«صابر روشن» متولد ۵۹ جوان فعال و کارگردان کاربلد البرزی سعی دارد با همه توانش از تیم هنری خود بهترین خروجی را بگیرد. لزوما نبود امکانات هم نتوانسته این گروه هنری قوی را از پا بنشاند و با شور وصفناپذیری مشغول فعالیت هنریشان هستند. خواستههای معقولی که هنوز هیچکدام از هنرمندان تئاتری البرز به آنها نرسیدهاند، تلخی گزندهای را بین حرفهایش ایجاد میکند. پلاتوی محقر و نور کمرمق آن شاهد عینی همه صحبتهای این کارگردان و تهیهکننده کرجی است. با او به گفتوگوی صمیمانه کوتاهی در محل تمریناتش نشستیم که در ادامه میخوانید.
- چطور به تئاتر علاقهمند شدید؟
از آنجا که فارغالتحصیل رشته مهندسی الکترودیجیتال (مهندسی صدا) هستم، مدتها بود که برای تئاتر موسیقی کار میکردم. سالها پیش در یک دوره آموزشی آهنگسازی و موسیقی برای تئاتر در موسسه کارنامه تهران شرکت کردم و همان دوران بود که به پیشنهاد دوستانم در کلاسهای بازیگری و کارگردانی آن مجموعه هم شرکت کرده و مهارتهای لازم را کسب کردم. چون به کار تئاتر آشنا و علاقهمند بودم، طولی نکشید که خود پا به این وادی پرشور گذاشتم و تاکنون مدت ۱۸ سال است که در عرصه هنر تئاتر در مقام بازیگر، کارگردان، تهیهکننده و ساخت موسیقی برای تئاتر مشغول به کارم.
- از آثار و فعالیتهایتان بگویید؟
نمایش «چای شیرین با شکر همنخورده» از کارهای موفقی بود که در سالهای ۹۵ و ۹۶ در سالن پلاتوی اسماعیل حیاتیمهر اداره کل فرهنگ و ارشاد استان البرز به مدت ۲ ماه به روی صحنه بردم و کارگردانی کردم. نمایش «خزینه» هم از آثاری است که کارگردان آن بودم. این کار توانست جوایز هشتمین جشنواره تئاتر استانی را در شاخههای سوم نویسندگی و کارگردانی و بازیگری مرد و زن و همچنین جایزه ویژه طراحی دکور و جایزه برگزیده پوستر و بروشور را از آن خود کند. نمایش «آلبرده» با ژانر کمدی فانتزی از دیگر آثار جالب و متفاوتی است که قرار است از ۱۰تا ۲۵ مهرماه امسال در سالن تئاتر شهر کرج به اجرای عموم گذاشته شود.
- گروه هنری خود را چگونه و با چه معیارهایی انتخاب کردید؟
از طریق آشنایان و دوستان و اطلاعرسانی در فضای مجازی توانستم گروهی را تشکیل دهم که حتی اولین تجربه بازیگری تئاتر را داشتند، ولی با تمرینات مستمر توانستند به آمادهسازی لازم دست پیدا کنند.
- فضای تئاتر را در البرز چگونه میبینید؟
فضای تئاتر در استان البرز دوقطبی شده و هنرمندان یکسو و مسئولان و متولیان هنری سوی دیگر قرار دارند و هیچگاه به تعامل درست و هماهنگی کاملی نرسیدهاند. برخی مسئولان امور فرهنگی در کرج دغدغه هنری ندارد و اولویت برنامه کاریشان تئاتر نبوده و نیست و بدین سبب هرگز نتوانستند معضلات جامعه تئاتر البرز را درک کنند. بهطور معمول البرز هر سال یک نماینده در جشنواره تئاتر فجر حتی در بخش بینالمللی داشت که سال گذشته این مهم را هم از هنرمندان کار نمایشی استان دریغ کردند.
سالن پلاتوهایی را که اکنون در اختیار داریم شاید از نظر امکانات اندکی بهتر از گذشته شده باشند، اما هنوز هم کاستیهایی قابل توجه دارند. محدود کردن فضای تئاتر و عدم دسترسی به محوطه نزدیک سالنها باعث میشود که فضای تئاتر خفه شود. سالنهای تئاتر امکانات سختافزاری و نرمافزاری نداشته و اگر هم داشتند، با گذشت زمان از بین رفتهاند. در صورتی که این امکانات کمترین چیزی است که یک سالن یا پلاتوی نمایش را مجهز میکند و حق طبیعی هنرمند و هنرجو و چهبسا مخاطب تئاتر است.
- کم و کاستیهای تئاتر البرز را در چه میبینید؟
سالنهای تئاتر و پلاتوهای در اختیار هنرمندان هنوز آرشیو دکور و لباس ندارند. قبلا کارگاه دکوری داشتیم که بعد از مدتها آن را هم از ما گرفتند. سالنهای ما مسئول فنی ندارد. تجهیز همه امکانات فنی و صوتی و نورپردازی بر عهده خود گروه تئاتر است که این کار بههیچوجه ایمن نیست و اگر کسی را برق بگیرد، هیچکس جوابگو نیست. باید به تیم هنر تئاتر کرج تندیس ایثار و مقاومت اعطا کرد که با دست خالی و بدون امکانات و تنها با تکیه بر توان و استعداد خود سعی در درخشش آثار هنر نمایشی شهرشان دارند.
- در مقام کارگردان و آشنای کاربلد تئاتر، خواستهتان از مسئولان امور فرهنگی و هنری شهر کرج چیست؟
درخواست من از اداره کل فرهنگ و ارشاد استان این است که با دستگاههایی همانند شهرداری، سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری، صدا و سیما و... که دارای امکانات سختافزاری و نرمافزاری هستند، نشستهای مشترک داشته و وارد تعامل شده تا بتوانند از ظرفیتهای در اختیار این دستگاهها استفاده کنند و آنها را در اختیار هنرمندان بگذارند تا آنها به کمک ظرفیتهای انسانی و فعالیتها و تولید محتوای خوب، در جذب مخاطب واقعی خود موفق عمل کنند.
- حامی مالی میتواند در این زمینه به شما کمک کند؟
سرمایهگذار زمانی وارد عمل میشود که بهره کافی را از سرمایهگذاریاش ببرد. چون برای تئاتر فضای تبلیغاتی، مخاطب کافی و امکانات زیرساختی مناسبی نداریم، حامی مالی میل و رغبتی به تبلیغات ندارد. این حق یک حامی مالی است که در قبال سرمایهگذاری بتواند برند و محصول موردنظر خود را معرفی و تبلیغ کند که با اندک تبلیغات درونسازمانی و فضای مجازی حامیان مالی هرگز مجاب نمیشوند که سرمایه خود را در کار وارد کنند. حتی اگر بخواهند برای هنر سرمایهگذاری کنند، حامی کنسرتها میشوند که بیشتر و بهتر دیده میشوند.
- برای نمایشهایتان بلیتفروشی هم میکنید؟
قبلا در کرج بیشتر اجراها به صورت رایگان بود، اما اکنون برای بیشتر کارها بلیت میفروشیم. گرچه مبلغ اندکی است و چیزی دست گروه هنری نمایش را نمیگیرد. نمایشهایی که گروه من و حتی دوستان در کرج کار میکنند از سطح کیفی بالایی برخوردار است، اما به دلیل نبود تبلیغات و اطلاعرسانی، مخاطب درخوری از اجراها دیدن نمیکند و این آسیبی است که ناخواسته به بدنه تئاتر استان زده میشود و سبب میشود که هم هنرمندان و هم هنردوستان تماشای تئاتر را در کرج بیخیال شده و برای دیدن تئاتر خوب به تهران بروند. بدین صورت است که هنرمندان عرصه تئاتر استان البرز بهآسانی دیده نمیشوند. یک اجرای خوب نیاز گستردهتری به تبلیغات محیطی و برونسازمانیدارد.
- آینده هنر تئاتر در استان
صابر روشن: البرز دارای ظرفیتهای منحصربهفرد و ناب هنری خصوصا در دنیای تئاتر است که متاسفانه مدیریت درست و مناسبی در این زمینه نمیشود و قدر این نیروهای کارآمد البرزی را نمیدانند. استان البرز بزرگان تئاتری شاخصی چون داود فتحعلیبیگی (استاد نمایشهای ایرانی)، استاد دامود، مصطفی و محسن کیایی، نوید محمدزاده و... را تربیت کرده که از شهر خودشان دور شده و در جای دیگر به فعالیت هنریشان میپردازند.