در این عملیات اجرایی، فاز یک این پروژه در ۳/۲ هکتار و فاز دوم آن با ۱/۸ هکتار و هزینه تقریبی ۱۶/۵ میلیارد تومان انجام شده است. عملیات اجرایی فاز ۳ این پروژه نیز با مساحت ۷ هکتار و اعتبار ۸ میلیارد تومان به‌صورت رسمی آغاز شد. فاز ۳ پروژه جلوخان فردوسی در مهلت زمانی ۱۳۰ روز پایان بهمن سال جاری به اتمام خواهد رسید. همچنین پروژه تاسیسات مکانیکی، برقی و ابنیه آرامگاه فردوسی مشهد هم در حاشیه این مراسم به بهره‌برداری رسید.
- پروژه‌های آرامگاه فردوسی در یک نگاه
در طرح آماده‌سازی، جلو خان آرامگاه فردوسی با مشارکت شهرداری مشهد سال گذشته در عرصه‌ای ۷ هکتاری آغاز شد. تاکنون ۵ هکتار آن در قالب ۲ مرحله و با هزینه‌ای معادل ۱۶۰ میلیارد ریال به پایان رسیده است. طبق آمار به دست آمده از عملیات ساخت جلوخان، پایان اجرای مرحله سوم ۲۰۰ میلیارد ریال هزینه دارد.
پروژه تاسیسات سرمایشی و گرمایشی آرامگاه فردوسی مشهد در عرصه‌ای ۵/۵ هکتاری با اعتباری معادل ۱۳۷ میلیارد ریال نصب و اجرا شده است. در قسمتی دیگر از پروژه‌های آرامگاه فردوسی عملیات مرمت برج و باروی توس با اعتباری معادل ۲۴ میلیارد ریال به طول ۳۰۰ متر از دی پارسال آغاز شده است.
برج و باروی شهر تاریخی و فرهنگی توس به طول ۷ کیلومتر و مشتمل بر ۴ دروازه و ۱۰۲ نیم‌برج است. فاز اول پروژه احیای برج و بارو شهر توس از دروازه رودبار به سمت دروازه مرو و نیشابور به طول ۳۵۰ متر است. ارتفاع آن ۹ متر، عرض مقطع ۶ متر و با اعتبار ۲۴ میلیارد ریال است. عملیات این مسیر طولانی به صورت بخش‌بخش و با تامین اعتبار انجام می‌شود و طبق پیش‌بینی‌های انجام‌شده مرمت ۳۰۰ متر اول تا یک ماه دیگر به پایان می‌رسد. برای مرمت این بخش تاکنون ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار قالب خشتی تولید شده است.
- تصمیمات شهرداری مشهد درباره توس
بنا به گفته‌های وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار شده است شهرداری مشهد طرح جامعی در خصوص فعالیت‌هایی که بنا دارد در شهر توس انجام دهد در قالب ۳۶۰ هکتار ارائه کند. اکنون ۷۰ هکتار آن طراحی شده است. مونسان بیان می‌کند: شهرداری مشهد را در خصوص تصمیمات برای شهر توس همراهی خواهیم کرد. اگر نقاط اختلافی هم وجود دارد باید سعی و تلاشمان را انجام دهیم تا آنها را حل کنیم که بتوانیم شهر توس را به مکانی برای گردشگری تبدیل کنیم.
- ثبت جهانی توس
«ثبت جهانی توس اگرچه سخت است، اما در حال حاضر برای ما به موضوع حیثیتی تبدیل شده است. تیم کشتی استان نیز با همین شعار فعالیت می‌کند». این مطالب گفته «محمدرضا کلایی» شهردار مشهد در مراسم افتتاح فاز ۲ و آغاز عملیات اجرایی فاز ۳ جلوخان آرامگاه فردوسی است. کلایی با اشاره به پروژه‌های نیمه‌تمام در آرامگاه فردوسی می‌گوید: پروژه‌های پردیس، رودباره، پارک باستان‌شناسی و... معطل موافقت‌های لازم از سوی میراث فرهنگی است تا آرامگاه فردوسی و منطقه توس به مکانی با جذابیت‌های بالا تبدیل شود.
وی با اشاره به اجرای پارک باستان‌شناسی می‌افزاید: اجرای پارک باستان‌شناسی در مقیاس ۳ تا ۵ هکتار مد نظر است و با کمک شورای فنی قطعا یک محل آموزشی و جذاب خواهد شد که البته به موافقت‌های لازم از سوی میراث فرهنگی نیاز دارد. همچنین راه‌اندازی مجموعه ۱۰ هکتاری سرپوشیده باغ گل ۱۲ ماهه نیز جزو برنامه‌های ماست که اگر اجرایی شود قطعا در کشور بسیار خاص و متفاوت خواهد شد. وی با اشاره به پروژه دروازه رودبار بیان می‌کند: به دنبال اجرای مسیر به سمت کهن‌دژ هستیم که در یک برنامه مشترک با سازمان میراث فرهنگی عملیات اجرایی آن به‌زودی انجام خواهد شد. همچنین بخش‌هایی از کشف‌رود باید بازسازی شود.
شهردار مشهد با اشاره به تا ثبت جهانی توس توضیح می‌دهد: در حال حاضر خراسان رضوی تیم کشتی با این نام دارد، کمپین‌های بسیاری برای ثبت این اثر تاریخی شکل گرفته است و دوندگان بسیاری با این شعار بلوار شاهنامه را می‌دوند. کلایی یادآور می‌شود: انجام فعالیت‌ها در ۲ بخش تصمیم‌گیری و اجرایی مطرح است. در بخش اجرایی ما پای کار هستیم اما در بخش تصمیم‌گیری نیازمند توجه وزارت کشور و استانداری هستیم.
وی با اشاره به اجرای زنگ شاهنامه در مدارس از ابتدای مهر امسال می‌گوید: معتقدیم ساعت بازدید آرامگاه نیز باید تا ۱۲ شب افزایش پیدا کند. خواسته ما در مدیریت شهری مشهد این است که وزارت میراث فرهنگی و گردشگری این موضوعات را بررسی کند و مورد توجه قرار دهد، چراکه منافع بسیاری را برای مشهد و کشور به همراه خواهد داشت.
- حمایت وزارت میراث فرهنگی از پروژه جهانی توس
پرنیان علی بخشی - خراسان رضوی - خبرنگار:
«علی‌اصغر مونسان» وزیر میراث فرهنگی و گردشگری در حاشیه مراسم بهره‌برداری از فاز دوم و آغاز عملیات اجرایی فاز سوم پروژه بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی در جمع خبرنگاران سخنرانی کرد. وی اظهار کرد: یک سال و نیم گذشته، در عید ۹۷، اینجا محوطه‌ای بود که مناسب جایگاه حکیم فردوسی نبود و امروز من از تلاش شهرداری و شهردار و همکاران اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی به خاطر این پروژه تشکر می‌کنم.
این مسئول با اشاره به تقاضای شهردار برای مشارکت در احیای توس گفت: ما مشارکت کامل خواهیم داشت، مدیرکل میراث فرهنگی نیز باید همکاری کامل داشته باشند و کار با هماهنگی استاندار انجام شود، هرچه استاندار تصمیم بگیرد مورد تایید ماست. آمادگی داریم که اگر نقاط اختلافی وجود دارد، آن را به‌سرعت حل کنیم، نباید مانع اجرای طرح‌های خوب شهری شد. باید اینجا به محوطه‌ای خوب در کنار مشهد تبدیل و از این فضا استفاده مطلوب شود.
مونسان درخصوص سند راهبردی توس تصریح کرد: قرار شد پیرو کار خوبی که شهرداری مشهد انجام داده، طرح جامع ۳۶۰ هکتار را مهیا و تایید کنیم تا شهرداری بتواند ادامه دهد. او درباره سفر اینفلوئنسرهای اینستاگرامی به ایران و پروژه خانمی که این کار را انجام می‌دهد و گردشگران معروف خارجی را به ایران می‌آورد، گفت: یکی از روش‌ها این است که چهره‌های معروف را به ایران بیاوریم، ایران را به آنها بشناسانیم تا از نزدیک فرهنگ غنی، طبیعت زیبا و بناهای تاریخی ما را ببینند. این گروه معرفی خوبی انجام دادند، تاثیر آن در خارج از کشور زیاد بود و تصاویر بسیار خوبی را به خارج از کشور ارسال کردند. این بخشی از برنامه‌های تبلیغات و معرفی کشور است که حتما ادامه خواهیم داد.