به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، پلنگ ایرانی از گونه‌های در معرض انقراض در دنیا است و دولت با کمک سازمان‌های مردم نهاد برای نجات نسل این جانور از سال ۱۳۸۶ “پروژه پلنگ ایرانی” را در شماری از مناطق حفاظت‌شده کشور از جمله پنج استان دامنه جنوبی زاگرس به اجرا درآورده که موفقیت این طرح در گرو مشارکت جامعه محلی است.
بوشهر از جمله معدود استان‌های ایران است که تا چندی پیش گزارش موثقی از حضور پلنگ در آن وجود نداشت و اثبات حضور پلنگ در آن از الویت‌های پژوهشی این استان و کشور محسوب می‌شد. در سال‌های اخیر همواره گزارش‌های غیر مستندی از حضور و آسیب‌های پلنگ در استان بوشهر دریافت می‌شد که لزوم تعیین حضور این گونه را در استان دو چندان می‌کرد. پس از بررسی زیستگاه‌های این منطقه و استفاده از دوربین‌های تله‌ای، برای نخستین بار عکسی از حضور پلنگ در منطقه آزاد خائیز گرفته شد و بدین ترتیب این منطقه برای ارتقا سطح حفاظتی به دلیل تنوع زیستی مورد توجه قرار گرفت.
در استان بوشهر بخش ارم و محدوده شکار ممنوع شاهزاده ابراهیم بخش بوشکان شهرستان دشتستان به عنوان اجرای طرح حفاظت مشارکتی از پلنگ ایرانی انتخاب شده‌است.
طرح حفاظت مشارکتی از پلنگ ایرانی برای نخستین بار در جنوب کشور با همکاری موسسه مطالعات پلنگ آسیایی در دشتستان استان بوشهر اجرا می‌شود و اداره‌کل حفاظت محیط زیست این استان اقدام‌های مطالعاتی گسترده‌ای را از سال ۹۳ در زمینه حفاظت از پلنگ ایرانی آغاز کرد و با بررسی شواهد و گزارش‌های موجود و یافته‌های کارشناسان و محیط بانان اطلاعات نسبی از جمعیت، زیستگاه و پراکنش پلنگ در محدوده این استان بدست آمد.
براساس این اطلاعات بخش ارم و بوشکان در شهرستان دشتستان به عنوان پایلوت (طرح آزمایشی) برای اجرای طرح حفاظت مشارکتی پلنگ ایرانی شناسایی شد.
- توانمندسازی و مشارکت جوامع محلی لازمه موفقیت پروژه حفاظت پلنگ ایرانی
با توجه به سیاست سازمان حفاظت محیط زیست درتوانمند سازی جوامع بومی و محلی، طرح حفاظت مشارکتی از پلنگ ایرانی طرحی اجتماع محور است و در آن جوامع اانسانی مرتبط با زیستگاه پلنگ، نقش اساسی را ایفا خواهند کرد.
با اجرای این طرح باید با کمک مردم، جمعیت پلنگ ایرانی و گونه‌های وحشی مورد تغذیه آن به رشد قابل قبولی برسد و بومیان نیز بدون دغدغه، از مواهب طبیعی بهرمند شوند.
داشتن مردمی طبیعت دوست در بخش ارم مایه مباهات است و این دیدگاه عمومی باعث خواهد شد که طرح خیلی زود نتیجه دهد و شاهد آثار آن باشیم.
مقدمات اجرایی شدن طرح حفاظت مشارکتی ازپلنگ ایرانی با حضور موسسه مطالعات پلنگ آسیایی به صورت پایلوت در بخش ارم و منطقه شکار ممنوع شاهزاده ابراهیم بخش بوشکان دشتستان مهیا شده‌است و با اجرای آن همکاری جوامع محلی، زیستگاه پلنگ به طور دقیق شناسایی و امن‌تر می‌شود و بومیان منطقه آموزش‌های لازم در زمینه استفاده پایدار و بی خطر از طبیعت و نحوه صحیح برخورد با حیات وحش را فرا می‌گیرند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست دشتستان و مسئول دبیرخانه استانی حفاظت از پلنگ ایرانی گفت: حدود پنج سال است که برنامه‌هایی برای حفظ حیات پلنگ ایرانی در مراحلی انجام شده و از زمان استقرار دبیرخانه آن در دشتستان که یکی از زیستگاه‌های مهم این حیوان است با کمک سازمان‌های مردم نهاد و جوامع محلی این اقدامات سرعت خوبی گرفته است.
صادق پورسالم افزود: در حوزه آموزشی و ارتقا فرهنگ عمومی زندگی مسالمت آمیز با طبیعت پیرامونی نزدیک به زیستگاه پلنگ، در پنج استان بوشهر، خوزستان، کهگلویه و بویر احمد، چهارمحال بختیاری و فارس آغاز شده که با آموزش فرهنگیان بخش ارم دشتستان کلید خورده‌است.
مسئول دبیرخانه حفاظت از پلنگ ایرانی در استان بوشهر یادآور شد: این طرح در گام اول با بررسی و شناسایی مناطق زیستگاهی، مناطقی که بیشترین تعارض بین جوامع انسانی با پلنگ وجود دارد و انتخاب اقشار و گروه‌های هدف آموزش آغاز شد.
وی اظهار داشت: این پروژه هم‌اکنون از جوامع محلی بخش ارم شروع شده و پس از آن در بخش بوشکان دشتستان و شهرستان‌های دشتی، تنگستان و جم و دیگر استان‌ها ادامه خواهد یافت.
- برای حفاظت از حیات وحش تاکید محیط زیست بر جوامع محلی و سمن‌ها است
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر گفت: پلنگ ایرانی در کشور جز گونه‌های حمایت شده و مهم و از جمله ۳۰ گونه‌ای است که در برنامه ششم توسعه حمایت از آنها مورد تاکید جدی قرار گرفته است.
قلی نژاد ادامه داد: در این ارتباط کارگاه‌های آموزشی در اجرای برنامه‌های عملی و ملی در استان‌های جنوب غربی برای حفاظت از پلنگ ایرانی برگزارشده است.
وی گفت: پس از این کارگاه‌ها نیز برنامه آموزشی ویژه روستاها در استان‌های هدف اجرایی می‌شود که در کنار این آموزش‌ها آموزش کارشناسان و جوامع محلی نیز مورد تاکید قرار دارد.
قلی نژاد اظهار داشت: در این کارگاه‌ها سعی می‌شود با جمع‌آوری راهکارها و تدوین آن در راستای حفاظت از پلنگ ایرانی گامی موثر برداریم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر ادامه داد: در این ارتباط سازمان‌های مردم‌نهاد استان بوشهر همیشه یار و یاور ما در حفاظت محیط زیست بودند و در قالب تشکل‌های خود حرف‌های زیادی برای گفتن در این زمینه دارند.
وی تاکید کرد: این تشکل ها همواره ثابت کردند برای انجام کارهای بزرگ پای کار هستند و از هیچ تلاشی برای حفاظت از محیط زیست دریغ نمی‌کنند.
قلی نژاد ادامه داد: استان بوشهر از لحاظ تنوع زیستی در جنوب ایران قرار دارد و از جمله استان‌های نخست کشور در موضوع تنوع زیستی به شمار می‌رود.
وی یادآور شد: کل، بز، قوچ، میش، پلینگ، لاک پشت و دلفین گوژپشت از جمله گونه‌های جانوری شاخص زیستگاه‌های طبیعی استان بوشهر به شمار می‌رود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر افزود: طبیعت ما در کشور مظلوم است و باید همه برای حفظ آن آستین همت را بالا بزنیم.