این استان از وجود طرح‌های بزرگ صنعتی محروم است و اکثر فارغ‌التحصیلان دانشگاهی آن برای یافتن شغل به استان‌های دیگر مهاجرت می‌کنند. البته کارشناسان می‌گویند طرح‌های بزرگی به خصوص در حوزه نفت و گاز در ایلام وجود دارند که می‌توان از نیروهای بومی در آنها استفاده کرد تا بخش زیادی از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی صاحب شغل شوند. ایلام با ۵۸۰ هزار نفر جمعیت، به عنوان کم‌جمعیت‌ترین استان کشور، با مشکلات و آسیب‌های مختلفی مواجه است که در صدر همه آنها بیکاری قرار دارد.
- ارائه مشوق برای جذب نیروی کار
معاون کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ایلام در این ارتباط در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری با اشاره به لزوم به‌کارگیری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی می‌گوید: در صورتی که کارفرمایان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را به کار بگیرند (فارغ‌التحصیلان شغل‌اولی)، ۳۰ درصد از حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار فرد جدیدالاستخدام به مدت ۱۲ ماه توسط اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آنها پرداخت می‌شود.
«احمد خان‌محمدیان» ادامه می‌دهد: علاوه بر این، در صورتی که کارفرمایان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را استخدام کنند، می‌توانند به مدت ۲ سال از مزایای طرح مشوق‌های بیمه‌ای برخوردار شوند. به عبارت دیگر، حق بیمه کارفرمایی نیروی کار جدید توسط دولت پرداخت می‌شود. به گفته این مسئول، هدف از اجرای این طرح افزایش فرصت‌های شغلی، کاهش هزینه‌های نیروی کار برای کارفرمایان و ایجاد انگیزه در کارفرمایان و تشویق آنها برای به‌کارگیری نیروی کار جدید است.
- اجرای طرح پرداخت یارانه دستمزد
خان‌محمدیان بیان می‌کند: اجرای طرح پرداخت یارانه دستمزد در ایلام به عنوان یکی از ۵ استان پایلوت آن، با تامین اعتبار، به صورت رسمی از اول مرداد سال جاری آغاز شده است. وی می‌گوید: این طرح برای حمایت از مناطق کم‌برخوردار و غیربرخوردار از ابلاغ شده است و بر اساس آن دولت به صورت ماهانه بخشی از دستمزد نیروی کار شغل‌اولی زیر ۳۵ سال را به کارفرما پرداخت می‌کند.
معاون کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان هدف از اجرای این طرح را کاهش هزینه‌های به‌کارگیری نیروی کار برای کارفرما به منظور پایداری تولید و اشتغال، افزایش فرصت اشتغال برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در بازار کار و ارتقای سطح سرمایه انسانی کارگاه‌های فعال بخش خصوصی و تعاونی در مناطق کم‌برخوردار عنوان می‌کند.
- جذب نیروی شغل‌اولی
این مسئول تاکید می‌کند: مشکل اصلی ما اشتغال جوانان و طیف سنی زیر ۳۵ سال است. بنابراین کارفرمایان با جذب این افراد مشمول مشوق‌ها می‌شوند و بر اساس قانون ۳۰ درصد از هزینه کارفرمایان توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پرداخت می‌شود.
به گفته خان‌محمدیان، کارفرمایانی که قصد دارند نیروی جدید جذب کنند، می‌توانند به اداره کار ایلام و شهرستان‌ها مراجعه کنند و مدارک خود را ارائه دهند. پس از بررسی مدارک در کمترین زمان، آنها نیروی جدید زیر ۳۵ سال شغل‌اولی جذب خواهند کرد. وی اضافه می‌کند: اخیرا نیز یک بند از این دستورالعمل اصلاح شده است و استان‌های پایلوت می‌توانند برای واحدهای مشکلدار، با تایید ستاد تسهیل و رفع موانع تولید، تا ۳۰ درصد از ظرفیت اجرای این طرح برای تثبیت اشتغال موجود واحدهای خود بهره‌برداری کنند و مشمول یارانه دستمزد شوند.
- تعداد فارغ‌التحصیلان بیکار ایلام بالاست
نماینده ایلام در مجلس شورای اسلامی نیز به خبرنگار همشهری می‌گوید: تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیکار در استان به دلیل صنعتی نبودن و تعداد کم طرح‌های تولیدی و صنعتی در آن بسیار زیاد است. «سلام امینی» ادامه می‌دهد: با آن‌که استعدادهای طبیعی شایان توجهی در بخش انرژی و همچنین منابع آب و خاک داریم، تاکنون نتوانسته‌ایم بهره‌برداری مناسبی از این مواهب خدادادی داشته باشیم.
وی اضافه می‌کند: هم‌اکنون طرح‌های متعددی در حوزه‌های نفت، نیرو، کشاورزی و... در استان در حال اجراست یا افتتاح شده‌اند، اما آنها بیشتر نیروهای مورد نیاز خود را از دیگر مناطق جذب کرده‌اند. این در حالی است که نیروی انسانی متخصص و توانمند در رشته‌های فنی و مهندسی در استان زیاد هست.
این نماینده می‌گوید: شرایط اقتصادی استان و وجود تعداد زیادی جوان بیکار که بیشتر آنان تحصیلات دانشگاهی دارند، لزوم توجه به ایجاد زیرساخت‌های اقتصادی را به‌ویژه با راه‌اندازی مراکز تولیدی و صنعتی بیشتر کرده است. وی ادامه می‌دهد: البته فرهنگ‌سازی در حوزه اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیکار نیز ضروری است، چراکه بسیاری از آنها دنبال کار اداری هستند و باید فرهنگ‌سازی کرد تا دانش‌آموختگان دانشگاهی به کارهای تولیدی روی بیاورند.
استان ایلام، با وجود موقعیت استراتژیکش به دلیل داشتن ۴۳۰ کیلومتر مرز مشترک با عراق، ذخایر ارزشمند نفت و گاز و معادن غیرفلزی، طبیعت بکر و گردشگرپسند، شرایط مناسب برای توسعه کشاورزی و دامپروری و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و نیز میزبانی از زوار عتبات عالیات، از قابلیت‌های ارزنده‌ای برای اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی خود برخوردار است. اما این همه ظرفیت سود چندانی عاید جوانان دانش‌آموخته دانشگاهی این استان نکرده است زیرا بر اساس آمار، ایلام اولین استان کشور از نظر جمعیت کارمندان حقوق‌بگیر دولت است و فرهنگ کار در آن هنوز جایگاه درست خود را پیدا نکرده است.