طاهره نمرودی: در اطراف محل زندگی همه‌ی ما، مشکلات زیادی‌ هست که از وجود آن‌ها رنج می‌بریم و نمی‌دانیم برای حلشان باید چه کار کنیم. ما نوجوان‌ها همیشه از خودمان می‌پرسیم آن‌قدر بزرگ شده‌ایم تا به مبارزه با این مشکلات برویم؟

اما «ملاتی» و «ایزابل»، دو خواهر اندونزیایی اهل جزیره‌ی بالی  ۱۷ و ۱۵ساله، منتظر بزرگ‌شدن نماندند آن‌ها تصمیم گرفتند از نوجوانی در محیط زندگی‌شان تغییر ایجاد کنند و محل زندگی‌شان را به‌جای بهتری تبدیل کنند.

اندونزی، دومین کشور بزرگ جهان از لحاظ آلاینده‌های پلاستیکی پس از چین است و تخمین‌زده می‌شود پسماندپلاستیک این کشور، ۱۰درصد از کل آلودگی پلاستیکی دریاها را تشکیل دهد. حجم زیاد زباله در آب‌ها باعث می‌شود هرسال وقتی فصل‌های بارانی از راه می‌رسند و بادها می‌وزند، سواحل بالی از فصل پسماند آسیب ببینند. دولت محلی، این اتفاق را کم‌اهمیت جلوه می‌دهد و در این شرایط آن را پدیده‌ی طبیعی می‌نامد، اما ریشه‌ی آن، سیستم ضعیف مصرف و کمبود آموزش درباره‌ی مشکل زباله است.

در میان تمام این آشفتگی‌ها، داستان ملاتی و ایزابل از جایی شروع می‌شود که وقتی ۱۲ و ۱۰ساله بودند، در مدرسه‌شان درسی درباره‌ی رهبران بزرگ و تأثیرگذار جهان مثل «نلسون ماندلا» و «مارتین لوترکینگ» خواندند. آن‌ها از همان لحظه فکرکردند که به‌عنوان یک نوجوان، چه‌کاری می‌توانند برای جزیره‌ی بالی انجام دهند؟

ملاتی می‌گوید: «هیچ‌ جای فراری نیست. پسماند پلاستیک، مشکلی است که به‌طور جدی با آن روبه‌رو هستیم و فکر کردیم درباره‌ی این موضوع، چه‌کسی قرار است کاری
بکند؟»

به‌جای صبرکردن و بزرگ‌شدن، آن‌ها تلاش کردند تا ایده‌ی خود را درباره‌ی پلاستیک‌ها عملی کنند و سازمانی را به‌نام «بای‌بای کیسه‌های پلاستیکی» به‌وجود آوردند که نیروهای جوان آن را اداره می‌کنند.

یکی دیگر از کارهای این دو خواهر، این است که همراه با دوستانشان در فرودگاه بالی جمع می‌شوند و از هرتازه‌واردی که به بالی می‌آید می‌پرسند: «با خودتان کیسه‌ی پلاستیکی آورده‌اید یا نه؟» و کیسه‌های پلاستیکی مسافران را با کیسه‌های پارچه‌ای عوض می‌کنند.

آن‌ها به شهرهای گوناگون جهان نیز مسافرت می‌کنند که مهم‌ترین این سفرها، سخنرانی آن‌ها در همایش جهانی «تِد» (TED) و سازمان ملل‌متحد در نیویورک برای روز جهانی اقیانوس‌ها در سال ۲۰۱۷  میلادی بوده است.

ملاتی و ایزابل در متن سخنرانی‌شان در تد اعلام کردند: «تنها پنج‌درصد از کیسه‌های پلاستیکی در بالی بازیافت می‌شود، اما این جزیره، روزانه۶۸۰مترمکعب زباله تولید می‌کند که معادل ساختمانی ۱۴طبقه است.»

ملاتی اضافه می‌کند: «در کنار تمامی موفقیت‌ها، مطمئناً چالش‌هایی هم داشتیم؛ مخصوصاً سروکله‌زدن با دولت تا آن‌ها را به سمت راه درست حرکت دهیم.»

آن‌ها برای جلب توجه دولت محلی، دادخواستی تنظیم کردند و برای جمع‌آوری امضا در قسمت کنترل بار و کنترل گذرنامه در فرودگاه بالی، مجوز گرفتند. آن‌ها توانستند برای دادخواستشان بیش از ۱۰۰هزار امضا جمع‌ کنند. با این حال «مَنگ‌کو پاستیکا»،  فرماندار بالی، تحت‌تأثیر قرار نگرفت و پس از یک سال و نیم تلاش، هربار درخواست ملاتی و ایزابل برای ملاقات با او رد شد. تا این‌که این دو خواهر تصمیم به اعتصاب غذا گرفتند؛ تصمیمی که از سفر آن‌ها به هند و دیدن خانه‌ی «مهاتما گاندی» الهام گرفته شده بود. البته آن‌ها به‌دلیل سن و سالشان، اعتصاب غذا را با نظارت متخصص رژیم غذایی انجام دادند که البته این اعتصاب غذا تنها به فاصله‌ی طلوع تا غروب خورشید طول کشید. ۲۴ساعت بعد، پلیس آن‌ها را به سمت فرمانداری همراهی کرد و ملاتی و ایزابل با فرماندار بالی تفاهم‌نامه‌ای امضا کردند که به مردم بالی کمک کنند کیسه‌های پلاستیکی را تا مدتی کنار بگذارند.

  • پروژه‌های جهانی

تا زمان نزدیک‌شدن به آن زمان، دخترها شروع به ترویج مصرف مجدد کیسه‌های پارچه‌ای کردند و فروشگاه‌هایی را هم که فروش کیسه‌های پلاستیکی را متوقف کرده بودند، در شبکه‌های اجتماعی معرفی و برایشان تبلیغ می‌کردند.

ملاتی و ایزابل در طول این راه، موفقیت‌های دیگری هم داشتند؛ مثلاً بزرگ‌ترین پاک‌سازی ساحل را انجام دادند و در این پروژه، ۱۲هزار داوطلب را جذب کردند. ملاتی می‌گوید: «دیدن این‌همه آدم دیوانه‌کننده بود؛ بدون توجه به سن، ملیت و یا شغل، همه برای یک چیزدور هم جمع شدند.»

ملاتی و ایزابل معتقدند صدای جوان‌ترین نسل‌ها باید طنین بیش‌تری داشته باشد. ملاتی می‌گوید: «اگر بتوانیم با رهبران بزرگ جهان دیدار و با آن‌ها صحبت کنیم، بهشان می‌گوییم به حرف جوان‌ها بیش‌تر گوش دهند. به ما بیش‌تر از یک الهام توجه کنند. ما ایده‌های روشن و نوآوری‌های متفاوتی درباره‌ی دست‌وپنجه نرم‌کردن با بعضی از بزرگ‌ترین موضوع‌های زمان داریم.»

او ادامه می‌دهد: «ما آینده‌ایم! اما الآن این‌جا هستیم. ما آماده‌ایم. ما یاد گرفته‌ایم که بچه‌ها می‌توانند چه کارهایی انجام دهند. ما می‌توانیم اتفاق‌های تازه‌ای را رقم بزنیم.»