پهپادها یا وسایل‌ پرنده بدون سرنشین امروزه کاربرد گسترده‌ نظامی پیدا کرده‌اند، از پهپادهای بسیار کوچک تجسسی گرفته تا پهپادهای تهاجمی مجهز به موشک‌های هوا به زمین و بمب‌های لیزری.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از DW پهپادهای نظامی را می‌توان به این ۴ دسته کلی تقسیم کرد:

۱- پهپادهای میکرو و نانو

این پهپادهای تجسسی در اندازه حشرات را حتما در فیلم‌های پرفروش این سال‌ها دیده‌اید، اما این پهپادها چندین سال است که در میدان‌های نبرد واقعی نیز به کار می‌روند.

معروف‌ترین نمونه از این نوع، پهپاد ۲.۵ در ۱۰ سانتی‌متری «زنبور سیاه» یا «بلک هورنت» است که سربازان بریتانیایی از سال ۲۰۱۳ برای مراقبت از بالای دیوارها و گوشه‌وکنارها در افغانستان به کار می‌برند.

این پهپاد از جعبه‌ای روی کمربند مخصوص روی بدن سرباز به پرواز در می‌آید و سرباز می‌تواند این هلیکوپتر کوچک را با یک دستگاه کنترل از راه دور کوچک که تصاویر سه دوربین پهپاد هم روی آن نمایش داده می‌شود، هدایت کند.

بلک هورنت را که شرکت نروژی پروکس داینمیکز ساخته است، می‌تواند تا ۲۵ دقیقه با یک بار شارژ باتری‌هایش پرواز کند و می‌تواند داده‌های دیجبتال تا برد ۱.۶ کیلومتر به ترمینالش بفرستد. شرکت نروژی سازنده در سال ۲۰۱۴ این پهپاد را به دوربین‌های دید در شب و فروسرخ یا مادون قرمز هم مجهز کرد.

۲- پهپادهای تاکتیکی کوچک

حتی اگر سرباز نتواند پهپاد را در جیبش بگذارد، می‌تواند آن را به درون هوا پرتاب کند. این کار با پهپاد سبک‌وزن تجسسی «فولمار» (FULMAR) امکان‌پذیر است که بسته به محموله‌هایش، حدود ۱۲ ساعت زمان پروازی و تا ۹۰ کیلومتر برد پروازی دارد.

پهپادهای فولمار ساخت شرکت فرانسوی تالس است که در ساخت‌ پهپادهای با توانایی «ایستار» (ISTAR) (مخفف کلمات انگلیسی «کسب اطلاعات، مراقبت، یافتن هدف و مراقبت») تخصص دارد.

پهپاد دیگر در این رده پهپاد «علاءالدین» (Aladin)  ساخت شرکت آلمانی EMT است که بردی ۱۵ کیلومتری دارد. ارتش آمریکا نیز از پهپادهای تاکتیکی کوچک مانند پهپاد «کلاغ» یا «ریون» (Raven) استفاده می‌کند که ساخت شرکت آمریکایی آئرو-وایرنمنت است.

۳- پهپادهای تجسسی با اندازه متوسط 

اکثریت پهپادهای نظامی در این رده قرار می‌گیرند که در واقع ربات‌های پرنده با اندازه متوسط و برد متوسط برای اهداف «ایستار» هستند.

این پهپادها مانند پهپادهای تجسسی بزرگتر اغلب با حروف اختصاری MALE یا HALE شناخته می‌شوند که مخفف کلمات انگلیسی «ارتفاع متوسط برد طولانی» یا «ارتفاع بالا برد طولانی» هستند.  

یکی از پهپادها در این رده پهپاد «هرون» (Heron) ساخت شرکت صنابع هوافضای رژیم صهیونیستی است که بیش از ۱۰۰۰ کیلوگرم وزن دارد و فاصله دو بالش بیش از ۱۶ متر است. این پهپاد می‌تواند تا ۵۲ ساعت در ارتفاع ۱۰ هزار متری - یعنی در همان ارتفاع یک هواپیمای مسافربری- پرواز کند. بسیاری از کشورها این پهپاد را برای استفاده‌های تاکتیکی و تجسسی خریده‌اند.

ارتش آلمان در این رده از پهپاد «لونا» (LUNA) استفاده می‌کند که ساخت شرکت ای‌ام‌تی پنزبرگ است. این پهپاد تجسسی از سال ۲۰۰۰ در افغانستان و کوزوو بوسیله نیروی هوایی آلمان به کار رفته است، بسیار ارزان‌تر از پهپاد هرون است، اما برد آن فقط حدود ۱۰۰ کیلومتر است.

۴- پهپادهای بزرگ تهاجمی و تجسسی

احتمالا مشهورترین پهپادهای نظامی پهپادهای تهاجمی بزرگ به کار رفته بوسیله آمریکا هستند که همگی آنها بوسیله اپراتورهای خلبان از خاک آمریکا از طریق ارتباط ماهواره‌ای هدایت می‌شود.

پهپاد «شکارچی» یا «پریدیتر» (Predator) و گونه بزرگتر و جدیدتر آن پهپاد «دروگر» یا «ریپر» (Reaper)  هر دو پهپادهای ارتفاع متوسط با برد طولانی ساخت شرکت آمریکایی جنرال اتمیکز هستند. همین پهپادهای مسلح هستند که برای موارد بحث‌برانگیز «کشتن خارج از روال قضایی» در کشورهایی که آمریکا رسما با آنها در حال جنگ نیست، به کار رفته‌اند.

پهپادهای ریپر که به انواع موشک‌های هوا به سطح و نیز بمب‌های با هدایت لیزری مجهز هستند، مسافت پروازی بالای ۱۶۰۰ کیلومتر دارند و زمان پرواز بدون توقفشان تا ۱۴ ساعت می‌رسد.

به جز آمریکا بسیاری از کشورهای عضو پیمان ناتو هم از  پهپادهای ریپر استفاده می‌کنند. رقیب چینی این پهپاد، CH4 نام دارد که بسیار شبیه آن است و کشورهای عراق و مصر آن را خریده‌اند.

بالاخره از پهپاد «شاهین جهانی» یا «گلوبال هاوک» باید نام برد که شرکت آمریکایی نورتروپ گرومن آن را ساخته است و توانایی‌های فوق‌العاده «ایستار» دارد و بزرگترین و گران‌قیمت‌ترین پهپاد جهان در حال حاضر است. قیمت هر واحد این پهپاد حتی بدون زیرساخت زمینی به ۱۳۱ میلیون دلار رسیده است. گلوبال هاوک بالای سطح ترافیک هوایی مسافربری در ارتقاع تا ۱۸۰۰۰ متر پرواز می‌کند.

گرچه «گلوبال هاوک» بر فراز مناطق جنگی به کار می‌رود، اما هدف اصلی استفاده از آن لزوما نظامی نیست- این پهپاد توان تجسس سیگنال‌ها را دارد- به عبارت دیگر می‌تواند مکالمات تلفن‌های همراه را اسکن کند.

شرکت نوتروپ گرومن در حال حاضر تنها شرکتی در جهان است که پهپادهایی در این اندازه تولید می‌کند، اما در آینده نزدیک با رقابت شرکت‌های دیگر روبرو می‌شود، به خصوص پهپادهای سری CH ساخت شرکت علوم و تکنولوژی هوافضای چین (CASC). کشورهای اروپایی هم در حال ساختن پهپاد بزرگ خودشان با نام «شاهین اروپایی» یا «یورو هاوک» هستند.