در واقع تعاونی‌ها سازمان‌های تجاری مردم‌محور هستند که در تمام فعالیت‌های اقتصادی و تقریباً در همه کشورهای جهان فعالیت می‌کنند و به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، در تولید ملی، کارآفرینی و جذب نیروی کار، با افراد جامعه مشارکت می‌کنند و غالباً مالکیت مستقلی دارند. با توجه به اهمیت و تعامل با اقتصاد جهانی و تسهیل مسیر توسعه صادرات کالاها و خدمات تعاونی به بازارهای هدف و گسترش ارتباط با شبکه تعاونی‌های کشورهای مختلف، اتاق تعاون مرکزی تشکیل شده و به تبع آن در استان‌ها نیز این اتاق‌ها برای آن که زمینه ارتباط میان تجار، بازرگانان و بخش تولید و خدمات را با دیگر بخش‌ها تقویت کنند، راه‌اندازی شده‌اند.
اتاق تعاون البرز نیز از سال ۸۴ فعالیت خود را شروع کرد و اکنون ۱۲۰۰ تعاونی در بخش‌های مختلف استان فعال شده است. تعاونی سهام عدالت شهرستان کرج به عنوان بزرگ‌ترین تعاونی استان حدود ۸۵۰ هزار نفر شامل بازنشستگان، شاغلان دستگاه‌های اجرایی، مددجویان نهادهای حمایتی، خانواده‌های شهدا، ایثارگران و جانبازان، خبرنگاران، طلاب، کارگران فصلی و بازنشستگان تامین اجتماعی را زیر پوشش دارد. همچنین تعاونی‌های مصرف کارکنان، تعاونی‌های مسکن و سایر تعاونی‌ها مرجع مناسبی برای استفاده از ظرفیت‌های مردمی در قالب تعاونی در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی استان هستند.
- لزوم توجه ویژه به تعاونی‌ها
رئیس اتاق تعاون البرز با اشاره به نقش تاثیرگذار تعاونی‌ها بر اقتصاد کشور می‌گوید: تعاونی‌ها به عنوان یکی از عرصه‌های تاثیرگذار مشارکت مردمی، قابلیت ایفای نقش‌های سازنده‌ای را در حوزه اقتصادی و اجتماعی دارند و اهمیت دادن به آن‌ها در استفاده از امکانات بالقوه و حمایت از کارآفرینی، تولید ثروت و ارائه خدمات اجتماعی، حرکت به سمت توسعه پایدار است.
«محمد مختاری» می‌افزاید: اتاق تعاون البرز در سال ۸۴ به عنوان اولین اتاق شهرستان تاسیس شد و به محض تشکیل استان البرز اتاق تعاون نیز به اتاق تعاون البرز ارتقا یافت و همواره سعی شده نقش تسهیلگر داشته باشد. وی ادامه می‌دهد: بنای کار ما در این مجموعه هماهنگی، هم‌افزایی و تعامل با دستگاه‌های استان و مسئولان در خصوص توسعه و ترویج بخش تعاون و اشتغال‌زایی و توسعه اقتصاد در این بخش است اما با وجود این‌که البرز ظرفیت‌های بالایی دارد از نظر بازدهی و بهره‌وری جایگاه خوبی ندارد و لازم استدر مسیر انجام طرح بزرگ گام برداریم. مختاری اضافه می‌کند: نیروهای بومی استان با شناخت و اطلاعاتی که دارند می‌توانند خوب کار کنند و مشکلات را حل کنند. اگر تعاونی‌ها به‌صورت توانمند در کنار یکدیگر باشند، می‌توانند در واگذاری‌ها سهم خود را از اقتصاد داشته باشند که در این زمینه استاندار و مدیران ذی‌ربط هم باید ما را یاری کنند.
- مشارکت مردم در تعاونی‌ها
سرپرست اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی البرز با بیان این‌که بیش از هزار تعاونی در استان فعال است می‌گوید: این تعداد تعاونی به طور مستقیم حدود ۱۰ هزار نفر را به عنوان شاغل در مجموعه خود پذیرفته و در حال خدمت‌رسانی به مردم هستند. «حسین فلاح‌نژاد» می‌افزاید: قانون تعاونی‌ها در کشور ما قانون مترقی است و عمده فعالیت‌ها را در تعاونی به اعضا واگذار کرده است و ادامه فعالیت و حرکت آن از سوی اعضا باید صورت گیرد. اگر مردم در تعاونی خود مشارکت فعال داشته باشند می‌توانند تعاونی‌ها را هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ اجتماعی به اهداف خود برسانند؛ اما اگر توجهی به تعاونی‌ها صورت نگیرد و نظارت‌های لازم بر آن‌ها انجام نشود نخواهند توانست اهداف خود را در این بخش محقق کنند و دچار مشکلاتی نیز خواهند شد.
وی ادامه می‌دهد: تعاونی نوعی مردمی‌سازی اقتصاد است. مردم ما تعاونی را بهتر از بخش‌ها و روش‌های دیگر برای خصوصی‌سازی می‌پذیرند که نماد آن را در بازه زمانی بعد از جنگ تحمیلی به‌ویژه در توزیع اقلام اساسی دیدیم و این نقش کم‌کم خود را به سمت حوزه‌های دیگر کشاند. اکنون در حوزه‌های خدماتی، صنعتی و دانش‌بنیان تعاونی‌ها حرف‌های خوبی برای گفتن دارند؛ همچنین می‌توانیم با تفکر تعاونی و سرمایه‌گذاری مناسب به توسعه کسب و کارهای نوین و فناورانه و استارت‌آپ‌ها بپردازیم و این موضوع را در جهت اشتغال تقویت کنیم.
فلاح‌نژاد اضافه می‌کند: با توجه به اهمیت تحقق سهم تعاونی‌ها در اشتغال و اقتصاد استان، این اداره کل با شرکای اجتماعی خود در بخش تعاون مانند اتاق تعاون و اتحادیه‌ها در کنار هم یک تعامل و هماهنگی خوبی با یکدیگر برقرار کرده و همگی برای ترویج فرهنگ تعاون در جامعه، تغییر نگرش‌ها نسبت به ظرفیت‌های تعاونی و تلاش در جهت تحقق سهم پیش‌بینی‌شده این بخش در اقتصاد کشور و استان تلاش می‌کنند.
وی با بیان این‌که تعامل بین حوزه تعاون اداره کل، تعاونگران و اتاق تعاون استان بسیار مطلوب است، می‌افزاید: همراهی خوبی در حوزه تعاون استان و اداره کل وجود دارد که می‌توان به منظور توسعه و پیشرفت تعاونی‌ها از این تعاملات بهره برد. نتیجه این همدلی و ارتباط تنگاتگ موجب حل بسیاری از مشکلات این بخش و نیز توسعه و ترویج و شکوفایی بخش تعاون در البرز شده است. سرپرست اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی البرز می‌گوید: یکی از مهم‌ترین روش‌هایی که امروزه برای نجات اقتصاد کشور استفاده می‌شود حرکت به سمت اقتصاد تعاون است. برای رسیدن به این مهم تعاونی‌ها باید راهکارها و روش‌های جدیدی را به کار گیرند تا بتوانند اطمینان مردم را جلب کنند و با کارکرد مناسب آنچه را برای تعاون در اشتغال و اقتصاد تعریف شده، محقق کنند.
- سهم بخش تعاون در اقتصاد
رئیس اتاق تعاون البرز با بیان این‌که بخش تعاون به سهم خود از اقتصاد کشور نرسیده است، ادامه می‌دهد: امروز بخش تعاون ۲۵ درصد از سهم اقتصاد کشور را باید بر عهده داشته باشد که این رقم کم است؛ دلیل آن هم این است که به آن توجهی نشده است به خصوص در بحث ادغامی که در وزارتخانه انجام شد، دولت کوچک نشد، تجمیع شد و به همین دلیل این بخش نتوانست به اهداف خود برسد. برای رسیدن به این سهم باید بیشتر کار شود. تعاون می‌تواند عمده مشکلات در زمینه اشتغال و تولید را حل کند.
«محمد مختاری» می‌افزاید: اکنون مردم ارقام کوچکی سرمایه در اختیار دارند که نمی‌توانند آن را به کار گیرند. اگر این سرمایه‌ها تجمیع و در یک سبد قرار داده شوند، می‌توانند منابع سنگین و ارزشمندی را ایجاد و مشکلات موجود در بخش سرمایه‌گذاری را حل کنند. از این طریق می‌توانیم طرح‌های بزرگی را بر عهده بخش تعاون بگذاریم. وی می‌گوید: با استفاده از ظرفیت‌های دانشگاهی می‌توان جایگاه نوینی برای تعاونی‌ها تبیین کرد. باید امسال بتوانیم رویکردی نو برای فعالیت تعاونی‌ها تعریف کنیم و از ظرفیت‌های علمی و دانشگاهی برای این مهم برای توانمندسازی و خارج شدن از فضای سنتی تعاونی‌ها استفاده کنیم تا تعاونی‌ها حرکتی رو به جلو داشته باشند.
- نقش محوری تعاونی‌ها در شرایط تحریم
تقویت کارآفرینی و مدیریت، تمرکز سرمایه‌های کوچک در قالب سرمایه‌های متوسط و کلان بخشی از اهداف شکل‌گیری بخش تعاون است؛ بخشی که بر اساس قانون اساسی باید سهم ۲۵درصدی از اقتصاد کشور را در اختیار داشته باشد، اما هنوز با سهم ۷ درصدی فعلی تا جایگاه قانونی‌اش فاصله بسیار زیادی دارد. استان البرز نیز که همواره بیکاری جزو مهم‌ترین آسیب‌های آن بوده، می‌تواند با تقویت بخش تعاون و حمایت از تعاونی‌ها و تجمیع سرمایه‌های خرد با افزایش شاغلان این بخش گامی مهم در راستای کاهش بیکاری بردارد. به گزارش همشهری، نماینده کرج در مجلس شورای اسلامی بر نقش تعاونی‌ها در اقتصاد کشور تاکید می‌کند و می‌گوید: اقتصاد ما متشکل از اقتصاد خصوصی، اقتصاد دولتی و تعاونی است که اقتصاد دولتی به هیچ یک از این‌ها میدان نداده بلکه در این میان اقتصاد خصولتی نیز به آن‌ها افزوده شده است؛ با همه این‌ها، تعاونی‌ها با وجود تحریم، موفق عمل کرده‌اند.
«عزیز اکبریان» با اشاره به فعالیت خوب تعاونی‌های محلی و بومی در ارتباط با آن سوی مرزها می‌افزاید: تعاونی‌ها می‌توانند در این قالب تهاتر کنند و با استفاده از پول رایج کشورهای طرفین مراودات اقتصادی و بدون استفاده از دلار و یورو بخشی از مشکلات اقتصادی کشور را حل کنند. وی ادامه می‌دهد: امروز مشکل ما در نقل و انتقال پول است. همکاری تعاونی‌ها با تجار دیگر کشورها موجب انجام مراودات اقتصادی و فروش تولیدات کشورمان است. در مقابل می‌توانیم کالای دیگر را از آن کشورها وارد ایران کنیم و این فعالیت‌ها مرهون نقش تعاونی‌هاست.
اکبریان با اشاره به اهمیت آسیب‌شناسی مشکلات تعاونی‌های کشور اضافه می‌کند: بعد از انقلاب اسلامی مشکلاتی در این حوزه داشتیم؛ برای نمونه گسترش تعاونی‌ها تا ۱۰ هزار مورد صورت گرفت اما بعدها ۵ هزار تعاونی منحل شد و امید است دیگر چنین مواردی تکرار نشود. نماینده کرج، فردیس، اشتهارد و آسارا در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: راهکارهای قانونی و علمی و فرهنگ درستی باید برای تعاونی‌ها اجرایی شود. نیاز است فرهنگ مشاوره‌ای و همکاری گسترش یابد و اختلافات ایجادشده در این همکاری‌ها و تخریب و ویرانگری‌ها کنار گذاشته شود. اگر اختلافات در زمینه فعالیت تعاونی‌ها نباشد پیشرفت خوبی در این حوزه حاصل می‌شود. لازم است منافع ملی مد نظر باشد زیرا در شرایط تحریم کنونی فعالیت تعاونی‌ها مانند اوایل انقلاب اسلامی می‌تواند برای کشور و نظام راهگشا باشد.