همشهری آنلاین-مریم ورشوئی: مردم توقع دارند که کالاها بدون برچسب زیستی وارد بازار نشود تا خود تصمیم بگیرند که این محصولات تراریخته را خریداری کنند. برنج تراریخته نیز از این محصولات مستثنی نیست. گفته می‌شود کشت برنج تراریخته در شمال کشور و به تبع مازندران انجام می‌شود.
به گفته «زهرا جوکار» یکی از محققانی که در زمینه محصولات تراریخته تحقیقاتی را انجام داده است، بر اساس اطلاعات به دست آمده از انجمن بیوتکنولوژی ایران، ۴۸ درصد برنج تولیدی در استان‌های گیلان و مازندران تراریخته است. (بلاغ نیوز)
رئیس سابق پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، اما نظر دیگری نسبت به وجود برنج تراریخته در مازندران دارد.
«قربانعلی نعمت زاده قراخیلی» که به عنوان مبتکر و اصلاح‌کننده نوعی از برنج به نام برنج نعمت شناخته می‌شود، گفت: نگرش نادرستی در مورد محصولات تراریخته و دستکاری ژنتیکی در افکار عمومی جامعه به جریان افتاده که باعث تشویش اذهان عمومی و دور نگه‌داشتن مردم از حقیقت ماجرا شده‌است. در حال حاضر هیچ رقم تراریخته‌ای از برنج در کشور وجود ندارد یا به مرحله تولید نرسیده است.
شایعه تراریخته‌بودن برنج مازندران
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری‌آنلاین گفت: ما اصلا برنج تراریخته در مازندران نداریم و اینها فقط شایعه است.
«عزیزالله شهیدی فر» افزود: ما در زمینه کشت برنج دو بخش داریم. یکی مربوط به کشت راتون است. در این نوع کشت از روشی عملی برای افزایش تولید برنج در واحد سطح اقدام می‌شود. در روش راتون احتیاج به آماده سازی مجدد بستر بذر نیست و همین مقدار زیادی هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد و اصلا برای افزایش تولید برنج تغییرات ژنتیکی در آن نیاز نیست.
کشت دوم برنج
وی درباره ضررهای استفاده از سموم در کشت دوم برنج نیز ادامه داد: بیشترین سموم مصرفی مربوط به مبارزه با کرم ساقه‌خوار برنج است که به خصوص در کشت‌های دوم انجام می‌شود. اما ما در سال‌های گذشته توانستیم با آموزش به کشاورزان مصرف کود و سم را کاهش دهیم. از سویی دیگر کشاورزان را برای کشت دوم به سمت علوفه‌کاری و کشت دانه‌های روغنی ترغیب کرده‌ایم تا میزان کشت دوم برنج را کاهش دهیم.
شهیدی‌فر آلودگی شالیزارهای برنج براثر ورود شیرابه‌ها و پساب‌های کارخانه‌ها را انکار نکرد و گفت: پساب شهرک‌های صنعتی که وارد برخی شالیزارها می‌شود را نمی‌توان نادیده گرفت، اما این موضوع به ندرت در مازندران دیده می‌شود. پساب برخی رستوران‌ها هم وارد شالیزارها می‌شود که به کمک دانشگاه علوم پزشکی مازندران و همچنین اداره کل محیط زیست مازندران به دنبال کاهش این آلودگی‌ها هستیم.
آزمایش‌های مختلف
همچنین کارشناس زراعت برنج و عضو هیات علمی موسسه تحقیقات برنج مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری‌آنلاین گفت: ما حتی یک هکتار برنج تراریخته در کل کشور نداریم چه برسد به مازندران.
«مرتضی نصیری» درباره کشت دوم برنج نیز افزود: در کشت دوم به دلیل وجود آفت ساقه‌خوار کشاورزان از کود و سم بیشتری استفاده می‌کنند که میزان آن از کشت اول بیشتر است. با این وجود ما ۲۰ نوع آلاینده و سموم را بررسی کردیم که خطر خاصی نداشتند. تحقیـق میدانـی بـا کمـک گـروه شـیمی دانشـکده علـوم پایـه دانشـگاه مازنـدران بـرای بررسـی آلودگـی برنـج بـه عناصـر سـنگین نظیـر سـرب در فواصـل مختلـف انجام و میـزان سـرب نمونه‌هـا تعییـن شد. نتیجـه نشـان داد کـه تمامـی نمونه‌هـا کامـلا عـاری از سـرب بودنـد.
وی ادامه داد: تحقیقات ما در شهرســتان‌های مختلــف اســتان مازنــدران نشــان داد کــه از ۲۲۰ هزار هکتار شالیزار این استان زیر یک درصد آن با پسـاب‌های کارخانه‌های صنعتـی آبیاری می‌شوند که این میزان ناچیز است.
این عضو هیات علمی موسسه تحقیقات برنج مازندران گفت: مشکلات محیط‌زیستی فقط مربوط به بخش کشاورزی نیست. با این حال آزمایش‌های مختلفی از سوی یک شرکت دانش‌بنیان برای اثبات سالم‌بودن مزارع برنج مازندران انجام شده‌است.