریافت کرد. وی اظهار داشت: خوشحالم حمید احیا یکی از دوستان و بازیگران ثابت استاد بهرام بیضایی اینجا حاضرند و این لوح را برای ایشان می برند.
استاد کابلی نیز که به نمایندگی از کمیسیون ملی یونسکو در این مراسم حضور داشت یادآور شد: خوشحالم در این فضای باشکوه توفیق حضور دارم و درود به همه هنرمندانی که در سمت استادی شاگردان بسیاری را پرورش می دهند و درود به جان های شیفته ای که به خلق آثاری دست زدند که در طول تاریخ ماندگار است.
وی یادآور شد: خوشحالم مسئولیت اهدای این لوح را به هنرمند بی بدیل را داشته باشم؛ هنرمندی که منشوری چند وجهی است و هر وجه وی سرشار از تابندگی است.
در ادامه پیام تصویری استاد بهرام بیضایی به این مراسم برای حضار پخش شد.
- تقدیر از ایرنا
در ادامه، با حضور مسعود فروتن، کارگردان و برنامه ساز تلویزیونی پیشکسوت، در بخش برنامه های تلویزیونی مرتبط با تئاتر از"مهدی میرمحمدی" تهیه‌کننده برنامه "اتاق تئاتر" که در خبرگزاری ایرنا تهیه، تولید شده و در فضای مجازی قابل دسترسی است، تقدیر شد.
در بخش برنامه‌های رادیویی نیز از"میثم عبدی" تهیه کننده برنامه "نقطه سر شب" از شبکه رادیویی تهران تقدیر به عمل آمد.
وی از همکاران خود، به ویژه علی جعفری، سردبیر این برنامه تقدیر کرد و گفت: از برخی دوستان تئاتری می خواهم قهر خود را با رادیو کنار بگذارید و با ما تئاتری ها همراه شوید.
در بخش معرفی بهترین گروه تئاتری سال ۹۷ از نگاه انجمن منتقدان خانه تئاتر، توسط احترام برومند به گروه فعال و خستگی‌ناپذیر تئاتر"مستقل" به سرپرستی "مریم کاظمی" اهدا و همچنین یاد شادروان حسین محب اهری گرامی داشته شد.
مریم کاظمی اظهار داشت: مراتب سپاس خود را از خانه تئاتر و انجمن منتقدان اعلام و افتخار می کنم این تربیت را پیدا کردم که بتوانم در یک گروه کار کنم و همیشه هم در گروه کار کرده ام.
وی با گرامیداشت یاد و خاطره حسین محب اهری، بازیگر فقید تئاتر، ادامه داد: بدون گروه و کمپانی، کار تئاتر به جاهای باریک کشیده می شود.
در این جشن چهره هایی چون: فاطمه معتمد آریا، باقر ساروخانی، یونس شکرخواه، علیرضا تابش، علی رفیعی، سعید پورصمیمی، مسعود رایگان، لوریس چکناوریان، یارتا یاران، سید وحید عقیلی، همایون ارشادی، ستاره اسکندری، حبیب رضایی، اشکان خطیبی، مسعود فروتن، گوهر خیراندیش، سید غلامرضا کاظمی دینان، احترام برومند، فروغ قجابگلو، لیلی رشیدی، پانته آ پناهی ها، یدالله کابلی، ایرج راد، شهرام گیل آبادی، مریم کاظمی، حسین پاینده، خسرو احمدی، رضا حامدی خواه، بیژن صمصامی، مهدی قلعه، منصور براهیمی، مه‌ناز رونقی، رها خرازی آذر، لیلی فرهادپور، یلدا معیری، مهرداد ضیایی، حمید امجد و جمعی از اهالی تئاتر و رسانه حضور داشتند.