بند ۲۰ همین ماده از قانون تاکید میکند که شهرداریها موظفند با مشاغل مزاحم یا تاسیس اماکنی که به نحوی موجب مزاحمت شهروندان باشد، برخورد کنند. عمده بار ترافیک دیواندره روی یک خیابان است و از آنجا که تعداد عابران از خودروهای عبوری بیشتر است، فضای کمی به عنوان پیادهرو ساخته شده است و آن مقدار فضا را هم دستفروشان و مغازهداران احاطهاند.
- خطرات عبور از سوارهرو
یکی از عابران پیاده که در طول خیابان اصلی شهر دیواندره در حال حرکت است، در پاسخ به سوال همشهری مبنی بر اینکه چرا از پیادهرو استفاده نمیکند، میگوید: خودتان مشاهده کنید در این مسیر که در اکثر ساعات پرتردد است، نصف پیادهرو را چرخهای دستفروشان و نصف دیگر را وسایل مغازهداران گرفته و سد کرده است، به همین علت عبور و مرور کُند است. «فرهاد شکری» ادامه میدهد: در این پیادهروها زن و مرد در سنین مختلف در حال حرکت هستند، بعضی وقتها مشاهده شده فردی که عجله یا به سرعت در حال حرکت است، به دیگر عابران و بچهها برخورد کرده و باعث زمین خوردن آنها شده است. در این احوال ممکن است راهش را از خیابان ادامه دهد که دارای خطرات بسیاری است.
وی میافزاید: در کنار خیابان هم یک ردیف خودرو پارک میکنند و مردم ناچارند از وسط خیابان حرکت کنند. در سرتاسر این خیابان افرادی را خواهید دید که در طول خیابان و بعضا مورب در حال حرکتند. شکری بیان میکند: افراد سالمندی که از این پیادهرو استفاده میکنند، بارها عصای آنها با وسایل دستفروشان برخورد کرده است یا زمانی که مردم از خیابان وارد پیادهرو شدهاند و از جدول عبور کردهاند ناخواسته روی اسباب پهن شده دستفروشان رفتهاند و در برخی موارد برخوردهای لفظی و فیزیکی هم شکل گرفته است.
این شهروند ادامه میدهد: مغازهداران علاوه بر اینکه حدود یک متر از پیادهرو را وسایل میچینند خودروی خود را هم جلو مغازه داخل خیابان پارک میکنند. عدم ساماندهی و تذکر جدی به مغازهداران سبب شده هر روز وسایل آنها فضای بیشتری از پیادهروها را اشغال کند. وی میافزاید: هر دوره از انتخابات، کاندیداهای شورای شهر، شعار «ساماندهی دستفروشان» را در تبلیغات و کنار عکسهای خود میآورند، اما دریغ از آنکه تا حالا کاری در این زمینه انجام شده باشد. امیدوارم این مشکل در شهر دیواندره هرچه زودتر حل شود.
- درآمدزایی فقط در یک مسیر
یک دستفروش که وسایل خود را به طول ۴ متر پهن کرده است، میگوید: من ۳ فرزند دارم که یکی از آنها در دانشگاه و ۲ نفر در مدارس مشغول تحصیلند و زندگی ما هم خرج دارد. «جمال نقشبندی» ادامه میدهد: یک خانه ۷۰ متری در محله حاشیهنشین «زورآباد» دارم و با اینکه سرپناهی از خود دارم اما خرج زندگی بسیار بالاست. پسرم که در دانشگاه درس میخواند، در تعطیلات تابستان در تهران کارگری میکند تا کمک خرجی برای خانواده باشد. خودم هم مشغول کارگری هستم و در فصلهایی که کار نیست دستفروشی میکنم.
وی میافزاید: همه نوع خردهریزی از جنس هزار تومانی تا ۲۰ هزار هزار تومانی را میفروشم و درآمدم در روزهای مختلف متفاوت است. روزهایی که یارانه میدهند تا چند روز بعد از آن فروش خوب است و روزی از ۲۰ هزار تا ۴۰ هزار تومان درآمد دارم، اگر اینجا دستفروشی نکنم نمیتوانم هزینه زندگیام را تامین کنم. نقشبندی میگوید: دستفروشی فقط در این مسیر درآمد دارد. اگر ما را به جای دیگری ببرند دیگر درآمدی نخواهیم داشت و نمیتوانیم امرارمعاش کنیم. اگر کار برای ما در جای دیگری فراهم شود، مجبور نیستیم دستفروشی کنیم.
- همت جمعی مغازهداران برای رفع معضل
یکی از مغازهداران در نزدیکیهای میدان اصلی میگوید: در این خیابان تمام مغازهها اجناس خود را بیرون از مغازه قرار میدهند. اگر هر کدام وسایل را بیرون نگذاریم اجناس مغازه به چشم نمیآید و مشتری برای خرید مراجعه نمیکند. «محمد دوستی» ادامه میدهد: اگر قرار است مغازهدار وسایل خود را بیرون نگذارد، همه باید این کار را انجام دهند و هماهنگ باشند. اگر عدهای این کار را انجام دهند و عدهای انجام ندهند، تبعیض است.
وی میافزاید: تعدادی از مغازهداران وسط مغازهشان دیوار کشیدهاند و یک مغازه را به ۲ مغازه کوچک تبدیل کردهاند. این مغازههای کوچک فضای کافی برای چیدن وسایل را ندارد، به همین علت مغازهداران قسمتی از وسایل و اجناس خود را را جلو مغازه میگذارند و بقیه مغازهها هم به تبعیت از این مغازهها این حرکت را تکرار میکنند. این مغازهدار بیان میکند: ما عوارض، مالیات و اجاره مغازه میدهیم، اما یک دستفروش در پیادهرو روبهرویمان وسایل پهن میکند و بازار ما را نیز خراب میکند و هیچ مسئولیتی و عوارض و مالیاتی ندارد، بنابراین اگر ما وسایل و اجناس را هم بیرون نگذاریم، حتی نمیتوانیم کرایه مغازه را هم کاسب باشیم.
- راهکار برای ساماندهی دست فروشان
یک کارشناس شهرسازی میگوید: پیادهروهای دیواندره ۳۵ سال پیش احداث شده و عرض پیادهروها باید بر اساس تراکم جمعیت باشد. در این مدت شهر دیواندره با افزایش جمعیتی که داشته است در ساعاتی از روز عبور و مرور در پیادهروها با عذاب و بهسختی انجام میشود. «شهرام صادقی» ادامه میدهد: پیادهروها باید استاندارد باشند و فضای آنها برای افراد مختلف مانند سالخوردگان و معلولان مناسب باشد و مردم با عبور از پیادهرو احساس آرامش کنند و از محیط اطراف خود لذت ببرند.
وی میافزاید: طبق قانون پیادهروها فقط برای عبور و مرور افراد پیاده ساخته شدهاند اما در دیواندره به علت بیکاری تعداد زیادی به دستفروشی روی آوردهاند و قسمتی از پیادهرو را گرفتهاند. این کارشناس شهری اظهار میکند: باید با الگوگیری از کشورهایی که دستفروشان را ساماندهی کردهاند، وضعیت شهر خود را سروسامان دهیم. لازم است تاکید کنم دستفروشان مجرم نیستند بلکه بر اساس نیاز و از روی بیکاری و مشکل اقتصادی به این شغل کاذب روی آوردهاند و برخورد ماموران سد معبر شهرداری با آنها درست نیست، بلکه باید با ساماندهی صحیح هم آنها را در امنیت شغلی قرار داد و هم شهر را سرو سامان داد. پیادهروها جای پهن کردن بساط و پارک موتورسیکلت توسط هیچ فرد و گروهی نیست، بلکه برای فرهنگسازی، تعامل چهره به چهره و جلوگیری از کاهش حوادث تصادفات خیابانی است و باید ساماندهی شهر را از این نقاط شروع کرد.
- حل معضل پیادهروها همچنان در دستور کار
رئیس شورای شهردیواندره میگوید: وضعیت دستفروشی و سد معبر در این شهرستان به یکی از معضلات شهری تبدیل شده است. «آرمان کریمی» میافزاید: یکی از مشکلات اساسی شهر دیواندره در طول یک خیابان گسترش پیدا کرده است. خیابان اصلی شهر بار ترافیکی سنگینی دارد و خیابان گنجایش تردد این تعداد خودرو را ندارد و سرمایهگذاران بومی و غیر بومی راغب به سرمایهگذاری نیستند. شهرداری ارگانی نیمهدولتی و نیمهخصوصی است که ۹۰ درصد درآمد آن در خود شهرداری تامین میشود و نبود سرمایهگذار بر روی درآمد شهرداری تاثیر ۱۰۰ درصدی دارد.
همچنین پیادهروها به مبلمان شهری و در برخی نقاط به کفپوش مناسب نیاز دارند. رئیس شورای شهر ادامه میدهد: برای حل مشکلات شهری ناشی از دستفروشی، در یک ماه اخیر با حضور فرماندار، شهردار و اعضای شورای شهر جلسه برای ساماندهی دستفروشان تشکیل شد که بدون هیچ نتیجهای پایان یافت و ساماندهی دستفروشان دیواندره همچنان در دستور کار باقی مانده است. از طرفی شورا تلاش دارد با فرهنگسازی معضل را اندکی کاهش دهد و تعامل شهروندان در پیادهروها را به سطح بالاتری برساند.