شهرداری منطقهی ۱۵ تهران برای دومین سال، طرح «مانا» را با مشارکت سازمان بهزیستی و مؤسسههای مردمنهاد اجرا میکند. مانا، مخفف عبارت «مشارکت اجتماعی نوجوانان ایران» است و با هدف رصد و رفع آسیبهای اجتماعی اجرا میشود.
مانا، طرحی است که بهزیستی ارائه کرده و چهار مؤسسهی مردمنهاد این منطقه؛ «اشک و لبخند»، «مهر افسریه»، «مهر خاوران» و «سلامت روانِ اجتماعی والفجر» اجرایش میکنند. البته شهرداری هم امکاناتی در اختیار آنها قرار داده است. اما نوجوانان چگونه به این طرح پیوستند؟ فراخوانهایی در سطح شهر منتشر شد و گروهی از نوجوانان به آن پاسخ دادند.
فاطمه نیکخواه، مدیر مرکز خدمات اجتماعی شهرداری منطقهی ۱۵ تهران درگفتوگو با دوچرخه میگوید: «هیچ محدودیتی برای مشارکت نوجوانان وجود نداشته و همهی نوجوانان میتوانستند در این طرح شرکت کنند.»
او میگوید: «مانا، با مشارکت حدود ۷۰ نوجوان در هفت گروه دختر و پسر در چهار منطقهی شوش، هاشمآباد، افسریه و والفجر شروع به کار میکند. در مدت دو ماه یک تسهیلگر و یک کمک تسهیلگر در کنار نوجوانان هستند و آنها از مشکلات فردی، خانوادگی و اجتماعی خود میگویند، آنها را اولویت بندی میکنند و ریشههای مشکلات را شناسایی میکنند تا راهکاری برای آن پیدا کنند.»
نیکخواه میگوید: «در دورهی پیش، نوجوانان مشکلات زیادی را مطرح کردند، از جمله کمبود اماکن تفریحی ورزشی، وجود اراذل در سطح شهر، نامناسب بودن برخورد اولیای مدرسه و حتی اولیای خود نوجوانان. هر مشکل را یک گروه به شکل آزمایشی بررسی کردند و در مرحلهی پایانی جلسهای با مقامات منطقه تشکیل شد. در آن جلسه با طرح مشکلات، سعی شد برای رفع آنها یا به حداقل رساندنشان، حمایتیابی کنند تا بتوانند تأثیری در زنجیرهی حمایت اجتماعی خودشان داشته باشند.»
به گفتهی مدیر مرکز خدمات اجتماعی شهرداری منطقهی ۱۵ «شهرداری منطقه ۱۵ با توجه به اهمیت موضوع در نظر دارد با مشارکت و همراهی بهزیستی یا بدون آن، کمک کند که این طرح در طول سال هم اجرا شود و اجرای آن به فصل تابستان محدود نباشد.»
نیکخواه دربارهی مشارکت نوجوانان در این طرح میگوید: «چیزی که باعث میشود، نوجوانهادر چنین طرحی مشارکت داشته باشند و فعالیت خود را ادامه دهند این است که مسئولان در هر ردهای که هستند باور داشته باشند که مشارکت نوجوانان میتواند تاثیرگذار باشد و با مشارکت آنها زمینههای حل بسیاری از مشکلات فراهم میشود.»
به نظر مدیر مرکز خدمات اجتماعی شهرداری منطقه ۱۵ «مسئولان باید به حرف نوجوانها گوش کنند و به کارهایی که نوجوانها میتوانند انجام میدهند، اهمیت بدهند. زمانیکه نوجوانها این اهمیت را ببینید؛ بیشتر و معنادارتر مشارکت میکنند.»
او میگوید: «ما سعی میکنیم مهارتهای زندگی را به نوجوانان آموزش دهیم؛ مهارتهایی مانند ارتباط موثر، نه گفتن و همدلی که نوجوانان به یاد گرفتن آنها نیاز دارند. با آموزش این مهارتها هر مشکلی قطعاً راه حلی دارد و مهم این است که مشکل را شناسایی کنیم و بلد باشیم در گروه دربارهی آن صحبت کنیم و نظر افراد گوناگون، مخصوصاً متخصصان را دربارهی آن بشنویم. درواقع نوجوانان را در برابر مشکلاتی که ممکن است برایشان ایجاد شود، مصون میکنیم. این حوزه برای ما خیلی مهم است، چون دقیقاً حوزهی پیشگیری است.»