بیش از ۳ دهه دفن زباله درجنگل‌های این منطقه و ایجاد کوه ۹۰ متری ازآن، حاصلی جز بیماری‌های پوستی، تولید شیرابه سمی و آلودگی زیست محیطی برای شهروندان منطقه و رودخانه‌های منتهی به دریای خزر نداشته است. سال‌هاست احداث تصفیه‌خانه شیرابه، نصب دستگاه زباله‌سوز و ساماندهی پسماند از مطالبات مردم رشت شده است. درحالی که رسانه‌ها و فعالان زیست محیطی مدت‌های زیادی است نسبت به خطرات و تهدیدات زیست محیطی شیرابه‌های زباله سراوان و ورود آن به رودخانه‌ها، تالاب انزلی و دریای خزرهشدارمی دهند، اما دراوایل مهر ماه شهردار رشت گفته بود: «مشکل سراوان به بیش از ۲۰ سال بر می‌گردد و بررسی و پیگیری این موضوع زمانبر است»!
وی با اشاره به آماده نبودن زیرساخت‌ها برای نصب دستگاه زباله سوزی که از مدت‌ها پیش خریداری شده گفته بود: راه اندازی و نصب این دستگاه به منابع مالی مالی زیادی نیازمند است و ما منتظر کارشناسان آلمانی برای نصب و راه اندازی این دستگاه هستیم. اما اکنون به فاصله یک‌ماه از سخنان شهردار درخصوص کمبود منابع اعتباری برای نصب زباله سوز، وی دراظهار نظری دیگر خبرازشروع بکار احداث دستگاه زباله سوز در رشت داد و گفت: زمین زباله سوز به پیمانکار تحویل شده، مهندسی مشاوره مربوط به ساخت سوله و سایر اقدامات مربوط به تامین اعتبار انجام شده و در حال حاضر، هیچ مشکلی دراین باره نداریم و تنها پیمانکار باید کار را آغاز کند.
وی پروژه ساخت و بهره برداری از دستگاه زباله سوز در رشت را ۵۰۰ میلیارد تومان عنوان کرد و گفت: فعلا مشکلی برای احداث تصفیه خانه شیرابه در سایت سراوان وجود ندارد و برای اتمام این تصفیه خانه، عملیات در ۲ شیفت کاری با سرعت در حال انجام است و طبق برنامه ریزی‌ها، اگر موانع و مشکلی پیش نیاید، کمتر از ۳ ماه آینده به بهره برداری می‌رسد.
- ظرفیت‌های جدید مالی برای ساماندهی پسماند گیلان
در حالیکه شهردار رشت، مشکلات مالی و عدم تخصیص به موقع منابع را دلیل اصلی نصب نشدن دستگاه زباله سوز در سراوان بیان کرده بود اما «پویا شهشهانی» مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند استان گیلان خبر از ایجاد ظرفیت‌های جدیدی در ساماندهی پسماند استان و تخصیص منابع جدید می‌دهد. شهشهانی افزود: بین سال‌های ۹۵ تا ۹۷ در حدود ۷۴ میلیارد تومان اعتبار ملی از سوی دولت به مدیریت پسماند گیلان اختصاص داده شد که بعد از رایزنی‌های زیاد در تهران موفق به تخصیص آن شدیم. از این مبلغ فقط ۳۰ میلیارد تومان برای خرید و نصب دستگاه زباله سوز و ابینه فنی آن در سراوان رشت اختصاص یافت و مابقی در پروژه‌های مختلف مانند ایجاد جاده دسترسی به سراوان، خرید ماشین آلات کارخانه کود آلی و کارخانه‌های کمپوست لنگرود و انزلی هزینه شد.
وی از تخصیص اعتبار ۳۱۴ میلیارد تومانی مصوبات سفر آخر رئیس جمهوری به گیلان نیز گفت و ادامه داد: ۲۳۰ میلیارد این مبلغ بار دیگر به دستگاه زباله سوز سراوان تعلق گرفت و ۸۴ میلیارد باقی مانده به بهسازی مکان‌های دفن زباله و کارخانه‌های کمپوست کل استان اختصاص داده شد.
شهشانی به نیاز ۳۰۰ میلیاردی دیگر دراین بخش اشاره کرد و افزود: باید تا پایان برنامه ششم توسعه، دیگر زباله‌ای برای دفن در مراکز پسماند استان نداشته باشیم و همه تلاش مجموعه استان اینست که زباله‌های تولید شده در استان فقط برای دستگاه زباله سوز و پردازش زباله جمع آوری شوند.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند استان به پیش بینی هزارمیلیارد تومانی در قانون بودجه کشور نیز اشاره کرد و گفت: وزارت کشور و سازمان صنعت و محیط زیست و سازمان شهرداریها به طور جدی پیگیر اختصاص منابع مالی این اعتبار هستند.
شهشانی به اتفاقات مثبت و خوب در سراوان نیز اشاره می‌کند که از چشم رسانه‌ها دور مانده است. وی میگوید: صرفا آن چیزی که از سراوان در رسانه‌ها منعکس می‌شود زباله است. اما جاده کشی، ایجاد فنس، اقدامت بهداشتی از جمله کاهش پوشش زباله و کاهش آلودگی و مگس نیزدر این منطقه صورت گرفته که نتیجه بخش بوده است. شهشهانی قرارداد خرید و نصب دستگاه زباله سوز را ۲۷ ماه عنوان کرد و گفت: دراین مدت اتفاقات و حوادث طبیعی زیادی ممکن است رخ بدهد و زمان پایان پروژه را طولانی تر کند اما بعد از آن گیلان بزرگ ترین نیروگاه زباله سوز کشور را خواهد داشت و سعی و تلاش همه دستگاه‌های استان در بر طرف کردن مشکلات و مدیریت پسماند زباله استان قرار گرفته است.
- ساماندهی زباله به منابع مالی و وقت زیادی نیاز دارد
«همایون مدنی شاهرودی» کارشناس پسماند هم در این باره میگوید: معضل پسماند فقط مختص به گیلان نیست و کل کشور با آن درگیر است و شهردار رشت نیزبه خوبی به این موضوع واقف است اما او یک شهردار است و مطالبات شهروندان فقط درخصوص زباله نیست. شاید شخص شهردار با بیان این مطلب صلاح دیده تشنج اجتماعی ونگرانی‌های مردمی نسبت به این مساله را کاهش دهد که البته یکی از راهکارهای کاهش حساسیت‌ها به سراوان نصب زباله سوز خواهد بود.
مدنی ادامه می‌دهد: مشکلی که در نصب زباله سوز وجود دارد عدم تخصیص منابع مالی نصب دستگاه از سوی دولت است. دستگاه زباله سوز ۵۰۰ تنی TTS در زمانی خریداری شد که هزینه نصب آن ۳۸ میلیارد تومان بود اما اکنون برای نصب آن باید ۱۰۰ میلیارد تومان منابع مالی در اختیار شهرداری باشد. درواقع اکنون تخصیص بودجه‌ای که بتواند نصب این پروژه را تسریع کند هنوزانجام نشده و با توجه به اینکه دراقتصاد مقاومتی قرار داریم، دولت و سازمان برنامه بودجه و شخص نوبخت دستش دراینباره بسته است. این هزینه می‌بایست در قالب بودجه سنواتی از سوی دولت به شهرداری رشت داده شود.
وی به لزوم ورود بخش خصوصی در پروژه سراوان تاکید می‌کند و می‌افزاید: دراستان تهران برای پروژه مشابه نصب زباله سوز ۶۰ درصد منابع ازسوی شهرداری و ۴۰ درصد توسط بخش خصوصی انجام شد. این کارشناس پسماند با اشاره به اینکه محدودیت منابع مالی شهرداری و کاهش درآمدهای شهری موجب شده شهردار نتواند منابع مالی مورد نیاز نصب دستگاه را تامین کند میگوید: نگه داشت شهر رشت خود هزینه بردار است و از طرف دیگر درآمدهای شهرداری کم شده است. وی معتقد است: مباحث زیست محیطی از جمله بحث سراوان رشت نیازمند فعالیت بسیار گران و هزینه بردار است. ساماندهی کوه زباله و کاهش خطرات زیست محیطی این منطقه به منابع مالی و وقت زیادی نیاز دارد.