امروزه ایران در زمینه صادرات فرش با رقابت شدید از سوی کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا روبهرو است. تأمین مواد اولیه مرغوب برای تولید فرشهای باکیفیت در استان، ضعف در بازاریابی و صادرات فرش دستباف، کمبود اطلاعات تولیدکنندگان از نیازهای بازار و عدم تطابق تولید با سلیقه مصرفکننده، مشخص نبودن تعداد دقیق بافندگان روستایی و شهری و تعداد کارگاههای فعال برخی مشکلاتی است که فرش دستباف استان را با مشکل مواجه کرده است.
به گزارش همشهری، یک کارشناس فرش و قالیبافی میگوید: برای اینکه فرش و قالی کرمان به جایگاه قبلی خود برگردد و صادرات آن دوباره رونق بگیرد باید بخش خصوصی ورود کند؛ زیرا در استان حدود ۵۰ هزار بافنده داریم که نزدیک به ۴۰ هزار نفر کارت قالیبافی دریافت کردهاند. با چنین ظرفیتی میتوان به توسعه این بخش یاری رساند.
«محمد احمدی» میافزاید: زمانی صادرات فرش و قالی کرمان سرآمد بود؛ حتی بالای یک میلیارد دلار صادرات فرش داشتیم اما این روزها این میزان صادرات بسیار کاهش پیدا کرده است. این در حالی است که قالی کرمان برند بیرقیبی بود. وی میگوید: تولیدکنندگان از طرحهای قدیمی و کیفیت فرش فاصله گرفتهاند. برای جذب بازارهای هدف باید به کیفیت مواد اولیه توجه کرد و با آموزشهای لازم طرحهایی که میتوانند توجه مردم و بازارهای جهانی را به خود جلب کنند احیا کرد. احمدی میافزاید: از سویی دیگر باید بافندگان فرش را بیمه کرد تا امیدی برای آینده کاری خود داشته باشند. در غیر این صورت همان طور که آمارها نشان میدهد از تعداد آنها کاسته میشود که این یک خطر بزرگ محسوب میشود. باید مسئولان استان راهکارهایی برای تشویق فرشبافان برای استقبال و ورود مجدد به بازار فرش کرمان اتخاذ کنند.
- بیاعتنایی بازارهای داخلی
یکی از بافندگان فرش میگوید: قالیبافی کار بسیار پرزحمتی است. این در حالی است که فرش و قالی دستباف این روزها به دلیل شرایط اقتصادی مردم کمتر به فروش میرسد؛ بنابراین باید وقتی امکان فروش فرش دستباف در داخل کشور وجود ندارد، فکری برای صادرات و تسهیل آن شود. «حمید زنگیآبادی» میافزاید: بازار فرش در دهه ۷۰ بسیار پررونق بود، اما در حال حاضر وضعیت این بازار مانند گذشته نیست. مواد اولیه برای تولید در شرایط کنونی گران تمام میشود. باید بانکها در این زمینه یاریرسان باشند و با دادن تسهیلات مناسب و کمبهره، به افزایش اشتغالزایی و رونق بازار فرش دستباف کمک کنند.
- کالایی لوکس
یکی از فروشندگان فرش میگوید: افزایش نرخ ارز باعث افزایش قیمت فرش شده است. در چنین شرایطی خرید فرش دستباف کالای لوکس به حساب میآید؛ بنابراین مردم عادی که بیشتر آنها درآمد متوسط دارند قادر به خرید نیستند. این یعنی استقبال مشتریان داخلی بسیار کم شده است. «علی حکمت» میافزاید: از سویی دیگر نهتنها از تولید فرش حمایت نمیشود، مواد اولیه مرغوب هم چندان راحت به دست نمیآید. با چنین شرایطی توجیه اقتصادی برای فرش کرمان وجود ندارد.
- از دست رفتن جایگاه فرش کرمان
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان کرمان از تولیدکنندگان، صادرکنندگان و فعالان صنایع وابسته به فرش قدردانی میکند و میگوید: این افراد با رویکرد علمی و تکیه بر سنتهای گذشته در مسیر تولید فرشهای جهانپسند حرکت کنند تا برندهای مشهور دیگری در تاریخ فرش کرمان ایجاد شود. «سیدمهدی طبیبزاده» با اشاره به اینکه فرش کرمان از آن شهرت جهانی و برند برتر خود فاصله گرفته است، میگوید: احیای فرش کرمان، بازگشت دوران پرافتخار و یافتن جایگاه اصلی آن با جدیت از سوی اتاق کرمان، شرکت شهرکهای صنعتی و همه فعالان این حوزه دنبال میشود.
طبیبزاده با بیان اینکه فرش کرمان پیشینه بسیار خوب و موفقی دارد و از دیرباز زبانزد خاص و عام بوده، میافزاید: این جایگاه برای فرش کرمان از دست رفته و در تلاش برای بازگشت جایگاه اصلی آن هستیم. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان کرمان ادامه میدهد: کمیسیون گردشگری و صنایع دستی اتاق کرمان در نظر دارد در سال جاری به برنامههای مختلف از جمله آموزش بازاریابی، تهیه طرحهای اقتصادی و اقتصادی کردن فعالیتها و دانشهای مورد نیاز فعالان این حوزه بپردازد. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان کرمان از تولیدکنندگان، صادرکنندگان و فعالان صنایع وابسته به فرش میخواهد با رویکرد علمی و تکیه بر سنتهای گذشته در مسیر تولید فرشهای جهانپسند حرکت کنند تا برندهای مشهور دیگری در تاریخ فرش کرمان ایجاد شود.
- سیرجان؛ دارای بهترین پشم برای تولید فرش
یکی از فعالان در زمینه فرش میگوید: کرمان بهترین پشم را برای بافت فرش دارد. در مناطقی از سیرجان پشمهایی که برای بافت قالی به کار میرود از نوع بسیار مرغوب است. «سعید طیبی» میافزاید: اکنون با توجه به گران شدن مواد اولیه دیگر فرشهایی ۱۰۰ درصد گیاهی را در رجهای پایین نمیبافیم. در واقع به دلیل گران بودن مواد اولیه بافت قالیهای در رجهای پایین و کیفیتهای کم به دلیل گران تمام شدن و نداشتن مشتری به تعداد مناسب مقرون به صرفه نیست. طیبی میافزاید: در حال حاضر همه نقشهای قدیمی کرمان برای فرش ماشینی در حال کپیبرداری است و کمتر برای فرش دستباف استفاده میشود.