شهرستان کوهدشت، با وجود جمعیت قابل توجه، تصفیه‌خانه فاضلاب ندارد و این امر مشکلات و معضلات متعددی را ایجاد کرده است. رها شدن فاضلاب در معابر، استفاده از آن در اراضی کشاورزی و نیز ورود آن به سفره‌های زیرزمینی آب از تبعات نبود تصفیه‌خانه فاضلاب در این شهرستان است.
یکی از بهترین راه‌های برون‌رفت از مشکلات احتمالی زیست‌محیطی در کوهدشت، ساخت تصفیه‌خانه است در حالی که این شهر با حدود ۱۷۰ هزار نفر جمعیت از آن محروم است.
- ورود فاضلاب به سفره‌های زیرزمینی
یک کارشناس محیط زیست در خصوص نبود تصفیه‌خانه و مضرات آن می‌گوید: با افزایش جمعیت در جوامع شهری، با حجم بالایی از تولید فاضلاب مواجه هستیم و اگر تصفیه‌خانه نباشد، به ناچار باید این فاضلاب را به شیوه سنتی دفع کرد که خطرات زیادی در پی دارد. «مهیار اللهیاری» می‌افزاید: دفع سنتی فاضلاب در کوهدشت باعث آلودگی محیط زیست می‌شود و سلامت شهروندان کوهدشتی را تهدید می‌کند.
وی اظهار می‌کند: فاضلاب‌های شهری، صنعتی و کشاورزی بدون هیچ‌گونه تصفیه‌ای وارد منابع آب سطحی به‌ویژه رودخانه‌ها و نیز آب‌های زیرزمینی و در نتیجه باعث انتقال بیماری‌های عفونی و پوستی و نیز به دلیل تجمع آلاینده‌ها در زیرِ زمین، در درازمدت موجب بروز بیماری‌های خطرناکی مثل سرطان می‌شوند. اللهیاری ادامه می‌دهد: ترکیبات موجود در فاضلاب، به دلیل وجود مقدار بالای مواد آلی، به عنوان کود ارزان‌قیمت توسط کشاورزان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما مصرف بی‌رویه این کودها موجب ابتلای افراد به بیماری‌های پارکینسون و پوکی استخوان، بروز بیماری‌های ژنتیکی، تولد نوزادان کم‌وزن، افزایش آمار سقط جنین و اختلالات هورمونی می‌شود.
- لزوم آگاه‌سازی کشاورزان
این کارشناس ادامه می‌دهد: فاضلاب شهری حاوی مقادیر زیادی فلزات سنگین و سمی است و آلودگی‌های بیولوژیکی و شیمیایی را منتقل می‌کند. به همین دلیل، برای جلوگیری از آبیاری مزارع با فاضلاب شهری، علاوه بر آموزش کشاورزان، به مشارکت دستگاه‌های نظارتی هم نیاز است. اللهیاری بیان می‌کند: تولید و عرضه برخی محصولات کشاورزی با استفاده از پساب‌ها در لرستان فاجعه‌ای زیست‌محیطی است زیرا بحران فاضلاب، سلامت مردم را نشانه می‌گیرد.
وی می‌افزاید: نبود تصفیه‌خانه فاضلاب در یک شهر سبب می‌شود فاضلاب وارد چاه‌های جذبی و در نتیجه آلودگی محصولات کشاورزی شود. اللهیاری می‌گوید: نیاز است اقدامات لازم در خصوص آگاه کردن کشاورزان در زمینه آبیاری نکردن مزارع خود با فاضلاب انجام شود زیرا موضوع سلامت مردم در میان است و نمی‌توان از کنار آن عبور کرد. وی اضافه می‌کند: موضوع مهم دیگر، تسریع ساخت و تکمیل تصفیه‌خانه فاضلاب کوهدشت است که باید مد نظر متولیان قرار بگیرد.
- تصفیه‌خانه در دست ساخت
در این میان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی لرستان با اشاره به اهمیت پروژه‌های تصفیه‌خانه فاضلاب به همشهری می‌گوید: ساخت تصفیه‌خانه در شهرستان‌های مختلف استان در دستور کار است. در خصوص پروژه تصفیه‌خانه فاضلاب کوهدشت هم باید گفت که عملیات اجرایی بخش ساختمانی آن سال ۹۶ آغاز شده است و در حال حاضر ۴۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
«حمیدرضا کرم‌وند» اعتبار لازم برای ساخت این تصفیه‌خانه را ۴۰ میلیارد تومان عنوان می‌کند و می‌افزاید: این تصفیه‌خانه در مساحتی ۱۳ هکتاری در حال ساخت است و اعتبار مورد نیاز برای ساخت آن از محل اعتبارات استانی تامین می‌شود. وی ادامه می دهد: در خصوص روند عملیات اجرایی پروژه مشکل خاصی وجود ندارد و از پیمانکار تا دیگر عوامل همه پای کار هستند. تنها نگرانی موجود، تخصیص اعتبار است که امیدواریم طبق جدول زمان‌بندی به‌موقع تخصیص داده شود.
- اقدامات آتی برای تکمیل
این مسئول بیان می‌کند: شهر کوهدشت ۷۴۰۰ انشعاب فاضلاب و ۶۵ کیلومتر شبکه جمع‌آوری دارد. جمعیت افق طرح تصفیه‌خانه فاضلاب این شهر در سال ۱۴۲۰ و برای ۱۴۲ هزار نفر پیش‌بینی شده است. وی ادامه می‌دهد: اجرای سازه حوضچه‌های ورودی، اجرای سازه واحد اندازه‌گیری و پارشال‌فلوم، سازه حوضچه تقسیم‌کننده فاضلاب به ته‌نشینی اولیه و ثانویه، حوضچه شیر تلسکوپی، تانک ته‌نشینی اولیه و ثانویه، تانک انوکسیک و هوادهی و حوض کلرزن در تصفیه‌خانه کوهدشت انجام می‌شود.
کرم‌وند می‌گوید: اجرای ایستگاه پمپاژ برگشت جریان داخلی، تلمبه‌خانه لجن اولیه، ایستگاه لجن برگشتی و دفعی، بسترهای خشک‌کننده لجن اضافی، تلمبه‌خانه زه‌آب، تمام ساختمان‌های اداری، آزمایشگاه، انبار، تعمیرگاه و نگهبانی، ساختمان بلوثر دانه‌گیر، اتاق برق، دیزل و ژنراتور و ساختمان پست برق داخلی و خارجی از دیگر اقداماتی است که انجام خواهد شد.
- مزایای راه‌اندازی تصفیه‌خانه
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی لرستان به مزایای راه‌اندازی تصفیه‌خانه اشاره و اظهار می‌کند: راه‌اندازی تصفیه‌خانه در کوهدشت مزیت‌های بسیاری داشته که در دستور کار آبفای لرستان قرار گرفته است. اللهیاری می‌گوید: جلوگیری از هدررفت آب آشامیدنی، استفاده از فاضلاب صنعتی برای محصولات کشاورزی و آلودگی آب‌های زیرزمینی، ارتقای بهداشت و استفاده دوباره از آب از مزایای تکمیل تصفیه‌خانه فاضلاب کوهدشت به شمار می‌روند. وی می‌افزاید: دفع نامناسب فاضلاب شهری، تخریب محیط زیست و آلودگی آب‌های واقع در بستر زمین فقط بخشی از نتایج اجرا نشدن کامل طرح فاضلاب شهری در کوهدشت هستند که برخی ملموسند و برخی دیگر نه.
این مسئول بیان می‌کند: با ساخت تصفیه‌خانه فاضلاب در شهرستان کوهدشت که با مشکل کم‌آبی هم روبه‌رو است، ضمن جلوگیری از گسترش بیماری‌ها، می‌توان از آب آن نیز برای آبیاری فضای سبز و مصارف صنعتی استفاده کرد. بهره‌برداری از تصفیه‌خانه فاضلاب در نهایت موجب ارتقای شاخص‌های زیست‌محیطی و بهداشتی می‌شود. بنابراین از همه توان خود برای تکمیل و بهره‌برداری از آن در موعد مقرر استفاده می‌کنیم.
- استفاده از فاضلاب در آبیاری مزارع
رئیس اداره حفاظت محیط زیست کوهدشت نیز به خبرنگار ما می‌گوید: به علت نبود تصفیه‌خانه فاضلاب، پساب‌های کوهدشت در جنوب این شهر و منطقه زانوگه رها می‌شوند. متاسفانه دیده می‌شود که این فاضلاب در آبیاری مزارع هم مورد استفاده قرار می گیرد که خلاف ضوابط است و عواقب ناگوار بهداشتی دارد. «حمید طولابی» می‌افزاید: با وجود دادن اخطارهای زیست‌محیطی به کشاورزان در خصوص عواقب استفاده از فاضلاب در آبیاری محصولات کشاورزی‌شان، این کار همچنان انجام می‌شود. البته برخی از کشاورزان پس از دیداری که با آنها داشتیم، دیگر از فاضلاب برای آبیاری اراضی خود استفاده نمی‌کنند.
- تهدید بهداشت عمومی
این مسئول بیان می‌کند: نکته‌ای که باید مورد توجه مسئولان و حتی کارشناسان قرار بگیرد، این است که مشکل آبیاری مزارع با فاضلاب تنها مربوط به کوهدشت نیست و در خیلی از نقاط استان دیده می‌شود که تهدیدی جدی علیه بهداشت عمومی و سلامت مردم است. طولابی ادامه می‌دهد: در صورت به بهره‌برداری رسیدن تصفیه‌خانه فاضلاب کوهدشت، با توجه به بحران آبی که کل استان با آن درگیر است و شهرستان کوهدشت هم طبق اظهار نظر کارشناسان مربوطه در این زمینه روی خط قرمز قرار دارد، می‌توان از فاضلاب در کارهای غیرآشامیدنی و فضای سبز شهری استفاده کرد چون در حال حاضر بیشتر کارها با آب آشامیدنی شهری انجام می‌شود.