«هیبت احمدی» متولد سال ۶۹ در شهر دیواندره کردستان است. وی با توجه به ذوق و علاقه‌مندی به این هنر، موفق به کسب چندین مقام بین‌المللی در جشنواره‌های مختلف جهانی شده و سال‌هاست در شهر کرج مشغول فعالیت‌های هنری است. پای صحبت‌های این هنرمند جوان می‌نشینیم
- از آشنایی‌تان با هنر و کاریکاتور بگویید.
مثل همه کودکان، من نیز روی دیوارها نقاشی می‌کشیدم. در ۴ سالگی برادر بزرگ‌ترم برایم یک دفتر نقاشی گرفت. این دفتر اولین انگیزه برای قدم برداشتن در راه هنر بود. اولین نقاشی‌ای که کشیدم یک گلابی زردرنگ بود که سرآغاز کارم شد. در کلاس اول ابتدایی، جایزه بهترین نقاشی را گرفتم. سال چهارم ابتدایی بودم که توسط یکی از هم‌کلاسی‌هایم با نشریه گل آقا آشنا شدم و نقطه عطف آشنایی‌ام با کاریکاتور شد.
در خانواده شما کسی به این هنر علاقه‌مند است؟
هنر در شهر من در خون مردمش جاری است. عشق به هنر در کشور ما همیشه بوده و هست، مخصوصا قسمت کردنشین آن‌که با توجه به جاذبه‌های طبیعی و فرهنگ خاصش، مردم آن دوستدار هنر هستند. اما در کل به صورت حرفهای در خانواده ما هنرمند وجود ندارد.
- در چه جشنواره‌هایی شرکت کرده و چه جوایزی گرفته‌اید؟
جایزه اول جشنواره توریسم کشور ترکیه ۲۰۱۴، کسب مقام دوم جشنواره کارتون اسلواکی ۲۰۱۳، کسب مقام دوم جشنواره کارتون سوریه ۲۰۱۳، نفر اول جشنواره هنر جوان ۸۹، نفر اول جشنواره کارتون ایتالیا ۲۰۱۸، برگزیده جشنواره طراحی گرافیک مکزیک ۲۰۱۸، تقدیر از جشنواره کارتون کشور آلمان ۲۰۱۸ و تقدیر از جشنواره کارتون از کشور کلمبیا از افتخارات من است.
- تفاوت هنر در استان با سایر نقاط کشور را در چه می‌بینید؟
هنرمندان بی‌شماری در البرز به دلیل همجواری با پایتخت زندگی می‌کنند، ولی در این استان بی‌برنامگی موج می‌زند و ساماندهی گروه‌های هنری در استان وجود ندارد. مسئولان استان از این فرصت باید استفاده کنند و نگذارند که این استعدادها به استان‌های دیگر مهاجرت کنند. متاسفانه هنرمندان نمی‌توانند به‌خوبی در این استان هنر خود را عرضه کنند و جایگاهی برای خود بیابند، چراکه به‌هیچ‌وجه حمایت نمی‌شوند.
- آینده کاری خود را در استان چگونه می‌بینید؟
صادقانه بگویم امید چندانی ندارم و از سوی مسئولان استان حمایت نشده‌ام. در کشور ما از هنرمندان هیچ حمایتی نمی‌شود. با وجود وضع اقتصادی حاکم بر جامعه و مشغولیت‌های روزمره نمی‌توان به کارهای هنری پرداخت.
- اگر یک جوان به این هنر روی بیاورد، از کجا و چگونه باید شروع کند؟
در مرحله اول اطلاعات آن رشته را بسیار با دقت و از مراجع شناخته‌شده کسب کنند، و بعد به اساتید فن مراجعه کرده و با تلاش و کوشش به هدفشان که همان تعالی هنر است، برسند. فقط دقت داشته باشند در این راه سختی‌های فراوانی پیش روی آنهاست و اگر واقعا با عشق و علاقه قدم در این مسیر بگذارند، نتیجه آن بسیار شیرین و دلچسب می‌شود.
- آیا غیر از کاریکاتور با هنر دیگری آشنایی دارید؟
بله، من مدرک کارشناسی ارشد رشته گرافیک از دانشگاه شهید رجایی تهران دارم. همچنین کارشناسی گرافیک از دانشگاه هنر سپهر اصفهان و به هنر تئاتر نیز بسیار علاقه‌مندم. فعالیت‌هایی در زمینه انیمیشن هم به صورت حرفهای داشته‌ام.
- کاریکاتور که به نوعی زبان گویای مسائل اجتماعی و فرهنگی جامعه است، چقدر می‌تواند در انتقال این موضوعات تاثیرگذار باشد؟
خاستگاه کارتون و کاریکاتور رسانه‌ها هستند و این هنر جاری و ساری در جامعه است و به زبان طنز مفاهیم اجتماعی هر چند تلخ را به گوش مخاطبان می‌رساند. مفاهیمی که شاید در گفتار نتوان بیان کرد را با زبان کاریکاتور می‌توان واضح وبا تاثیر پذیری بیشتر گفت. پشت هر تصویر که یک کاریکاتوریست می‌کشد، بسیار حرفهای ناگفته است و اندیشه‌هایی که سالیان سال با آن هنرمند بوده، از این رو به این هنر لقب هنر مفهومی داده‌اند.
- از اساتیدی که داشتید نام ببرید؟
این رشته به صورت آکادمیک تدریس نمی‌شود و طبق علاقه به این سمت رفتم و از اساتیدی همچون کامبیز درم‌بخش، مسعود شجاعی طباطبایی و جواد علیزاده را می‌توان نام برد.
- کاریکاتور از چه ویژگی‌هایی برخوردار است و چه تعریفی از این هنر دارید؟
به نظرم ویژگی هنر کاریکاتور به گونه‌ای است که بسیار سریع با مخاطب ارتباط برقرار می‌کند و برخلاف نقاشی که بیشتر جنبه شخصی دارد، کاریکاتور از ابعاد اجتماعی و مفهومی قوی‌تری برخوردار است. البته بین تعریف کاریکاتور در جامعه ما با آنچه در کشورهای اروپایی ارائه می‌شود تفاوت‌هایی وجود دارد و آنها فقط آثاری را که با موضوع چهره افراد به این شیوه و نگاه طنز خلق می‌شود، به عنوان کاریکاتور در نظر می‌گیرند. به طور کلی این هنر به خلق آثار به صورت اغراق‌شده و طنزگونه با موضوعات مختلف مادی و معنوی می‌پردازد. کاریکاتور به بخش‌های گوناگونی مانند کاریکاتور مطبوعاتی و نمایشگاهی تقسیم می‌شود.
- نوع نگاه یک کاریکاتوریست به مسائل اطراف چه تفاوتی با سایر افراد دارد؟
می‌توان گفت کاریکاتوریست‌ها افراد تیزبینی هستند و نسبت به سایر هنرمندان نگاه دقیق‌تری به مسائل دارند؛ به طوری که اغلب نکاتی را می‌بینند که شاید دیگران بی‌تفاوت از کنار آن عبور کنند. برای نمونه هنرمندی که در رشته نقاشی با سبک رئال به خلق اثر می‌پردازد، نسبت به یک کاریکاتوریست نگاه کلی‌تری به مسائل اطراف دارد. همین موضوع است که موجب می‌شود در کاریکاتور شاهد به تصویر کشیدن واقعیت‌هایی باشیم که هرچند با نگاه طنز ترسیم می‌شوند، اما از وجود مشکل یا مسائل ناخوشایندی حکایت دارند که شاید در نظر عموم افراد نگاهی بدبینانه و منفی‌نگر به یک موضوع یا ریشخند آن تلقی شود.
- اهمیت خلاقیت
هیبت احمدی: به طور کلی هرچند خلاقیت در همه رشته‌های هنری نقشی مهم و اساسی ایفا می‌کند، اما در کاریکاتور علاوه بر این‌که فرم ایده‌پردازی و اجرا تاثیر بسیاری در کیفیت اثر برجا می‌گذارد، نوع نگاه و برخورد با موضوع نیز خودبه‌خود می‌تواند به ایجاد ایده‌های نو منجر شود. ایجاد خلاقیت براساس ذهنیت فرد و دیدگاهی که به مسائل دارد در کاریکاتور نمود پیدا می‌کند. هرچند ممکن است تعدادی از هنرمندان این رشته به صورت اکتسابی این دیدگاه را به دست بیاورند، اما باید توجه کنیم بدون شک هنرمندی که از ذهنی خلاق و ایده‌هایی نو برخوردار است، موفق‌تر عمل می‌کند. بیشتر آثاری که در زمینه کاریکاتور خلق می‌کنم مربوط به دغدغه‌هایی است که در ذهن دارم. اما بسیاری از اوقات نیز برخورد با مسائل و اتفاقاتی که در جریان زندگی روزمره شاهد آن هستم موجب می‌شود تا خودبه‌خود سوژه تازه‌ای به ذهنم برسد و درنهایت به ایجاد اثری جدید منتهی می‌شود. امیدوارم هنرمندان بتوانند با حمایت مسئولان به جایگاه واقعی خود دست پیدا کنند.