بزرگراههای این استان از پایینترین شاخص کشوری برخوردارند، به طوری که بخش جنوبی استان فقط ۵۵ کیلومتر بزرگراه دارد و اصلاً آزادراه ندارد. کمبود زیرساخت فقط به محورهای اصلی و شهری استان برنمیگردد. این معضل دامن راههای روستایی را نیز گرفته است؛ برای نمونه مردم روستاهای نیکشهر از نبود راه ارتباطی مناسب رنج میبرند. منطقه هنزم و زیردان شهرستان نیکشهر با ۱۲ پارچه آبادی با جمعیتی افزون بر ۳۵۰۰ نفر همچنان راه ارتباطی مناسبی ندارد. به گزارش همشهری، یکی از روستاییان نیکشهری گفت: مردم در جنوب سیستان و بلوچستان بهویژه روستاها با نبود راههای ایمن مواجه هستند. این موضوع در نیکشهر بیشتر به چشم میآید. به دلیل راههای نامناسب و کوهستانی تردد برای اهالی روستاها بسیار سخت است.
«شیرمحمد بلوچزهی» افزود: هنگام بارندگی مردم با مشکلات جدی مواجه هستند. زیرا بیشتر روستاهای نیکشهر در مجاورت رودخانههای فصلی قرار دارند. از سوی دیگر اگر بارندگیها تند باشد این راههای خاکی و صعبالعبور به راحتی در چنین مواقعی مسدود و غیرقابل تردد میشود. وی ادامه داد: حال تصور کنید در چنین شرایطی مریض بدحال هم داشته باشیم. پیش آمده مجبور شدهایم مریض خود را بر دوش بگیریم تا بتوانیم او را به شهر برسانیم. در مواقع بارندگی عبور از راهی که مثلاً یک ساعت زمان در حالت عادی میبرد، چندین ساعت طول میکشد.
- چند راه روستایی نامناسب
یک کارشناس حوزه حملونقل گفت: منطقه گرگان با داشتن ۱۴روستا فاقد راه آسفالته است و رفت و آمد برای مردم در این مسیر دشوار است. راه ارتباطی بخش تلنگ به قصرقند هم آسفالت نیست و ساکنان به دلیل صعبالعبور بودن منطقه مجبورند به جای مسیر ۷۵ کیلومتری از چند شهر بزرگ عبور کنند تا به قصرقند برسند. مرز روتک هم فاقد راه دسترسی مناسب است و علیرغم وعدههای مسئولان اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است. برای نمونه در تلنگ وضعیت بسیار بد راه دسترسی تا مرکز بخش سبب شده دانشآموزان این بخش به فکر ترک تحصیل بیفتند؛ زیرا بسیاری از ساکنان در روستاها توانایی پرداخت هزینه جابهجایی دانشآموزان را ندارند.
«نعیم ملازهی» افزود: اهالی ۲۰ روستا در منطقه کاجو هم در استان راه آسفالته ندارند و ساکنان منطقه برای رفتن به مرکز شهر دچار مشکل هستند. از سوی دیگر با بارندگیهای شدید مسیر دسترسی روستاهای جنوبی شهر ساربوک و شمالی شهر قصرقند به مرکز شهرستان قصرقند به علت طغیان رودخانه کاجو مسدود میشود؛ این در حالی است که این روستاها حدود ۲۰ هزار نفر جمعیت دارند. وی ادامه داد: همچنین ارتباط مردم و عشایر منطقه مهمدان در بنت با کوچکترین بارندگی و ریزش دیوارههای کنار جاده با دیگر مناطق مسدود میشود. این راه ارتباطی نیز نیازمند توجه است. نمونه چنین راههای نامناسبی در استان زیاد است که باید فکری اساسی برای آنها شود.
- شاخص دسترسی راه روستایی
نماینده سیستان و بلوچستان در شورای عالی استانها درباره وضعیت نابسامان جادههای این استان گفت: شاخص دسترسی راه روستایی در کشور ۷۵ درصد و در استان سیستان و بلوچستان ۴۰ درصد است. میانگین آزادراه در کشور ۱۵ درصد و در استان ما صفر درصد است. میانگین وجود بزرگراهها در کشور ۳۰ درصد، اما در استان فقط ۵/۲ درصد است.
«شهبخش گرگیج» افزود: بر اساس آمار پزشکی قانونی میزان مرگ و میر در جادههای استان طی سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ حدود ۲۸ درصد افزایش داشته است. علاوه بر خسارتهای مالی بیش از هزار نفر در استان در سال ۹۸ بر اثر سوانح رانندگی و تصادفات جادهای جان باختند و نزدیک به ۹ هزار نفر نیز معلول شدند. در کنار عوامل دیگر جادههای ناایمن و فاقد استاندارد لازم نیز یکی دیگر از عوامل فزاینده این حوادث است.
- اقدام برای راههای اولویتدار روستایی
سرپرست اداره کل راهداری و حملونقل جادهای سیستان و بلوچستان گفت: ۱۴۵ کیلومتر از راههای روستایی این استان در قالب طرح «ابرار» ساخته و تکمیل میشود. «ایوب کرد» افزود: طرح ابرار (اقدام برای راههای اولویتدار روستایی) سیستان و بلوچستان در قالب ۱۶ طرح راه روستایی و ۴ تیم راهسازی و راهداری تفتان خاش، توحید زاهدان، رسالت سراوان و وحدت سیستان از مهر امسال در حال اجراست. وی ادامه داد: با تکمیل و ساخت این راهها بیش از ۲۰ هزار نفر از روستاییان سیستان و بلوچستان از مزایای آن بهرهمند میشوند.
سرپرست اداره کل راهداری و حملونقل جادهای سیستان و بلوچستان گفت: در مرحله نخست این طرح و بر اساس برنامهریزی انجامشده راه روستایی سنگان – کوکناک - درودی به طول ۶ کیلومتر و راه روستایی بیداستر به طول ۷ کیلومتر به تیم راهسازی و راهداری تفتان خاش و راه روستایی جش – سرده به طول ۳ کیلومتر به تیم راهسازی و راهداری توحید زاهدان ابلاغ شده است.
وی گفت: همچنین تکمیل راه روستایی گروکان به سیرکان به طول ۱۱ کیلومتر، آنتنی سرجنگان به طول ۳ کیلومتر، آنتنی ایرانشهر - مدحوک به طول ۲ کیلومتر و جاده سرباز – زرد - ترادگ به طول ۷ کیلومتر به تیم راهسازی و راهداری رسالت سراوان و راه روستایی عباس صفرزایی به طول ۲ کیلومتر و راه روستایی سیدخان به طول یک کیلومتر به تیم راهسازی و راهداری وحدت سیستان واگذار شده است.
- راههای روستایی در جنوب سیستان و بلوچستان
مشاور وزیر راه و شهرسازی گفت: دسترسی مردم مناطق جنوبی سیستان و بلوچستان به راه آسفالته حدود ۲۰ درصد از میانگین کشوری کمتر است. «مرتضی باقری» افزود: کل راههای روستایی در جنوب سیستان و بلوچستان ۸۶۰۰ کیلومتر است که ۱۱۰۰ کیلومتر آن آسفالته و مابقی شوسه و خاکی است. وی افزود: باید ۱۶۰۰ کیلومتر راه روستایی جدید را برای حدود ۲۵۰ هزار نفر از مردم این مناطق ایجاد کنیم تا به میانگین کشوری برسیم.