همشهری آنلاین - رضا نیک نام: «امیرعلی بزمونه» از جوانان نخبه کشور است که سال ۱۳۸۸ با رتبه اول در مقطع دکترای رشته «سازه و زلزله» در دانشگاه صنعتی شریف تحصیل کرده و ضمن اینکه طراح و سازنده چندین طرح و سازه ساختمانی از جمله ساختمان سهام عدالت است چندین نرم‌افزار تخصصی در حوزه فنی و عمران و سازه نیز طراحی کرده است. با بزمونه که مدیر کل هماهنگی فنی و عمران مناطق و سازمان‌ها در شهرداری تهران و عضو کمیته پژوهشی استانداردسازی عمران و زیرساخت‌های شهری است گفت‌وگویی کرده‌ایم که می‌خوانید.
از نظر یک محقق و پژوهشگر، چه چالش‌هایی در شهر تهران وجود دارد و مدیران شهری به چه موضوعاتی باید توجه بیشتری داشته باشند؟
وقتی می‌خواهیم درمورد پدیده یا پروژه‌ای فکر کنیم باید راهکارهای بهتری پیشنهاد دهیم. طبیعتاً باید ابتدای امر از مفاهیم آن پدیده ابهام‌زدایی کنیم و با ترکیب جدیدی از آن پدیده‌ها و یا ترکیب آنها با مفاهیم دیگر نظم نو، رویکرد نو یا راه‌حل جدیدی بیابیم. پس فکرکردن«تولید» است، نه مرورداشته‌ها. از این نظر «تجربه» با اینکه بسیار مهم است ممکن است ما را در دام مرور و یادآوری خاطرات و داشته‌ها و راه‌حل‌های «غیر بهره‌ور» بیندازد و نه تولید. بنابراین از این زاویه شاید بتوانم بگوییم که به‌کارگیری نیروهای جوان به‌طور آماری و نه قطعی باعث بالا رفتن سهم فکرکردن و تولید استراتژی‌های جدید برای حل مسائل می‌شوند و پژوهشی که پایه و اساس آن بر تولید فکری است مسیر را به پیش و جلو می‌اندازد.
آیا تاکنون مقوله پژوهش در مدیریت کلانشهری مثل تهران جایگاه خودش را پیدا کرده است؟
متأسفانه تا پیش از این پژوهش به معنی واقعی کلمه و آنچه پژوهش مفید و کارگشا می‌نامیم چندان در اقدامات و امور شهری تجلی و تبلور نداشته است. البته استفاده از مهارت‌های خلاقانه چرا، اما پژوهش خیر. به‌طور مثال مقاوم‌سازی پل ملاصدرا روی بزرگراه شهیدچمران حاوی ایده‌های خلاقانه‌ای است. یا ساخت پل طبیعت ایده جالبی بوده، یا نصب تابلو نقاشی‌های فاخر جهانی در بزرگراه‌های تهران هم همین‌طور، اما بدون تردید پژوهش ساختارمند و هدفمندی در شهر تهران تاکنون صورت نگرفته است. به نظر من در حوزه شهرسازی خیلی بیشتر از اینها به ابتکار و ایده‌های خلاقانه و نو در «پژوهش‌های سیستماتیک» نیاز داریم. اگرخلاقیت علمی و پ‍ژوهش‌محور نباشد، خودش می‌تواند بسیار مخرب‌تر از انجام همان کارهای رایج باشد که البته با کمی دقت دلیل آن را نیز می‌توان فهمید.
چگونه می‌توان چالش‌ها و موانع موجود در شهر را از طریق پژوهش از میان برداشت؟
ابتدا باید مطالبات شهروندان را در اداره پایدار شهر به درستی تفسیر و تعبیرکنید. باید آنچه شهر را برای ما، کودکان ما و نسل‌های بعد زیست‌پذیر می‌کند شناسایی و مهیا کنیم. افرادی که این اهداف را به‌طور واقعی دنبال می‌کنند و دست‌اندرکاران شهر حتماً می‌دانند که ما اکنون مسائل حل نشده بسیاری در شهر داریم و گاهی اوقات با مسئله‌هایی مواجه هستیم که صورت مسئله آنها را نیز نمی‌دانیم. در نتیجه پژوهش می‌تواند رکن اصلی این حرکت برای توسعه پایدار شهر باشد.
نقش پژوهش را در بهبود حال و روز تهران چگونه ارزیابی می کنید؟
ریل‌گذاری ساختارهای معاونت فنی و عمران شهرداری تهران برای ساختن، بوده و اکنون باید در شهر ساخته شده به مسائل ساخته‌ها از قبیل مدیریت دارایی‌ها و نگهداشت شهر و... بیندیشیم و سپس حل مسئله کنیم. مثلاً در ریل‌گذاری برای نگهداشت ساخته‌های شهر، مسائل حقوقی و قراردادهای جدید لازم داریم. باید «پایش سلامت» یادبگیریم یا در حوزه فنی و عمران باید تفسیر درست «ترک‌ها» و «خرابی‌های درون سازه‌ها» را بیاموزیم و در واقع همه اینها پژوهش درست لازم دارد.
و نکته پایانی؟
در پیدا کردن افراد با توان تولید فکر و اهل پژوهش واقعی فعالیت ساختارمند صورت بگیرد و از شتابزدگی در این حوزه خودداری شود. حوزه‌های منابع انسانی می‌توانند با بهره‌گیری از روش‌هایی که در شرکت‌های موفق جهان وجود دارد، به این امر مهم اقدام کند.
منبع:ویژه نامه شهرپژوه