رانش در بسیاری از مناطق امری طبیعی است که هر سال رخ می‌دهد، اما امسال و پس از بارندگی‌های کم سابقه اسفند و فروردین، تعداد رانش‌ها در سراسر استان بیشتر شد. آخرین مورد آن مربوط به پنجشنبه هفته گذشته در شهرستان تنکابن بود که منجر به مرگ یک نفر شد و یک نفر دیگر را نیز روانه بیمارستان کرد. نگهبان جوان که در کیوسک نگهبانی مستقر در حاشیه جاده روستای یوج مشغول گذراندن ساعات کار شبانه خود بود، ناگهان محل استقرار خود را در حال حرکت و سقوط به سمت دره دید و بدون این‌که بتواند کاری انجام دهد و فرصتی برای فرار داشته باشد، همراه با هزاران تن خاک به دره سقوط کرد و جان باخت.
سرنشین یک خودرو که در حال عبور از این مسیر بود نیز با رانش به دره سقوط کرد، اما فقط مصدوم شد. این محور روستایی ساعاتی بعد به صورت موقت بازگشایی شد، اما اعلام شده که بهتر است از تردد غیرضروری در این مسیر پرهیز شود. مسلما این آخرین نمونه از رانش در مازندران نخواهد بود. با توجه به بارندگی‌های ابتدای سال و سستی زمین در چند ماه اخیر بستر برای بیشتر رخ دادن این حادثه در مازندران فراهم‌تر شده و با آغاز فصل بارندگی در پاییز، احتمالا شاهد رانش‌های بیشتری در مناطق مختلف استان خواهیم بود. این موضوع را مدیر کل مدیریت بحران مازندران نیز تایید می‌کند و معتقد است؛ امسال با توجه به تعدد نقاط رانشی و سستی بسیاری از نقاط مستعد رانش، در فصل پاییز ممکن است رانش‌ها بسیار بیشتر از سال‌های قبل باشد.
- پیشگیری از رانش
«علی‌اصغر احمدی» در گفت‌وگو با همشهری با بیان این‌که اقدامات پیشگیرانه در سراسر استان بسته به اولویت‌ها در حال انجام هستند، گفت: در حوزه روستایی برای نقاط رانشی داخل بافت اعتباراتی برای فازهای صفر، یک و دو، یعنی از مطالعه تا اجرا به بنیاد مسکن داده شده است. پروژه‌های رانشی مشخص شده‌اند و اعتبار نیز به بنیاد مسکن ابلاغ شده است. اکنون مشاوران طرح‌ها در حال بررسی و برآورد هزینه‌ها برای اجرای طرح‌های پیشگیرانه هستند. بر اساس آمارهای رسمی، سیل امسال سبب شد که در ۳۷۲ نقطه از محورهای مواصلاتی استان رانش رخ دهد. تعداد این رانش‌ها در ماه‌های اخیر بیشتر شده است.
مدیر کل مدیریت بحران مازندران با اشاره به رانش‌های رخ داده در جاده‌ها و خسارت‌های وارد شده به راه‌های مواصلاتی استان اظهار کرد: در حوزه جاده‌ها هم اعتباری جدید ابلاغ شده است. با دستگاه‌های اجرایی به ویژه راهداری و اداره کل راه و شهرسازی مذاکراتی داشتیم و جلساتی برگزار شد تا پروژه‌های دارای اولویت را معرفی کنند و برای تخصیص اعتبار به منظور اجرای پروژه‌ها اقدام شود.
وی ادامه داد: بسیاری از این نقاط به تثبیت جاده و ساخت دیواره نیاز دارند. مطالعات توسط مشاوران در حال انجام است و در نهایت تا ۲ هفته دیگر برای اجرای پروژه‌ها و اختصاص اعتبارات به توافق می‌رسیم. این مسئول به برنامه‌ریزی برای دیواره‌سازی و ساماندهی رودخانه‌ها اشاره کرد و گفت: در این زمینه با شرکت آب منطقه‌ای مازندران جلسه‌ای برگزار شد و پروژه‌های اولویت‌دار برای اجرای طرح‌های پیشگیرانه و ساماندهی مسیرها در حال شناسایی هستند تا اعتباراتی اختصاص داده شود.
مدیر کل مدیریت بحران مازندران از پیگیری برای جذب اعتبارات بیشتر خبر داد و افزود: اجرای این پروژه‌ها از محل اعتبارات سال ۱۳۹۸ تامین می‌شود و سال مالی ۱۳۹۸ هم تا تیر سال بعد است. بنابراین ممکن است که بخشی از اعتبارات پس از پاییز و زمستان تخصیص یابد. به همین دلیل در تلاشیم تا از منابع مختلف اعتباراتی برای بهسازی نقاط رانشی استان اختصاص دهیم تا سرعت و حجم اجرای پروژه‌ها در استان بیشتر شود. رانش در تمام نقاط استان سبب بروز اختلال در رفت‌وآمد ساکنان این مناطق که عمدتا روستاییان هستند شد.
احمدی با تاکید بر این‌که اولویت ما در حوزه راه‌ها تثبیت نقاط رانشی است، گفت: ایجاد دیواره‌ها هم راه را ایمن می‌کند و هم سبب توقف رانش‌ها می‌شود. اکنون در بسیاری از مناطق استان شرایط خاص رانشی وجود دارد که تلاش می‌کنیم بر اساس اولویت این مناطق را ایمن‌سازی کنیم.
این مسئول بیان کرد: معضل رانش را در سراسر استان داریم و امسال به طور گسترده در مناطق مختلف استان از غرب تا شرق شاهد آن بودیم، اما در برخی مناطق تعدد رانش‌ها و حجم آن بسیار بیشتر است.
- ۷۹۰ نقطه رانشی در شرق مازندران
مدیر کل مدیریت بحران مازندران اظهار کرد: در حال حاضر از نظر تعداد نقاط رانشی، شرق مازندران وضعیت حادتری دارد. ۷۹۰ نقطه رانشی در شرق مازندران داریم که توجه به حل این معضل را بیشتر می‌کند. البته این دلیلی نیست که رانش‌های پرتعداد غرب استان نادیده گرفته شود. به رانش‌های غرب مازندران نیز برای بازسازی اعتبار پرداخت می‌شود. وی افزود: پس از سیل مهر سال گذشته با توجه به این‌که کانون خسارت‌ها در غرب استان بود، تمام اعتبارات اختصاص داده شده به مازندران در حوزه بازسازی و جبران خسارت‌ها را به غرب استان دادیم چون حجم و گستردگی خسارت‌ها در آنجا بیشتر بود، اما اکنون شرق مازندران از نظر رانش وضعیت دشوارتری دارد.
- رانش‌های سراسری
نگاهی به آمارها و اخبار مربوط به مناطق دچار رانش، حاد بودن وضعیت در مناطق شرقی استان را نشان می‌دهد. در هزارجریب نکا رانش از نخستین روزهای بارش‌های شدید سبب بسته شدن راه برخی روستاها از جمله روستای صفرمیان شد و در بخش یانه‌سر نیز شرایط مشابهی وجود دارد. رانش در منطقه کرات و دیَفه بخش کوهستانی بلده شهرستان نور نیز مشکلاتی مشابه برای ساکنان چند روستای این منطقه ایجاد کرد. در شهرستان میاندورود نیز بخش‌های متعددی از مسیرهای کوهستانی و جنگلی از جمله راه روستاهای سنه‌کوه و وارمی دچار رانش شد.
روستاهای بخش کوهستانی لاریجان هم که هر سال رانش‌های متعددی در مسیرهای دسترسی مشاهده می‌کنند، امسال نگران این هستند که رانش‌ها بیشتر و گسترده‌تر از قبل رخ دهد. در سوادکوه نیز هرچند که به دلیل عبور محور اصلی مازندران-تهران از این شهر مورد توجه است، راه‌های فرعی زیادی وجود دارند که دچار رانش شده‌اند و نیاز به رسیدگی فوری دارند.
جاده آلاشت در نقاط مختلفی دچار شکستگی‌ها و فرونشست‌های خطرساز شده و در برخی نقاط ریزش سنگ‌ها ادامه دارد. به رانش راه‌های ارتباطی در این شهرستان باید رانش در مسیر راه‌آهن را نیز اضافه کرد که در روزهای ابتدایی سال سبب بروز اختلال در تردد قطار شده بود و با توجه به سستی زمین احتمال تکرار آن هم وجود دارد. این چالش در مناطق کوهستانی و جنگلی غرب استان نیز احساس می‌شود. پاییز پارسال سیل و بارندگی‌های شدید سبب رانش در برخی مسیرهای کوهستانی مانند جاده دوهزار و جاده قلعه‌گردن بخش خرم‌آباد تنکابن شد. در همان محدوده از استان می‌توان به رانش جاده جواهرده به علت بارندگی‌های مهر سال گذشته نیز اشاره کرد.