همشهری آنلاین- معصومه حق جو، لرستان طی سال‌های اخیر همواره به عنوان یکی از استان‌های بالای جدول در تعداد خودکشی‌ها مطرح بود، به طوری که بارها مسئولان مختلف بر ضرورت برنامه‌ریزی برای آموزش جامعه به منظور پیشگیری از خودکشی تاکید کردند، اما دوشنبه ۱۸ آذر «محمدعلی دریک»، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان در اظهارنظری قابل توجه اعلام کرد که آمار خودکشی در این استان طی سال‌های اخیر کاهش یافته است.
به گفته این مسئول، آمار خودکشی در این استان سال ۱۳۹۶ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۱ نفر بود که این آمار در سال گذشته به ۹ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر رسید.
محمدعلی دریک انجام اقدامات آموزشی و غربالگری را جزو عوامل خروج لرستان از وضعیت بحرانی خودکشی عنوان کرد.
«احمد حاجبی»، مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت نیز به تازگی در مراسم آغاز اجرای برنامه پایلوت طرح ملی پیشگیری از خودکشی در لرستان اعلام کرد که این استان با عملکرد مناسب دانشگاه علوم پزشکی لرستان از استان‌های بحرانی در آمار خودکشی فاصله گرفته و همین روند رو به رشد نشان می‌دهد که لرستان به درستی به عنوان پایلوت طرح ملی پیشگیری از خودکشی انتخاب شده است.
آن‌طور که مسئولان مرتبط به اجرای طرح ملی پیشگیری از خودکشی می‌گویند، در این طرح وزارت بهداشت به منظور پیشگیری از وقوع خودکشی برنامه‌هایی را تدوین و به معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان ارائه کرده است.
اما نگاهی به آمارهای خودکشی لرستان در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که این استان همواره بین استان‌هایی قرار داشته که نرخ خودکشی در آن بالاتر از نرخ میانگین کشوری بوده است. البته روند رو به رشد خودکشی در ایران طی سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۷ در میانگین کشوری نیز مشاهده شده است. این موضوع را شهریور امسال مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت نیز در یک کارگاه بازآموزی پیشگیری از خودکشی در نظام مراقبت‌های بهداشتی اولیه تایید کرده بود. با این حال به تازگی اعلام شد که نرخ خودکشی در لرستان کاهش یافته و این استان از استان‌های در محدوده بحران خودکشی فاصله گرفته است.
نکته‌ای که در این بین وجود دارد جای خالی آمارهای دقیق و مشخص از تعداد خودکشی در لرستان و البته آمارهای کشوری است. پیگیری و تماس با تعدادی از مسئولان از جمله معاون دفتر امور اجتماعی استاندار لرستان و مدیر برنامه پیشگیری از خودکشی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای تایید آمار و اظهارنظر اخیر معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان نتیجه‌ای نداشت و مسئولانی که با آنها تماس گرفته شد حاضر به شفاف‌سازی و ارائه اطلاعات در این زمینه نشدند.
از سوی دیگر نگاهی به قسمت اطلاعات آماری سایت سازمان پزشکی قانونی کشور و کلیک روی قسمت مرگ‌های مشکوک به خودکشی نشان می‌دهد که هیچ اطلاعاتی از سوی این نهاد مرتبط درباره خودکشی در استان‌ها در دسترس عموم قرار ندارد. اما اطلاعات آماری بخش‌های دیگری همچون برق‌گرفتگی، خفگی با مونوکسیدکربن، حوادث جاده‌ای، غرق‌شدگی، سوختگی و نزاع را می‌توان در این دسته‌بندی‌های اطلاعاتی یافت.
به اعتقاد کارشناسان، میزان خودکشی در جوامعی که دچار بحران‌های پس از سیل و زلزله می‌شوند به دلیل افسردگی‌ها و فشارهای روانی افزایش می‌یابد. لرستان نیز یکی از استان‌های آسیب‌دیده از سیل اخیر است که اتفاقا برای پیشگیری از خودکشی در مناطق بحران‌زده، کارشناسان سلامت روان در این مناطق حضور یافتند تا خدمات مشاوره‌ای لازم را به افراد در معرض خطر فشارهای روانی ارائه دهند.
در اظهارات «محمدعلی دریک» نیز آمده که لرستان طی سال‌های قبل در بین ۴ استان بالای جدول تعداد خودکشی‌ها قرار داشت و اکنون از محدوده بحرانی خارج شده است، اما عنوان نشده که این استان اکنون در چه رتبه‌ای از جدول تعداد خودکشی‌ها قرار دارد. در چنین شرایطی و آن هم زمانی که هنوز تا پایان سال بیش از ۳ ماه باقی مانده، تا زمانی که آمار شفاف و مشخصی درباره این موضوع اعلام نشود، نمی‌توان کاهش قطعی آمارهای این پدیده سوء اجتماعی در لرستان را قطعی و پایدار دانست.