به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، موسی شمسایی کارشناس اداره کل محیط زیست استان یزد با اشاره به عوامل انسانی تهدیدکننده گونههای جانوری، یکی از مهمترین این عوامل را راهسازیهای نامناسب ذکر کرد و در این باره گفت: هر ساله تعداد زیادی از گونههای حیات وحش به ویژه بعضی از حیوانات در معرض خطر انقراض، در جادهها تلف میشوند به طوری که تنها در مورد تلف شدن یوز آسیایی در جادههای یزد تاکنون هفت مورد گزارش ثبت شده است و این رقم وقتی فاجعهآمیزتر میشود که بدانیم کل جمعیت یوزپلنگ آسیایی در جهان کمتر از ۵۰ قلاده برآورد میشود.
وی میگوید: به راحتی با جانمایی درست و شناسایی کریدورهای حیات وحش و ایجاد پلهای روگذر برای حیوانات میتوان مانع چنین اتفاقات ناگوار شد چراکه در غیر این صورت میتوانیم مسبب نابودی یک گونه مهم در حیات وحش برای همیشه باشیم.
شمسایی علاوه بر ساخت جادهها بدون مکانیابی زیست محیطی، عواملی مانند استقرار کارخانجات بدون در نظر گرفتن ملازمات زیست محیطی، فعالیتهای معدنکاوی و شکار بیرویه را نیز از دیگر عوامل انسانی مخرب محیط زیست خواند و عنوان کرد: این فعالیتها و عوامل انسانی به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر تخریب زیستگاهها، کاهش جمعیت و انقراض گونههای جانوری تاثیرگذار است.
او تاثیر تخریب زیستگاهها را گستردهتر از تاثیر شکار بیرویه بر گونههای جانوری دانست و گفت: هر کدام از اجزای اکوسیستم مانند زیستگاه و گیاهان، جانوران و میکرواورگانیسمها شبیه حلقه یک زنجیر به هم وابسته هستند و در صورتی که یکی از این حلقهها دچار آسیب شود، این زنجیره کارایی اصلی خود را از دست میدهد لذا اگر زیستگاه به عنوان بستر حیات سایر موجودات تخریب شود، حیات کل موجودات به خطر میافتد. تبعات بعضاً جبرانناپذیر دستکاری بشر در هر بخش از طبیعت و تاثیر آن در بر هم خوردن این نظم، می شود.
به گفته وی، روزگاری در دشت مهدیآباد در شهرستان مهریز یزد با پوشش گیاهی مناسب و سطح سفره آب زیرزمینی بالا، پذیرای بیش از دو هزار راس آهو بودیم چرا که پوشش گیاهی این دشت علاوه بر تامین علوفه آهوان، پناه مناسبی را برای آنها فراهم میآورد تا از دید شکارچیان طبیعی و انسانها در امان بمانند ولی پس از صدور مجوز حفر چاههای کشاورزی در منطقه، شاهد افت شدید سفرههای آب زیرزمینی و کاهش پوشش گیاهی این دشت بودیم که با مزید علت شدن شکارهای بیرویه، این جمعیت امروز تنها ۲۰۰ راس برآورد میشود.
شمسایی با بیان این که بسیاری از پرندگان ساکن در درختچههای دشت مهدیآباد مهریز نیز مجبور به مهاجرت شدند، میگوید: عواقب ناگوار برداشت بیش از اندازه آبهای زیرزمینی به همین جا بسنده نکرد بلکه درندگانی مانند گرگهای منطقه که زمانی از آهوان تغذیه میکردند، با کمبود غذا مواجه و ناگزیر به سمت گوسفندان مردم محلی حملهور شدند و هر از گاهی شاهد خسارت به دامداران منطقه نیز هستیم.
وی تاکید میکند: قطعاً این عواقب تا بر طرف شدن کامل عوامل مخرب محیط زیست، متوقف نخواهند شد و ممکن است این دشت خود به کانونی برای ایجاد ریزگردها نیز تبدیل شده و خساراتی فراتر از حال حاضر را به دنبال داشته باشد.
به گفته این کارشناس، البته عوامل طبیعی نیز تهدیدکننده گونههای جانوری هستند به طوری که در استان یزد خشکسالی، بیشترین و موثرترین این عوامل محسوب میشود و روی حیات گیاهی و جانوری تاثیر زیادی گذاشته است ولی این عامل در طول تاریخ تکاملی طبیعت استان وجود داشته و به مرور جانوران با آن سازگاری یافتهاند.
شمسایی در پایان متذکر میشود: قطعاً برداشت بیرویه از منابع طبیعی، انفجارهای معادن، ایجاد جادههای خاکی و مصرف بیش از اندازه آب در صنایع، همه ابزارهای تخریب تدریجی زیستگاهها به عنوان جزء اصلی یک اکوسیستم هستند و این در حالی است که انسان نیز به عنوان یکی از اجزاء این اکوسیستم، متاثر از تغییرات و شرایط به وجود آمده، قرار خواهد گرفت لذا اگر سلامت خودمان برایمان مهم است باید به فکر سلامت تمام اجزاء اکوسیستم باشیم.