به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، تکانه‌های شدید و صدایی مهیب یکباره سکوت وهم انگیز شب را می‌شکند، مرد یکباره خود را در میان تلی از آجر و خاک می‌یابد، مات و مبهوت مانده که به یکباره صدای شیون و ضجه‌های سوزناک همسایه او را به خود آورد در حالی که از گرد و خاک، چشم چشم را نمیبیند با دستی شکسته و اضطرابی هولناک در درون به سختی خود را از میان خاک و آجر به بیرون می‌کشد.
از خانه آرزوهایش فقط یک دیواره و کمدی ایستاده باقی مانده، به ناگاه فرزند و همسرش را به یاد می‌آورد و درد دست را فراموش کرده و با فریادهای دلخراش از مردم برای نجات همسر و فرزند شیرخوارش کمک می‌خواهد اما گویی محشر است و کسی صدایش را نمی‌شنوند و همه سر در گریبان خود دارند، بالاخره همسایه کناری به کمکش می‌آیند و او چوبهای سقف آوار شده و خاک و آجرها را با دردی جانکاه که از درون روح و جانش را می‌خراشد به کناری می‌زند و به ناگاه دستش به چیزی برمی‌خورد همسرش در حالی که فرزندش را محکم در آغوش گرفته به خواب ابدی رفته است بر بدن بی‌جان آنها ضجه می‌زند.
سال‌ها بود که دیوارهای نمور و کاهگلی خانه که مداوم روکش سیمان حیاط و گچ‌های داخل آن در حال ریزش بود و طی سال‌های اخیر تبدیل به نگرانی و دغدغه جدی او برای تغییر خانه و یا بازسازی آن شده بود اینک با لرزش‌های زلزله ۶ ریشتری درهم شکسته شده بود و او شاهد پرپرشدن گل‌های زندگیش بود.
زلزله‌ها و سیل‌ها، هر از چندگاهی با تخریب‌های شان در هر نقطه از کشور آلارم می‌دهند ولی باز هم قصه تلخ آوار تکرار می‌شود و دوباره باید با بغض، تاسف و اندوه با بازماندگان و دادغدیدگان گریست و شاهد خسارت‌های این حوادثی بود که قابلیت کاهش شدید خسارات و مهمتر از آن تلفات جانی را دارد.
گیلان نیز چون بسیاری از مناطق زلزله خیز کشور بر روی گسل‌های فعال قرار دارد آنگونه که یکی از پرتلفات‌ترین زلزله‌های جهان را به سال ۱۳۶۹ در رودبار به خود دید و حادثه‌ای که طبق آمارهای غیر رسمی بیش از ۳۵ هزار نفر از مردم این منطقه را قربانی کرد حال آنکه این استان همواره در هر فصلی از سال نیز شاهد وقوع سیلاب‌های مخرب بوده و همچنان هم هست.
در حال حاضر در جاده‌های گیلان رهگذر هم که باشی، هنوز نمای بیرونی خانه‌های رنگ و رو رفته در حاشیه راه‌های روستایی و حتی در دل روستاها را شاهدی؛ هرچند طی سال‌های اخیر ساخت و سازهای زیادی در این دیار بویژه روستاها و مناطق زیبا و بکر آن انجام شده و گاه برای معماری و سازهای مقاوم هزینه‌های بسیاری صورت گرفته و زیبایی طراحی‌اش در نمای بیرونی آن انسان را مبهوت می‌کند اما اینها بسیار اندک و عموما توسط افراد غیر بومی است و بسیاری از خانه‌های روستایی این خطه به دلیل بارش‌های گسترده و طولانی و قدیمی بودن شان خیلی استحکام ندارند.
کوچه پس کوچه‌های شهر نیز دست کمی از روستاها ندارد؛ در محلات قدیمی‌تر که بافت آن دست نخورده مانده و کوچه‌های تنگ حتی اجازه عبور یک خودروی سواری کوچک را نمی‌دهدچه رسدبه خودروهای آتش نشانی و اورژانس؛ خانه‌هایی با درهای چوبی و گاه آهنی زنگ‌زده و رنگ و رو باخته و دیوارهایی که روکش نازک سیمانی آن ریخته و باطن کاهگلی آن هویداست.
ضمن آنکه بخش زیادی از آپارتمان سازی‌هایی هم که می‌شود با وجود ظاهری آراسته و دلنشین با اندک لرزشی و زلزله‌ای خفیف، ترک‌خورده و در زلزله‌ای نسبتا قوی فرو خواهد ریخت.
- آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله (استاندارد ۲۸۰۰ ایران) راهکاری موثر برای احداث واحدهای ساختمانی ایمن و مطمئن
رئیس سازمان نظام مهندسی گیلان در همین ارتباط با بیان اینکه ایران در یکی از مناطق زلزله خیز جهان قراردارد، گفت: وجود گسل‌های فراوان در سراسر ایران و وقوع مکرر زلزله‌های ویرانگر در طول تاریخ واقعیتی است که خواه ناخواه باید آن را به عنوان یک تهدید بالقوه باور داشت و برای مقابله با آن چاره‌اندیشی کرد.
عبدالرضا قاسمیان لنگرودی با تاکید بر اینکه وقوع متناوب و متعدد زلزله در کشور نشانگر وجود یک خطر دائمی است؛ افزود: از این رو توجه به امر مقاوم‌سازی ساختمان‌ها، تاسیسات مهم و شریان‌های حیاتی بسیار ضروری به نظر می‌رسد تا بتوان از طریق مقاوم‌سازی ساختمان‌ها ضمن حفظ جان انسان‌ها، افزایش پایداری سازه‌های مهم در برابر زلزله، حفظ سرمایه‌های ملی و ارتقای توان کشور برای مدیریت مطلوب بحران ناشی از زلزله اقدام نمود.
وی اظهار داشت: بافت فرسوده یکی از آسیب‌پذیرترین بخش‌ها در سوانح طبیعی از جمله زلزله می‌باشد و ساختمان‌های واقع در این بافت‌ها به علت قدمت زیاد از مقاومت کافی برخوردار نبوده و درصورت وقوع زلزله ممکن است فروریخته و تلفات جانی و مالی در پی داشته باشند لذا برای افزایش تاب‌آوری این بخش از شهرها باید برنامه متمرکزی داشت و در جهت مقاوم‌سازی ساختمان‌های این قسمت تمهدیدات ویژه‌ای اندیشید.
وی گفت: روشهای مختلف مقاوم‌سازی ساختمان در برابر نیروی زلزله احتیاج به درک و شناخت کافی دارد و نیاز است در هر سازه از روش مناسب استفاده کرد تا عملیات مقاوم‌سازی با موفقیت انجام شده و سازه مورد نظر اطمینان و استحکام کافی در برابر نیروی زلزله را کسب کند.
قاسمیان تصریح کرد: تهیه و تدوین آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله (استاندارد ۲۸۰۰ ایران) یکی از اقدام‌های موثر به منظور احداث واحدهای ساختمانی ایمن و مطمئن می‌باشد و نقش مؤثر و سازنده این آیین‌نامه در ترویج ساخت و ساز ایمن در کشور بر کسی پوشیده نیست.
وی گفت: بی شک تدوین این استاندارد در کنار رعایت مباحث بیست و دوگانه مقررات ملی ساختمان، استفاده از مهندسان دارای صلاحیت و استادکاران ماهر، می‌تواند نقش بسزایی در ضابطه‌مند کردن ساخت‌وساز در کشور و در نتیجه کاهش خسارات ناشی از زلزله داشته باشد.
وی بیان کرد: زلزله‌های مخرب چند سال اخیر و آسیب‌های ناشی از آن، درس بزرگی برای متخصصین حوزه ساخت و ساز و عموم جامعه است تا متخصصان توجه بیشتری به موضوع زلزله و ایمن‌سازی سازه‌ها در مقابل زلزله داشته باشند و عامه مردم هم نسبت به استفاده از مهندسان صاحب صلاحیت و نیروهای متخصص و فنی در ساختمان‌سازی و رعایت مقررات ملی و آیین‌نامه‌های مربوطه آگاهانه عمل کنند.
- مقاوم سازی ۱۰ هزار واحد مسکونی سالانه در گیلان
معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن گیلان گفت: سالانه به طور میانگین ۱۰ هزار واحد مسکونی (بین هشت تا ۱۲ هزارواحد) در روستاها و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت مقاوم‌سازی می‌شود.
امیررضا رحمتیان در گفت و گو با ایرنا افزود: با استفاده از تسهیلات ویژه، بهسازی و مقاوم‌سازی مسکن روستایی آغاز شده که تا کنون ۱۰۸ هزار و ۵۷۸ نفر جهت بهره‌مندی از این تسهیلات به بانک معرفی شده‌اند. وی با بیان اینکه تا کنون ۹۹ هزار و ۸۶۱ واحد مسکونی احداث شده و مابقی در حال ساخت است؛ تصریح کرد: تسهیلات طرح ویژه مقاوم‌سازی مسکن روستایی تا سال ۱۴۰۱ برنامه‌ریزی شده که سالانه به طور میانگین برای ۱۰ هزار واحد مسکن روستایی برنامه‌ریزی شده است.
وی گفت: طرح های دیگری نیز برای تعمیر و یا حوادث نیز وجود دارد چنانکه سال گذشته برای سیلاب؛ کمک بلاعوض و تسهیلات کم‌بهره پیش‌بینی شده بود.
رحمتیان گفت: براساس آمار در سرشماری نفوس و مسکن از نظر مقاومت سازهای گیلان بالاترین، بافت فرسوده یکی از آسیب‌پذیرترین بخش‌ها در سوانح طبیعی از جمله زلزله است، ساختمان‌های واقع در این بافت‌ها به علت قدمت زیاد از مقاومت کافی برخوردار نبوده و درصورت وقوع زلزله ممکن است فروریخته و تلفات جانی و مالی در پی داشته باشند، لذا برای افزایش تاب‌آوری این بخش‌های شهر باید برنامه متمرکزی داشت و در جهت مقاوم‌سازی ساختمان‌های این قسمت تمهیدات ویژه‌ای اندیشید.
- اعطای وام کم بهره به سازندگان بافت فرسوده
معاون مسکن وبازآفرینی شهری راه و شهرسازی گیلان با بیان این خبر مطلب گفت : با توجه به مصوبات هیات وزیران و در راستای تحقق قانون ساماندهی، حمایت از تولید و عرضه مسکن و قانون حمایت از احیاء، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و عرصه‌های ناکارآمد شهری، ارائه تسهیلات در دستور کار قرار گرفت که بر اساس آن به تمامی اشخاصی که در محدوده مصوب بافت فرسوده شهری (ناکارآمد میانی) مبادرت به احداث ونوسازی بنا نمایند برای دریافت تسهیلات با بهره کم به بانک عامل معرفی می‌شوند.
رضا علی نیا افزود : بافت فرسوده به مناطقی اطلاق می‌شود که دارای محدوده‌های آسیب‌پذیر شهری است که بر اساس معیارهای خاصی از جمله ریزدانگی" فشردگی بافت و تجمع پلاک‌های با مساحت کم "، ناپایداری"خانه‌های ناپایدار و فاقد سازه مقاوم و اصولی " و نفوذناپذیری "عدم دسترسی مناسب و کم بودن عرض معابر"شناسایی می‌گردند.
علی‌نیا معاون مسکن و باز آفرینی شهری راه و شهرسازی گیلان از معافیت بخشی ازعوارض صدور پروانه ساختمانی در محدوده‌های بافت فرسوده خبر داد و گفت : علاوه بر بخشودگی و معافیت ۵۰ درصدی عوارض صدور پروانه ساختمانی به ازای هر واحد مسکونی که در این محدوده احداث یا نوسازی می‌شود، مبلغ ۴۰ میلیون تومان وام با بهره ۹درصد پرداخت می‌گردد.
وی دوره مشارکت این تسهیلات را ۳۰ ماه عنوان کرد و افزود : ۵۰ درصد این تسهیلات قابل تقسیط ومابقی پس از پایان مشارکت تسویه می‌شود.
معاون مسکن و باز آفرینی شهری راه وشهرسازی گیلان تصریح کرد : علاوه بر دریافت این تسهیلات، منابع تسهیلاتی دیگری به مبلغ ۱۰ الی۶۰ میلیون تومان متناسب با (نوع ساخت، نوع شهر و یا اینکه افراد حرفه‌ای یا غیرحرفه‌ای مبادرت به ساخت نمایند) با بهره ۱۸ درصد از بانک مسکن با دوره تقسیط ۱۲۰ ماهه اعطاء می گردد.
وی پرداخت تسهیلات برای بافت‌های فرسوده شهری را فرصتی مناسب برای نوسازی و بهسازی این محدوده‌ها دانست و ابراز امیدواری کرد :با توجه به سیاست‌های ابلاغی دولت در زمینه‌های مختلف به ویژه یارانه تسهیلات پرداختی بتوانیم شاهد ارتقای کمی و کیفی زندگی ساکنان محلات هدف در شهرهای استان گیلان باشیم.
حوادث اگرچه تلخ باشند اما بایستی از آنها درس گرفت، در یک اتفاقی همچون سیل و زلزله همه مسئولند از صاحب ملک گرفته تا مهندسان ناظر، پیمانکاران، کارگران و دولت‌ها برای ساخت اصولی و مهندسی؛ اگر کسی از وظیفه‌اش کوتاهی کند، همان اتفاقی می افتد که نباید بیفتد و جان شهروندان بی‌گناهی بهآنی از بین می‌رود.
۱۴۶ طرح باز آفرینی شهری با همکاری شهرداری‌ها و سایر دستگاه‌ها در استان در دست اجراست، بافت فرسوده شهر گیلان با دو هزار و ۴۰۰ هکتار تعیین محدوده شده که بافت فرسوده ۲۳ شهر از ۵۲ شهر دارای بافت فرسوده استان، تعیین تکلیف و مصوب شده است.
اجرای طرح‌های بازآفرینی شهری در پنج شهر استان در حال اجراست و ۵۸ طرح در محدوده‌ها و محلات هدف بازآفرینی شهرهای رشت، آستانه اشرفیه، لنگرود، لاهیجان و بندر انزلی مشمول اعتبارات شده است.
شهر رشت با ۷۱۷ هکتار بیشترین بافت فرسوده بین ۵۲ شهر گیلان دارد. گیلان با وسعت بیش از ۱۴ هزار کیلومتر مربع، دارای ۱۶ شهرستان و ۵۲ شهر است.