برای جلوگیری از بروز اتفاقات ناخوشایند باید تدابیر لازم برای بهره‌گیری مناسب از ابرازآلات جدید زندگی شهری را در نظر بگیریم. آسانسور یا همان بالابر برقی یکی از ابزارهای مدرنی است که با وجود ساختمان‌های سر به فلک کشیده نیاز به استفاده از آن بین مردم در مکان‌های عمومی و خصوصی فراگیر شده و اگر نکات ایمنی در این وسیله رفاهی رعایت نشود، قطعا اتفاقات ناگواری را پیش رو خواهیم داشت. محبوس شدن در آسانسور، گیر کردن لباس و اعضای بدن میان کابین و سقوط کابین از جمله حوادثی است که ممکن است در صورت ایمن نبودن آسانسور پیش بیاید، اما بی‌تردید با رعایت نکات ایمنی و انجام سرویس‌های مکرر می‌توان از وقوع چنین حوادثی پیشگیری کرد.
- حوادث مربوط به آسانسور
با گذشت چند سال از ورود آسانسور هنوز شاهد خطرات ناشی از آن هستیم، به طوری که در بر اساس آمار ارائه شده توسط سازمان آتش‌نشانی شهرداری سنندج، سال گذشته ۱۱۴ مورد حادثه آسانسور در سنندج رخ داده است. رئیس سازمان آتش‌نشانی سنندج با اشاره به آمار حوادث آسانسور در ۴ ماه نخست سال جاری می‌گوید: از ابتدای سال جاری تاکنون ۳۸ مورد حوادث مربوط به آسانسور گزارش شده که متاسفانه یک نفر به علت رعایت نکردن نکات ایمنی حین سرویس آسانسور و نداشتن تخصص در این زمینه جان خود را از دست داد.
«سهیل فضل وزیری» می‌افزاید: شهروندان هنگام وقوع آتش‌سوزی هرگز از آسانسور برای نجات استفاده نکنند، زیرا این کار بسیار خطرناک است و خود عاملی جدی برای به خطر افتادن جانشان خواهد بود. همچنین استفاده از آسانسور هنگام تنهایی در ساختمان خطرناک است، چراکه ممکن است فرد بر اثر قطع برق یا خرابی در آسانسور حبس شود. وی تصریح می‌کند: والدین باید به کودکان خود هشدار دهند که آسانسور وسیله بازی نیست و بازی با آن خطرساز است و علاوه بر آن از گذاشتن هر گونه مانع جلوی درهای اتوماتیک آسانسور خودداری کنند.
رئیس سازمان آتش‌نشانی شهرداری سنندج یادآور می‌شود: شهروندان در مواقع اضطراری یا هنگام قطع برق، خونسردی خود را حفظ و سعی کنند تنهایی از آسانسور خارج نشوند و از آیفون داخل کابین و دکمه زنگ استفاده کنند و منتظر رسیدن تیم امداد و آموزش‌دیده بمانند. فضل وزیری ادامه می‌دهد: هنگام وقوع زلزله در آسانسور، باید در اولین طبقه ممکن از آن خارج شد. نگهداری و سرویس مرتب دستگاه آسانسور حتما باید توسط یکی از شرکت‌های متخصص در این امر انجام شود.
- بازرسی ادواری از آسانسورها
رئیس اداره نظارت بر اجرای استاندارد استان کردستان اظهار می‌کند: شرکت‌های نصاب و بازرسی آسانسور بعد از تایید توسط این اداره در سامانه نظارت بر آسانسور ثبت خواهند شد. «شهناز حسن‌زاده» می‌افزاید: شرکت‌های نصاب بعد از اتمام کار نصب آسانسور، مدارک و مستندات موجود را در سامانه بارگذاری می‌کنند و درخواست بازرسی می‌دهند. وی ادامه می‌دهد: سامانه به‌صورت اتوماتیک و تصادفی یکی از شرکت‌های بازرسی مورد تایید صلاحیت سازمان ملی استاندارد ایران و موجود در سامانه را انتخاب می‌کند.
رئیس اداره نظارت بر اجرای استاندارد کردستان تصریح می‌کند: شرکت بازرسی منتخب بلافاصله با نصاب و مالک ارتباط برقرار کرده و پس از آماده‌سازی مدارک ظرف ۵ روز باید در محل نصب جهت بازرسی حضور یابد. وی بیان می‌کند: در صورتی که آسانسور منطبق با استانداردهای لازم باشد، گواهی ایمنی صادر شده و در غیر این صورت پس از رفع نواقص بازرسی مجدد انجام می‌شود. حسن‌زاده با بیان این‌که اعتبار این گواهی یک سال است، می‌افزاید: بعد از اتمام تاریخ گواهی ایمنی، مالک موظف است در سامانه درخواست خود را جهت بازرسی ادواری ثبت کند، در غیر این صورت مسئولیت هر اتفاقی به عهده مالک خواهد بود. رئیس اداره نظارت بر اجرای استاندارد کردستان اظهار می‌کند: وجود تلفن در ۲ سال اخیر یکی از الزامات آسانسور بوده و متاسفانه بعد از تایید بازرسان، مالک تلفن را برداشته که این عمل تخلف محسوب می‌شود.
حسن‌زاده با بیان این‌که ورود به منازل مسکونی نیازمند حکم قضایی بوده و نمی‌توانیم به تمامی منازل جهت بازرسی از آسانسور سرکشی کنیم، می‌گوید: برای نهادینه کردن فرهنگ بازرسی ادواری از طریق اداره به اماکن عمومی سرکشی می‌کنیم. رئیس اداره نظارت بر اجرای استاندارد کردستان با اشاره به تعرفه‌های تعیین شده بازرسی بر اساس مصوب شورای عالی استاندارد می‌افزاید: تاکنون نرخ سال جاری تعیین نشده، بنابراین همان هزینه‌های سال ۹۷ دریافت می‌شود. بر این اساس هزینه بازرسی اول تا ۵ توقف ۳۵۸ هزار تومان، بازرسی دوم تا ۵ توقف ۲۰۹ هزار تومان، بازرسی سوم به بعد تا ۵ توقف ۱۱۹ هزار تومان و مازاد بر ۵ توقف به ازای هر طبقه ۲۹ هزار و ۸۸۶ تومان تعیین شده است.
وی در مورد تعرفه بازرسی ادواری نیز یادآوری می‌کند: بازرسی اول تا ۵ توقف ۱۱۹ هزار تومان، بازرسی دوم تا ۵ توقف ۵۹ هزار تومان، بازرسی سوم به بعد تا ۵ توقف ۲۹ هزار تومان و مازاد بر ۵ طبقه نیز ۹۹ هزار تومان اعلام شده است. این مسئول می‌افزاید: شرکت‌های بازرسی تنها حق دریافت مالیات بر ارزش افزوده را دارند و دریافت هر گونه هزینه دیگری اعم از ایاب و ذهاب یا هر عنوان دیگری ممنوع است. این مسئول تعداد کل اماکن عمومی، تجاری و مسکونی استان که آسانسور دارند را ۲۶۷۳ مورد اعلام می‌کند که ۱۹۸۶ مورد آنها در شهر سنندج واقع شده است.
- توجه به استانداردهای تعیین‌شده
مدیر شعبه بازرسی مهندسی ایران در استان کردستان می‌گوید: مراحل صدور گواهی‌نامه استاندارد آسانسور بعد از نصب از طریق سامانه و به‌صورت تصادفی و اتوماتیک انجام می‌شود. «بهمن انتظاری» می‌افزاید: قبل از صدور گواهی‌نامه استاندارد باید تمامی مدارک مهم از جمله قرارداد سرویس و نگهداری و بیمه‌نامه در سامانه بارگیری شود. وی اظهار می‌کند: باید قبل از نصب آسانسور و ارجاع به شرکت بازرسی، مسیر دسترسی به موتورخانه و ارتفاع سقف بر اساس استانداردهای مشخص شده طراحی شود. مدیر شعبه بازرسی مهندسی ایران در استان کردستان تصریح می‌کند: عدم انطباق موارد آسانسور با استانداردهای لازم به منزله تخلف است و تا زمانی که مطابق با استانداردها نباشد گواهی‌نامه صادر نمی‌شود.
وی با بیان این‌که بر حسب یک تحقیق میدانی مشخص شده که اکثر مالکان در سنندج شخصا به تعمیر آسانسور می‌پردازند، از آنها می‌خواهد که کار سنجش آسانسورها را به شرکت‌های معتبر واگذار کنند. انتظاری با اشاره به این‌که مدت اعتبار گواهی‌نامه ایمنی آسانسور یک سال است، تصریح می‌کند: بعد از اتمام تاریخ اعتبار گواهی ایمنی مالک باید مجدد درخواست بازرسی دهد، در غیر این صورت حتی با وجود قرارداد سرویس و نگهداری و بیمه‌نامه در صورت وقوع حادثه، مالک یا اعضای ساختمان مقصر شناخته شده و موظف به پرداخت دیه بوده و بیمه و شرکت بازرسی در این باره پاسخگو نیست.