ویروس آنفلوانزا H1N1 یا آنفلوانزای خوکی یک زیر نوع از ویروس‌های آنفلوانزای گروه A است.
این ویروس را در گذشته ویروس آنفلوانزای خوکی می‌نامیدند، زیرا در آن هنگام انسان در تماس مستقیم با خوک‌ها به این ویروس مبتلا می‌شدند. اما در طول چند سال گذشته این وضعیت تغییر کرده است و این ویروس به یک ویروس جدید آنفلوانزا بدل شده است که انسان‌هایی که هیچ مجاورتی با خوک‌ها ندارند به آن مبتلا می‌شوند و از انسانی به انسان دیگر منتقل می‌شود.
ویروس H1N1 در سال ۲۰۰۹ به‌سرعت در جهان گسترش یافت و سازمان جهانی بهداشت همه‌گیری جهانی یا پاندمی آن را اعلام کرد. ازآن‌پس، هرسال عده‌ای به این نوع آنفلوانزا مبتلا می‌شوند، اما شمار مبتلایان آن‌قدرها زیاد نیست.
بااینکه آنفلوانزای خوکی آن چنانکه چند سال پیش تصور می‌شد، ترسناک نیست، اما هنوز مهم است که خود را در مقابل آن محافظت کنید. ویروس H1N1 هم مانند سایر ویروس‌های آنفلوانزای فصلی می‌تواند در برخی افراد عوارض وخیم بهداشتی ایجاد کند. بهترین راه برای محافظت در برابر این ویروس و سایر ویروس‌های آنفلوانزا زدن سالانه واکسن آنفلوانزا است. واکسن سالانه آنفلوانزا باعث محافظت در برابر ویروس H1N1 هم می‌شود.
ویروس H1N1 ماندند سایر ویروس‌های آنفلوانزای فصلی منتقل می‌شود. هنگامی‌که افراد سرفه یا عطسه می‌کنند، قطرک‌های ریزی حاوی ویروس وارد هوا می‌شود. اگر شما در تماس با این قطرک‌ها قرار گیرید، یا به سطحی مانند دستگیره در یا ظرف‌شویی که این قطرک‌ها روی آن فرود آمده‌اند، تماس پیدا کنید یا به چیزی که به‌تازگی یک فرد آلوده به آن دست زده، دست بزنید، به این ویروس مبتلا می‌شوید.
افراد از یک روز پیش از بروز علائم تا ۷ روز پس از بیمار شدن می‌توانند ویروس را در محیط پخش کنند. کودکان آلوده به ویروس ممکن است تا ۱۰ روز بیماری را به دیگران منتقل کنند.
- علائم آنفلوانزای H1N1
علائم این نوع آنفلوانزا هم کاملاً شبیه آنفلوانزای فصلی و شامل سرفه، تب، گلودرد، گرفتگی یا آبریزش بینی، سردرد، لرز و خستگی است.
آنفلوانزای H1N1 هم مانند سایر انواع آنفلوانزا ممکن است مشکلات وخیم‌تری مانند ذات‌الریه، عفونت ریه و سایر مشکلات تنفسی منتهی شود. همچنین ممکن است ابتلا به این ویروس باعث بدتر شدن وضعیت بیماری افراد مبتلابه دیابت یا آسم شود. اگر دچار تنگ‌نفس، استفراغ شدید، درد در شکم یا پهلو، سرگیجه یا گیجی شدید، فوراً با اورژانس یا دکترتان تماس بگیرید.
اگر به ویروس H1N1 مبتلا شده باشید، نسبت به سایر انواع آنفلوانزا با احتمال بیشتری ممکن است احساس تهوع کنید یا بالا بیاورید.
- چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند
افرادی که بیشتر ممکن است در معرض عوارض وخیم آنفلوانزای H1N1 قرار گیرند، شامل این گروه‌ها می‌شوند:
- کودکان زیر پنج سال.
- افراد ۶۵ ساله و بالاتر.
- کودکان و نوجوانان (زیر ۱۸ سال).
- زنان باردار.
- بزرگ‌سالان و کودکان دچار بیماری مزمن ریه، قلب، کبد، خون، دستگاه عصبی، عضلانی- اسکلتی یا مشکلات سوخت‌وساز مانند دیابت.
- بزرگ‌سالان و کودکان دچار ضعف دستگاه ایمنی (از جمل افرادی که داروهای مهارکننده ایمنی مصرف می‌کنند یا اچ‌آی‌وی مثبت هستند).
- افرادی که در آسایشگاه‌ها و سایر محل‌های نگهداری درازمدت زندگی می‌کنند.
- درمان H1N1
برخی از داروهای ضدویروسی که برای درمان آنفلوانزای فصلی معمول به کار می‌روند بر ضد ویروس H1N1 نیز مؤثر هستند، ازجمله اوسلتامیویر، پرامیویر و زانامیویر، البته برخی از انواع این ویروس به اوسلتامیویر پاسخ نمی‌دهند.
این داروها در صورتی بیشترین تأثیر را دارد که در طول ۴۸ ساعت پس از ظهور علائم آنفلوانزا مصرف شوند، اما پس از آن هم به بهبود بیمار کمک می‌کنند.
تجویز آنتی‌بیوتیک بی‌تأثیر است که چراکه این داروها فقط بر باکتری‌ها مؤثرند نه ویروس‌ها.
داروهای بی نسخه ضد درد و تسکین‌دهنده علائم آنفلوانزا را برای برطرف کردن درد و تب می‌توانید مصرف کنید.
به یاد داشته باشید که به افراد زیر ۱۸ سال آسپیرین ندهید (چراکه خطر دچار شدنشان به نشانگان مرگبار «رأی» وجود دارد). داروهای سرماخوردگی یا آنفلوانزای بدون نسخه که حاوی آسپیرین هستند را هم نباید به کودکان بدهید. «نشانگان رای» به التهاب مغز و تخریب کبد می‌انجامد و در 10 تا 40 درصد موارد کشنده است.
- پیشگیری H1N1
واکسن آنفلوانزای سالانه باعث محافظت شما در برابر ویروس نوع H1N1 هم می‌شود.
علاوه بر واکسیناسیون، شستن دست‌ها با آب و صابون هم به پیشگیری کمک می‌کند. مدت شستن دست‌هایتان باید به اندازه خواندن دو بار ترانه «تولدت مبارک باشد». همچنین می‌توانید از محلول‌های ضدعفونی‌کننده الکل‌پایه برای تمیز کردن دست‌هایتان استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که دست‌هایتان را به چشم‌ها، بینی یا دهانتان نزنید و از افراد بیمار دوری کنید.