به گزارش همشهری آنلاین به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، علی عسگری مجری این طرح پژوهشی بیان کرد: با اجرای این طرح می‌توان ابعاد و حیطه‌های مختلف هوش کلی (IQ)، کلامی و غیرکلامی را در افراد سنین ۲ تا ۹۰ سالگی به شیوهای معتبر و دقیق مورد سنجش و اندازهگیری قرار داد.
وی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین و گستردهترین موضوعات در حوزه علوم و فناوریهای شناختی، شناسایی و ارزیابی به هنگام و دقیق تواناییها و ناتوانی‌ها شناختی و آسیبهای مغزی است، گفت: توسعه و استاندارد ساختن ابزارها و آزمونهایی که بتواند ابعاد و حیطه‌های مختلف ویژگیهای شناختی به‌ویژه هوش را با دقت و به‌صورت معتبر اندازهگیری کند، یکی از ضروریترین اقدامات پژوهشی در حوزه علوم شناختی است.
عسگری همچنین گفت: آزمون هوشی ایران - استنفورد - بینه که در این طرح پژوهشی مورد بررسی و اجرا قرار گرفته، نخستین آزمون سنجش هوش و توانایی‌های شناختی است که برای کل کشور بومیسازی و استاندارد شد.
وی درباره اهداف اجرای این طرح مطالعاتی و پژوهشی، گفت: شناسایی به هنگام توانایی‌های مختلف شناختی افراد به‌منظور هدایت مناسب آنان به زمینههای مختلف آموزشی، تحصیلی، استخدامی، شغلی و نیز ارزیابی توانایی‌های اولیه و زیربنایی شناختی به‌ویژه برای دوره کودکی و نوجوانی و سرانجامارزیابی و تشخیص دقیق، علمی و معتبر کودکان دچار مشکلات ذهنی، دیرآموز، مرزی و تیزهوش از جمله اهداف اصلی این تحقیق بوده است.
وی افزود: تشخیص ناتوانی‌ها و اختلالات یادگیری، ارزیابی‌های بالینی و عصب‌روان‌شناختی و همچنین ارزشیابی‌های روانی-تربیتی برای گردآوری اطلاعات درزمینه آموزش و مداخله‌های مناسب بالینی، تربیتی، تحصیلی و روانشناختی از دیگر هدفهای تحقیقاتی در این طرح است.
به گفته عسگری، این طرح در سه مرحله شامل انطباقسازی و پرورش مقیاس (تهیه بسته اصلی بومیسازی شده آزمون و نیز آمادهسازی سؤالها، زیرمقیاسها و کلید نمرهگذاری برای اجرای اصلی)، رواسازی و اعتباریابی (تدوین نسخه رواسازی و اعتباریابی شده ایران- استنفورد- بینه (ISB۵) به‌صورت یک مجموعه آزمون کامل ملی) و استانداردسازی (تعیین نمره سنی استاندارد و تهیه جدولهای هنجاری) به اجرا درآمده است.
مجری این طرح پژوهشی یادآور شد: از جامعه آماری همه افراد ساکن در شهرها و روستاهای کل کشور در دامنه سنی ۲ تا ۹۰ سال، سه گروه نمونه بر مبنای الگوی طبقهبندی استانها بر پایه ویژگیهای جغرافیایی، فرهنگی، اجتماعی و زبانی جمعاً به حجم ۲۰۰۰ نفرانتخاب ودادهها بر اساس روشهای پیشرفته روانسنجی تحلیل شده است.
وی با بیان اینکه خروجی اصلی این طرح یک آزمون استاندارد هوش برای کل کشور است، افزود: این طرح میتواند علاوه بر کاربردهای انفرادی توسط افراد و خانوادهها برای شناخت تواناییها و تعیین جایگاه هوشی فرزندان خود در مقایسه با همسالان وی در کل کشور، در زمینههای متعدد علمی، پژوهشی، اجرایی و تشخیصی نیز مورد استفاده قرار گیرد. زمینههایی که گستره آن میتواند از هدایت، مشاوره و راهنماییهای آموزشی، تحصیلی در مقاطع مختلف تحصیلی از یک سو، تا کاربردهای بالینی مانند تشخیص و غربالگری انواع آسیبهای شناختی و مغزی از سوی دیگر قرار داشته باشد.
به گفته وی، این طرح میتواند کاربردهای گستردهای نیز در مشاوره شغلی و سازمانی در سازمانها و نهادهای مختلف اجرایی و علمی به‌منظور استخدام، جایگزینی، ارتقای سطح شغلی، واگذاری مسئولیتهای متناسب با سطح توانایی افراد داشته باشد. یکی از عمدهترین مزایای این طرح مطالعاتی - تحقیقاتی در اختیار گذاشتن یک ابزار علمی و معتبر برای پژوهش در حوزههای مختلف علوم شناختی، روانشناسی، علوم تربیتی و بالینی در دانشگاه‌ها، مراکز علمی و آموزشی و نیز کلینیکهای تخصصی است.