به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، شدت آسیب‌زایی این وضعیت سبب شده است تا جهاد کشاورزی مازندران طی ابلاغیه رسمی از مجموعه‌های دست اندکار و متولی این درختان مانند شهرداری‌ها و روسای ادارات دولتی بخواهد حالا که برای مبارزه با آفت مگس مدیترانه‌ای کاری نکرده‌اند، دستکم محصول درختان را جمع‌آوری کنند تا ریشه این آفت قطع شود.
کارشناسان باغداری می‌گویند که فراهم شدن میزبانی حدفاصل ثمردهی درختان مختلف سبب ماندگاری بیشتر مگس مدیترانه‌ای در مازندران شده است. به اعتقاد آنان میزبانی از درخت ازگیل ژاپنی شروع می‌شود و بعد به ترتیب به هلو، شلیل، انجیر و خرمالو و بلافاصله پس از این مرحله نوبت به نارنگی‌های پیش‌رس و دیگر ارقام نارنگی و سپس ارقام مختلف پرتقال می‌رسد. این چرخه با بی توجهی به برداشت میوه‌های درختان عمومی از جمله نارنج، سیکل دوره‌گردی مگس مدیترانه‌ای را برای یک سال کامل می‌کند چون میوه نارنج در صورتی که برداشت نشود تا فصل باروری سال بعد نیز روی درخت ماندگار می‌شود.
مازندران علاوه بر این که ۱۶۰ هزار هکتار باغ انواع میوه دارد که ۱۱۰ هزار هکتار آن از انواع مرکبات بویژه پرتقال است، به دلیل وجود درختان نارنج در شهرها به پایتخت بهار نارنج نیز شهره است، به طوری که گفته می‌شود دستکم حدود ۶ میلیون اصله درخت نارنج در سطح خیابان‌های این استان پهناور بویژه در شهرهای ساری و بابل وجود دارد.
استان مازندران ۲۲ شهر بزرگ و حدود ۳۵ شهر کوچک زیر ۲۵ هزار نفر دارد و کاشت درخت نارنج به علت داشتن برگ ضخیم و همیشه سبز بودن مورد توجه شهرداران قرار می‌گیرد.
سازمان جهاد کشاورزی مازندران بتازگی در باره خطر تداوم آفت مگس میوه را در به وجود آمدن شرایط میزبانی این آفت در درختان نارنج خیابان‌های سطح شهرهای استان، برخی خانه باغ‌ها و درختان مرکبات محوطه ادارات هشدار داده و طی ابلاغیه رسمی و کتبی بر لزوم برداشت سریع و به‌موقع میوه و مقابله با این آفت تاکید کرده است.
آفت مگس مدیترانه‌ای که سابقه حدود چهار دهه‌ای در مازندران دارد، در همه این سال‌ها با انجام مدیریت پیشگیری و مقابله به‌موقع، موجب نگرانی جدی باغداران و مسئولان نشده بود، اما در چند سال اخیر به دلیل تغییرات آب و هوایی و گسترش کشت درختان مخلوط در باغات کوچک و بزرگ در حال تبدیل شدن به یک معضل اصلی است و ممکن است در صورت عدم توجه تمامی مشکلات بخش باغداری استان را تحت‌الشعاع قرار دهد.
استان مازندران سومین استان کشور از نظر برخورداری و تولید انواع مرکبات از جمله پرتقال، لیمو، نارنگی و نارنج است، اما در سال‌های اخیر بی‌توجهی درحفظ و برداشت به‌موقع میوه آن مشکلی برای باغداری حرفه‌ای شده است.
واقعیت این است؛ مگس مدیترانه‌ای که زمانی تنها در ماه‌های پایانی تابستان و همزمان با رسیدن نارنگی پیش رس مهمان باغ‌های مازندران می‌شد، در سال‌های اخیر، فصل حضورش را گسترش داد به گونه ای که همچنان شاهد این آفت به خاطر میزبانی درختان نارنج رسیده شده در سطح شهرهای استان هستیم.
نارنج میوه‌ای است که معمولا در آغاز بهار شکوفه می‌کند و زمان برداشت آن نیز اواخر ماه آذر و فصل پائیز است، اما برداشت میوه این گونه درخت مرکبات در حاشیه خیابان‌های شهر و محوطه‌های اماکن عمومی و ادارات دولتی و عمومی همواره با بی‌توجهی همراه می‌شود و بعضی سال‌ها یا اصلا برداشت نمی‌شود و یا با کم‌توجهی فقط در حد سبک کردن شاخه درخت برداشت می‌شود.
بنا بر اظهارات کارشناسان حفظ نباتات مازندران، مگس میوه می‌تواند به هر میوه نرسیده هم خسارت وارد کند. هر مگس ماده روزانه ۱ تا ۳۰ عدد تخم رها می‌کند و در شرایط مناسب این توان را دارد که در یک دوره زندگی تعدادش را به میانگین ۳۰۰ و حداکثر یکهزار عدد برساند. میوه رسیده در سر درخت یا پوسیده در پای درخت بهترین میزبان مگس مدیترانه‌ای است، سفره‌ای که حتی اگر باغ‌های حرفه‌ای مازندران را بتوان از آن پاکسازی کرد، در خانه باغ‌های موجود در استان بویژه خانه باغ‌های متعلق به غیربومیان، درختان ادارات دولتی و خیابان‌های سطح شهر در تمامی فصول سال پهن است.
نارنج؛ درختی رها شده
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران گفت: باتوجه به اهمیت و کاربردهای مختلف بهارنارنج و نقش آن در اقتصاد و صنعت و اشتغال آفرینی خطه شمال بی‌توجهی به این درختان و عدم مراقبت آنان در برابر مسایلی همچون سرما و آفت و عدم برداشت به‌موقع محصول می‌تواند علاوه بر نابودی و کاهش محصول، با ایجاد زمینه میزبانی این آفت؛ باغداری حرفه‌ای را نیز به مخاطره بیاندازد.
عبدالرحمان زاغی افزود: انتظار داریم تا شهرداری و شهروندان در برداشت به‌موقع نارنج در سطح خیابان‌ها و خانه‌های شخصی اقدام کنند و میوه پوسیده نیز به‌موقع جمع شود.
وی با بیان این نکته که آفت مگس تا حدود زیادی تحت کنترل قرار گرفته است، اما وجود میوه نارنج به عنوان آخرین میوه پائیزی استان مازندران زمینه ماندگاری این آفات را دوچندان می‌کند، گفت: مبارزه با این آفت نباید مورد بی توجهی قرار بگیرد و باید با حساسیت بیشتری انجام شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم با اعلام اینکه دغدغه در مورد آفت مگس مدیترانه‌ای وجود دارد، تاکید کرد: باید بعد از برداشت مرکبات طی بهمن و اسفند ماه، اقدامات و هماهنگی‌های لازم انجام شود تا شاهد هجوم این آفت در سال آینده نباشیم.
شهیدی‌فر افزود: باغداران نیز درحال حاضر باید به بحث برداشت کامل میوه در باغ‌ها توجه جدی کنند و مقوله برداشت نارنج در سطح‌های استان نیز به همه دستگاه‌های اجرایی و به خصوص شهرداری‌ها نیز ابلاغ شده است.
آگهی مزایده
مدیر عامل سازمان سیما منظر و فضای سبز شهرداری بابل که بیشترین درختان نارنج را دارد با اعلام این که ابلاغیه جهاد کشاورزی را دریافت کرده‌اند، گفت که مزایده برداشت نارنج از خیابان‌های شهر بابل آگهی شده و بزودی چیدن آن آغاز می‌شود.
سید مرتضی حسینی تعداد درخت نارنج سطح شهر بابل را حدود ۵۰ هزار اصله عنوان کرد و افزود: با توجه به هشدار جدی حفظ نباتات در برداشت به‌موقع نارنج، این موضوع به صورت جدی برای عملیاتی شدن برنامه‌ریزی شده است.
وی گفت: طبق قانون سازمان سیما و منظر و فضای سبز شهرداری بابل مسئول حفظ و نگهداری همه درختان در سطح شهرها است و در طی سال با هماهنگی کارشناسان حفظ نباتات جهاد کشاورزی مقابله با بیماری و آفات نیز با محلول پاشی با دوز کم سم و یا مبارزه غیر شیمیایی از جمله روغن پاشی هر ساله صورت می‌گیرد.
حسینی با اعلام این که سازمان همیاری شهرداری در عین حال به شهروندان هم در زمینه نگهداری درختان داخل حیاط منازلشان کمک می‌کند، توضیح داد: همان گونه که شهرداری مانع قطع درخت در منازل شخصی شهروندان می‌شود، در حفظ و نگهداری درختان نیز آمادگی دارد با آنها همکاری کند.
مدیر عامل سازمان سیما منظر و فضای سبز شهرداری بابل از آمادگی برداشت انواع میوه و حفظ و نگهداری درختان در حیاط ادارات و دستگاه‌های دولتی نیز خبر داد و گفت: همه باید نسبت به هشدارهای حفظ نباتات جهاد کشاورزی در مورد آفت مگس میوه اهتمام داشته باشیم.
سازمان حفظ نباتات کشور اعلام کرده است که تغییر شرایط آب و هوایی به ویژه زمستان معتدل بدون یخبندان، کم‌توجهی و غفلت باغداران در مدیریت باغ و همچنین کاشت درختان مخلوط که هر یک میزبان مناسبی برای تکثیر و رشد جمعیت آفت مگس میوه می‌شود، سبب شد تا در ۲ سال اخیر این آفت در بیشتر نقاط کشور به حالت طغیان برسد.
بنابر این گزارش اگر باغداران ۲ سال متوالی روش مقابله و پیشگیری ساده و بدون هزینه برداشت به‌موقع محصول و جمع‌آوری میوه‌های رسیده و دفن صحیح را انجام بدهند، جمعیت آفت مگس میوه در سال سوم به حداقل ممکن خواهد رسید.